کوھانی شھزادگ
نبشتہ کار :ڈاکٹر جلال بلوچ
رجانک :مھروز ھمّل
اولی بھر
دی بلوچستان پوسٹ
زند کجا بہ بارت ءُ سر بہ کنت، کے بہ زانت ؟ بلے مهمد کریم ءَ اے گپ شری ءَ زانتگ اَت ءُ سرپد اَت کہ اے مئے دست ءَ اِنت کہ ما زند ءَ چون بہ گوازین ایں مهمد کریم کوھانی شھزادگ ، ماتی ھوا کہ آئی ءَ کریم جان ءِ وڑیں بچے ودی کُتگ، توار ئِے پرجنت ءُ گوش ایت! کریم جان کجا ئے تو — ماتی ءَ پد ءَ توار پر جت:کریم کجا ئے تو؟ کریم مچ ءِ چیر ءَ نشتگ ءُ وتی ھیالانی تہ ءَ گار اَت، یا بوت کنت دگہ جھانے ءِ درگت ءَ پگر کنگ ءَ اَت – ماتی ھوا ءَ اے گپ شری ءَ زانتگ اَت کہ اے دہ سالی کسانیں چُک پہ چیگی مچ ءِ ساھگ ءَ رؤت ءُ نند ایت کہ آ اودا ءَ مزن بند ءِ کوھانی ندارگ ءَ کنت — ماتی ھوا نرم نرم ءَ گام جنان ءَ روت ءُ وتی ھیالانی تہ ءَ گاریں کریم ءِ کوپگ ءَ دست ءَ ایر کنت ءُ درائین ایت کہ منی چُک اے کوھانی تہ ءَ چی ھست کہ تو ھمک روچ اے کوھاں چار ئے ، تئی گندگ ءَ ھمے سما کپ ایت ترا گوں اے کوھاں نزیکیں سیادی ءِ ھست – مھمد کریم ءَ گوں ارسیگیں چماں مات ءِ نیمگ ءَ چاراِت ءُ مات ءَ وتی چُک ءِ ارسئیں چم چار اِت نہ کُت اَنت –
مات ءَ ھما دمان ءَ پُرس اِت منی چُک چہ گپے ، تئی چم چی ءَ ارس ءَ گُلگل اَنت؟ کریم جان ءَ درائینت ماتی ودی بوگ ءَ من وَ ھمے کوھانی تہ ءَ ودی بوتگاں بلے ماتی من ءَ ھنچوش سما بیت ھمے زوتاں تھنا مزن بند ناں بلکن ءَ سرجمیں بلوچستان ءِ کوھاں من وتی دوار جوڑ کناں – من ھنچو سما کناں کہ کسے منی گوما ھلوت کنگ ءَ اِنت کہ کریم بلوچستان ءِ کوہ تئی اَنت ءُ ھمے زوتاں تو مزن بند ءَ ھوار سرجمیں بلوچستان ءِ کوھاں گردئے –
ماتی ءَ بچکند اِت ءُ پسو دات منی چُک تو وا مدام مزن بند ءِ کوھاں پساں چارین ئے ھمے واستا اے وڑیں واب ءُ ھیال کاینت اِنت ءُ تو مدامی ھمے کوہ ءُ گرانی نیمگ ءَ رو ئے آ وت تئی دوار جوڑ بوتگ اَنت –
کریم جان ءَ گُشت اناں ماتی! باز براں من اے وڑیں واب ھم گنداں کہ من کوھانی تہ ءَ آں توپک منی کوپگ ءَ اِنت ءُ من گوں وتی ھمبلاں ھم دیواناں ءُ کدی کدی تیرانی توار ءَ ھم اِش کُناں – یک دگہ وابے ھم من دیستگ یک وش روئیں مردمے ءَ من ءَ کاروان ءِ ساربان جوڑ کتگ – آئی ءَ پد آسے گنداں کہ آئی ءِ تہ ءَ بدرنگیں مردم سُچگ ءَ اَنت کہ سُچگ ءَ پد آھانی دروشم گیشتر ھراب بیت آھانی رنگ ءُ دروشم ءَ ھنچو لگ ایت کہ آ اے ملک ءِ جھمنند نہ اَنت –
من ھمے ندارگ ءَ چارگایاں لھتے سُھرپوشاکیں مردم منی نیمگ ءَ کاینت کہ آ بچکندگ ءَ اَنت آھانی ڈولداری ءِ ستا ءَ من کُت نہ کناں آ منی نزیک ءَ کاینت ءُ من ءَ بگل ءَ کن اَنت آئی ءَ پد من ءَ ھم سُھریں پوشاکے گور ءَ دے اَنت چہ آ پوشاک ءَ نور در آیگ ءَ اِنت کہ سرجمیں میتگ ءَ رژنا کن اَنت اے رژنائی ءَ کُور ھم میم کن اَنت لنگ ءُ لچ دُراہ بنت – پد ءَ ھمے کُور کہ میم کن اَنت ھما لنگ ءُ لُچ کہ دراہ بنت گڑا درست یک پٹے نیمگ ءَ رو اَنت کہ اود ءَ جنگ ءِ ڈھل لگگ اَنت ءُ اے ھم ھماھانی ھمکوپگ بنت ءُ آ توار چست کن اَنت کہ اود ءَ من وتی اکس ءَ گنداں –
ماتی ھوا: کہ یک سادگیں کوچگی زالبولے اَت بلے آئی ءَ وتی چُک ءِ گپ ھاسکر واب ءِ کسہ کہ اشکت وشی ءُ نہ وشی ءَ گوں درائینت ئےِ کہ منی چُک اگاں اے واب راست بہ بیت گڑا تو بلاهیں مکسدے ءِ نیمگ ءَ روئے ءُ یک روچے کیت کہ تو رھشونے جوڑ بہ ئے – بلے — زند ءِ وشیں بھارانی ندارگ کنگ ءَ تو زندگ! مات ءِ گپ سرجم نہ بوت ءُ چم چہ ارساں گلگل بوتاں –
کریم جان ءَ درائینت ھاں ماتی بگوش تو پرچا ھاموش بوت ئے ؟ مات ءَ گپ ترینت ءُ گُشت ھچ منی چُک اے وڑیں واب ھرکس گند اِیت ، مرچی تو پس چارینگ ءَ نہ بُرتگ اَنت – نوں تو بہ رو کہ تئی پت ایوک اِنت بہ رو آئی ءِ کمک ءَ بہ کن –
ھما شپ ءَ ماتی ھوا ءَ مهمد کریم ءِ کسہ ءُ آئی ءِ واب وتی لوگواجہ شے مهمد گور ءَ گوشت اَنت – ماتی ھوا گوشگ اَت کہ من ھنچوش ماراں مئے چُک کوھانی شھزادگ جوڑ بیت ءُ یک بلاهیں مکسدے ءِ ھاتر ءَ وت ءَ کربان کنت کہ اود ءَ آئی ءِ دگہ بازیں ھمگنگل بنت آ ھماھانی گوما نند اِیت آ دراہ یک شیتانیں تاکتے ءِ بگیری ءَ سرین بند بنت ءُ یک روچے آ رھشونے جوڑ بیت – آ وتی اے سپر ءِ تہ ءَ سک باز نامدار بیت ءُ آئی ءِ واب ءِ کہ گڈی بھر اِنت ھنچوش سما بیت کہ آ اے راہ ءَ نمیران بیت چرائی ءَ پد آ گیشتر نامدار بیت ءُ مردم آئی ءِ کرد ءُ کاراں رنگ زور اَنت ءُ آئی ءِ کاروان ءِ بھر جوڑ بنت –
شے مهمد کہ بی بی ھوا ءِ گپاں گوشدارگ ءَ اَت وھدیکہ بی بی ھوا ءَ وتی گپ ھلاس کت اَنت گڑا شے مهمد ءَ بچکند اِت ءُ گشت! ترا چی بوتگ ھوا؟ مئے کریم جان دنیگا کسانیں چُکے تو آئی ءِ واب راستی ءَ زرتگ اَنت – اے کسہ، جنگ، کوھاں وتی سنگر کنگ بلوچانی راجدپتر ءِ بھر اَنت کہ اد ءَ ھر وھد ءَ آھاں کوہ وتی دوار جوڑ کتگ اَنت ھمد ءَ چہ آھاں دژمن ءِ سر ءَ اُرش کُتگ نوں اے کسہ ءُ ھبر ھر گس ءُ دیواناں درشان کنگ بنت کریم جان ءَ ھم وتی سنگتانی گور ءَ اشکُتگ ءُ ھمے پگر آئی ءِ واب ءُ ھیالانی تہ ءَ اِنت – ھمے واستا گُش اَنت کہ انسان ھر ھما چاگرد ءِ تہ ءَ کہ بیت آئی ءِ واب ءُ ھیال ھم ھما دابین بنت – اے کسہ ءُ گپ مئے چاگرد ءِ بھر اِنت ھمے ھاتر ءَ کریم جان ھم چہ ھمے کسھاں سانمند بیت آ ھم ترا دلسیاہ کنگ ءِ ھاتر ءَ اے وڑیں واب مدامی گند اِیت –
ماتی ھوا ءَ درائینت اناں راستی ءَ من ھم ھنچوش سما کنگ ءَ آں کہ اے واب راست بنت –
شے مھمد ءَ درائینت بس شر ھرچی کہ بیت پد ءَ گندگ بیت اگاں آئی ءِ نسیب ءَ ھمے مان اِنت کہ آ یک بلاهیں مکسدے ءِ ھاتر ءَ وت ءَ کربان کنت گڑا اے آئی ءِ وشبھتی بیت اِنت بس ھمے دوا ءَ بہ کن کہ آ ھرکجا کہ بیت وش ءُ سلامت بہ بیت –
وھد گوازان بوت مھمد کریم ھم ورنا بوت بلے آئی ءِ کار انگت ھما اَت آ مدامی سھب ءَ بانگواہ ءَ پاد اتک ءُ پس ئےِ مزن بند ءَ چارینگ ءَ بُرت اَنت – آ انگت وانگ وانگ اَت وتی ھیالانی تہ ءَ گار اَت آئی ءِ گندگ ءَ گوں مردم ءَ ھنچوش سما بوت کہ آ کسے ءِ سک باز ودار ءَ اِنت- پسانی چارینگ ءِ وھد ءَ برے برے آئی ءَ ھنچوش سما کُتگ کہ کسے آئی ءَ مزن بند ءِ کوھانی تہ ءَ توار ءَ اِنت کہ تو کوھانی شھزادگ ئے تئی دوارجاہ کوہ اَنت ، زوت کن بیا کہ بید ءِ تو تئی دوار جاہ ویران اَنت ، اے کور ملور اَنت، درچکانی تاک زرد تر اِتگ اَنت، مرگاں چِری چری یل داتگ، ھنچوش سما بیت کہ کور ءُ شیپ، درچک ءُ دار، مرگ، مور ءُ مدگ دراہ تئی ودار ءَ اَنت –
ھنچوش کہ روزرد بیت مھمد کریم وتی رمگ ءَ زور اِیت دیم پہ گس ءَ رھادگ بیت ءُ دم پہ سھت پُشت ءَ چار اِیت کہ بلکیں ھستیں وھدے واجہ هدر زاھر بہ بیت بلے ھچ پہ ھچ –
یک بیگاھے وھدیکہ مھمد کریم ءَ وتی رمگ گون اَت ءُ گِس ءَ سربوت آئی ءَ دیست مات ءُ پت گل اَنت آئی ءَ پُرس اِت کہ ھیراِنت مرچی شما ھردو گل اِت؟
شے مھمد ءَ درائینت من ترا وشیں ھبرے گوش آں بلے اولسر ءَ ورگ ءَ ور پدا تسلی ءَ نندینءُ گپ کن ایں –
مات ءُ پتانی پرمانبرداریں چُک مھمد کریم کہ یک ھاموش تبیں مردمے اَت، اِناں آئی ءِ دپ ءَ نیست اَت ھمے ھاتر ءَ شپ ءِ شام ءَ پد شے مھمد ءَ وتی چُک ءِ دیم ءَ گُشت کہ منی چُک تئی روزگار ءِ بندوبست بوتگ ھمے زوتاں تو ھلیج ءَ رو ئے –
اے گپ ءِ اشکُنگ ءَ گوش ئے مھمد کریم ءِ سر ءَ گرندے کپت ءُ مات ءُ پت ئےِ دگہ وڑ چار اِت اَنت دمانے ھچ نگوشگ ءَ پد مهمد کریم ءَ وتی پت شے مهمد ءَ گوں گُشت ئِے ابا پہ من منی وتن بھشت اِنت من گوں وتی رمگ ءَ گیشتر شاتاں اگاں تو من ءَ درملک ءَ دیم دئے من چہ وت ءَ پُرشاں ھمے ھاتر ءَ من ءَ پہ درملک ءِ روگ ءَ مہ گوش –
پت ءَ درائینت منی چُک اود ءَ روگ ءَ سر روزگار بوگ ءَ پد تئی زند ھم وشی گوز اِیت ءُ گس ءِ گریبی ھم دور کیت – اے مال ءُ دلوتاں چہ چی رس اِیت تو چہ اشاں وتی باندات ءِ امیت ءَ داشت کن ئے من وتی سرجمیں زند ءَ ھمے کار کتگ نوں بچار وتی چُک ھم وانینت کت نہ کُتاں! زاناں تو ھم ھمے لوٹ ئے کہ تئی چُک ھم وانگجاہ ءَ پہ چم مہ گند اَنت –
ماتی ھوا ءَ چُک ءِ سر ءَ دست سمار اِت ءُ درائینت منی چُک بہ رو من زاناں بید تئی ءَ من نہ باں بلے انگت من لوٹاں کہ تو برو بلے ھو اگاں تو مار اِت کہ اود ءِ کار ترا وش نہ بوت گڑا واتر بیا –
مھمد کریم ءَ سرجمیں شپ ءَ واب نیاتک آ مزن بند، ساجی، دڑامب، زامران، کلبر ءُ سرڈگار ءِ درسیں کوہ ءُ جنگلانی یات ءَ اَت شپ ءَ داں دیر ءَ پد آ واب کپت –
سھب ءَ بانگواہ ءَ وھدیکہ ماتی ھوا کہ آئی ءِ پاد کنگ ءِ ھاتر ءَ شُت سَروناں نشت چار ات ئےِ کہ چُک لبجگ ءَ اِنت، دست ءُ پاد جنگ ءَ اِنت ءُ ھید ءَ جانشود اِنت، ھنچوش سما بوت کہ آ گوں کسے ءَ جنگ ءَ اِنت –
مات ءَ آ پاد کُت گڑا کریمءَ مات ءِ نیمگ ءَ چار اِت ءُ جُست کت من کجا آں-
مات ءَ جست کُت کہ ترا چی بیتگ منی چُک؟ ھنچو زانگ بیت کہ تو ترسناکیں وابے دیستگ مھمد کریم ءَ گُشت ھو ماتی من دیست کہ یک بلاھیں اژدھاھے مزن بند ءِ کوھاں آس شانگ ءَ اِنت ءُ ما لھتے سنگت آئی ءِ دیمپانی ءَ کنگ ءَ ایں کہ تو من ءَ پاد کُت –
دی بلوچستان پوسٹ: اے نبشتانک ءِ تہ ءَ درشان کُتگیں ھیال ءُ لیکہ نبشتہ کار ءِ جِندئیگ اَنت، الّم نہ اِنت کہ دی بلوچستان پوسٹ رسانک نیٹورک ایشانی منّوک بہ بیت یا اگاں اے گل ءِ پالیسیانی درشانی اِنت۔