کمبر پِگر ءُ سسّا ءِ مانزمان اِنت
نبشتہ کار: سنگین بلوچ
دی بلوچستان پوسٹ
ماہ ءُ سال گْوزان ءُ جنگ وتی سان ءَ پرّیچان اِنت، بلے کمبر تئی ھاریں پگر ءِ سان اَنگت ھست اِنت۔ انگت کیچ ءِ دگ ءُ دمکاں تئی آسریچ ءُ پنت چکاریں گْوشتانکانی توار جکسّگ ءَ اَنت۔ من ھر وھد ءَ کہ کیچ ءِ مردُماں پہ گھگیری ءَ گِنداں یا شھید پِدا چارراہ ءَ لس مھلوکءِ مُچّی ءَ چم کپ اَنت، داں سما کناں تو ھمے مْیان ءَ مردُمانی توک ءَ ساڑی ءُ ترا پوسٹرے دست ءَ انت جاک ءُ راجی آکبت سمبھینگ ءِ اُوگام ءَ جَنگ ءَ ئِے۔ راج ءَ آگاہ کنگ ءَ ئِے، ھلک ءُ دیاراں جُمبینگ ءَ ئِے دُرستیں راج تئی توار ءَ پاد اَتکگ وتی ھکّ ءُ راہ ءِ شوھاز ءَ مُھکم بْوان اَنت تُرس مُرتگ، نوں کس ءَ اے تُرس نہ اِنت کہ زوراک وتی پوست ءَ لگوشیت یا ما کل آئی زَد ءَ کا اِیں ھرکس تو گْوش ئے تُرس ءِ نام ءَ زانگ ءَ نہ اِنت۔
پہ دُژمِن ءَ کست ءُ کینگ ءِ ھار ملّ اِتگ ءُ نوں بلوچ ءِ دل ءُ مجگاں تھنا جنگ ءِ آس جمبور ءُ ودّ اِتگ، کس ءَ وتی مَرگ ءِ تُرس لگور کنگ ءَ نہ اِنت ھمے مْیان ءَ من مار اِت تئی پِگر، تئی سسّا جار جَنگ ءَ اِنت ، بِلّے توری تو اِد ءَ نہ ئِے بلے تئی ھما پُل کہ تو گوں وتی ھِنّی ئیں ھوناں کِشّ اِتگ اَت آئی ءَ نوں شاھڑ جتگ ءُ رُستگ ءُ تئی راج گوں وتی دستاں آئرا آپ دیگ ءَ اِنت من ھمُک بلوچ ءِ اندر ءَ ترا سما کنگ ءَ اِت آں۔ ھمُک چمّ سُھری ءُ مورک ءِ موجینگ مُلگِر ءِ دیم ءَ ، دُژمن ءِ نہ منّگ ءُ آئی ءَ اے باور دیگ کہ اے زمین تھنا بلوچانی ئیگ اِنت ءُ اِد ءَ پیسلہ ھم بلوچ کنت کہ کَے نِشت کنت ءُ کَے درامدے اے کُلیں شے من ءَ گِندگ ءَ پیداک اِت اَنت ءُ باور کن من اے ھم سما کُت تو ھمے کُلانی نیام ءَ بچکندگ ءَ ئِے ءُ سَک گَل ئِے کہ تئی جُھد بے مُز نہ بوتگ ۔
شال ءَ انگت تئی مُچّی ءُ روانکانی تاجگی ھست اَنت مَرگ شیدائی یے پہ زندمانی ءَ گْرانیں کِشکانی مساپراں پہ زندگی ءَ سپر ھِچّ مساپتاں پد کنز اِت نہ کنت تو ھما گْرانیں کشکانی مساپر اِت ئِے کہ پہ زمین ءُ زمان ءِ آجوئی ءَ، پہ وتی راج ءِ درد ءُ رنجاں مُدامی دارو ءِ پیم ءَ درمان اِت ئِے جاھے مردُم چِست بوتگ ءَ گڑا تئی توار بُرز اَت، جاھے وانگ ءِ جیڑہ بوت تو ھمتوار اِت ئِے، گوں وتی مکتب ءِ ھمراھاں ھر کُجا ھمُک دمک ءُ آبشاراں تئی ساوڑیں پِگر رھشُونی کنگ ءَ اَت بلوچستان شھدربرجاہ بِہ بیت یا گار ءُ بیگواھانی بُنجل بِہ بیت ھر کُجا کہ بلوچے پہ وتی ھکّاں در اَتگ ھمود ءَ کہ ماتے وتی چُکّ ءِ اکس ءَ دِل ءَ لتاران ءُ گریوگ ءَ اِنت، گْوانزگی تِپلے پِت ءِ ودار ءَ رھسراں سربتگ اِنت کاڑے کہ مُراداں پیسر جنوزام اِنت آجزیں مردے گوں اِسپیتیں ریشاں گیمُرتگ ءُ نُکّ ءُ نادوک ءَ ھُشک اِنت دِشتارے کہ اَچ دور ءَ نودگ ءَ اِنت پہ وتی واھگاں کہ آسرے چے بیت اے زندمان ءِ کِہ بُنگیج بوَگ ءَ ساری ھاکاں ھوار بوت۔
جنینے پہ جود ءِ ودار ءَ ھمروچ زھگاں سھڑین اِیت نوک سوریں کاڑے گیمرتگ ءُ جیڑگ ءَ اِنت پہ وشیں زندمان ءَ کہ وشّ بوَگ ءَ ساری سُتک ءُ پلار بوت اِے کُلیں نِدارگانی اندر ءَ تئی ھما چِراگ ءِ وٹ انگت نہ ھلّ اِتگ اَت، انگت سُچان ءُ ھلک ءُ میتگاں رُژنا کنان اَت ھمُک ماتے تئی نام ءَ پہ پھرے زورگ ءَ اَت ءُ وتی زھگاں پہ شانے پنت دیگ ءَ اِتاں کہ کمبر تھنا نامے نہ بوتگ، بلکیں سرجم ءُ برجمیں کِردے بوتگ ءُ شُمارا ھم ما تھنا پہ نام کمبر نہ کُتگ، شُمارا کمبریں بچّے بوَگی اِنت۔
تئی پگر چو گْواڑگ ءَ آتاران اِنت مرچی انگت ھما دور اِنت انگت مرچی بلوچ ورنا آوار جَنَگ بوَگ ءَ اَنت ، کُشگ ءُ گیاباناں دَور دیگ بوَگ ءَ اَنت کمبر زامران ءِ کوہ ءُ گَر بہ بنت یا شال ءُ کیچ ءِ دمک دْراہ تئی رنگ ءَ جن اَنت انگت تئی گْوشتانکانی توار بلوچستان ءِ کوچگ ءُ کوھاں اَنت اے تئی پگر ءِ ساچانیں جمبر اِنت کہ مرچی مئے سر ءَ ساھیل اِنت۔ ھمُک ورنا پھر بند اِیت ءُ ھمُک مات کہ وتی زھگاں پہ تئی نام ءَ توار جنت کہ تو کمبر سلیمان ءِ اَھد ءُ دَور نوک کُتگ۔
کمبر چاکر ءِ سپر 10 جولائی 2008 ءَ بندات بوتگ اَت کہ آئی ءَ گوں ھمراھاں بلوچستان یونیورسٹی آف انفارمیشن ٹیکنالوجی اینڈ مینجمنٹ سائنسز ءَ ھرتال کُتگ ات۔ آھاں داکِلہ ءِ شوندات ءِ سرءَ زھرشانی کُتگ اَت کہ کوئٹہ ءِ نخبہ نودربراں وتی پلّامُرز کنت ءُ ھاشیہ (حاشیہ) ءِ دمگاں زیان ءِ آماچ کنت۔ اگاں یونیورسٹی ءَ میرٹ ءُ نِزام ءِ داوا کُتگ اَت، بلے بھار 2008 ءِ داکَلہ ءِ تہ ءَ ایوک ءَ نُھ درسد بلوچ نودربر بوتگ اَنت کہ اے گپّ ءَ چہ تالیمی نابرابری ءِ منّانک ءَ گیشتر مھکم بوتگ۔ روچ ءِ روچگ ءَ پد ھرتال ھما وھد ءَ آسر بوت کہ بلوچستان اسمبلی ءِ اسپیکر اسلم بھوتانی ءَ داکِلہ ءِ جیڑھانی گیش ءُ گیوار ءِ ھاتر ءَ کمیٹی جوڑ کنگ ءِ وادہ کُت، پد ءَ ھم شوندات ھما وڑ ءَ بوت۔ بلوچ اسٹوڈنٹس آرگنائزیشن آزاد ءِ باسک ءِ بستار ءَ کمبر ءَ آوار جَنگ ءُ ٹارچر دیستگ اَت ، آئی ءِ اولی آوار جَنگ 2009 ءَ بوتگ اَت۔ گمناکیں گپّ اِیش انت کہ آ جنوری 2011 ءَ اِھوالکار الیاس نِزر بلوچ ءِ ھمراھی ءَ شھید کنگ بوت۔
ھمے دیمونی ءِ پُژدر ءَ کمبرو تئی ءُ تئی ھمراھانی گچینیں کِشک مئے منزل ءُ راہ اِنت تئی جوزگ ھرچ ورنا ءِ دلان اِنت۔ تو بلوچستان ءِ کندیل ئِے، چہ تئی نام ءَ ورنا جاه آرگ بنت۔ کمبر تئی پگر ءُ سسّا ءَ مرچی بلوچستان ءِ ورناھاناں توانگر کُتگ۔ ھندوستان ءِ ھاک ءَ بگت سِنگے ودی کُتگ پہ وتی ورناھاں بلوچستان ءَ چو کمبر ءَ دگہ ھزاراں ورنا ودی کُتگ ءُ کنگ ءَ اِنت کہ ھمروچ پہ زمین ءِ ھاک ءَ کُربان بوَگ ءَ اَنت۔ جاھے وتی ھون ءَ زمین ءِ کوہ ءُ کوچگاں ريچ اَنت گوں مُلگِر ءَ دیم پہ دیم بنت ءُ تیراں ماں سینگاں ایر دے اَنت، گوں تمردیں جوزگ ءَ پہ مردی وشبوئیں ھاک ءِ ھکّ ءَ اَدا کن اَنت ءُ مُدامی نمیران بنت۔ جاھے جونانی ٹُکّراں کس دیست نہ کنت کہ چونی ءَ زمین ءِ گْوات ءِ ھمراھی ءَ ابدمان بنت ءُ چو بالو ءَ مُدامی بال اَنت ءُ آھانی وشبو ڈیھ ءِ توامیں کوچگ ءُ وڈّاں آتار اِیت۔
جاھے جنین ءِ وتی چُکاں چے شموشکار بیت ءُ تھنا جیڑ اِیت پہ زمین ءُ برے دشتارے وتی دوستدار ءِ ھمراہ مُدامی بیت ءُ اَچ ماں گِستا بیت ءُ تھنا آئی کِرد مان اِیت کِہ چون مِھر انسان ءَ کِہ گوں کسے بِہ بیت آئی ھمُک پیسلہ منّگ بیت ءُ دوستدار ءَ گوں کتگیں وادہ ءِ سرجمی ءَ داں سپر برجاہ بیت اشک زمین ءِ انسان انچُش کنت کِہ انسان نہ جیڑ اِیت پہ ھِچّ کمبر ترا چے پِد ھزار کمبر ماتاں ھمے زمین ءِ باندات ءِ دیمپان کُتگ ءُ دیمتر ءَ ھم کن اَنت تو کِشک اِت ئِے ءُ تئی رندگیر باز اَنت ءُ ھمروچی ئیں ھساب ءَ گیش بْوان اَنت۔ اے کمبریں ھار ءِ دیم ءَ بدواہ کدی داشت نہ کنت۔
اِے کُلیں درور کِہ من دیگ ءَ آں ءُ زمین ءِ مِھر ءِ کسّھاں کنگ ءَ آں من پھر بنداں کِہ تو گوں کسانیں بالاد ءَ وتی راج ءَ را کِشک پیش داشت ءُ رپت ئے بِہ گِندئے ترا چے پَد شائستہ ءَ کمبر نامیں بچے نہ بوت ءُ آ مُدامی تئی دوری ءَ وتی دِل ءَ لگاش اِیت بَلے من سدّکاں کِہ ھرکُجا تئی نام پہ پھرے گِرَگ بیت تَہ تئی مات ترا پہ ناز گیر کاریت ءُ دل ءَ جزم گُش اِیت کِہ منی بچ تھنا نامے نہ اَت آ پہ ھرکس ءَ درور ءُ مسالے پھریگ بیت کِہ کمبر کشکے اَت کِہ نوں آئی مساپر ایوک ءَ منی کمبر نہ اَت ۔
دی بلوچستان پوسٹ: اے نبشتانک ءِ تہ ءَ درشان کُتگیں ھیال ءُ لیکہ نبشتہ کار ءِ جِندئیگ اَنت، الّم نہ اِنت کہ دی بلوچستان پوسٹ رسانک نیٹورک ایشانی منّوک بہ بیت یا اگاں اے گل ءِ پالیسیانی درشانی اِنت-