نبشتانک: ماں اوگانستان ءَ دْراھینانی زمہ وار: گوں امریکہ ءِ برجاہ داشتگیں کُمک ءَ
نبشتہ کار: ابدلستار بُگٹی
دی بلوچستان پوسٹ
وھدیکہ 1989 ءَ سوت یونین ءَ وتی جنگی لشکر چہ اوگانستان ءَ کشت اَنت گُڑا ھما وھدیگیں سرکار پْروشت ءُ نی یکرندے پد ءَ مرچی ھم ھمے یکیں ھلوت انت کہ اگاں امریکہ ھم وتی لشکر ءَ چہ اوگانستان ءَ سرجمی ءَ بہ کش ایت گُڑا اوگانستان ءِ انیگیں راجمستری سرکار ھم پْروش ایت۔
اگاں ما 1989 تاں 1990 ءِ میان ءَ بچّار ایں گُڑا ما سرپد بَہ ایں کہ چَہ سوت یونین ءِ لشکر روگ ءَ پد ناں ڈاکٹر نجیب اُلہ ءِ سرکار پْروشت ءُ پْروش ءِ آماچ بیتگ نَیکہ چہ اوگانستان ءَ امریکی جنگی لشکر ءِ روگ ءَ انیگیں سرکار پْروش ایت ما بے ھال مہ بَہ ایں کہ ھما وھداں یک بلاھیں باوستے ھم ھست اَت کہ چَہ سوت یونین ءِ روگ ءَ پد ڈاکٹر نجیب اُلہ ءِ سرکار لھتیں روچانی تہ ءَ پْروش ایت بلے ھمے سرکار ءَ وت ءَ یکشل ءَ تاں سَے سال ءَ برجاہ داشت۔ ایشی ءِ دو مستریں سبب ایش اَت اَنت کہ چریشی ءَ ڈاکٹر نجیب ءِ سرکار نہ پْروشتگ اَت۔
اولی بُندری سوب ھمیش اَت وھدیکہ سوت یونین چہ اوگانستان ءَ درآتک ءُ شُت گُڑا بہ گِر 1989 تا 1991 ءَ ھر ماہ ءَ ڈاکٹر نجیب الہ ءِ سرکار ءَ $300 ملین کُمک دیگ ءَ اَت۔ گُڑا تاں دو سال ءَ پہ مجاھدین گل ءِ بیگری ءَ ھمے ھرماھیں کُمک پہ اوگانستان سرکار ءِ بلاھیں مدتے بیتگ اَنت بلے وھدیکہ کہ سوت یونین وت بھر ءُ بانگ ءِ آماچ بوت گُڑا روس ءَ ھما وھدیگیں اوگان سرکار ءِ کُمک کنگ بند کُت ءُ دومی نیمگ ءَ امریکہ ءَ ھم مُجاھدین ءِ جنگی کِمک ءَ بج اِت۔ بے کُمکی ءِ آسر ءَ ڈاکٹر نجیب اُلہ ءَ دزکشّی کُت ءُ کابل ءَ میان اُستمانی گل ایو این او ءِ کارگس ءَ پناہ ئِے زُرت۔ ڈاکٹر نجیب ءِ دزکشّی ءَ پد مجاھدین ءِ باٰزیں سِلاھبدیں گلاں یکدومی ءِ ھلاپ ءَ اُرشاں کنان ءَ کابل تباہ کُت۔ چریشی ءَ اوگانستان السی جنگے(سِول وار) ءَ دُچار کپت۔
بِہ گند ئے سوت یونین گوں ھما وھدی ئیں اوگانستان سرکار ءَ بے منّگ نامھے ءِ آسر ءَ اوگانستان ءَ آتکگ اَت بلے امریکہ گوں راجمانی گل یو این او ءَ منّگ نامہ کُت ءُ میان اُستمانی ناشرکاری ءِ ھلاپ ءَ جنگ ئِے بُنگیج کُتگ پمیشکا باید انت امریکہ یک زمہ واریں مُلکے ءِ وڑے ءَ چہ اوگانستان ءَ وتی جنگی لشکر ءَ بہ کش ایت باید انت امریکہ ھما رَدیِاں دوبر مہ کنت کہ گْوست ءِ سوت یونین ءَ وتی جنگی لشکر چہ اوگانستان ءَ کشت ءُ کُتگ اِت اَنت بزاں وھدیکہ نجیب ءِ سرکار بے کُمک بوت گُڑا سرجمیں اوگانستان دنیا ءِ ھر وڑیں ناشرکاریں گالانی یک ترامگیجی ھنکینے جوڑ بوت، ھاس الکائدہ ءُ دِگہ بازیں گلے انچوشکہ ما مرچی گِندگ ءَ ایں۔ نی اگاں امریکہ ھم اوگانستان ءَ ھما وڑ ءَ یلہ کنگ ءَ انت انچوشکہ 1990 ءَ روس ءَ یلہ کُتگ اَت گُڑا دلجم بِہ بَہ اِت اِے رندی ھم الکائدہ، دائیش، اسلامک موّمنٹ آپ اُزبکستان(آئی ایم یو)، ٹی ٹی ہی ءُ دِگہ بازیں شُمار ءُ کچے ءَ ناشرکاریں گل ماں اوگانستان ءَ وتی جنگی ھنکیناں اڈ کن اَنت ءُ وتی وتگڑیں سسّائی جُنزاں دیم ءَ بر اَنت گُڑا اِے تھنا پہ اوگانستان ءُ اوگان لس مھلوک ءَ اِنّا بلکیں پہ سرجمیں کِرّ ءُ کش ءِ استان، بزاں اوگانستان ءِ ھمساھِگیں مُلک ءُ سرجمیں جھان ءِ مُلکاں یک ٹوھیں تُرس ءُ اندوھے جوڑ بیت پمیشکا من گْوش آں اِے تھنا امریکہ ءِ اِنّا بلکیں سرجمیں دنیا ءِ مُلکانی زمہ واری یے کہ اوگانستان ءِ دِیرین ءُ انیگیں جنگ ءَ توجیلّے ءَ آسر بہ کن اَنت انچوشکہ اوگانستان ءِ ایمنی پہ سرجمی جھان ءِ مُلکاں ایمنی بیت ءُ دنیا ءِ سرجمی ایمنی گوں اوگانستان ءَ ھمگرنچ ءُ وازمندگ اِنت وھدیکہ سَے سال ءَ پیش واجہ زلمے ھلیلزاد ءِ سرکماشی ءَ امریکہ ءَ گوں تالبان ءَ سُھل ءُ تْران بُنگیج کُت گُڑا تالبان ءِ گل ءَ ھر جیڑہ ءِ ھلاسی ءَ تپاک کُت کہ چریشی ءَ امریکہ ءِ سرکار ءَ پائدگ زُرت چی ءَ کہ بُنکی ٹَوک ءُ توار ھمیش اِت انت کہ اوگانستان ءِ سرڈگار امریکہ ءِ ھلاپ ءَ کارمرز نہ بیت گُڑا ما یک سوالے جُست کن آں کہ اگاں تالبان ءُ امریکہ وت ماں وت تپاک اَنت گُڑا یک بُندری منّگ نامھے چی ءَ آسر نہ کن انت؟ گُڑا ناشریں گل تالبان اوگانستان ءِ مُھکمیں سرکار، راجی لشکر ءُ جنگانی کُشت ءُ کوش ءِ دُچارکپگتیں اوگان لس مھلوک ءِ ھون ریچی ءَ چی ءِ کنگ ءَ انت؟ پہ تالبان ءَ امریکہ ءُ نیٹو ءِ بیگری ءَ جھاد زاناں ھرام بیتگ ءُ وتی لس مھلوک ءِ سر ءَ وتکشیں بمب ءُ تراک کنگ جھاد اِنت؟ منی ھیال ءُ لیکہ ءِ رِد ءِ نی تالبان ءَ جھاد ءِ گپ زیب ءُ راستی نہ دنت۔ تالبان اوگانستان ءَ یک رندے پد ءَ اُلسی جنگ ءِ نیمگ ءِ برگ ءِ جُھد ءَ انت بلے ھمے اُلسی جنگ سرجمیں اوگانستان ءَ ھر وڑیں نیکراھی ناشرکاریں گالانی ترامگیجی ھنکینے جوڑ کنت کہ ائی ءِ تاوان ءَ بازیں مُلکے آماچ بیت-
یک رندے پد ءَ گْوش آں باید انت امریکہ ءَ تچکیں جُھد بہ کنت ءُ اوگانستان ءِ جیڑھاں یک دائمی توجیلّے بہ دنت اگاں اِنّا گُڑا اوگانستان یک رندے پد ءِ میان اُستمانی ناشرکاریں گالانی یک آسودگیں پناھگاھے جوڑ بیت۔ انچوشکہ اوگانستان مُدام پہ دگریں راجانی پائدگ ءَ جنگی میدانے اڈ دیگ بیتگ گُڑا ھمے ناشرکاریں گلانی جنگی اندوھانی آماچ تھنا اوگانستان ءِ لس مھلوک بیتگ۔ اوگانستان ءِ بامردیں راجی لشکر ءَ ھمے ناشرکاریں گلانی بیگری ءَ مُدام جنگ کُتگ آیاں پْروش داتگ ءُ اگاں وھدیکہ امریکہ چَہ اوگانستان ءَ بِہ روت گُڑا پد ءَ ھم وتی راجی آجوئی ءُ سرڈگار ءِ پھازگ ءَ بامردیں اوگان راجی لشکر جنگ کنت ءُ یک میان اُستمانی ناشرکاری ءِ ھلاپ ءَ اوگانستان راجی لشکر ءِ کِمک کنگ پہ تیوگیں میان اُستمانی چاگِرد ءَ پائدگے پمیشکا امریکہ ءَ لازُم اوگان راجی لشکر ءِ جنگی کُمک کنگی انت۔
دی بلوچستان پوسٹ: اے نبشتانک ءِ تہ ءَ درشان کُتگیں ھیال ءُ لیکہ نبشتہ کارے جِندئیگ اَنت، الّم نہ اِنت کہ دی بلوچستان پوسٹ رسانک نیٹورک ایشانی منّوک بہ بیت یا اگاں اے گل ءِ پالیسیانی درشانی اِنت۔