پیپلز ھسٹری آف بلوچستان ( تاکبند ۳)
نبشتہ کار: سمیع بلوچ
دی بلوچستان پوسٹ
دومی بھر
منی واستا کم چہ کم ھینکس قبائلانی بابت ءُ ایشانی سردار ءُ مزنی کسانی ءِ زانگ یک نوکیں سرپدی ءِ بلوچ قبائلانی اتھاد ءِ سر ءُ ءُ بلوچانی بُن ءُ بُنکی بوگ ءِ سر ءَ ھوں شاہ ساھب گپ کنت دکتور ءِ ھیال ءَ اتھادے پروسس مدام جوڑ بوگ ءُ پروشگ ءِ گون ءَ دپتر ءِ بھرے ءُ ھمے وڑ ءَ علاقائی اتھاد یک گُڈی شکلے ءِ دروشم ءَ دیم ءَ آتکگ یک جاگھے اے گپ دیم ءَ کیت کہ ھچ بلوچ قبائل اسل نکل نہ اَنت ءُ “ساپیں ھون ” ساپیں نسل، ساپیں راج” ءِ نام ءِ سر ءَ سک باز مناپکت بوتگ ءُ بے بنیادیں تھیوری ءِ دیم ءَ آرگ بوتگ کہ چریشی ءَ راج ءِ بامردیں ورنایاں چہ راجی آجوئی ءِ جھد ءَ چہ دور دارگ ءُ نسلی مناپرت ءُ پرکہ واریت ءِ پندلے ءِ ابید دگہ ھچے نہ اِنت-
بلوچانی بازیں قبائل بنیات ءَ چہ بلوچستان ءَ سیادی ندار اَنت مری ءِ شاہ ءَ ” لانگھانی” ھندی نژاد اَنت ءُ چہ ملتان ءَ اتکگ اَنت تالپور انگریزاں چہ پیسر پنجاہ سال سندھ ءِ سر ءَ ھاکمیت کنوکیں ٹکے ھمے پیم ڈومبکی ، جھکرانی ءُ کھوسہ ءُ باسیں دگہ قبائلانی شاہ ءَ سک باز وھداں رند بلوچستان ءَ کاینت ءُ آباد بنت ( تپسیلی کتابے چارومی در قبائل ءُ علاقائی اتھاد ءِ تہ ءَ نبشتہ اَنت ) شاہ محمد ءِ ھساب ءَ بلوچ یک پت ءُ پیروکی نسلے نہ اِنت بلکیں ما ایندگہ زنگیں راج ءَ نی پیم ءَ مائیگریشن ءِ بھرے بوتگ اَنت ءُ بازیں دری راج مئے تہ ءَ ھوار بوتگ اَنت ءُ مئے نسل ءِ دیم ءَ روان اِنت اگاں یکے گوش ایت بلوچ ” پھک ءَ پلگار اَنت” بزاں ساپ ءُ پلگاریں راج ءِ گڑا گلت گُش ایت-
بلوچ ءِ جنگی سنچ” ءِ سر ءَ ھوں باز نبشتہ اِنت بلے چونکہ بلوچ نسل در نسل یک جنگجوئیں راجے بوتگ ءُ انگت ھست اِنت بلے اسل ءَ بلوچ ءَ را جاور ءُ مجبوریاں جنگولے جوڑ کُرتگ ” راجہ ڈائر ” گُش ایت ( بلوچ قبائل ھقیقت ءَ رھزنی ءِ سر ءَ گزران کن اَنت) بلوچانی لوٹ ءُ پُل ءِ ھوں لھتے کانود بوتگ اَنت انچو کہ اگاں کاروان لوٹگ بوتگ اَنت گڑا لوٹ ءِ مالانی بھر کنگ بوتگ اَنت ھما مردمانی نیام ءَ اگاں یکے لوٹ ءَ ھوار نہ بوتگ گّڑا ھچ پیمیں بھرے نہ رس اتگ بلے یک برے ءِ کسہ ءِ ھست اِنت کہ ایشی ذکر نکنگ ءَ اے بھر سرجم نہ بیت تاکدیم ۹۰ ءَ اے کسہ اے رنگ ءَ اِنت کہ ” یک رندے مری ٹک ءِ مردم آوار ءِ لوٹ ءَ در کپگ ءَ بنت بلے ھمے کاروان ءِ تہ ءَ مری ءَ نی یک مزنیں نامدرایں جنگی کماندارے دلیل مری گون نبیت ( کماندار دلیل تھنا وتی بھادری ءُ ھمت ءِ سوْب مدام پنچک ءَ زور ایت) گڑا وھدے ایندگہ مردم جنگ ءَ رو اَنت کماندار دلیل وتی ھمراھاں گوں گشت کنگ ءَ بیت گند ایت یک پیر زالے قبرے ءِ سر ءَ نشتگ زار ءُ پریات کنگ ءَ اِنت گڑا کماندار دلیل ءَ شک روت کہ اے کبرے نہ اِنت ءُ وتی مردماں گُش ایت پیر زالے سر ءَ بُر اِت گڑا ھکم ءِ منگ بیت ءُ ھمے کبر ءِ پَٹگ ءِ ھکم ءَ دنت تا چاراں کبر ءِ تہ ءَ مزنیں ھزانگے کَل اِنت گڑا ھزانگ ءَ دلیل وتی زورگری ءَ کنت ءُ دومی نیمگ ءَ “آوار ءِ جنگ” ءَ چہ ایندگہ مردم وار سوبمند بنت ءُ کاینت ءُ رواج ءِ ھساب ءَ کماندار دلیل ءَ بھر نہ دے اَنت گوں گڑا دلیل گُش ایت “شریں شُمئے بھر شُمئے ءُ منی بھر منی” گڑا ایندگہ مری جنگولاں شک بیت کہ الّم دلیل ءَ مزنیں ھزانگے ءَ دست کپتگ کہ چُش گشگ ءَ اِنت پمیشکا ایندگہ جنگول منگ ءَ تیار بنت کہ لوٹ ءُ پُل ءِ آوار ءَ چہ ما ترا بھر دے آں ءُ تو مارا بھرے بہ دے گڑا کماندار دلیل وتی ھزانگ ءَ چہ بھرے ایشاں ھوں دنت جنگی کانودانی تہ ءَ اولی کانود ھمیش اِنت کہ ھموک بلوچ جنگول بایدیں تمامیں جنگی کانوداں پھلو بہ کنت اگاں بزدل کرار دیگ بیت ءُ یک تکے ءَ مردمے شُمار کنگ بیت جنگانی تہ ءَ تانکہ گُڈسر ءَ راستی ءَ گوں کار کنگ المّی اِنت زھر داتگیں تیر ءُ چیریں سلاہ ءِ کارمرز کنگ نہ بیت وپتگیں مردم، مھمان، کیدی ءُ بندی ،کسان سالیں مردم ءُ باھوٹ بوتگیں مردمے کُشگ سک ایب منّگ بیت بیدے چہ سیاہ کار بوتگیں جنین دگہ ھرچ جنینے کُشگ وت جرم ءِ منّگ بیت اِنت ھند ءُ یا دگہ اکلیتی مزھب ءِ مردم ءِ کُشگ یک مزنین گناھے چارگ بیت اِنت پیر ءِ دربار یا مسیت ءِ تہ ءَ پترتگیں مردم ءَ باھوٹی رس ایت ھرچ یکے ءَ اگاں کوش یا چوّٹ ءُ چمپل گوّر ءَ کُرتگ اَنت یا دپ ءَ وتی دنتانانی سر ءَ داشتگ اَنت آ مردمے ھوں کُشگ ءِ اجازت نیست اِنت ھمیش اَنت بلوچی کوڈ کہ ایشی ءِ پاسداری المی اِنت-
بگٹی ٹک ءِ تہ ءَ ” چیف” ءُ مری ءَ نی ” راہ زن” انگریزانی “نائٹ” ءِ پیمیں یک ٹائٹلے کہ ھاسیں اھمیتے داشتگے بلے انگریز ءِ آیگ ءَ رند ایشی ءِ اھمیت چٹ ھلاس بیت تیر ءُ تُپنگی جنگ ءُ توپ خانہ ءِ کارمرز کنگ ءَ انسانی بھادری ءُ بامردی ءِ سر ءَ مزنیں اسرے دور دات راہ زن ءُ چیف مدام وتی قبائلی سردار ءِ نزیکین ءُ دوستیں مردم بوتگ اَنت ءُ جنگانی تہ ءَ لشکریانی رھمنائی ءِ اش کُرتگ ءُ مدام پُشت ءَ اوشتوک بوتگ ءُ زھم اش دست ءَ بوتگ اَنت اگاں کسے چہ جنگ ءَ تتکگ ءَ شُتگ گُڑا گوں وتی زھم ءَ سرے دور کُرتگ اگاں یک راہ زنے یا سردارے ءِ چُک پت ءِ مرگ ءِ وھد ءَ کسان بوتگ تو ایشی ءِ کُمک ءِ واستا ٹک ءِ یک سر کماشیں یا زانتکار داروکیں مردمے دارگ بوتگ ھمے مرد وتی مشیرانی کُمک ءَ چہ اسل سردار یا وڈیرہ ءِ مزن بوگ ءَ تک وتی زمہ داری پیلو کتگ اَنت-
دی بلوچستان پوسٹ: اے نبشتانک ءِ تہ ءَ درشان کُتگیں ھیال ءُ لیکہ نبشتہ کار ءِ جِندئیگ اَنت، الّم نہ اِنت کہ دی بلوچستان پوسٹ رسانک نیٹورک ایشانی منّوک بہ بیت یا اگاں اے گل ءِ پالیسیانی درشانی اِنت۔