کتاب : بلوچ عورت تاریخی تناظر میں
نبشتہ کار : پناہ بلوچ
چمشانک : آکل بلوچ
دی بلوچستان پوسٹ
کتاب” بلوچ عورت تاریخی تناظر میں“ ءَ پناہ بلوچ شانزدھمی کرن ءَ بگر داں بیستمی کرن ءِ بلوچ زالبولانی راجکاری، مھری، گھگیری، سپارتکاری ءُ آ دگہ کِرداں پدر کنت۔
آ دگہ راجاں بہ گند ئے وتی زالبولاں آیانی بنکی مُز نہ داتگ اَنت ءُ مدام آیاں چہ مردیناں جَھل ءُ کم لیک اِتگ بلے بلوچ چاگرد ءَ زالبولاں ھما ھک ءُ مُز دیگ بوتگ اَنت کہ یکے مردین آدمے ءَ دیگ بنت۔
پناہ بلوچ ءَ وتی اے کتاب ءِ تہ ءَ زالبولانی ھما کرد دیم ءَ آرتگ اَنت کہ آ مدام گُٹگیر کنگ بوتگ اَنت ءُ دیم ءَ آرگ نہ بوتگ اَنت۔
شازدمی کرن ءَ بلوچ راج دپتر ءَ ھما زالبول ھوار اَنت کہ آیاں مُدام پہ راستی ءُ وتی پاکدامنی ءِ پدر کنگ ءَ گھگیری ءِ کِشک گچین کُتگ، چہ ایشاں یکے مھناز اِنت۔ مھناز شھداد ءِ ھمراہ ءُ آئی ءِ لوگبانک بیت بلے چہ مھناز ءَ پیسر ھم شھداد ءَ یک جنے بیت نام ئِے مرگو بیت۔ مھناز ءِ شھداد ءِ لوگ ءَ آیگ ءَ رند، شھداد مرگو ءَ دلگوش نہ دنت ءُ مدام گوں مھناز ءَ وھد گوازین ایت ءُ آئی ءَ مھر دنت، چہ مرگو ءَ پہ مھناز ءَ شھداد ءِ مھر ءُ گوں مرگو ءَ نا دلگوشی اوپار نہ بیت ءُ آ مدام پندل سازگ ءِ جُھد کنت کہ چرائی ءَ شھداد مھناز ءَ دوست مہ دار ایت۔ ھمے داب ءَ یک روچے اُومر شھداد ءِ لوگ ءَ کیت کہ آ ساھت ءَ شھداد لوگ ءَ نہ بیت گُڑا مھناز بلوچ زالبولے ءِ جھت ءَ اُومر ءَ لوگ ءَ نادین ایت ءُ آپ ءُ چاہ کنت، وھد دیر بیت گُڑا اُومر شپ ءَ ھمد ءَ جلّ ایت ءُ سُھب ءَ مھل ءَ در کیت۔ بلے ھمے شپ ءِ ساھت ءَ مرگو انچیں پندلے ساز ایت کہ چرائی ءَ شھداد مھناز ءِ پاکدامنی ءِ سر ءَ شک کنت ءُ آئی ءَ لٹ شاپ کنت ءُ چہ لوگ ءَ در کنت۔
پہ یک زالبولے ءَ اے گرانیں ساھت بنت کہ یک نیمگے ءَ بے ھیائی ءِ بھتام ءُ دومی نیمگ ءَ لوگواجہ ءُ دوستدار ءِ لٹ شاپ کنگ ءُ چہ لوگ ءَ در کنگ، بلے آپرین بلوچ شیرزال ءَ کہ اوپار ءِ راہ ءَ گچین کنت ءُ شئیری ءُ املی دروشم ءَ گھگیری بندات کنت ءُ گْوش ایت-
“من ھما انجیر آں پتن تاکیں برز پماں کوھانی سر ءَ رستوں گیشتر پماں گٹ ءُ سر شماں بوتوں”
“من ھما باگ ءِ برزتریں درچکوں سر منی ھِچ گْوات ءَ نہ چنڈینتگ بشامی ھوراں بنڈ نہ میسینتگ”
ءُ گُڈسر ءَ تیل ءُ مندریک ءِ دود ءَ برجاہ دار ایت ءُ وتی پاکدامنی ءَ پیشدار ایت۔
چہ مھناز ءَ ابید ھانی ھم بلوچ راجدپتر ءَ یک مزنیں نامے ءِ واھند اِنت۔ ھانی چہ درکسانی ءَ شے مرید ءَ نام ءَ بیت ءُ دوئیناں گوں یک ءُ دومی ءَ بے ھساب مھر بیت۔ بلے چاکر گوں وتی پندل ءَ چہ شے مرید ءَ کول ءِ نام ءِ سر ءَ ھانی ءَ لوٹ ایت، ءُ شے مرید بلوچی زبان ءِ سر ءَ ھانی ءَ چاکر ءَ بکشائیت۔ چونیں گرانیں ساھتے بیت وھدیکہ یک دوستدارے وتی دوستدار ءَ دومی ءَ بکشائیت؟ وھدیکہ ھانی سھیگ بیت آ شے مرید ءَ شگان جنت ءُ گِلّہ کنت، بلے ھانی ھم شے مرید ءِ کول ءِ اِزت ءَ کنت ءُ گوں چاکر ءَ سانگ کنت بلے آئی ءَ شے مرید ءِ جاگہ ءَ نہ دنت ءُ وتی لوگواجہ نہ منّ ایت، بزانکہ سر زاھر ءَ یک ءُ دومی ءِ ھمسپر بنت بلے ھانی چاکر ءَ وتی کر ءَ آیگ نیل ایت۔
بلے ھانی یک بلوچ زالبولے ءِ جَھت ءَ چاکر ءِ سرجمیں لوگ ءِ زمہ واریاں پیلو کنت، وھدیکہ چاکر لوگ ءَ ساڑی نہ بیت آئی ءِ آؤکیں مھماناں بارت ءُ لوگ ءَ ورگ دنت ءُ اِزت بکشائیت، آئی ءِ ھرچ کار ءَ آئی ءِ ھمکوپگ بیت، بلے شے مرید ءِ مھر ءَ چہ وتی دل ءَ در نہ کنت داں گُڈسر ءَ پد ءَ گوں شے مرید ءَ سانگ ئِے بیت۔
بلوچ راجدپتر دگہ باز انچیں زالبولاں سرشار اِنت کہ آیاں چہ مھری پِڑ ءَ ابید جنگی پِڑ ءَ ھم بھر زُرتگ ءُ وت ءَ ماں راجدپتر ءَ نمیران کُتگ، چہ آیاں یکے میر چاکر رند ءِ گْوھار ”بی بی بانڑی“ اِنت۔
وھدیکہ شازدمی کرن ءَ مُگل(مغل) دھلی ءِ سر ءَ اُرش کن اَنت، اے ساھت ءَ بلوچ ھم آیانی کُمک ءَ بنت، دھلی ءِ لشکر ءِ مُھکمی ءَ جَنگولانی ھاٹیگ نزور بیت ءُ پشت ءَ کنزان بنت، گُڑا ھمے ساھت ءَ شیرزالیں بانڈی جنگ ءِ تہ ءَ دور کنت ءُ بلوچاں جنگولاں چہ اے لبزاں پہ جنگ ءَ جاڑیگ کنت کہ; ”شیریں بلوچاں! شُمئے ماسانی ءُ گْوھارانی، شُمئے جن ءُ جنکانی ءُ شُمئے ڈیھ ءِ ننگ ءُ ناموس ھترہ ءِ تہ ءَ اِنت، من شُمارا ھُدا ءِ باھوٹ کن آں، یک چنکے ھاک وتی مُشت ءَ بزور اِت ءُ ایرریچ اِت، یا سرجم ءَ سوبین بہ بئیت یا سرجم ءَ پْروش بہ ور اِت۔“
بی بی بانڈی ءِ اے لبز پہ جنگولاں چارجر ءِ ھساب ءَ کار کن اَنت، کہ پْرشتگیں ھاٹیگانی تہ ءَ نوکیں زندے پیداک کن اَنت ءُ گوں دھلی ءِ لشکر ءَ جوانمردی ءَ جنگ کن اَنت ءُ سوبین بہ اَنت۔
بلوچ زالبولانی تہ ءَ تھنا بی بی بانڈی نہ اِنت کہ جنگ ءِ پِڑ ءَ گندگ بیت، دگہ ھم چوشیں درور مارا جنگانی تہ ءَ گندگ ءَ کیت چہ آیاں بی بی بیبو ءُ بی بی بانو ھوار اَنت۔ بی بی بیبو ءُ بی بی بانو یک ءُ دومی ءِ برازتک ءُ تُرو بنت ءُ ھان ء کلات، میر اھمد ھان ءِ گْوھار(بی بی بیبو) ءُ جنک(بی بی بانو) بنت۔ بی بی بیبو ءُ بی بی بانو جنگ ءِ دْراھیں ھُنر ءُ رِپکاں سرپدیں شیرزال بنت ءُ ھبدمی کرن ءَ ھما وھد ءَ جنگ ءِ بھر بنت وھدیکہ میر اھمد ھان گوں اوگان ھند ءِ ھاکم ملک مرزا ھان ءَ لھتیں منگ نامگانی نہ منگ ءِ سوب ءَ جنگ کنگ ءَ بیت۔ میر اھمد ھان گوں مرزا ھان چاردہ جنگ کنت بلے ھر جنگ ءَ پْروش وارت گُڑا پانزدمی جنگ ءِ زمہ واری ءَ بی بی بیبو وتی کاپگاں زور ایت بزانکہ جنگ ءِ کمانداری ھمائی ءِ دست ءَ بیت۔ بیبو گوں وتی لشکر ءَ چہ کلات ءَ دیم پہ سیوی(ھما ساھت ءَ ملتان ءِ ایردست ءَ بیت) درکپ ایت گُڑا مرزا ھان باروزئی ھم آئی ءِ دیم ءِ دارگ ءَ درکپ ایت۔ دوئیں لشکر دیم پہ دیم بنت، بیبو گوں دلیری ءَ جنگ کنت بلے مرزا ءِ لشکر سک ءَ مزن ءُ مُھکم بیت پمیشکا بیبو جنگ ءُ شھید کنگ بیت ءُ ھمے داب ءَ پانزمی جنگ ءَ ھم کلات ءِ لشکر پروش وارت۔
بیبو ءِ مرگ ءَ پد میر اھمد ھان برانز گپت ءُ باروزئی لشکر ءِ بازیں سپاھی کْوش ایت ءُ وتی بیراں گپت بلے ھمے جنگ ءَ بی بی بانو ءِ لوگواجہ، میر ابراھیم نوشیروانی شھید کنگ بیت ءُ میر اھمد ھان ٹپی بیت، شانزدمی جنگ ءَ ھم بلوچانی لشکر پروش وارت۔ میر ابراھیم ءِ مرگ ءَ رند آئی ءِ لوگبانک بی بی بانو وتی لوگواجہ ءِ بیر گرگ ءِ ھاتر ءَ وتی مردمانی لوٹانی منگ ءِ ھاتر ءَ وت جنگ ءِ پِڑ ءَ ایر کپ ایت ءُ جنگ ءِ کمان ءَ وتی دست ءَ کنت۔ بی بی بانو چہ وتی لوگواجہ ءَ جنگ ءِ دْراھیں راہ ءُ رپک دربرتگ اِت اَنت۔ چہ گْوستگیں شانزدھیں جنگاں اے جنگ گیش مُھکم اَت پرچاکہ آ دْراھیں جنگ جزباتی بنیات ءَ بوتگ اِت اَنت بلے اے جنگ، کہ آئی ءِ کمانداری ءَ بی بی بانو کنگ ءَ اَت اگل ءُ ھوش ءِ بنیات ءَ جنزگ ءَ اَت۔ بی بی بانو گوں وتی زانت ءُ بود ءَ وتی لشکر انچیں جوانیں دابے ءَ جنزینت کہ ھبدمی جنگ ءَ سوبمندی ءَ آیانی پاد زیارت کُت اَنت ءُ ھرچی کہ کلات ءِ لشکر ءِ لوٹ اِت اَنت دْراہ منگ بوت اَنت۔ دیمتر ءَ دگہ انچیں کارستے اے کتاب ءِ بھر اِنت کہ آ یک نیمگے ءَ مھری داستانے ءُ دومی نیمگ ءَ جنگی ءُ دلیری ءِ داستانے۔ آ کارست ”گراں ناز“ ء میر باران اِنت، آ للّٰہ ءِ دوستدار ءُ لوگبانک بیت۔ گراں ناز ءِ پت ءِ دژمنی گوں لسبیلہ ءِ یک کھولے ءَ بیت ءُ آ میر باران ءِ سر ءَ اُرش ءِ جار ءَ جنت ءُ گُڑا میر باران ھم گوں وتی چُک ءُ ھمراھاں جوانمردی ءَ جنگ ءِ واستا جاڑیگ بیت۔ اے ساھت ءَ للّٰہ ءِ گوں گراں ناز ءَ نوک سور بوتگ، وھدیکہ آ وتی ناکو ءُ وسرکاں جنگ ءَ گند ایت گُڑا آ ھم پہ ایمنی نہ نند ایت ءُ گوں جنگ ءَ ھوار بیت۔
لسبیلہ ءِ لشکر چہ میران ءِ لشکر ءَ جنگی ھوالہ ءَ گیش مُھکم بیت پمیشکا میر باران اے جنگ ءَ پروش وارت ءُ آ وت گوں وتی چُک ءَ جنگ بیت ءُ للّٰہ ٹپی بیت ءُ آئی ءِ سنگت آئی ءَ اپس ءِ سر ءَ کن اَنت ءُ دیم پہ گراں ناز دیم دے اَنت بلے آئی ءِ اپس گراں ناز ءِ لوگ ءِ جاگہ ءَ آئی ءِ براسانی لوگ ءَ بارت۔ ءُ دومی نیمگ ءَ گراں ناز ءِ کماش ءُ براس ءِ جون آئی ءِ لوگ ءَ سر بنت، وھدیکہ گراں ناز وتی پِس ءُ براس ءِ جوناں گند ایت ءُ مردمانی زبان ءَ للّٰہ ءِ لگوری ءَ اُشکنت گُڑا برانز گپت ءُ آئی ءَ شگان جنت کہ من لگوریں مرد ءَ وتی لوگواجہ کُت نہ کن آں مرچی ءَ پد تو منی چُک ئے۔ وھدیکہ للّٰہ ھوش کنت ءُ گراں ناز ءِ تھلیں شگاناں اُشکنت گُڑا آ ھم گراں ناز ءَ وتی گْوھار لیک ایت بلے پہ ایمنی نہ نند ایت ءُ پاد کیت دیم پہ جنگ ءَ روت، دانکہ آ وتی ناکو ءُ وسرک ءِ بیراں بہ گپت۔ للّٰہ گوں جوانمردی ءَ جنگ کنت ءُ وتی ناکو ءُ وسرک ءِ بیراں گپت ءُ آئی ءِ دلیری ءُ ناترسی ءِ ھال تیوگیں دمگاں سر بیت ءُ گراں ناز ھم سرپد بیت گُڑا سک پشومان بیت کہ یک نیمگے ءَ چہ آئی ءَ آئی ءِ براس ءُ پس گستاہ بوتگ اِت اَنت ءُ دومی نیمگ ءَ وتی دوستدار چہ دست وت گستاہ کُتگ۔ گُڈسر ءَ لھتیں انسان دوستیں مردم بنت آ اسلامی دود ءِ رد ءَ دوئیں پد ءَ نکاہ دے اَنت۔
کتاب ءِ تہ ءَ دیمتر ءَ دگہ انچیں زالبولے ءِ بابت ءَ نبشتہ کنگ بوتگ آ اژدمی کرن ءِ ھکمران لیکگ بیت، آ زالبول لسبیلہ ءِ سردار ملک پھاڑ ھان ءِ لوگبانک بوتگ۔ وھدیکہ پھاڑ ھان بیران بیت گُڑا استان ء لسبیلہ ءِ نوکیں ھاکم آئی ءِ چُک میر اِزت ھان بیت بلے آئی ءِ کم اُمری ءِ سَوب ءَ استان ءِ سرجمیں زمہ واری آئی ءِ ماس بزانکہ بی بی چاگلی ءِ دست ءَ بوت اَنت۔ بی بی چاگلی سک ءَ کارگشادیں زالے اَت، ملک پھاڑ ھان ءِ دور ءَ آئی ءِ سرجمیں کاراں آئی ءِ ھمکوپگ بوتگ، چمیشکا چہ آئی ءَ استان ءِ رکّینگ ءُ آئی ءِ جنزینگ ءِ راہ ءُ راھبند دربرتگ اَنت ئِے۔ آئی ءَ وتی ھاکمی ءِ بندات ءَ استان ءِ مھکم کنگ ءِ ھاتر ءَ تھی جیڑھانی گیش ءُ گیوار کنگ، مالی ھساب ءَ وت ءَ مُھکم کنگ ءُ سیمسرانی پھازگ ءِ نیمگ ءَ سک باز دلگوش گور کُت۔
آئی ءَ وتی استان ءَ مالی ھوالہ ءَ مُھکم کنگ ءِ ھاتر ءَ زمینداری ءَ آبات کُت ءُ چہ آئی ءِ اے گامگیج ءَ سرجمیں مھلوک سک باز وش بوت۔ استان ءَ مالی ھوالہ ءَ مھکم ءِ ھمراھی ءَ آئی ءَ وت ءَ لشکری ءُ جنگی ھوالہ ءَ مھکم ءِ واستا بیلہ ءِ کش ءُ کر ءِ رونجہ ءُ آئی ءِ ھواریں پارٹی، رودراتک ءِ نیمگ ءَ لوھی ءِ جمیالیاں، گوریچان رودراتک ءَ ھدرانی زھری ٹک ءِ جنگولان ءَ گوں وت ءَ ھوار کُت، پرچاکہ چہ آئی ءِ ھاکمی ءِ بندات ءَ بازیں دژمنیں ٹکّانی دیمپانی بوتگ اَت۔ ھمے داب ءَ وتی استان ءَ یک شریں دابے ءَ جنزینان ءَ آ سرجمیں بلوچستان ءَ نامدار بوتگ اَت ءُ چہ آئی ءِ اے نامداری ءَ آئی ءِ دژمن سک باز سُچ اَنت ءُ آیانی کست ءُ کینگ گیش بیت، آ مدام پندل سازگ ءِ جھد کن اَنت کہ ما کجام ڈول ءَ بی بی چاگلی ءَ پروش بہ دے ایں یا آئی ءَ نزور بہ کن ایں۔ ھمے میان ءَ بی بی چاگلی ءِ ھاسیں مردمے ءِ دست ءَ جاموٹ ٹک ءِ جام ڈگار کُشگ بیت، چرے امل ءَ آئی ءِ دژمناں موہ رس ایت ءُ آ ھور بنت ءُ بی بی ءِ بگیری ءَ پروپیگنڈہ بندات کن اَنت بلے بے سُوب بہ اَنت گُڑا کلات ءِ ھاکم ءِ گور ءَ ارز ءَ بر اَنت پرچاکہ آ وھد ءِ کلات ءِ ھاکم میر مھبت ھان اھمدزئی ءِ مات ھم جاموٹے بیت۔ گُڑا کلات ءِ ھاکم آیاں کمک کن اَنت ءُ بی بی چاگلی ءَ پْروش دے اَنت، گُڑا پہ اِزت منگ نامگ ءَ رند چہ بیلہ ءَ دیم ءَ پہ شاہ بلاول نورانی ءِ میتگ کنگوہ ءَ روت ءُ آبات بیت۔ کمیں وھد ءَ پد چہ اود ءَ دیم پہ کوھستان ءَ روت ءُ پد ءَ کوٹری ءَ روت ءُ 1799 ءَ ھمود ءَ بیران بیت۔
کتاب ءِ تہ ءَ دیمتر ءَ انچیں کارستے ءِ بابت ءَ نبشتہ اِنت کہ آئی ءَ بلوچی زبان ءِ اولی مرثیہ نگارانی تہ ءَ شُمار کنگ بیت۔ آ زال سیمک اِنت۔ سیمک نتا ءِ دوستدار ءُ لوگبانک بیت، چہ آئی ءِ سور ءَ کمیں وھد ءَ پد نتا یک ٹَکّی جنگے ءَ بیران بیت۔
سیمک آئی ءِ مرگ ءَ بے سار بیت ءُ سرجمیں اُمر ءَ نند ایت ءُ مدام آئی ءِ یات ءَ شئیر جنت ءُ آئی ءَ یات کنت سیمک بلوچی مرثیہ نگار اے واستا گْوشگ بیت پرچاکہ آئی ءَ نتّا ءِ یات ءَ وتی درد ءُ گم، دل ءِ پریات ءُ زاری ءَ لبزانی تہ ءَ انچیں دابے ءَ بند کنت کہ آئی ءِ ھر یک لبزے وت گپ جنت۔ آئی ءِ مرثیہ چہ درد ءُ گم ءَ ابید بلوچ راجمان ءِ چاگرد ءُ ھالاتاں ھم جوانیں وڑے ءَ پدّر کن اَنت۔ آ اسپیتیں جمبراں نتا ءِ پاگ ءَ گوں ھمگرنچ کنت، ھور ءِ گْورتگیں تیزیں تْرمپاں آ نتا ءِ تیرانی توار ءَ گوں یک کنت ءُ گروک ءِ شھم ءَ آ نتا ءِ زھم ءَ گوں ھمدپ کنت۔ میتگ ءِ کش ءُ کر ءَ بازیں مردین آدم آئی ءَ سانگ ءُ سور ءِ داوت دے اَنت بلے آئی ءَ نتا وتی گُڈی ھمسپر لیک اتگ اَت ءُ میتگ ءِ کُلیں مردین وتی پِس ءُ براس زانتگ اِت اَنت۔
اے کتاب ءِ گُڈی زالبول کہ آ بیستمی کرن ءِ سپارتکار ءِ نام ءَ زانگ بیت، آ شیرزالیں گل بی بی اِنت۔ گل بی بی شاھسوار ءِ لوگبانک بوتگ۔ شاھسوار وتی ھند ءِ سردارے بیت ءُ آئی ءِ مدام گوں وتی دژمناں جیڑہ ءُ جنگ بنت، چہ آیاں یک جرنل ڈائر بیت۔ بازیں جیڑہ ءُ جنجالاں پد جرنل ڈائر ءُ شاھسوار ءِ نیام ءَ منگ نامگے بیت، آئی ءَ دوئیں من اَنت۔
بلے لھتیں سیاڑی جرنل ڈائر ءَ دروگیں ھالے دے اَنت کہ شاھسوار ءُ آئی ءِ ھمراھاں تئی منگ نامگ ءَ ابید ھم گوں آ دگہ لشکراں سیادی ءُ کمک ءِ درچ برجاہ داشتگ گُڑا جرنل ڈائر گپ ءَ پکا نہ کنت ءُ یک مئی نوزدہ سد ءُ شازدہ ءَ شاھسوار ءُ یارمھمدزئیانی ھواش تمبو ءِ سر ءَ اُرش کنت ءُ وتی دست ءَ کنت وھدیکہ گُل بی بی بلوچانی پْروش ورگ ءَ سھیگ بیت گُڑا سک ءَ برانز گپت ءُ آیاں شگان جنت ءُ گیشتریں جیڑھانی گیش ءُ گیوار کنگ ءِ ھاتر ءَ وت پِڑ ءَ کیت ءُ ساڑی بیت۔ گل بی بی جرنل ڈائر ءِ دلیری ءِ توسیپ ءَ کنت ءُ آئی ءَ دو دانگ گرانڈ پہ داد دیم دنت، جرنل ڈائر یکبرے نہ زور ایت گُڑا آئی ءِ دست ءُ دپی ءَ آئی ءِ گل بی بی ءِ بابت ءِ توسیپ ءِ بابت ءَ گْوش اَنت گُڑا آ زور ایت۔ جرنل ڈائر اے دادانی زورگ ءَ پد وت روت ءُ گوں گل بی بی ءَ گند ءُ نند کنت۔ وھدیکہ ڈائر گل بی بی ءِ لوگ ءَ روت گُڑا گل بی بی گوں آئی ءَ انچیں دابے ءَ گپ ءُ تران کنت کہ جرنل ڈائر چہ گل بی بی سک باز سانمند بیت ءُ آئی ءِ بالاد، رنگ ءُ دروشم ءُ آئی ءِ نرم گپتاری ءِ توسیپ ءَ کنت۔
جرنل ڈائر ءُ شاھسوار ءِ گپ چہ ارشاں ھلاس نہ بنت ءُ دیمتر ءَ جرنل ڈائر شاھسوار ءِ سر ءَ بھتام جنت کہ آئی ءِ کُتگیں منگ نامگ پْروشتگ ءُ گوں جرمناں اھوال برجم داشتگ۔ شاھوار اے پندلاں بے بنیات ءَ لیک اِیت بلے جرنل ڈائر ءِ مکبر ھیدو چہ یک ملاھے ءِ دست ءَ کاگدے نبشتہ کنائین ایت کہ گواہ اِنت، چہ ھمیشی ءَ شاھسوار ءَ پاھو ءِ سِزا ءِ ھکم دیگ بیت۔ وھدیکہ گل بی بی اے ھال ءَ سھیگ بیت گُڑا وت روت ڈائر ءِ کر ءَ انچیں دابے ءَ گپ ءُ تران کنت کہ ڈائر لاچار بیت ءُ شاھسوار ءِ سِزا ءَ پَھل کنت۔ ءُ گُڈسر ءَ سرجمیں بلوچ راج ڈائر ءِ بگیری ءَ پاد کیت ءُ آئی ءَ چہ وتی سرڈگار ءَ کش اَنت۔
چہ اے زالبولاں ابید دگہ ھم لھتیں زالبول اے کتاب ءِ بَھر اَنت، آیانی بابت ءَ سرسری نبشتہ کنگ بوتگ، چہ آیاں یکے بی بی مریم اِنت کہ آ میر نسیر ھان نوری ءِ ماس بیت۔وھدیکہ میر نسیر ھان نوری پہ اوگاناں جنگ کنگ بیت گُڑا ھمے جنگ ءِ نیام ءَ یک دروگیں گپے شنگ بیت کہ نسیر ھان چہ جنگ ءَ تتکگ، بلے آئی ءِ ماس بی بی مریم گْوش ایت کہ من وتی چُک انچیں دابے ءَ رودینتگ کہ آ ساہ دنت بلے چہ جنگ ءِ پِڑ ءَ پُشت نہ کِنز ایت، ءُ گڈسر ءَ میر نسیر ھان ءَ سوبین بیت ءُ واتر کیت۔
کتاب ءِ گُڈسر ءِ سرھال ءَ بیستمی کرن ءِ کانپرنس اِنت کہ آئی ءِ تہ ءَ بلوچ زالبولانی ھکانی بابت ءَ گپ جنگ بوتگ۔
آسر:چہ اے کتاب ءِ وانگ ءَ پد اے مارگ بیت کہ بلوچ راجدپتر ءِ تہ ءَ تھنا مردیں آدم اِنّا بلکیں بلوچ زالبولانی ھم مزنیں کردے بوتگ ءُ انگت ءَ ھست اِنت۔
بلوچ چاگرد ءَ مدام وتی زالبول ھما چماں چار اِتگ اَنت کہ یک مردین آدمے چارگ بوتگ ءُ یکشل ءَ جُھدے کہ برجاہ بوتگ گُڑا آئی ءِ تہ ءَ زالبول ءُ مردیں ھور ءُ تور ءُ یک ءُ دومی ءِ ھمکوپگ بوتگ اَنت، توری لوگی جیڑہ بہ بنت یا مھمان ءِ ھیالداری بہ بیت، یا سیاسی ءُ جنگی پِڑ بہ بنت ھر جاگہ ءَ زالبول ءِ دستے الّم مان بوتگ۔
دی بلوچستان پوسٹ: اے نبشتانک ءِ تہ ءَ درشان کُتگیں ھیال ءُ لیکہ نبشتہ کار ءِ جِندئیگ اَنت، الّم نہ اِنت کہ دی بلوچستان پوسٹ رسانک نیٹورک ایشانی منّوک بہ بیت یا اگاں اے گل ءِ پالیسانی درشانی انت-