زمین بچیں سالونک
نبشتہ کار: بانڑی بلوچ
دی بلوچستان پوسٹ
مرچی پد ءَ زمین سمبھیتگ ،گلزمین بانور اِنت ءُ مزاریں بچ سالونک اَنت مسکیں زمین سیر آپ اِنت ءُ مھلبیں ھاک ھون ءِ بوہ ءَ کنت ھوناں شل داتگ، گواڑگ رودینتگ ءُ مھر ءِ مھروان مِنزل ءَ سر جنان اَنت مرچی پد ءَ روچ برمش دنت ءُ آزمان الھان کنت۔ مرچی پد ءَ درچک ءُ داراں کشاراں ساہ زرتگ سنگراں پھر بستگ ءُ ماھلیں زمین وتی ماتی ءِ سر ءَ ناز کنت-
بگند ئے جھان ءِ ڈولداری گوں بازیں شے ءَ بندوک اِنتز، کسے گوش اِیت جھان ءِ زیبداریں شے تچوکیں آپ اَنت.، کسے گوش اِیت کوہ اَنت، کسے گوش اِیت درچک ءُ دار اَنت، داں منی ھیال ءَ جھان ءِ شوکیں شے مھر اِنت، اے ھما شے اِنت کہ گندگ نہ بیت بلے مار اِت کن ئے، ھمے اندیمیں شے مھر اَنت ترا گوں جھان ءِ آ دگہ شیھاں بندوک کنت، اے ھما شے اِنت کہ تئی ھستانک ءَ یکجاہ کنت، بے مھر ءَ تو ھچ جیڑ اِت ءُ مار اِت نہ کن ئے مھر ءِ بھر بے کساس اَنت، کسے ءَ را گوں کلم ءَ مھر بیت، کسے ءَ را گوں کتابے ءَ، کسے ءَ را گوں کسے ءَ بلے راستیں مھر ءِ شوھاز ءَ در کپ ئے گڑا چہ زمین ءِ مھر ءَ گھتریں مھر دست نہ کپ اِیت، زمین ءِ مھر زندے بکش اِیت، بید ء زمین ءِ مھر ءَ دگہ چے ھست؟ وھدے زمین ءِ مھر ءِ گپ بہ بیت گڑا ھما ھمبل یات کاینت کہ مرچی زندانی اَنت، وتی واھگ پہ زمین ءَ ندر کرتگ اَنت، ھما نرمزاریں پسگ یات بنت مرچی کوہ ءَ کپتگ اَنت ءُ پند جنان اَنت، ھما نمیرانیں سر مرچی گلزمین ءِ دل بند ءَ وش واب اَنت، ھما مات ءُ گھار یات بنت کہ وتی براس ءُ زھگ پہ ھلو ھالو جنگ ءَ راہ داتگ اَنت، ھما ورنا یات کاینت وتی مھر(زمین) ءِ واست ءَ وتی واھگ ءُ ارمان کل کتگ اَنت۔
چوناھا مرگ وَ ترسناکیں شے یے، من ءَ چہ مرگ ءَ ترس اِیت بلے آ مرگ پہ زمین ءُ آئی ءِ آزاتی ءَ بہ بیت گڑا من آ مرگ ءَ پہ وشی امباز کنگ ءَ جاڑیگ آں، ھما نمیرانیں سر اے جنگ ءِ بھر جوڑ بوتگ اَنت گڑا آیانی واست ءَ جنگ شوکے یا وشی یے نہ بوتگ، آ جنگ آئی ءِ چاگرد ءُ راج ءِ ھاتر ءَ لوٹے بوتگ، آئی ءَ را مرگ دوست بوتگ پرچا۔؟ پرچا آئی ءِ مھر سانکلاں گوں بندیگ اِنت۔ کے گوش اِیت من ءَ اے مرگ کُش اِیت، کے گوش اِیت اے مَرگ منی مِرگ ءِ نام اِنت، زندمان ءِ ھلاسی ءِ نام اِنت، منی زرد ءُ میتگانی گمنام بُوگ ءِ نام اِنت۔ سارتر ءِ گْوشگ ءِ رد ءَ “مرگ گیشتر زندگ بُوگ ءِ نام اِنت. چوشکہ ھر کس وتی میراس، کرتنانی ءُ زند ءِ مانا ءُ بزانت ءِ واھند وت اِنت “۔ زندگ بوگ بس ساہ کشگ ءِ نام نہ اِنت، بلکیں یک لیکھے ءِ ھاتر ءَ مرگ راستیں زندمان اِنت، انچو کہ پیوڈور دوستویسکی گوش اِیت ” بنی آدم ءِ مانشت ءِ راز تھنا زندگ بوگ ءِ تہ ءَ نہ اِنت. بلکیں زندگ بوگ ءِ ھاتر ءَ یک چیزے ءِ پولگ اِنت۔ یک لیکھے ءِ ھاتر ءَ مِرگ زند کنگ ءِ نام اِنت، آ مِرگ منی دژمن ءِ مَرگ اَنت، اے جنگ ءِ پشت ءَ دردے ھست، مجبوری ھست، زندے ھست، آئی ءَ ھمے درد مار اِتگ ءُ ھما زند جیڑ اِتگ، ھمے زمین ءِ مھر اَنت کہ آئی ءِ مھروان مرگ ءِ امباز کنگ ءَ چک ءُ پد نہ بیت، آئی ءَ را ساھت ءُ دمان ساہ مان کنت ءُ آئی ءِ مھروان مھر ءِ چیدگ جوڑ اَنت۔ بلوچ ءِ مستریں میراس گھگیری اِنت، آئی ءَ ھرچ وھد ءَ دری زورگیرانی بگیری ءَ گھگیری کرتگ، وتی ساہ پہ راجی پجّار ءُ زمین ءِ رکینگ ءِ واست ءَ بکشاتگ بلے سر جھل نہ کرتگ۔ آ اوگانستان ءِ اھمد شاہ دردانی بہ بیت، ایران ءِ سائرس یا سکندرِ اعظم بہ بیت، ھمے جنگ ءُ گھگیری ءِ دْرچ تنیگت برجم اِنت، ھزارانی کساس ءَ بلوچ سرمچاراں وتارا پہ آشوب ءِ واست ءَ ندر کرتگ ءُ شھیدی وتی نام ءَ کرتگ۔ اے راست اَنت کہ زمین وتی کارستاں وت گچین کنت، آیاں وتی دلبند ءَ جاہ دنت۔ مرچی ھمے کارستانی تہ ءَ شھید اسلام جان ءِ نام ھوار بوت۔
شھیدیں ھمبل ءَ وتی رتکگیں ھوناں چہ زمین پد ءَ بانور کرت، ڈگار شادان کرت ءُ اچ وتی ھوناں پد ءَ آجوئی ءِ جھد زندگ داشت۔ وتی زگریں ھون ءُ چہ کربانی ءَ پد ءَ شھیدی ءِ پلسپہ زندگ کرت۔ ھما پلسپہ ءَ کہ جند شھید بیت، آئی ءِ جون زمین ءِ دلبند ءَ کل کنگ بیت۔ اود ءَ یک گواڑگے رُد اِیت ءُ شاھیگان بیت، ھمے گواڑگ ھزاراں گواڑگ جوڑ کنت ءُ آیاں مرگ ءِ گچین کنگ ءِ درس ءَ دنت-
شھید اسلام جان ءِ وڑیں کارست وتی ھوناں چہ راجدپتر ءَ نویس اَنت، آیانی ھون ھمے کربانی ءِ درس ءَ دے اَنت کہ مرچی اگاں یک سرمچارے کربانی دیگ ءَ اِنت، وتارا نمیران کنگ ءَ اِنت گڑا آ ایوک ءَ زندگی کنگ (survive) ءِ واست ءَ جنگ نہ کنت بگند ئے آ یک مول ءُ مرادے ءِ زندگ دارگ ءِ واست ءَ جنگ کنت۔ آ جنگ اے واست ءَ نہ کنت کہ بانداتیں روچ آئی ءِ جند وشیں زندے بہ گْوازینیں یا آ جنگ پہ بھشت ءُ بھشت ءِ ھورانی واست ءَ نہ کنت، بلکیں پہ آشوب، راجی مپادانی ءُ وتی راج ءِ وشھالیں زند ءِ گوازینگ ءِ واست ءَ وتی جان ءَ ندر کنت۔ شھید اسلام ھما نمیرانیں سر اَت کہ آئی ءَ وتی کردانک ءَ چہ پدر کرت کہ زندگیں راجے بوگ ءِ واست ءَ کربانی ءِ راہ گچین کنگ لوٹ اِیت۔
بلوچ ڈیھ ءِ آزاتی گوں جنگ ءُ گھگیری ءَ بندوک اِنت، آسودگیں باندات ءِ واست ءَ جھد ءُ جپاکشی درکار اِنت۔ شھیدانی داتگیں اے کربانی ءِ پلسپہ مردمانی تہ ءِ زرد ءُ مارشتاں زندگ کنت ءُ زند ءَ را مانا ءُ بزانتے بکشائیت۔
دی بلوچستان پوسٹ: اے نبشتانک ءِ تہ ءَ درشان کُتگیں ھیال ءُ لیکہ نبشتہ کار ءِ جِندئیگ اَنت، الّم نہ اِنت کہ دی بلوچستان پوسٹ رسانک نیٹورک ایشانی منّوک بہ بیت یا اگاں اے گل ءِ پالیسیانی ءِ درشانی انت-