نپسیاتی جنگ چی یے؟ – زیشان بلوچ

نپسیاتی جنگ چی یے؟

نبشتہ کار: زیشان بلوچ

دی بلوچستان پوسٹ

“اے شھر ءِ دمکاں کہ جنگ ءِ موسم چو ڈولدار اِنت”
“اے شھر ءِ دمکاں امن بہ بیتیں گڑا چون بوتگ اَت”

پّجار: سن زو گوش اِیت“جنگ سرجم ءَ مٹّی ءُ بدلی ءِ نام اِنت“ وھدیکہ ما دگنیا ءِ دپتر ءَ وانیں جوانیں دورشمے ءَ راجانی دپتراں چمشانکے دئیں گڑا ما جنگی کِسّہ ءُ جنگی گپ جنگی چست ءُ ایر سک باز دیم ءَ کپ اِیت ۔ ھما راج کہ مرچی آزات ءُ آسودگیں زند ءِ گوازینگ اَنت وڑے ناں وڑے ءَ جنگانی دیمپان الم ءَ بوتگ اَنت. چوشکہ ما گند ایں کہ دگنیا ءِ سیاسی ءُ روزیگی توار سک دیم ءَ شُتگ همے رنگ ءَ گْوشت کن ایں کہ جنگی چست ءُ ایر هم مٹ ءُ بدل بوتگ اَنت ۔ زی بگند ئے دگنیا ءِ جنگی تب جتا بوتگ اَنت جنگی لوٹ دگہ بوتگ اَنت بلے مرچی جتائیں دْروشمے ءَ گندگ ءَ کاینت ۔ مرچیگیں دنیا ءِ جنگ ءِ تب انچُش مٹ بوتگ کہ‌ باز راج کہ جنگ ءَ گپتگ اَنت سما کت کنگ ءَ نہ اَنت کہ مارا جنگ ءَ گپتگ ۔ گْوشگ ءِ مراد ایش اِنت کہ مرچی دنیا ءِ تہ ءَ ھما کہ تاکت (super power) اَنت نیوکالونیلزم ءُ گلوبلائزیشن ءِ نام ءِ سر ءَ سرجمیں ملکانی سر ءَ وتی کنٹرول دارگ ءِ جھد ءَ کنگ ءَ اَنت۔ همے رنگ ءَ ما اگاں جنگ ءِ دروشمانی سر ءَ گپ بہ کن ایں گڑا جنگ بازیں دْروشمے ءَ گندگ ءَ کاینت۔
پہ دَرور (physical Warfare) بزاں کہ دیم پہ دیمی جنگ کہ مرچی دنیا ءِ بازیں جاھاں جنزگ ءَ اِنت۔ ایشی ابید کیمیکل وارفیئر ، بائلوجیکل وار فیئر ، سائبر وار فیئر اَنت سرجمیں جنگی دْروشم مرچیگیں دگنیا ءِ جنگانی تہ ءَ گندگ ءَ کاینت ۔ بلے اے سرجمیں جنگانی تہ ءَ ھما کہ مستر اِنت شے گندگ بیت اِنت آ نپسیاتی جنگ ءَ اِنت۔ مرچیگیں دنیا ءَ ھمک جاہ ءَ کہ جنگے جنزگ ءَ اِنت توری آ جنگ کجام دْروشمے ءَ هم بہ بیت آئی ءِ تہ ءَ نپسیاتی جنگ یا نپسیاتی (ثان) الم ءَ گندگ ءَ کاینت ۔ نپسیاتی جنگ مرچی دنیا ءِ تہ ءَ کُلیں جنگاں چہ ھترناک تر اِنت جنگی دْروشم ءَ اِنت ۔ دنیا ءِ کجام جاہ ءَ جنگے جنزگ ءَ اِنت نپسیاتی جنگے (ثان )جوانیں رنگے ءَ گندگ بیت ، ھمے وھد ءَ کہ جنگ ءِ جند جنزگ ءَ بہ بیت یاکہ اسر ئِے (ثان ) گندگ بنت پہ دَروَر اگاں ما جاپانیاں بچار ایں کہ آیاں دھُمی مزنیں جنگ ءَ چہ پد روچ ءِ مرچی نپسیاتی جوان نہ اِنت ھما( ثان ) آیانی تہ ءَ گندگ بنت اِنت ۔ آ کجام ھم جنگ بہ بنت آیانی ( ثان) کپ اَنت مھلوک ءِ سر ءَ آجنگ آزادی یے بہ بیت یاکہ مزھبی وڑے ناں وڑے ءَ مھلوک سر ءَ نپسیاتی( اثرات) گِندگ ءَ کاینت
نپسیاتی جنگ: (psychological warfare) نپسیات ءِ بزانت چے اِنت ؟ نپسیات ءِ مراد بنی آدم ءِ دماگ یاکہ بنی آدم ءِ رَوِشت (behavior) ءِ وانگ ءُ پھمگ ءَ گْوش اَنت ۔وار فیئر ءَ چے مراد ھر ھما کار (Activities) کہ آئی ءِ تہ ءَ( کنپلیکٹ) (Conflict) یا جنگ مان بہ بیت ۔بزانکہ (کنپلیکٹ )ءِ تہ ءَ بنی آدم ءِ روِشت ءُ مَجگ ءَ اسر ئِے بہ دنت ھما نپسیاتی ءِ جنگ گشگ بیت. جسمانی سان ھچ مہ بیت بلے آ ناکارہ کنگ بہ بیت دانکہ جوانیں رنگے ءَ جیڑ اِت کت بہ کنت پیسلہ کت مہ کنت نپسیاتی جنگ ھمے رنگ ءَ بیت. ھما چیز کہ بہ لوٹ ئے تئی دشمن بہ کنت ئِے اے وڑیں چیزاں یک جوانیں مجگے ءَ کنت ھما مجگ اے کاراں کنت کہ شر مہ بیت.‏ (Ron Schleifer) وتی کتاب (Psychological Warfare in Arab-Israil conflict ) تہ ءَ نپسیاتی جنگ ءِ بزانت ءَ چُش گیشین اِیت ” نپسیاتی جنگ ءِ آئیڈیا سر ءَ بیسہ نہ کنت کہ ترا دشمن کُشگ ءَ اِنت بلکیں آ ھمےچیز ءَ پدر کنت کہ نپسیاتی جنگ ءِ تہ ءَ اگاں تئی دشمن ءَ توپک گون اِنت تئی دیم ءَ اتکگ گڑا تو آئی ءَ نپسیاتی ھوالہ ءَ انچُش بہ کن کہ آ توپک ءَ(ٹیگر) ءَ گپت کُت مہ کنت ترا دشمن ءِ نپسیات ءَ تابہ کنگی اِنت۔ ھمے رنگ ءَ سن زو (Suntuz) ھم وتی کتاب (The art of war ) توک ءَ گْوش اِیت کہ جنگ ءِ وشی ایش اِنت کہ تو دُشمن ءَ ساری ءَ پُروش بہ دے چہ دیم پہ دیم ءَ بوھگ ءَ چہ ( physical conflict ) ءِ روگ ءَ پیسر ۔ تو دشمن ءَ ھمے وڑ ءَ بہ کن کہ آ چہ ترا ترس ءِ آماچ بہ بیت ءُ پہ تئی دیم اُوشتگ ءَ تیار بیت کُت مہ کنت بزاں کہ دشمن ءَ سرجم ءَ دماگی ھوالہ ءَ تباہ بہ کن۔

نپسیاتی جنگ ءُ آئی ءِ )حکمت عملی): نپسیاتی جنگ لھتیں انچیں (حکمت عملی) کار مرز کنگ بیت کہ آ دُشمن ءِ سر ءَ وتی اسرات ءَ دَور دینت آ چو اے رنگ اِنت
1: پروپگنڈا (propaganda)
2: میس انفارمیشن(misinformation)
‏3: scare Tactics
4: سائیکلوجیکل مینوپلیشن ( Psychological Manipulation)
پروپگنڈا نپسیاتی جنگ ءِ تہ ءَ ھما شے اِنت کہ اِشی ءَ ابید نپسیاتی جنگ ھچ رنگ ءَ سرجم بوت نہ کنت ۔ اگاں من پروپگنڈا بزانت ءِ سر ءَ گپ بہ کن آں۔ گڑا پروپگنڈا ھما چیز ءَ گْوش اَنت کہ وتی لوٹ ءِ ھاتر ءَ بھانہ یے جوڈ کنگ ءُ دیم ءَ آرگ ءِ نام اِنت ھمے رنگ ءَ کہ دیم ءِ مردم مہ لوٹ اِیت بلے آئی ءِ سر ءَ تئی لوٹ ءِ سان بہ کپ اِیت۔ پروپگنڈا نوکیں دَور ءِ تہ ءَ (Fifth Generation war) ءِ نام سر ءَ زانگ بیت کہ آئی ءَ وتی دژمن ءِ وتی دشمن ءِ ھلاپ ءَ کارمرز کنت تاکہ دشمن ءَ (demoralized) کت بہ کنت چوناھا پروپگنڈا وتی تہ ءَ وت سک ءَ مزنیں سرھالے کہ دنیا ءِ تہ ءَ ھر کجام جاه ءَ کہ جنگ ءِ جنز اتکگ یاکہ جنزگ ءَ اِنت وڑے ناں وڑے ءَ ایشی ءِ دروشم مارا گندگ ءَ کیت۔اولی جھانی جنگ ءَ بہ گر تاں روچ ءِ مرچی پروپگنڈا یک ھژدیاھیں دروشمے ءَ جنگانی تہ ءَ گندگ ءَ اتکگ اگاں دومی جهانی جنگ ءَ بہ چار ایں امریکہ ءَ سرجمیں نیووَرک ءِ تہ ءَ پنتاک شنگ ءُ تالان کتگ جرمنی ءِ پوج ءِ ھلاپ ءَ وتی مھلوک ءِ تہ ءَ دانکہ امریکنی پاد بیا اَنت ءُ جرمنی ءَ پُروش بدینت آیاں اے پیشدارگ بیت کہ جرمنی امریکہ ءِ سک ءَ مزنیں دژمن اِنت اگاں جرمنی پُروش دیگ مہ بیت گڑا امریکہ ءَ سک ءَ باز تاوان رس اِت کنت ۔امریکہ ءِ پروپگنڈا کنگ ءِ مستریں مول مراد ایش اِنت کہ‌ جرمنی ءَ demoralized بہ کناں ،نیووَرک ءِ مھلوک ءَ وتی نیمگ ءَ بیار آں ۔سرد جنگ ءَ ھم ھمے رنگ ءَ پروپگنڈا کارمرز کنگ بیت کہ امریکہ ءَ روس ءِ ھلاپ ءَ کنت ءُ روس امریکہ ءِ ھلاپ ءَ ھمے رنگ ءَ اگاں مرچیگیں دگنیا ءِ جنگ بزاں کہ روس ءُ یوکرین جنگ ءِ توک ءَ پروپگنڈا سر ءَ گپ بہ کن ایں گڑا اود ءَ مارا مستریں پروپگنڈا ایش گندگ ءَ کیت ) روس ءُ یوکرین جنگ ءِ تہ ءَ روس ءِ مستریں پروپگنڈا ایش اِنت کہ )ماڈرن ( modern) یوکرین سرجم ءَ روس ءَ جوڈ کُتگ ۔ 1991 چہ پیسر یوکرین ءِ بازیں دمگ ءِ یوکرین ءَ چہ Soviet union ءِ رھشونانی نیمگ ءَ سوگات دیگ بوتگ اَنت ءُ مرچی یوکرین ءِ وجود ھست گڑا آ روس ءَ جوڈ کُتگ اے پروپگنڈا پہ یوکرین ءِ مھلوک ءِ ھاتر ءَ سک ءَ مزنیں جیڑھے جوڈ بیتگ ایشی ءَ مھلوک ءِ نپسیات ءِ سر ءَ وتی سان جوانیں دورشم ءَ دور داتگ اَنت۔

‏ misinformation چہ مراد False Information بزاں کہ لھتیں انچیں بیانیہ ءَ کہ آیانی تہ ءَ ھچ راستی نیست بس مردم ءِ نپسیات ءِ تہ ءَ نادینگ بوتگ اَنت تاکہ بنی آدم چہ وتی اَسل مکسد ءَ دُور بہ بنت پہ‌ دَروَر بلوچستان ءِ تہ ءَ بازیں انچیں وتگڑیں جیڑہ دست کپ اِیت کہ آیانی تہ ءَ ھچ راستی نیست اِنت چوشکہ مزن شھدربرجاھاں اُستادانی نیمگ ءَ چہ نودربراں گْوشگ بیت کہ بلوچ ءِ اسل جیڑہ سردار اِنت تیوگیں جیڑہ گُوں سرداراں بندوک اِنت۔بلوچ ءِ بزگ ءُ بے واندگی ءِ سبب سردار اَنت بلوچ ءِ سر ءَ اُستان زلم ءُ زوراکی کنگ ءَ نہ اِنت البت سردار اے کُلیں زلم ءُ زیادتیاں کنگ ءَ اَنت باز انچیں (مس انفارمیشن) اَنت کہ بلوچ مھلوک ءِ مجگ ءِ تہ ءَ نادینگ بُوھگ ءَ اَنت ۔ایشی ءَ ابید سیاست ءِ سر ءَ گپ بہ کن ایں گڑا بلوچ سیاست ءِ تہ ءَ ھمک وھد ءَ یک( مس انفارمیشن) سک مشھور بُوتگ کہ سیاست ءِ کنگ ءَ ھچ مکسد نیست سیاست چہ پائدو گیش نکسان دنت سیاست دروگ ءِ نام اِنت ھمے رنگیں بازیں دگہ گال کارمرد کنگ بنت لھتیں ھمے رنگیں (مس انفارمیشن) اَنت چہ آیانی سبب ءَ بلوچ مھلوک وتی اسل مکسد ءَ دور بہ بیت اِنت وتی ھک ءِ گپ ءَ جت کت مہ کنت ۔ سیمی scare Tactics اِنت کہ ایشی ءَ چہ مراد لھتیں انچیں tactics کہ تو آئی ءِ سبب ءَ مھلوک ءِ مجگ ءِ تہ ءَ یک تُرسے ودی کن ئے ۔ پہ دَروَر بلوچستان ءَ بچار ایں گڑا مارا گندگ ءَ کیت کہ بلوچ مھلوک ءِ سر ءَ سک باز چشیں (ٹیکٹس) کارمرز کنگ بوتگ ما دیست کن ایں کہ ماس گریو ،کیل.(انڈرم )،برگ ،کُشگ ،بیھار دیگ ،لوگ ءِ مردماں ترس ءِ آماچ کنگ اے سرجم ءَ (اسکیئر ٹیکسیے) لھتیں درور اَنت کہ مارا گندگ ءَ کاینت۔کُشگ ءُ دور دیگ والا (ٹیکٹس) کلاں چہ مستری (ٹیکسیے) بیتگ یک ریاست ءِ مردم زھنی ھوالہ سک ءَ باز ترس ءِ آماچ بہ بنت ءُ وتی زھگاں بلوچ سیاست ءَ گوں سیادی کنگ ءَ مَیل اَنت ھمایانی کہ چک مردم گار اَنت آیانی زندگی جوان مہ بیت یاکہ چپ کنگ ءِ ھاتر ءَ اے کنگ بیتگ آیاں ھمے بیھار دیگ بیتگ کہ اگاں شما گپ کن اِت گڑا شمئے ھمے گاریں چک یاکہ برات یا کسے کہ ھست آئی ءَ کُش آں دور دیاں. ھاموش بہ بہ اِت ما شمئے چک ءَ ھچ نہ کن ایں . ایشی ءِ سبب ءَ بلوچ ءِ تہ ءَ ترس کپتگ ءُ بلوچ نوجواناں مدام گْوشگ بیت کہ سیاست مہ کن اِت گار ءُ بیگواہ کنگ بہ اِت ۔دومی (ماس گریو ءَ ) بچار ایں 2013 ءَ توتک ءِ تہ ءَ دراہ بیتگ اِت اَنت گڑا سک مزنیں ترسے بنا بیت جبین ءَ مرمانی ءُ ھمک مردم ھمے ترس ءَ اَت ءُ انگت مردم زھنی نادراھی ءِ آماچ اَنت نہ زاناں کہ کئی مردم اَنت کہ شھید کنگ بیتگ اَنت ۔نوکیں دورے مئے دیم ءَ اِنت (فورت شیڈول ) ءِ نام ءَ زانگ بیت سیاست مزنیں مدتے ‎ءَ رند وت ءَ منارینگ ءَ دیم ءَ کیت گڑا ریاست (فورت شیڈول ءِ ) نام سر ءَ چار سد ءَ گیش مردمانی نام ءَ دیم ءَ کار اِیت مردمانی تہ ءَ ترسے دُور دیگ ءِ ھاتر ءَ مردم ھمے نوکیں سیاست ءِ لھر ءَ چہ گستہ بہ بنت ۔لھتیں انچیں tactics اَنت کہ مھلوک ءِ مجگ ءِ تہ ءَ نادینگ بوھگ ءَ اَنت مھلوک ءَ نپسیاتی نادارھی ءِ آماچ کنگ بوھگ اِنت ۔چارمی Psychological Manipulation اِنت کہ ایشی ءَ چہ مراد مردماں رد دیگ ءُ مردماں چہ آیانی اسل مکسد چہ دُور کنگ اِنت ۔ مھلوک نپسیاتی انچُش manipulat بہ کن کہ آ تئی ھمُک گپ ءِ سر ءَ جی جی بہ کنت ءُ ھمے گپ ءِ سر ءَ بروسہ بہ کنت ۔دَرور مرچی ریاست ءَ دنیا ءِ دیم ءَ ھمے گپ آؤرتگ کہ بلوچ راج ناوانندئیں راجے ، جنگجولاں بلوچ ءِ دپتر ءَ ھمے رنگ ءَ پیشدار اِیت ءُ گْوش اَنت کہ بلوچ ءِ کار جنگ ءُ مڑ اِنت ءُ بلوچستان ءِ تہ ءَ جنگ ءِ جنزگ اِنت بلوچ وت ھمے وڑیں زھنیت ءِ مردم اَنت ۔دومی ریاست ءِ دگہ یک بیانیہ ءِ ایش جوڈ کتگ کہ بلوچ ءِ مسلہ (پارلیمنٹ) ءَ ھل بنت ءُ بلوچ باید اِنت جنگ ءِ نیمگ ءَ روگ ءِ جھد ءَ مہ بنت. اے سرجم ءَ انچیں (حکمت عملی) اَنت کہ ریاست ءَ جوڈ کُتگ اَنت تا کہ بلوچ مھلوک ءَ نپسیاتی ھوالہ ءَ آسر مند کُت بہ کنت ءُ آئی ءِ اے (حکمت عملی )ءَ بلوچ مھلوک ءَ سک باز جاگہ ءَ اسر مند کُرتگ ءُ بلوچ مھلوک ءَ نفسیاتی نادراھی ءِ ماچ کُرتگ ۔

نپسیاتی جنگ ءِ پُشدر: انچُش کہ من ساری ءَ گْوشت کہ نپسیاتی جنگ ءِ تہ ءَ مستریں شے بیانیہ اِنت اگاں تئی بیانیہ ھمینچو ترندتر بیت ھمینچو گیش مھلوک ءِ سر ءَ وتی سان ءَ دور دات کُت کنت ۔ ھمے رنگ ءَ اگاں نپسیاتی جنگ ءِ پُشدر ءَ بچار ایں گڑا ھر وھد ءُ زمانگ ءِ جنگانی تہ ءَ نپسیاتی جنگے دْروشم ءَ گندگ ءَ کیت۔ Ancient Time وھدگیں زمانگ ءِ زانتکار جنگی تیکنیکانی سر ءَ گپ کن اَنت ۔ آیانی تہ ءَ”سنزو”ھم یک مزنیں نامے آ وتی کتاب ( The art of war) ءِ تہ ءَ نپسیاتی جنگ ءِ سک باز دروشمانی سر ءَ نبشتہ کنت ۔“ دشمن ءَ نپسیاتی دروشم ءَ انچُش تباہ بہ کن کہ وھدے تو دشمن ءِ نزیک بہ ئے آئی ءَ ھمے باور بہ کنائیں کہ تو آئی ءَ چہ سک دور ئے وھدے کہ تو دشمن ءَ دور ئے آئی ءَ ھمے باور کنائیں کہ تو سک نزدیک ئے ءُ کجام ھم وھد ءَ تو آئی ءِ سر ءَ اُرش کن ئے “ سنزو ءِ رِد ءَجنگ سرجم ءَ دشمن ءِ پُروش دیگ ءِ نام اِنت ھرچ وڑ ءَ کہ تو دشمن ءَ پُروش دات کن ئے بزانکہ ترا دشمن سر داں پاد سرجم ءَ تباہ کنگی اِنت “ اے لھتیں انچُشیں دروَر اَنت کہ مارا سنزو نبشتانکانی تہ ءَ دست کپ اَنت کہ آئی ءَ نپسیاتی جنگ ءِ سر ءَ نبشتہ کتگ اَنت ۔ ۔ ایشی ءَ ابید اولی جھان جنگ، دومی جھان ءِ جنگ, سرد جنگ یا کہ مرچیگیں دگنیا ءِ جنگ کہ جنزگ ءَ اَنت ایشانی تہ ءَ نپسیاتی جنگ ءِ سان گندگ ءَ کاینت ۔ پہ دَروَر سرد جنگ ءِ وھد ءَ ما ویتنام ءُ امریکہ جنگ ءِ تہ ءَ نپسیاتی جنگی دروشماں بچار ایں گڑا ماراجنرل گیاپ ءِ مشھوریں بیانیہ دست کپ اَنت کہ اے وھد ءَ وتینام ءُ امریکہ ءِ جنگ جنزگ ءَ بیت گڑا جنرل گیاپ وتی بیانیہ ءِ دیم ءَ کار اِیت ءُ گوش اِیت کہ ” مارا وتی جنگ انچُش ترند کنگی اِنت کہ امریکہ ءِ مھلوک امریکہ ءِ ھلاپ ءَ در بئیت ءُ بہ گُش ایت نو بس اِنت. وتینام سر ءَ زوراکی کنگ” گیاپ ءِ گپ مول مراد ایش بیت کہ مارا جنگ ءِ تہ ءَ انچیں شِدّتے آرگی اِنت کہ امریکہ ءِ جند ءِ مردم امریکہ ءِ ھلاپ ءَ بہ بنت “ گڑا گیاپ ھمے بیانیہ ءِ سرجم کنگ ءِ واستا وتینام ءِ تہ ءَ ھمینچو امریکئی پوجی کُش اَنت آیانی لاش وھدے امریکہ ءَ سربنت گڑا امریکہ ءَ مھلوک چہ‌ اے لاشاں نہ‌ وش بنت ءُ امریکہ ءِ جند ءِ ھلاپ ءَ در کاینت ۔ اے سرجمیں نپسیاتی جنگ ءِ دروشم ءَ اِنت کہ مارا دنیا ءِ دپترانی تہ ءَ دست کپ اَنت ۔

نپسیاتی جنگ ءِ تہ ءَ بنیادی شے:
نپسیاتی جنگ ءِ تہ ءَ سے بنیادی شے اَنت کہ اِشاں ابید نپسیاتی جنگ ھچ رنگ ءَ سرجم بُوت نہ کنت‌۔
‏1: The target audience
‏2: The message
‏3: Means of delivery
دی ٹارگٹ اڈینس ( The target audience): دی ٹارگٹ اڈینس ءَ چہ مراد کہ ھما مردم کہ تو آیانی سر ءَ وتی بیانیہ ءَ دور دیگ لوٹ ئے یا ھما مردم کہ تو لوٹ ئے کہ تئی بیانیہ آیانی نپسیات ءَ اسر مند بہ کنت۔ ایشی ءِ تہ ءَ پد ءَ دگہ سے چیز کیت.

‏1: Home audience
‏2: The enemy target Audience
‏3: The neutral Audience
اولی ھوم اڈینس (Home Audience) ءَ چہ مراد تئی جند ءِ مھلوک بزانکہ کہ تو وتی بیانیہ چُوں وتی مھلوک ءِ نپسیات ءِ تہ ءَ نادین ئے ۔ رون شلیفر (Ron Schleifer) گوش اِیت “وھدے کہ جنگے جنزگ ءَ بیت گڑا تو وتی مھلوک ءِ واستا لھتیں انچیں بیانیہ دیم ءَ بیار کہ تئی مھلوک بئیت یکجاه بہ بیت جنگ ءَ وتی جنگ بہ پھم اِیت ءُ جنگ ءِ تہ ءَ هوار بہ بیت “ نپسیاتی جنگ ءِ بنیادی لوٹ ایش اِنت کہ تئی جند ءِ مھلوک بیئت ءُ جنگ ءِ بھر بہ بیت ءُ ترا وتی مھلوک ءَ باور کنائینگی اِنت کہ اے جنگ شمئے جنگ اِنت شما بیا ات ءُ هوار بہ بہ اِت ۔ تئی ھوم اڈینس ھمیش انت کہ مھلوک ءَ مھلوک ءَ مکسد ءَ سرپد کنگ ۔ دومی تئی دی انمی ٹارگٹ اڈینس (The enemy target Audience) چہ مراد دژمن ءُ دژمن ءِ مھلوک اِنت ۔ رون شلیفر (Ron Schleifer) دی انمی ٹارگٹ اڈینس سر ءَ گوش اِیت کہ ترا وتی جنگ ءُ بیانیہ انچُش تُرند کنگی اَنت کہ آ دشمن ءُ دشمن ءِ مھلوک ءِ سر ءَ وتی سان ءَ دور بدے اَنت دشمن ءُ دشمن ءِ مھلوک ءَ باور بہ کنائیں کہ تو چہ آئی ءَ زورآوَرتر ئے . تو آئی ءَ پُروش دات کن ئے .تو دشمن ءِ رهشون (Leader) انچُش بے وس بہ کن کہ آ کجام پیسلہ ءَ کہ زوراِیت آ پیسلہ آئی ءَ چہ گیش تئی ھک ءَ بہ بیت۔ سیمی دی نیوٹرل ٹارگٹ اڈینس (The Neutral target audience)چہ مراد ھما مھلوک یاکہ گروپ کہ آ ھچ نیمگ ءَ نہ اِنت بلے یک جنگ زدئیں ریجن ءِ توک ءَ زندگ اَنت ایشانی توک ءَ ھما سامراجی زورآوَر ھم کاینت کہ آیانی انٹرسٹ ھما ریجن ءَ گوں بندوک اَنت۔ رون شلیفر (Ron Schleifer) ءِ رِد ءَ ترا وتی بیانیہ پہ نیوٹرل ٹارگٹ اڈینس ھاتر ءَ انچُش تُرند کنگی اِنت کہ آ مھلوک باور بہ کنت کہ تو اے ریجن ءِ تہ ءَ زورآوَر ئے بگیر تئی رزا ءَ اے ریجن ءِ تہ ءَ ھچ بُوت نہ کنت.دانکہ اے مھلوک وتی انٹرسٹاں ترا گوں بندوک بہ کن اَنت ۔اے سرجمیں تئی ٹارگٹ اڈینس گْوشگ بنت نپسیاتی جنگ ءِ تہ ءَ.

دی میسج (The Message) : نپسیاتی جنگ ءِ تہ ءَ مستریں چیز تئی کلوہ اِنت بزانکہ تئی بیانیہ اِنت۔ تئی کلوہ یاکہ بیانیہ انچُش ترند بوھگی اِنت آ سرجمیں ٹارگٹ اڈینسانی سر ءَ وتی سان ءَ دور بہ دنت۔ بیانیہ ءِ لھتیں مکسد بہ بنت پہ درور تئی بیانیہ ءَ انچُش ترند بوھگی اِنت کہ آ دشمن ءَ تئی دشمن ءِ مھلوک ءِ دیم ءَ ڈی مورلائز (Demoralize) بہ کنت ءُ دشمن مھلوک ءِ تہ ءَ مزنیں ترسے ودی بہ کنت بلے ھمے یکیں وھد ءَ تئی جند ءِ مھلوک ءَ وتی نیمگ ءَ بیار اِیت ءُ دشمن ءِ داتگیں بیانیہ تئی مھلوک ءِ تہ ءَ رورش بہ دنت۔ مینز اف ڈلیوری (Means Of Delivery) : مینز اف ڈلیوری ءَ چہ مراد ھر ھما پلیٹ فارم (Plate from) کہ تو آیانی سبب ءَ وتی بیانیہ ءَ مھلوک ءَ سر کنگ لوٹ ئے ایشی ءِ تہ ءَ سک باز چیز کیت پہ دَروَر سوشل میڈیا،ٹیلی ویژن، میوزک ، ءُ پرنٹ میڈیا هوار اَنت‌ کہ آیانی سبب ءَ مھلوک ءِ نپسیات ءِ تہ ءَ وتی بیانیہ سر کت کن ئے. اے سرجمیں تئی مینز اف ڈلیوری گوشگ بنت۔

آسر: نپسیاتی جنگ مرچیگیں دنیا ءِ تہ ءَ ھمک جاہ ءَ کنگ بوھگ ءَ اَنت ھمک جنگ ءِ تہ ءَ نپسیاتی جنگ ءِ دروشم ءَ گندگ بنت جنگانی لوٹ ھم مرچاں ھمے داب ءَ اَنت، چے ءَ کہ کُل ملکانی کر ءَ ھمک رنگیں جنگی ساز سامان ھست . دگہ مُلکاں ترسینگ ءِ ھاتر ءَ مدام وتی جنگی ساز ساماناں گیش کنگ ءَ دھمی مُلک ھمے ترس ءِ آماچ کہ بمب ٹوپ جھاز جوڈ بوھگ ءَ اَنت. منی ھلاپ ءَ کارمرز کنگ بنت ھمے ترس دوھمی ملک سکین دنت کہ تو وتی توپک ،جھاز،یاکہ جنگی ساماناں گیش بہ کن کہ اے وھد ءَ اگاں ما نارت کوریا ءَ بچار ایں آئی ءِ سبب ءَ دنیا یک ترسے ءِ تہ اِنت یا کہ ایران ءِ درور ءَ بہ زور ایں ، دنیا ءَ اگاں مرچی اینکس دیم ءَ شُتگ، گڑا ھمے زھنیت ءِ سبب ءَ اگاں زھنیت ءِ جند ناکارہ کنگ بہ بیت گڑا بزاں ھچ پشت نہ کپ اِیت. نپسیاتی جنگ گیش ءَ چہ گیش بنی آدم ءِ ذھن ءِ سر ءَ اُرش ءِ نام اِنت چہ آئی ءِ وار مجگ ءِ جند بگند ئے بہ بیت بلے کار کت نہ کنت . بزانکہ ناکارھیں دنیا ءِ سر ءَ ھما راج دیم ءَ شُتگ اَنت کہ آ نپسیاتی ھوالہ جوان ءُ شرتر بیتگ اَنت. زھنی نادراھیں راجاں ترَکّی نہ کتگ بلکیں چنچو کہ آیانی کر ءَ بیتگ آیانی کارمرز کنگ نہ زانتگ ۔جنگ ءِ تہ ءَ نپسیاتی پُروش ھمیش اِنت کہ تو زورآوَر بہ بئے چہ وتی دشمن ءَ بلے تئی مجگ کار ءَ یل بہ کنت نزوریں دشمن ترا جنگ ءَ کٹ اِت کنت ۔جنگ ءِ کٹگ ءِ ھاتر ءَ ترا جوانیں زھنے پکار اِنت ۔کسے ءَ اگاں نپسیاتی جنگ زانت وتی چہ( دہ گنہ) زورآوَر ءَ پُروش دات کنت۔