بھادری ءِ کبس ءَ گواھرو
نبشتہ کار: بُرزکوھی
رجانکار: مھروان کمبر
دی بلوچستان پوسٹ
گاریں کوہ ءِ ھما جُھلانکیاں کہ گوات وتی پاداں نرم نرم ءَ ایر کنت ءُ ساہ کش ایت، یک توارے چہ کرناں توار ءَ اَت۔ اے ھما توار اَت برے چو وش زیملیں نل ءِ توار ءَ چہ وشتر اَت ءُ برے پالش بوتگیں زھم ءَ تیز تر اَت۔ اے ھما کوھستگ اَت کہ ھود ءَ شپ ءُ رُوچانی پرک ءُ درک ٹپانی ھُون شنزگ ءَ چہ بیتگ اَت۔ ھمے کوھستگ ءِ یک کُنڈے ءَ یک کوھنیں درچکے اُوشتاتگ اَت کہ آئی ءِ ھُنڈال زمین ءِ تہ ءَ کوھنیں راگے گُشان اِت انت۔ اے درچک ءِ شکم ءَ یک کسھے چیر اَت۔ گواھرو ءِ کسہ ، بلے اے اَنچیں لَس کسھے نہ اَت، اے ھما گران کیمتیں داستانے اَت کہ اِشی ءَ ھما پھم ات کنت کہ آیاں گوں وتی چمّاں گواھرو چو استال ءَ درپشگ ءَ دیستگ۔
گواھرو یک وھدے گوریچانی لشکری کارمندانی کیپٹنے اَت۔ آئی ءِ کوھیں بالاد اِسپر ءُ دل ھما آسن اَت کہ پہ وڑے آسن کار ءَ چُپتگ اَت ءُ شر کُتگ اَت۔ آ درامدیں جنگے ءِ کماندار اَت، بلے آئی ءِ دل انگت آیاں گوں وپادار نہ اَت۔ زاناں وھد ءَ ھما ندارگانی گندگ آئی ءِ نسیب ءَ نبشتہ کُتگ اَت کہ ھُون چکاریں کورے ءَ آئی ءِ نگاہ کپت اَنت کہ آئی ءِ وتی زمین ءِ بچ وتی ھاک ءِ وشبوھاں ھوار بے گور ءُ کپن کپتگ اِت انت۔ گُش ئے آ رُوچ ءَ رُوچ دگہ نیمگے ءَ اِیر شُت، ءُ گواھرو ءَ وتی دست رودیں کشارانی رُنگ توبہ کُت ءُ بے تواریں رُکستے ءَ گوں لشکر ئِے یل کُت۔ گوستانک ءَ آ ساھت ” تھاری ءِ نہ منگ” ءِ نام دات۔ آ تھاری ءَ دراَتک ءُ ھما رُژن ءِ نیمگ ءَ اَتک کہ آ رُژن سگارانی دامن ءَ بلیت، بلے دلاں ماندار ایت۔
گواھرو ءِ ودی بوگ ھاک ءَ چہ نہ بلکیں شرمندگی، یاگی ءُ نوکیں سوگند ءُ مُساماں چہ بیتگ اَت آئی ءَ وتی توپک زمین ءَ مِک کُت ءُ کوھاں گوں وپاداری ءِ سوگند وارت۔ ھما کوہ چہ کرناں گُنگ اِت انت، ھردیں گواھرو ءِ کدم کپت اَنت آیاں گپ جنئگ بندات کُت۔ ھر کوھستگاں وت ءَ نوکیں نامے دات، ھر سنگ ءَ آئی ءِ سوچ ءُ پِگر ءِ دیم ءَ وت ءَ نرم کُت۔ آ تھنا یک کماندارے نہ اَت، بلکیں چھر ءُ شُبینے اَت، اجکہ کنوکیں گواچنے اَت، آ یک اَنچیں کندیلے اَت کہ تھاریاں پُروش دیان اَت بلے وت تھاریں جاھے ءَ چیر اَت۔ آئی ءِ شپ ءُ رُوچ اَنچیں ناچ ءِ جاھے (رقص گاہ) ءَ مٹ بوتگ اِت انت کہ ھود ءَ دانائی، دیمھونی، ڈسپلن ءُ سادگی یکجاہ ناچ ءَ اِت انت۔ مردم گُش انت آئی ءَ دُژمن ءِ چمّانی تہ ءَ چم پیشداشتگ ءُ اَنچو گپ ءُ تران کُتگ، گُمان بوتگ شھزانتی ءِ گاریں کتاب ئِے دست کپتگ۔ باز براں وھد آئی ءِ گپ ءُ ھبراں، آئی ءِ بے تواری ءُ آئی ءِ سوڑگاں لاچار کُتگ کہ بہ اُوشت ایت ءُ بہ جیڑ ایت، کہ جنگ یک مردمے ءِ دیدانکاں چہ ھم باج برگ بیت۔
پد ءَ یکروچے آ گوں ھمراھاں یک زھرناکیں میدانے ءَ گوزگ ءَ اَت، ھاک ءَ آس شانت۔ زمین ءَ زھرشانی کُت، ءُ گواھرو ءِ پاد بے تواری ءِ تہ ءَ مین بوت۔ لَھتیں ساھتاں آ بے تواری ءِ زِرے جوڑ بوت، اَنچیں بے تواری یے کہ بے ترک ءُ توار چیھال جنت۔ نزیک ءَ گارے ھست اَت ھمود ءَ برگ بوت، ھُون بند کنگ بوتگ اَت، بلے تالہ ءِ رَگ سستگ اَت۔ شپ ءِ تھاری ءَ یک گدانے زاھر بوت، آئی ءِ دروازگ ءَ نہ نشانے ھست اَت نہ نبشتہ ءِ پِر اَت۔ بس لَھتیں چم اِت انت براھدار نہ اِت انت بلکیں شکی ئیں چم اِت انت۔ آ نادرھجاھے نہ اَت بلکیں اِسپیتیں کوٹانی مُچی اَت۔ آئی ءِ بالاد ءَ جُستانی پٹی پتایگ بیتگ اَت، آئی ءِ ٹپانی سر ءَ مَلم نہ بلکیں شکی ئیں ٹپاس ءِ سیچنی ترکاں گوں دوچگ بیتگ اَت۔ آ چو مُرگے ءَ ڈب ءَ کنگ بیتگ اَت۔ نی گواھرو ھما زندان ءَ اِنت کہ ھود ءِ دیوال تران نہ کن انت بلکیں اِشکُن انت۔ آئی ءَ وتی چمّانی تہ ءَ ٹوھیں زِرے چیر داتگ اَت ءُ لُنٹانی سر ءَ ھما دُوا اِیر کُتگ اَت کہ تورشت چکاریں ساھتاں لُنٹانی باھوٹ بنت۔
نی گواھرو بس چیریں دیواناں گیر آرگ بیت۔ آ اَنچیں زمین زادگے ءِ درور ءَ اَت کہ وتن ءِ اِشک ءَ ابدمان بوت، آئی ءِ ھاک ءَ ھما کشار تْرک اَنت کہ جنگانی ھُور ءَ ھم سبز ءُ میزران بنت۔ مردم آئی ءِ نام ءَ نہ گراں، بس ھمے گُش انت ” ھما کہ آئی ءَ وپاداری ءِ بزانت ءُ متلب دوبر نبشتہ کُتگ اَت” ءُ پد ءَ بے توار بنت۔
گُش انت وھدے مُرگ وتی رَزا ءَکبس ءِ تہ ءَ بروت گُڑا آ تھنا کبس ءِ نہ بلکیں آزمان ءِ بزانت ءُ متلب ءَ ھم مٹ کنت۔ گواھرو ھما مُرگ اَت کہ آئی ءَ کبس وت گچین کُتگ اَت، نہ نزوری ءَ، نہ کہ بے پھریزی ءَ، بلکیں سِنچ ءُ سما ءِ گُڈی پدیانک ءَ سربوھگ ءَ پد آئی ءَ گچین کُتگ اَت۔ آئی ءَ زانتگ اَت کہ آجوئی ءِ نیاد بال کنگ ءَ نہ اِنت بلکیں ھما ودار ءَ اِنت کہ بال کنگ ءِ اُمیت ءَ زندگ کنت۔ نی آ ودار زندانی اِنت۔ دُنیا ءِ تہ ءَ ھِچ سکی ءُ سوری آئی ءَ پُروش دات نہ کنت، بلے ھر ھما چیز ءَ کہ آ داشتگ، ھمائی ءِ یاتانی تہ اِنت۔ اَنچو کہ کوھنیں دریایے ھُشک بہ بیت بلے زمین ءِ جُھلانکی ءَ آئی ءِ نمبی پش بہ کپ ایت۔ گواھرو ھم یک اَنچیں نمبگے، کہ زمین ءِ تہ ءَ، وھد ءِ چیر ءَ، گوستانگ ءِ ساھگ ءَ زندگ اِنت۔ لَھتیں مردم آئی ءِ ھستی ءَ گار کنگ لُوٹ اَنت، اَنچو کہ دست ءِ دل ءَ روکیں کندیلے ءَ بُکش ئے۔۔۔ بلے ھما کندیل کہ تھاریں شپ ءِ دامن ءَ اُمیتاں بالینتگ اَنت، آیاں ھچ وڑیں گوات ءُ شرتگ کُشت نہ کنت۔ گواھرو ءِ ساڑی بوگ جسمانی دروشم ءَ نہ بلکیں ھما درستیں شپانی تہ ءَ اِنت، وھدے یک سپاھیگے شوروھانی ھمرائی ءَ دُوا لُوٹ ایت، وھدے یک ماتے ماھیکانیں شپاں وتی زھگ ءِ پاد ءُ کدمانی توار ءَ اِش کنت ءُ وھدے یک شائرے دُشمن ءِ بُنجلانی دیم ءَ گوں چھر ءُ شُبین ءَ گواھی دنت۔
باز اَنچیں شپ کاینت، کہ زندان ءِ دیوالانی سر ءَ ھِچ وڑیں ساھگ اِیر نہ کپ ایت، بس بے تواری ءِ وتی بانزلاں اِیر شان ایت۔ ھمے ساھت ءَ گواھرو چمّاں نز کنت ھما جنگ ءِ نکشاں جوڑ کنت کہ آئی ءَ بندات کُتگ اَت۔ آ زانت کہ نی آ جنگی سنگر ءَ نہ اِنت، بلے آئی ءِ گُمان ھما نکشانی سر ءَ شِنگ ءُ تالان اِنت کہ دیمے جنگانی سروکی ءَ کنت۔ نی آ توپک چِست نہ کنت بلے آئی ءِ نام تیرانی کبلہ ءَ گِیشین ایت۔ آ زندان ءَ اِنت بلے گِھگیری آئی ءِ وابانی تہ ءَ ساہ زورگ ءَ اِنت۔ دُنیا آئی ءَ بیھال بہ کنت، گوستانک آئی ءَ بہ شموش ایت، بلے ھما کہ گواچنیں کِشکانی مُساپر اَنت، ھما کہ شل سریں تیرانی دیم ءَ بچکنداں گوں اُوشتاتگ اَنت، آ نہ تھنا گھرام ءَ یات کن انت بلکیں آئی ءِ گُنگی ءَ نوکیں زُبانے بکشاینت۔ وھد گوزان بیت، مردم آیان بنت، لیکہ مٹ بوھان بنت، بلے لَھتیں ادیرہ اَنچیں بنت کہ ھُود ءَ پُلانی جاہ ءَ چم اِیر کنگ بنت۔ یکروچے آجوئیں ساچ ءَ جنکے نل جنان کنت، آئی ءِ ساز ءِ تہ ءَ یک کماندارے ءِ زندان ءِ کسہ چیر بہ اَنت۔ نہ سوت ءِ تہ ءَ گواھرو ءِ نام مان بیت، نہ اکس، بلے گوشداروک زان انت کہ اے ساز ھمائیگ اِنت کہ مرچی زندان ءِ تہ ءَ وتی راج ءِ آجوئی ءِ واباں گندگ ءَ اِنت۔
کسہ ھلاس نہ بنت، بس وتی جاھاں مٹ کن انت۔ کاروان جاھے داریت ءُ مُساپر ءِ پادانی توار یات جوڑ بنت۔ گواھرو ءِ کسہ ھم اَنچیں کسھے، کہ اَنگت ھِچ جاھاں گُشگ نہ بوتگ، بس مارگ بوتگ۔ اَنچو کہ سنگانی شم ءَ بُتکگیں چمّگ ءِ جُنزان بہ بیت۔ اے چمّگ ءَ ھما مردم گندیت کہ تُنیگ بہ بیت، ھما تُنیگیں مردم زانت کہ آپ توار نہ کنت بلکیں بے تواری ءَ کشکاں پیش داریت۔ گواھرو ءِ کبس، زندانے نہ اِنت بلکیں یک اَنچیں آدینکے، کہ مئے درستانی بے وسی، بے وپائی ءُ پُرشتگیں کوپگانی اَکس گندگ بیت۔ بلے اے آدینک نہ پُرش ایت پرچا کہ اِشی ءِ تہ ءَ تھنا زندان ءِ اَکس مان نہ اِنت بلکیں سِنچ ءَ سما ءِ اکس ھم مان اِنت، کہ ھر سانکل ءُ زمزیلاں نوکیں بزانتے بکشایگ ءَ اِنت۔ بہ گند ئے آ بدنی دروشم ءَ زندان ءِ ازیتاں سگگ ءَ اِنت، بلے آئی ءِ پِگر، آئی ءِ جُست، آئی ءِ بے تواری دُژمن ءِ کُوٹ ءُ کلاتاں چہ بُرز تر اَنت۔ اے ھما راستی اِنت کہ ھر کبزہ گیر ترس ءِ آماچ اِنت، ھما تُرس کہ گواھرو ءِ ٹپاں نہ بلکیں آئی ءِ ساڑی نہ بوگ ءَ ودی بیت۔
گُش اَنت ھر دور ءُ زمانگ ءِ تھاریاں لَھتیں دیم شموشگ بنت ءُ لَھتیں اَنچیں نام اَنت کہ پاک کنگ ءَ پد ھم وھد ءِ پیشانی ءَ نکش بنت۔ گواھرو ھمیشانی تہ ءَ ھوار اِنت۔ ھما کہ آیانی نام دپترانی تہ ءَ نبشتہ نہ بنت بلے ھمایانی ساہ ءِ توار کوھانی بے تواری ءِ تہ ءَ اِش کنگ بنت۔ ھما کہ آیاں نہ ایوان یات کن انت ءُ نیکہ آمید گس، بلے آیانی اَکس، زھگے ءِ ھیسکارانی، ماتے ءِ بے تواریں اُپارانی ءُ جند ندریں سرانی ھُون چکاریں پیشانی ءَ اِیر کپ انت۔
من، گواھرو ءِ ھم راز بوتگاں، ھما کہ آئی ءِ پِگر ءَ ساھگ ءَ ساہ زُرتگ، من گُشاں، گواھرو یک مردمے نہ اِنت، یک چھر ءُ شُبینے۔ آ گھگیری ءِ ھما در اِنت کہ کدی ھم بند کنگ نہ بیت، بس تاک لیٹینگ بیت۔ آ زندان ءِ کوٹیاں بند بوگ ءَ اَبید ھم آجو اِنت۔ پرچا کہ آئی ءَ وتی تھانگ ءَ ھما راج ءِ ساھگ زُرتگ ءُ نشتگ کہ انگت سرجمیں رُژن ءَ در ءَ نہ بوتگ۔
اگاں ھما رُوچ اَتک، وھدے ما وتی نزوریاں پُروش نہ بلکیں ھیا بُگشیں، اگاں ھما شپ اَتک وھدے جنک وتی پتاں وابانی تہ ءَ نہ بلکیں پچیں چمّاں گوں دیدار بکن انت، اگاں اَنچیں سُھبے اَتک کہ مات وتی چُکاں مشن ءَ دیم دیگ ءَ پد شپ ءَ آئی ءِ سلامتی ءِ ھال ءَ اِش بہ کن انت گُڑا بزاں گواھرو زندگ اِنت۔ ھما رُوچ ءَ بزان ما تھنا گواھرو نہ رکینتگ بلکیں وت ءَ ھم رکینتگ۔ اگاں اے وڑیں رُوچے مئیت ھم گُواھرو نہ مر ایت۔ آ ھما ھاکانی تہ ءَ ساہ زور ایت کہ آئی ءِ ھاتر ءَ جنگ ئِے کُتگ، ھما گوات ءِ زبان ءَ گپ جنت کہ آئی ءِ بولیاں آشنا اِنت، ھما آس ءِ تہ ءَ زندگ اِنت کہ مئے سینگ ءَ بلگ ءَ اِنت۔
گواھرو تھنا کیزی ءِ نہ اِنت، بلکیں گواہ اِنت، مئے جُستانی، مئے گھگیری ءِ، مئے نائبی(کاسدی) ھما موڑ انت کہ یک سپاھیگے ءَ وتی دُژمن ءِ وردی در کُت انت وتی زمیر ءِ وردی گور ءَ کُت انت۔
دی بلوچستان پوسٹ: اے نبشتانک ءِ تہ ءَ درشان کُتگیں ھیال ءُ لیکہ نبشتہ کار ءِ جِندئیگ اَنت، الّم نہ اِنت کہ دی بلوچستان پوسٹ رسانک نیٹورک ایشانی منّوک بہ بیت یا اگاں اے گل ءِ پالیسیانی ءِ درشانی انت-