اگست ءِ ماہ ءُ بلوچستان
ٹی بی پی گچینی
زارین بلوچ
اگست ءِ ماہ ءِ مانگیشینتگیں جیڑھانی نیام ءَ وھدے پاکستان وتی آجوئی ءِ روچ ءَ وت ءَ پُرجزبگیں شاتکامیاں گوں زندگ دار ایت، ھمود ءَ چہ بلوچستان ءَ یک جتائیں ءُ اجبیں ناٹاھی ءِ دیم ءَ کئیت اِنت۔ اے دمگ ءِ مردمانی ھاتر ءَ اے ماہ شاتکامی کنگ ءَ ابید راجدپتری جد ءُ جھد ءُ بجگ ءِ چیدگی ءَ کنت۔ وھدیکہ بیرک ءُ شوشنگ پاکستان ءِ دگانی زیبائی جوڑ بیت ھمود ءَ دومی نیمگ ءَ بلوچستان یک جتاھیں جزبگانی درشانی ءَ کنت کہ آ گھگیری، جد ءُ جھد، یاتگیری ءُ وت واجھی ءِ کسھاں زندگ دار ایت۔
اے ماہ ءَ پاکستان ءِ راجی شاتکامی روچ ءِ پُشدر ءَ بلوچستان وتی یک جتائیں ءُ گچینی لیکھے دیم ءَ کار ایت۔ کہ اود ءَ “آجوئی ءِ روچ” پاکستانی راج ءِ دلگوشی ءِ سوب بیت، ھمود ءَ دومی نیمگ ءَ بلوچستان اے مراگش ءَ وتی لیکہ ءَ گوں یاد کنت، چُشکہ یک انچیں روچے کہ زور آؤرتگیں سرکاری ءِ ھلاپ ءَ گھگیری ءَ ودی کنت۔ اے ماہ ھمگونگیں چیدگ ءِ رد ءَ ھم گچینی اِنت کہ دو دمگانی ھاتر ءَ جتائیں منزل ءُ راھانی سر ءَ جیڑگ ءُ پکر کنگ ءَ لاچار کنت، پرچا کہ اے دمگ سیمسراں وَ بھر کَن اَنت بلے چہ یک دومیگیں یکدم بیگانگ ءُ جتا اَنت۔ وھدے پاکستانی ھواریں دروشم ءَ شاتکامی ءِ سر ءَ دلگوش گور کَن اَنت گُڑا بلوچستان ءِ کَش ءُ مانکشیں تجربگ ءُ آئی ءِ سوب ءَ برجاہ بیتگیں پنچیں جنگانی موج اود ءِ مردمانی یک جتاُیں پجار ئِے پدر کنت ءُ پسھی لیکہ ءَ پدراہ کنت۔
اگست ءِ ماہ بلوچستان ءِ مھلوک ءِ ھاتر ءَ باز ارزشت دار ایت کہ ایشانی تہ ءَ راجدوست ھم ھوار اَنت، کہ آ بلوچستان ءَ پاکستان ءِ جائزیں بھرے نہ بلکیں “زورگپتگیں ھاکمی” ءِ چیردستیں کالونی ءِ سرپد بنت۔ بلوچ راجدوستانی گُشتن اِنت کہ 11 اگست 1947 ءَ وھدے چہ کساندراب ءَ زوراکیں برتانیہ ءِ درکپگ ءَ ھوار بلوچستان جھانی نکشہ ءِ سر ءَ یک آجوئیں ڈیھے ءِ بستار ءَ دیم ء اَتکگ ءُ بلوچ راج ءَ وتی ڈیھ ءُ بھت ءِ سر ءَ دوبر دزرسی رس اتگ، بلے چہ جنجال ءَ گپتگیں اَے آجوئی کسان وھدی اَت۔
پاکستان ءِ ٹاھینوک ءُ اولی گورنر جنرل محمد علی جناح ءَ بلوچستان ءِ سروک خان آف قلات ءِ سر ءَ پاکستان ءَ گوں یکجاہ بوگ ءَ پہ زور پر داتگ۔ مکن کنگ ءِ پد ءَ پاکستانی پوج ءَ 27 مارچ 1948 ءَ بلوچستان زورانسری گِپتگ ءُ ھوار کُتگ۔ چہ ھما روچ ءَ بلوچستان ءَ جنگانی پنچ مزنیں ءُ ترندیں موج دیستگ اَنت، کہ ایشانی تہ ءَ درستیں گوستگیناں چہ گیشتر ھترناک بیتگ۔ بلوچ راجدوستانی گُشگ اِنت کہ پنچمی موج، کہ انی برجاہ اِنت، اے سرجمیں بلوچستان ءِ پراہ ءُ شاھگانی ءَ شنگ اِتگ ءُ گوستگیں چاریں موجاں چہ گیشتر پیچیدگ، مستر ءُ شاھگان اِنت۔
آجوئی لوٹوکیں سیاسی پاٹی بلوچ نیشنل موومنٹ ءَ رسانکدری درشان ءِ تہ ءَ 11 اگست بلوچستان ءِ “آجوئی ءِ روچ” ءِ رد ءَ برجاہ داشتگ ۔ بی این ایم ءِ سروک ڈاکٹر نسیم بلوچ ءِ رد ءَ اے روچ بلوچستان ءِ سر ءَ برتانیہ ءِ نوآباتیاتی سرکار ءِ یک کرن ئے ھلاسی ءِ چیدگ بیتگ۔ آئی ءَ گُشتگ اے ھما روچ اِنت کہ بلوچ راج ءَ وتی ڈیھ ءُ ھواریں بھت ءِ پیسلھانی سر ءَ پد ءَ دزرسی رس اتگ۔ بی این ایم ءِ چیرمین ءَ کساندراب راجدپتری وئیلانی ءُ بلوچستان ءِ جتائیں بستار ءِ درشان کُتگ۔ آئی ءَ گُشتگ کہ 4 اگست 1947 ءَ بلوچستان ءِ ھاکم خان آف قلات ءَ کساندراب ءِ برتانیائی رھشون ءُ مسلم لیگ ءِ سروک محمد علی جناح ءَ گوں یک دستاویز ءِ سر ءَ دزنشان کنان ءَ بلوچستان ءَ یک آجوئیں ءُ وت واکیں راجے نامینتگ۔ یک ھپتگی ءَ پد 11 اگست ءَ بلوچستان ءِ آجوئی ءِ برپارو جار وائسرائے ہاؤس دھلی ءَ جھان ءِ دیم ءَ کنگ بیتگ۔ آئی ءَ اپسوز ءِ درشان کنان ءَ گُشتگ کہ بلے آجوئی کسانیں وھدے ءِ ھاتر ءَ بیتگ، پرچہ کہ انگریزاں گوں جناح ءَ ھوار بیتگ بلوچستان ءِ سر ءَ ترندی ءَ گوں اُرش کُتگ، ءُ سانمدیں وڑے ءَ اِشی ءِ سر ءَ زورگری کُتگ۔ آئی ءَ گُشتگ داں مروچی، بلوچستان زور برجاہ داشتگیں ھاکمی ءِ چیر دست اِنت۔
پہ وت ءَ تھاریں بھت ءَ منگ ءَ ابید، بلوچ آجوئی لوٹوکاں دلیری ءَ گوں وتی آجوئی ءَ پہ جد ءُ جھد کُتگ، جتائیں دیما اتکگیں زوراکی ءُ چکاساں ابید بلوچاں وتی ڈیھ ءِ سر ءَ زورگپتگینانی دیم ءَ کدی سر جَھل نہ کُتگ۔ آئی ءَ گُشتگ جنگ ءِ یک بے دروریں موجے دیم ءَ جُنزگ ءَ اِنت، داں ھما وھد ءَ کہ بلوچستان وتی لوٹ اتگیں آجوئی ءَ پد ءَ دز نہ گِپت۔
بی این ایم ءِ مشکے چیپٹر ءَ 11 اگست ءِ یات ءَ یک مچی یے اڈ داتگ اَت۔ اے مچی ءَ گوں ترانکاراں جزباتی ءِ دروشم ءَ وتی پِت پیروکانی دیمھونیانی درگت گپ کُت کہ آیاں “بلوچستان ءِ سر واجھی ءِ ھاتر ءَ وتی ھون ریتکگ اَنت۔” مچی ءَ گوں تران کنان ءَ، بی این ایم ءِ رھشون شے بلوچ ءَ گُشتگ، “اے نمیران بلوچستان ءِ وت واجھی ءِ لازوالیں جد ءُ جھد ءِ منانک اَنت۔ بازیں نمیران بیتگ اَنت، وھدیکہ دگراں درملکاں وتگڑیں سیاسی باھوٹی گچین کُتگ، بلے پد ءَ ھم ھچ کس ءَ چہ اے مکسد ءَ وتی ھمبستگی نہ سستگ۔ اے نہ لرزوکیں گاماں دھکاں ءُ کرنانی درد برداشت کُتگ اَنت، کہ آ یاتگیری کنائن اَنت کہ راستیں آجوئی ءَ وھد پکار بیت۔ بلوچستان ءِ کِشک ترند اِنت، بلے پہ وت واجھیں راجی ءِ نیمگ ءَ مساپری یکشلی ءَ برجاہ اِنت۔
بلوچ اسٹوڈنٹس آرگنائزیشن (آزاد) ءَ ھم 11 اگست ءَ راجدپتر ءِ پرارزشتیں تابے نامینتگ ءُ برجاہ داشتگ، کہ بلوچستان ءِ سر ءَ برتانیہ ءِ سد سالی ھاکمی ءِ ھلاسی ءِ چیدگ اِنت۔ گل ءَ گُشتگ بدبھتی ءَ اے آجوئی یک سالے ءَ چہ ھم کمتریں وھد ءَ پاکستان ءِ سرجمیں اُرش ءَ پچگرگ بیتگ۔ بلوچستان ءَ 75 سالی ایردستی ءُ زورگری ءِ دیمپانی ءَ پد ءَ ھم سر جَھل نہ کُتگ۔ البت، محراب خان، نورا مینگل، ءُ خلیل ءِ پئیمیں دلیریں بلوچ کارستاں بلوچستان ءِ آجوئی ءِ ھاتر ءَ زورگپتانی دیم ءَ دلیری ءَ گوں جنگ کنان ءَ، ایردستی ءِ منگ ءَ چہ انکار کُتگ اِش۔ گل ءَ گُشتگ کہ ایشانی نمیرانی ءَ برتانیہ ءِ سرجمیں زیردستی بے سوب کُتگ۔
سلاہ بندیں گلانی لیکہ
آجوئی لوٹوکیں بلوچ سلاہ بندیں گلانی جزبگانی توار ھم بلوچستان ءِ “آجوئی ءِ روچ” ءَ زندگ دار انت۔ اے گل اگست ءِ ماہ ءَ وتی سُرپُرانی تہ ءَ تیزی کار اَنت۔ اے ماہ ءَ ترندی ءِ وئیلانی تہ ءَ گیشی کئیت، کہ اشانی تہ ءَ نہ تھنا پاکستانی لشکر بلکیں پاکستانی “آجوئی ءِ روچ” ءَ پہ بیرک بھاکنوک ھم نشانگ کنگ بنت۔ سلاہ بندیں گلانی نیمگ ءَ 14 اگست ءَ “سیاھیں روچ ” دارگ بیت، ءُ چہ مردماں دزبندی کنگ بیت شاتکامی کنگ ءَ پھریز بہ کن اَنت۔ بلوچستان ءَ مدامی پئیم ءَ اگست ءَ ترندی ءِ تہ ءَ گیشی گندگ ءَ اَتکگ۔ پاکستان ءِ “آجوئی ءِ روچ” ءَ چہ تھنا دو روچ پیسر سلاہ بندیں گلاں دو جتا جتائیں اُرشانی تہ ءَ پاکستانی بیرک بھا کنوکیں اسٹال نشانگ کُتگ اَنت۔ اے اُرشانی تہ ءَ اسٹالانی واھند ءُ دگہ بازیں مردم ٹپی بیتگ اَنت۔
ھمے پئیم لھتیں روچاں پد 13 اگست، ءَ بلوچ لبریشن آرمی (BLA) ءَ گوادر ءَ پاکستانی پوج ءِ پجیگ ءَ چینی انجینئرانی کاروان ءِ سر ءَ اُرش کُتگ۔ بی ایل اے ءَ اے اُرش ءِ زمہ واری زیران ءَ یک درشانے شنگ کتگ اَت، کہ آئی ءِ تہ ءَ پدر کنگ بیتگ اَت کہ اے اُرش مجید بریگیڈ ءَ سیادی داروکیں دو “پدائیاں” کُتگ، کہ آ بی ایل اے یک ھاسیں ءُ ھترناکیں ٹولی یے۔ مجید بریگیڈ وتکُشیں تراکانی تہ ءَ وتی بلدی ءِ سوب ءَ زانگ بیت اِنت۔ اُرش ءَ پد پاکستانی پھازگی لشکر ءَ دمگ انگر کُتگ ءُ پَٹ ءُ پولی بیڑ بندات کُتگ۔ دی بلوچستان پوسٹ ءَ ھندی اھوالکاراں چہ سرپدی رس اتگ کہ لشکریاں بازیں بیڑ بُرتگ ءُ باز مردم “زورانسری بیگواہ” کُتگ اَنت۔
بی ایل اے ءَ سرجمیں اھوال درشانے تہ ءَ شنگ کُتگ اَنت۔ ایشی ءِ تہ ءَ پاکستانی پھازگی لشکری ءُ پاکستان ءِ “آجوئی ءِ روچ” ءِ مراگشاں نشانگ کنگ ءِ، آئی ءِ جنگولانی نیمگ ءَ چہ بولان، تربت، پنجگور، قلات، ءُ مستونگ ءَ کُتگیں اُرشانی زمہ واری من اتگ اَنت۔ اے اُرشانی آسر ءَ بازیں مُرتگ اَنت ءُ بازیں ٹپی بیتگ اَنت۔ بی ایل اے ءَ “بلوچ ماتیں سرڈگار ءِ آجوئی ءَ” داں “زورگپتیں تاکتانی” نشانگ کنگ ءِ وتی جزم نوک کُتگ۔
بی ایل اے ءِ اُرشانی یکشلی ھمد ءَ آسر نہ بوتگ بلکیں آئی ءَ ھمے ماہ ءَ دگہ بازیں اُرش کُتگ۔
آجوئی لوٹوکیں دگہ یک گلے بلوچستان لبریشن فرنٹ ءَ اگست ءِ اولی دو ھپتگانی تہ ءَ پاکستانی لشکریانی نشانگ کنوکیں بازیں اُرشانی زمہ واری من اتگ۔ بی ایل ایف ءَ ٹاہ داتگ کہ اے اُرشاں پاکستانی لشکریانی بازیں کارمند کُشتگ ءُ ٹپی کُتگ اَنت، چد ءُ گیشتر، لشکریاں دگہ ھم تاوانانی دیمپانی کنگ کپتگ۔
اھوالانی رد ءَ سرجمیں بلوچستان ءَ بلوچ سلاہ بندیں ٹولی ءِ نیمگ ءَ کم چہ کم 81 ترندیں اُرش کنگ بیتگ اَنت۔
پھازگی لشکریانی پدگرد
ودوکیں نگیگی ءَ ماران ءَ پاکستانی لشکریاں بلوچستان ءِ دمگ زامران ءَ 11 اگست ءَ بگاوت ءِ بگیری ءَ بیڑ ءِ بندات کُتگ۔ کہ ایشی ءِ تہ ءَ زمینی پوج ءَ گن شپ ھیلی کاپٹر ءُ ملٹری ڈرون ءِ کمک گون بیتگ۔ سیاسی، چاگردی ءُ انسانی اگبالانی باسکاں پوجی گامگیجانی سر ءَ تُرس ءِ درشان کنان ءَ گُشتگ اَے کاروائی “زورانسری بیگواھی” ءُ “کوش” ءِ یک دروشم اَنت۔ بیڑ ءِ نیام ءَ پاکستانی لشکری ءُ بی ایل ایف ءِ سرمچارانی نیام ءَ جنگ ھم بیتگ کہ ایشانی آسر ءَ بی ایل ایف ءِ دو سرمچار شھید کنگ بیتگ اَنت۔ گل ءَ رسانکدر ءَ یک درشانے شنگ کُتگ ءُ گُشتگ: نمیران بیتگیں سرمچاراں دو پاکستانی لشکری کارمند کُشتگ ءُ بازیں ٹپی کُتگ اَنت ءُ وت شھمیری امباز اتگ-
دومی نیمگ ءَ، بلوچ جھدکاراں ھم پھازگی لشکریانی تکشام ءِ سر ءَ رژنائی تالان کُتگ۔ انسانی اگبالانی باسک ءُ وائس فار بلوچ مسنگ پرسنز ءِ آرگنائزر ھوران بلوچ ءَ شال ءَ یک پریس کانفرنسے ءِ تہ ءَ گُشتگ کہ چون آئی ءِ کھول ءَ آئی ءِ سُرپُرانی سوب ءَ ترسینگ ءُ بیھارانی دیمپانی کنگ کپگ ءَ اِنت۔ گمانی پئیم ءَ پھازگی لشکریاں آئی ءِ لوگ ءَ پُترتگ ءُ آئی ءِ لوگ ءِ مردم تُرسینتگ اَنت ءُ آئی ءِ سُرپُرانی دارگ ءِ کوشست کُتگ۔
ٹی بی پی ءَ اے ھم سرپدی رس اتگ کہ اگست ءِ ماہ ءَ سرجمیں بلوچستان ءَ پاکستانی سلاہ بندیں پوج ءِ نیمگ ءَ کم چہ کم 56 بیڑ، دگانی بندگ ءُ فوجی بیڑ کنگ بیتگ اَنت۔ اے ترندء وئیلانی تہ ءَ 7 لاشانی دزکپگ ءِ ھال ھم رس اتگ۔
اگست ءِ ماہ ءَ یک پرارزشتیں بلوچ سروک نواب اکبر بگٹی ءِ سالروچ ھم دارگ بیتگ۔
26 اگست 2006 ءَ کوھلو ءَ پاکستانی پوج ءِ دستاں آئی ءِ کوش بلوچستان ءِ راجدپتر ءَ یک گچینی پھناتے – نواب بگٹی نلوچستان ءِ مھلوک ءِ بیوکیں ناانساپی ءُ بلوچ مھلوک ءِ واتواجھی ءُ مڈیانی نہ دیگ ءِ پژدر ءَ پاکستانی ریاست ءَ گوں ناوش بیتگ – سوئی ،ڈیرہ بگٹی ءَ گمانی ڈول ءَ پاکستانی پوج ءِ کارمند ءَ یک ڈاکٹریں زالبولے ءِ گون ءَ جنسی زوراکی ءِ یک گچینی ٹپے بیتگ-
نواب بگٹی ءَ ھما وھد ءَ سلاہ چِست کتگ ھما وھد ءَ زوراک پرویز مشرف ءَ ھوار پاکستانی واکداراں یک زالبولے ءِ گون ءَ کتگیں جرمکار ءَ دست ءَ دیگ ءِ انکاری کتگ بیتگ – پاکستانی پوج ءَ بگٹی انگیر کنگ ءِ واستا ڈیرہ بگٹی ءَ ترندی ءَ لشکر کشی کتگ – بلے آ کوھانی نیمگ ءَ شتگ بیتگ ءُ آئی ءَ چیرجنگی پہ وت گچین کتگ – نواب بگٹی آ وھد ءَ ناگتی شھید کنگ بیت پاکستانی پوج یک گارے ءِ توک ءَ بیت اِنت ھمے گار ڈروینگ بیتگ ٹ بلوچستان ءِ مھلوک ءِ واستا نواب بگٹی گھگیری ءِ چیدگ جوڑ بیتگ ءُ پاکستانی ریاست ءِ چماں آ آیانی واک ءَ یک چیلنج کنوکیں مجرمے بیتگ-
اگست بلوچستان ءَ یک ھون ءُ چیدگی رنگ ءَ زانگ بیت اِنت – پرچاکہ ھمے ماہ ءَ بلوچ راجدوست ءُ آجوئی ءِ منوکیں ٹولی شاتکامی ءُ گمے یک پھناتے دار اَنت – اے یک ھنچیں ماھے کہ بلوچستان ءَ گچیج آجوئی ءِ موج ءَ یاتگیری کنت اِنت – اے ھما ماہ اِنت کہ وھدیکہ “زورگر” پاکستان دنیا ءِ نکشہ ءِ سر ءَ یک ڈیھے جوڑ بیت اِنت – اگست بلوچستان ءُ شرکن ءُ زھر ءِ ھردوکانی تاماں دنت اِنت – کہ گیشتر زھری ءِ رنگ ءَ جلکشان بیت اِنت – جزبگ ءِ ایراداری ءَ اے نہ پروشگیں سرڈگار کسھانی بُکچھاں پُراپ اِنت – چُشکہ راستی واتواجھی ءِ گرمشانیں مردمانی نپ ءِ جزبگانی منانک اِنت-