گُڈّی سوگات
مُنشی پریم چند | رجانکار هسابجار
دی بلوچستان پوسٹ
سرجمیں شہر ءَ همے یکیں دُکان ات کہ اُودا ولایتی ریشمی ساڑی دست کپتگ ات ، آ دگہ کُلیں دُکان داراں کانگریس ءِ گُپت ءِ پدا ولایتی گُد وتی دُکاناں ایر نہ کُتگ ات ، بلے امرناته ءِ دوستدار ءِ لوٹ ات ، سرجم کنگی ات ، آئی ءَ گپڑے روچ ات کہ دُکان پہ دُکان ات ، ءُ دو سَری زر ءِ دیهگ ءَ هم ساڑی ات ، بلے هچ پہ هچ ، آئی ءِ مول سرجم نہ بوهگ ات ، ءُ آئی ءِ تلب روچ پہ روچ ودّان ات ، هولی ءِ روچ هم نزیک بوان ات ، آ پہ همے گپ ءَ پریشان ات کہ هولی ءِ روچ ءَ آ چونیں گُد گور ءَ بہ کنت ، آئی ءِ واهگ ءِ سرجم نہ بوهگ پہ امرناته ءِ مردی ءَ ائیب ے ات ، آئی ءِ لوٹ ءِ پدا امرناته استالان هم زمین ءَ آرگ ءَ ساڑی ات ، وهدے کہ آئی ءِ مول دگہ هچ جاگہ سرجم نہ بوت ، تہ گُڈیگ ءَ هما گچینی دُکان ءِ روگ ءِ اراده ئےِ کُت ، آئی ءَ زانتگ ات کہ اُودا مدام نندانک ( دهرنا ) دیوک هم ساڑی بوت کن انت ، پمشکہ اُود ءِ روگ ءَ پہ مزنیں توکلے درکار ات ءُ چشیں جاه ءِ روگ ءِ توکل کنگ پرائی ءَ گرانیں کارے ات ، یکے وت وانندگ ے ات ءُ دومی راج دوستے ات هم ، وت آئی ءَ مدام وتی جند ءِ مُلک ءِ چیز کارمز کت انت ، بلے اے درگت ءَ آ اے چیز ءِ کٹریں منوگرئےِ هم نہ ات ، آئی ءِ گُشگ ات کہ اگاں جند ءِ ملک ءِ جوڑ کتگیں چیز دست کپت وَ شر ، بلے اگاں دست نہ کپت گڑا ہرچ ملک ءِ بہ بیت شر انت ، آ همے راهبند ءِ منوگر ات ، بلے اے کہ آئی ءِ دوستدار ءِ لوٹ اَت نو وَ ہر وڑا پیلو کنگی اَت ، وتی لوٹ ءُ گرز ئےِ بوتیں تہ بگند ئے چیزے روچ ءَ مہتل هم بوتگ ات ، بلے آئی ءِ تلب ہر رنگ ءَ مرگ ءُ زند سرجم کنگی ات ، آئی ءَ سوڑگ کتگ ات کہ ہرچی بیت بی بیت مرچی ساڑی ءَ المی گراں ، مرچی منا کس داشت نہ کنت ءُ کسے بہ داریت پرچہ ؟
من زاناں کہ وتی جند ءِ ملک ءِ ہرچیز زیبا تریں چہ آ دگہ ملکانیگاں ، بلے کسے ءِ سرا زور کنگ وَ نہ بیت ، شریں آجوی ءِ جنگے ، کہ مردمانی جندی آجوی ءَ پُلیت –
آئی ءَ وتی دل ڈڈ کُت ءُ بیگاه ءَ شُت پہ هما دُکان ءَ ، داں چار رازاکار دُکان ءَ پانیگ ات انت ءُ دُکان ءِ دیما دگ ءِ سرا بازیں مهلوکے مُچ ات ءُ نداره کنگ ءَ ات انت ، آ پگرے ءَ کپت کہ من چون دُکان ءَ بہ پُتراں ، یک ءُ دو رند ءَ روگ ئے جهد ئےِ هم کُت ، بلے برانڈه ءَ چہ پدا واتر ات ءُ تہا شُت نہ بیت –
آئی ءِ بهت ءَ آئی ءَ را وتی پجاروکیں پنڈت ے دپ ءَ کپت ، آئی ءَ پُرس ات کہ” هاں واجہ اشانی نندانک کدی آسر بیت ؟ بیگاه وَ بوتگ ”
پنڈت ءَ پسو دات ” اے سرمچارانت اشاں گوں سُهب ءُ بیگاه آں چے کار داں اے دُکاں پچ انت اے ادا چہ نہ سُرانت ، زاناں ترا چیزے زورگی انت ؟ تو وَ ریشمی گُد بِہ نہ زُرتگ ، ”
امرناته ءَ نائلاجی پسو دات ” من پہ وت وَ بِہ نہ زوراں بلے لوگ ءِ مردمانی گپ ءَ چتو ٹال اینت کناں ؟ ”
پنڈت ءَ بچکند ات ءُ گُشت کہ اے وَ انچوکیں گپے نہ انت زالبول ءِ رد دیهگ نو چی ے کجام هم نیمون ے بہ کن آ رد کپیت ، ”
امرناته ” گڑا واجہ تو بُگش باریں من چے بہ گُشاں ”
پنڈت ” من ترا چے بہ گشاں ؟ ادا وَ درست همے وڑ کنگ ءَ انت ہرکسی کیسگ پُرّ انت چہ مکر ءَ ءُ تر انت ، اود ءَ جن ءَ گُشت پمن هارے بہ جنائین ادا اشی ءَ گُشت اے نو گپے پہ تو هاری چی ے ، مرچی جنائیناں ، دو سے روچ ءَ پد گُشت ئےِ تو گپے ءَ سہی ئےِ زَرگِر گوں منی زراں تتکگ دُکانے بند کتگ . اے وَ اد ءِ ہروچ ءِ کار انت برات . جنانی کار شوکیں چیز ءِ تلب کنگ انت ءُ مردانی آهاں وتی سرا چہ تیلینگ انت ”
امرناته ” انچو زانگ بیت کہ تو اے کار ءَ سک بلد ئے ”
پنڈت ” چے کن ئے لالا ازت رکهینگی انت . انچو جواب بہ کن ئے ے یکے هجالتی ءُ دومی آئی ءِ پُنز کنگ ، آ همے ماریت کہ اشی ءَ وَ منی هچ هیال نیست . ازت ءِ مسلہ انت بابا ، تو یک کارے بہ کن ، تو اے وَ الم گُشتگ کہ مرچاں نندانک دیوک ، دُکاناں پانیگ انت کہ ریشمی گُد بها کنگ ءَ مکن اش کتگ ” –
امرناته ” جی هو اے گپ من وَ جتگ ، بلے آ کجا گوشداریت ؟ گُشی ولایتی گُد امروز ءَ نہ گوائیت گوں منا هور بال اش کُتگ “-
پنڈت ” زانگ بی کہ سکیں زدی ے تو چو کن یک ہورکیں ڈبی ے بُزور ءُ لہتیں کُهنیں گُد مان دار ءُ تہ اش کن بگو من وَ تی ساڑی زُرتگ بلے راه ءِ نیم ءَ منا همے لشکر ءَ گپتگ گُد اش مانداشتگاں ، هاں همے وڑ چونیں ؟
امرناته ،” اناں اے وڑ بوت نہ کنت آ ہزار جُست کنت اگاں اے راز پاشک بوت تہ پدا هما نارازی بیت ”
پنڈت ” انچو زانگ بی کہ تو سکیں نابودے ئے ءُ راستی هم همیش انت ، ادا وَ انچیں هم درکئیت کہ گوں پہر ءُ شان انچیں بہانہ کن انت کہ راست ءَ گوه وارتگ ، دُرائیں زند گوں همے هیلہ ءُ ہُنراں اش گوستگ ، ءُ بِہ گِرگ هم نہ بوتگ انت – یک دگہ وڑے انگت است ، تو همے وڑیں گُد هَمِد ءِ بزور بُگش ولایتی انت ”
امرناته ” ملکی ءُ ولایتی چیزانی پرک ءَ منا ترا چہ آ باز زبر تریں آ ولایتی چیزان یک دو ءَ نہ منیت کہ ولایتی انت یا ناں ؟ ءُ ملک ئیگاں چون نزانت ” –
یکے ءَ کهدریں گُد گور ءَ ات همیشانی نزیک ءَ اُوشتاتگ ءُ اشانی گپاں گوشدارگ ءَ ات ، گُشت ئےِ ” اے وَ هینچُکیں گپے نہ انت واجہ ! تو ٹیک ءَ ٹیک جواب ئےِ کن بُگش من ولایتی گُد نہ گراں ، اگاں زِدّے کُت تو سرجمیں روچ ءَ نان مہ ور ، وت راه ءَ کئیت ” –
امرناته ءَ آ گوں انچیں نگاهاں چار ات کہ گُشگ ءَ اِت انت ، تو اے هند ءَ چہ نا آشنائے ، ءُ دپ ءُ زبان ئےِ کُت ” اے وڑا تو کُت کن ئے بلے کنگ نہ لوٹ ئےِ ، ادا وَ انچیں مردم هم در کئیت کہ اگاں ولایتی نیک دوائی ءَ چہ کارے شر اش بی بیت آئی ءَ هم نہ لوٹ انت “-
امرناته ” تو بلکن وتی لوگانی هم پانیگ ات ؟ ”
کهدر پوشاک ” اول بندات وتی لوگ ءَ چہ کتگ براس پمشکہ ڈن ءَ ہوں نئیل ایں ” –
کهدر پوشاکی کہ شُت تہ پنڈت ءَ گُشت ” اے وَ سکیں شیواریں مردمے ات –
شر تو یک کارے بہ کن اے دُکان ءَ پُشتی نیمگ ءَ دروازگ ے است ، تہاری کہ مان شانیت برو اینگر آنگر مچار تچک ءَ پُتر ” –
امرناته ءَ پنڈت ءِ مِنّت گپت ، تہاری ءَ کہ مانشانت ، شُت پُشتی نیمگ ءَ انگت تُرسگ ءَ ات کہ ادا هم کسے اُوشتوک مہ بیت .بلے کس نیست ات ، گُشادی ءَ شُت دُکان ءَ پُتّرت – گران نہادیں ساڑی ے زُرت ئِے ، پہ دراهگ ءَ دیستے کہ جنکے ءَ زاپرانی رنگ ءِ گُد گور ءَ ءُ اُوشتوک انت . یک برے وتا دروازگ ءِ تاک ءَ اندیم ئےِ کُت ، آئی ءِ دلگوش کہ دگہ نیمگے ءَ بوت تچانی ءَ در شُت . اشتاپی روگ ءَ بہت ءِ کپگ ، دیما پیرزالے لٹ ءَ جِکّ دیاں روگ ءَ ات ، ڈُکے وارت ، پیرزال کپت ، لگ ات بد دوا دیهگ ءَ ” اے ورنائی دائمی ے نہ انت شمے چم سر ءِ توک ءَ انت هچی میم نہ کن ات ، مردماں لپاشاں ات ”
امرناته ” ماتی پهل کن من شپ ءَ شر شر ءَ نہ گنداں من اشتاپی بوتگاں عینک لوگ ءَ شمُشتگ ”
پیرزال سارت بوت ءُ روگ ءَ لگ ات ، وت هم رواں بوت ، یہبر ءَ گوشاں توارے کپت ئےِ ، ” واجہ کمو مهتل بی ” دیست ئےِ داں هما زاپراں رنگیں پوشاکی ایں جنک انت ،
امرناته همے جاه ءَ مِہ بوت هُشک تر ات ، دلے ڈڈ کُت انچو اُوشتات گُشے چُکے ماسٹر ءِ دیما بوشتیت –
جنک نزیک ءَ اتک گُشت ئےِ ” تو انچو دِرک ئے گُشے من تی کُشگ ءَ سرگپتگ آں ، شمے وڑیں وانندگ کہ چہ وتی هک ءُ زمہواری آں شُمشکار بہ باں گُڑا اے مُلک ءِ چے هال بیت ؟ ادا مردماں کهدر پہ گور ءَ کنگ ءَ نہ رسیت تو ریشمی ساڑی زُرتگ ،باز دردی گپے ”
امرناته هجالت بوت ءُ گُشت ئےِ ، ” بانک من اے پہ وت نہ زُرتگ یک واجکارے ءَ لوٹتگ من پہ همائی ءَ زُرتگ باور کن ”
جنک ءَ یک منگلیکے کش ات ءُ شہاؤرت ، ءُ گُشت ” چشیں بہانہ من ہر مدام اشکنگ ءَ یاں برو پدا بدی ئے یا وَ وتی دست ءَ منا دئے ترا اے منگلیک ءَ دست ءَ دیاں “-
امرناته ” شر بزو دست ءِ دئے .من پہ پہر دست ئے کناں ، منگلیک هما کربانی آنی یک چیدگے کہ پہ تیوک ءَ پرشتہانی زِند ءِ هاترا انت ، منگلیک هما پرشتہانی هم دست ءَ بوتگ انت ، کہ آهانی نام ءِ اشکنگ ءَ مروچی هم ما پہ آهانی شرپ ءَ وتی سرا جهل کنیں –
من اشی ءَ هجالتی ے سرپد نباں ، اگاں تو منا دگہ چیزے هم پہ پِر کنگ ءَ دیهگ لوٹ ئے دات کنے . زالبول زیارت کنگی چیزے . نپرت کنگی ے چیزے نہ انت ، زالبول کہ راجانی پیداک کنوک انت پرایاں کہ منگلیک ءِ دست ءَ کنگ پہری گپ ائت گڑا پہ مردیں آدم ءَ چی ءَ هجالتی ے گپے بی بیت ؟ ” –
جنک پہ آئی ءِ اے بے ننگی ءَ سک اجکہ بوت ، بلے آئی ءَ امرناته چو هلو هالو ءَ یلہ کنگی نہ ات ، گُشت ئےِ ” تو گپ ءَ وَ گرگ نہ بئے ، بلے اگاں تو هک ءُ دل زالبول ءَ زیارت کنگی چیزے سرپد بئے گڑا منی اے دزبندی ءَ چی ءَ نہ زورئے ؟ “-
امرناته ” پمشکہ کہ اے ساڑی هم یک زالبولے ءِ لوٹ انت ” –
جنک ” هو هاں شر بریں باریں چاریں کہ تی زال چونیں تبیّت ءِ مردمے ؟”-
امرناته جان ءِ گوشت ءَ یلہ دات ، کہ آ بزگ ءَ انگت سیر نہ کتگ ات ، پہ سیر نہ کنگ ءَ ناں بلکن آ سیر ءَ زندانے سرپد بوتگ ات . بلے آ سکیں آشک تبے ات –
لوگ ءُ جاگہ ئےِ وَ انگت نہ کتگ ات بلے چرایانی لزت ءَ بے هاجت هم نہ ات ، چُشیں انچیں یک هستی ے پرائی ءَ هژدری ات ، کہ پرائی ءَ وتی مہرئےِ ندر بہ کُتیں ات انت ، آئی ءِ سارتیں ساهگ ءَ دمے بالا کُت بہ کُتیں ، چرائی ءِ مهراں گوں وتی زند ئےِ وژنود کُت بہ کُتیں ، پرے کار ءَ آئی ءَ مالتی گِچین کُتگ ات ، آ سک نام کپتگ ات ، ءُ امرناته همائی ءِ دام ءِ چمگ ءَ کپتگ –
جنک ءِ اے اڑی کنگ ءَ آ گڑءُ مُنجے ءَ کپتگ ات ، آ وتی زند ءَ چو بِہ پشومان نہ بوتگ ات ، گُشت ئےِ آ مرچی مراگشے ءَ شُتگ لوگ ءَ نہ بیت –
جنک ءَ ٹهکے دات ءُ گُشت ” گڑا من همے سرپد باں کہ اے تی میار انت تی زال ءِ نہ انت “-
امرناته ءَ نائلاجی ءَ گُشت ” من راست گُشگ ءَ آ مرچی لوگ ءَ نہ انت “-
جنک ” شر گُڑا باند ءَ وَ بیت ؟ “-
امرناته ءَ گُشت ” هو باند ءَ بیت “-
جنک ” شر گُڑا تو انی اے ساڑی ءَ منا دئے باند ءَ بیا همے جاه ءَ من ءُ تو رویں تی لوگ ءَ دگہ یک ءُ دو گهار هم زیراں گوں ”
امرناته ءَ دگہ هچ اُزر نیاؤرت ساڑی ے چست کُت ءُ دات ئےِءُ گُشت ئےِ هاں گُڑا شریں –
بلے من باند ءَ الم کایاں شر . ترا زاناں منی سرا بیسہ نہ بوت کہ تو زمانت ءَ پہ ساڑی ءَ ایر کنگ ءَ ئے ؟”-
جنک ءَ بچکند ات ءُ گشت اگاں راستیں ہبر ءَ لوٹ ئے گڑا هو منا تی سرا هچ بیسہ نہ کنگ ءَ انت “-
امرنانه ءَ گُشت ” شریں گپے تو ساڑی ءَ وتی گورا ایر کن “-
جنک ءَ سہتے ءَ پد گُشت ” بلکن اے گپ ترا وش نہ بوت . ءُ ساڑی گوں من ءَ گار بہ بیت گُڑا ؟ تو چوکن وتی ساڑی ءَ برگوں بلے باند ءَ الم بیا “-
امرناته ءِ گیرت ءَ جَہ جت ءُ هچ ئےِ نہ گُشت ، پُشتے ماندات ءُ شُت –
جنک ءَ پَدوکی وانک دی آں کُت ءُ گُشت ” برے گوں بیا برے گوں ” –
امرناته شُت لوگ ءَ اُود ءَ دُکانے ءَ چہ دو جوڑا کهدّریں گُدئےِ زُرت ءُ پدا شُت وتی درزی ءِ گورا گُشت ئےِ ” خلیفہ تو دوچگ ءِ همینک زر لوٹ ئے ترا دیاں ، بلے باند ءَ الم اشاں تیار کن ،
درزی ءَ گُشت کہ ” انی هولی ءِ پیداکیں من سک گسی آں دُکاں رش انت . ہرچی بیت هولی ءَ رند “-
امرنانه ءَ گُشت ، ” ترا همینچک کِرا لوٹ ایت ، من ترا دیاں ، بلے باند ءَ گرم ءَ داں منا گُد بہ رس انت کہ جاهے ءَ روگایاں ، اگاں داں گرم ءَ منا مہ رس انت ، رند ءَ منی درد ءَ نہ ور انت “-
درزی ءَ نیم کرا آنی زر اربوں گپت ءَ بانداتیگیں کرارے دات –
امرناته چَرِداں دلجم بوت ءُ شُت پہ مالتی ءَ ، گام دیما جُنزان ات انت ، بلے دل ئےِ همراه نہ ات ، ارمان آ منی ہینچکیں پریاتے گوش بہ داریت ، باند ءَ چیزے سہت ءَ منی ویرانیں لوگ ءَ آباد بہ کنت ، بلے من زاناں کہ منا گوں ہورکیں دستاں بہ گندیت وتی مُرکاں مجین ایت ءُ گوں من شری ءَ گپ هم نہ کنت ، آ یگ وتی جاه ءَ ، سکیں بے ریاے ، باند ءَ گوں بانک ءَ وتی تچکیں گپاں کنان –
نیاڑی ءِ اے جهد ءَ آ تہ ءَ چہ ملامت کتگ ات ، آئی ءِ گران ءُ سنگینی ءُ جوانیں ارادهانی دیما امرناته وتی اے نپس جتیں زند ءِ سرا بژنیگ ات کہ من یک کانچی ٹُکرے ءَ گوهر کیمتی ے سرپد بوتگاں ، نو آئی ءَ سما کپتگ ات کہ گوهر کیمتی چی ءَ گُش انت ، آئی ءِ دل ءَ اے کانچ ءِ ٹُکّر هچے نہ ات ، مالتی ءِ رُوبریں بالاد ءُ آئی ءِ دلبریں ادا ، ناز ءُ نکرا کل شے آنی پرچگ ءَ پد زگریں دروشمے ءَ پَدّر بوهگ ءَ ات انت ، امرناته ءِ دل ءَ آ بز بوآن ات . آ دیم پہ مالتی ءَ جُنزان ات بلے پہ آئی ءِ دیدار کنگ ءَ نا بلکن چرائی ءِ دستاں وتی دل ءِ پچگرگ ءَ روگ ءَ ات ، مہر ءِ پنڈوک مروچی وتی تہ ءَ چہ وتی نزوری ءُ بے پروائی آنی یک اجبیں مارشتے مارگ ءَ ات ، آ ہیران ات کہ اینچو وهد ءَ من پرچہ بے سما بوتگ آں ، آ رِپک کہ مالتی ءَ چہ سالاں امرناته ءِ بندیگ کنگ ءَ کہ کار گپتگ ات انت مروچی پَرِّچان ات انت –
مالتی ءَ کہ آ گوں ہورکیں دستاں آیگ دیست ، چو آس ءَ جپ ئےِ کُت ءُ گُشت ئےِ ” هاں تو ساڑی نہ زُرتگ ؟ “-
امرناته ءَ آ کمار نہ کُت ءُ ٹیک ءَ ٹیک پسو دات ” اِنّاں ” –
مالتی ءَ آ گوں ہیرانی ءَ چار ات ءُ گُشت ” اِنّان “- آئی ءَ بِہ چُشیں گپ چہ امرناته ءِ دپ ءَ نہ اِش کتگ ات ، ادا ہر مدام همائی ءِ بادشاهی ات آئی ءِ ہر دانک ءَ پہ امرناته ءَ وتا ندر کتگ ات ، گُشت ئےِ . ” پرچہ ؟”
امرناته ” پرچہ چی ائت ؟ بس نہ زُرتگ ” –
مالتی ” نہادی ءَ دست نہ کتگ چوں ؟ ترا چوں دست بہ کپ ایت پہ من ؟”-
امرناته ” جی ناں دست وَ کپت بس من وت نه زُرت ”
آهر گپے وَ هست ، تو بہ گُشت ایں زر من وت ترا داتگ ات “-
امرناته ” وسریں تژن مہ جن ، پہ تو من وتی جاں اون ندر کتگ “-
مالتی ” بلکن زر ترا چہ وتی جان ءَ اوں دوست تر انت “-
امرناته ” تو منا نندگ ءَ وار دی ئے ؟ یا ناں ، ترا منی دیم ءِ سرا بد آیگ ءَ انت ، من بُرواں ؟ “-
مالتی ” ترا چون انت تو چشیں تُرندینے وَ بِہ نہ بیتگ ئے “-
امرناته ” تو کہ گپ انچیں جنگ ءَ ئے “-
مالتی ” تو منی چیز چی ءَ نہ گپتگ “-
امرناته ءَ آ زِبرّ ءَ زبرّ ءَ چار ات ءُ گُشت ” من دُکاں ءَ اوں شتگ آں وتی بے ازتی هم سگ اتگ ءُ تی ساڑی زُرتگ بلے راه ءِ نیم ءَ زالبولے ءَ پچ گپت ، من گُشت منی جن ءِ واهگ انت ، گُشت ئےِ باند ءَ من وت کایاں تی لوگ ءَ دست ء وت تی جن ءَ دی آنے “-
مالتی ءَ شیتانیں نگاهاں گوں چار ات ءُ گُشت ” چو بِہ گُش کہ ترا دل وتی دستاتی دل ءَ ات یک شرنگے دیست ءُ پہ همائی ءَ ندر کُت “-
امرناته ” آ چُشیں زالبولے نہ انت کہ دمکاں بِہ تر ایت ءُ دل شوهاز بِہ کنت “-
مالتی ” گڑا الم پرشتہ ے بیت “-
امرناته ” منی وڑیں یلہ چراں چُشیں بهت کُجیں ؟ “-
مالتی ” انچُش ڈولدار ات زناں “-
امرناته ” نہ شرنگے ات ءُ نہ کہ شکر گُپتارے ات ءُ ناں ناز ءُ ادا ئےِ کُت ، یک دل پهک ءُ سادگیں جنکے ات ، بلے منی دست ءَ چہ ساڑی ئےِ چامپ ات من چے بہ کُتیں ؟ اے وَ شرم ءِ گپے بوتگ ات کہ من گوں آئی ءَ بہ اڑتیناں ءُ ساڑی پچ بہ گپتیں ، تو وت بچار آئی ءَ دل ءَ چے پگر کتگ ات ؟”-
. مالتی هاں ! ترا آئی ءِ دل ءِ سک هیال گور ات ، کہ آئی ءِ دل ءَ چے گُوستگ ات . من چے گُشاں ؟ اے درگت ءَ تی مت شُتگ ات ، چہ منی دست ءَ اگاں مردیں آدمے چیزے بہ چامپ ایت باریں ، من چارانے آ تُری دومی ایسُپ بی بیت “-
امرناته ” تو توری اشی ءَ منی لگوری فهم ئے یا بے توکلی یا شَرّی برهال من چہ آئی ءِ دست ءَ ساڑی پچگ گپت نہ کُت ” –
مالتی ” تی دل ءَ آ باند ءَ ساڑی ءَ کاریت …..پرچہ ؟
امرناته ” الم کاریت ئے “-
مالتی ” اناں تو بهنگ نہ وارتگ ناں ؟ برو وتی دیم ءَ شود ءُ بیا ، من نزانتگ کہ تو چُشیں سادگے ئے ، ساڑی داتگ ءُ اتکگ ئے . کہ آ باند ءَ ساڑی ءَ دست ء وت پہ تو کاریت “-
امرناته ” ہیر آ باندا زانگ بی تو پیسرا بد گمانی مکن . تو چو کن باندا بیگاه ءَ منی لوگ ءَ سہتے ءِ واستہ بیا “-
مالتی ” داں تو آئی ءَ بِہ گُش ئے کہ اے منی جن انت ”
امرناته ” من نزانت کہ آ منی لوگ ءَ ساڑی بیت ، دگہ من دگہ نیمونے کُتگ ات “-
مالتی ” تی ساڑی ترا مُراد بات من وَ هچ وڑا نیا یاں “-
امرناته ” من باریں ہر روچ تی لوگ ءَ پیداگاں ، تو یک روچے پہ سہتُکے ءَ اتک نہ کن ئے ؟ “-
مالتی ءَ هچ لیاز نہ کُت ءُ گُشت ” تو وتی دل ءَ دست ءَ پِر کن ءُ بچار باریں ، اگاں انچیں کارے گومن بی بیت تو وتا منی مرد گُشت بہئے ؟”-
امرناته دلپروش بوت ، انچو مانائے گپ ءَ گُشت ئےِ ” مالتی تو گومن شر کنگ ءَ نہ ئے ، دل ءَ میار ، منی ءُ تی مہر ءِ درانگازی ءَ ابید هم مئے میان ءَ دوری ے بوتگ ، ما یکے دومی ءِ جاورهالاں سرپد بوتگیں ، ءُ ما آ دوری ءِ نز آرگ ءِ هچ وڑا جهد ءَ هم نہ بوتگیں، اے دوری مئے همبستگی ءَ پہ المی ایں مُسامے ءِ وڑا بوتگ ، ما وتی میان ءَ سوداگری ءِ وڑیں سوڑگ ے اشتگ ، ما آئی ءِ جهلانکی ءِ روگ ءَ تُرس اتگیں ، اناں ! من تُرس اتگ آں ، ءُ تو کزدن روگ نہ لوٹ اتگ ، اگاں من ءَ باور بوتیں کہ گوں تو سیر کنگ ءَ منا منی هما کل شے رست کناں کہ من وتی هک اش سرپد باں ، دنیگت ءَ دیری پہ اے کار ءِ کنگ ءَ تی کرا دزبندی کتگ ، بلے تو منا اے درگت ءَ بِہ باور نہ کنائینتگ ، تو شک بوتگ ئے کہ من بوت نہ باں .بلے من ترا پہ وتا هچ چشیں شکے دل ءَ آرگ ءِ موه نداتگ هم کہ من یک شریں مردے بوت نہ کناں ءُ من ترا گُشگ لوٹاں کہ تو هینچک شریں جنے بوت نہ بوتگ اتے کہ من چدو شرتریں مردے بوت کتگ ات ، منا بس بیسہ پکار انت ءُ ترا شوکیں چیزانی لوٹ انت ، منی دائمی پکار بس پنچ سد انت ءُ اے ترا نہ پُجیت ، منا بس همے لوٹ ایت کہ من دلجم بہ باں کہ تو بس تیوک ءَ منی ئے بُگش ترا کبول انت ؟”-
مالتی ءَ امرناته ءِ سرا بزگ بوت ، آئی ءِ راست ءُ تچکیں گپاں چہ اناں ئےِ کُت نہ کُت . ءُ آئی ءَ اے زانتگ ات کہ امرناته گوں من بِہ دگا کُت نہ کنت ءُ آئی ءَ وتی سرا اینچک بیسہ هم است ات ، من اینچک بان کہ امرناته ءَ داشت بہ کناں ، بلے وتی جند ءِ دارگ ءَ پہ آئی ءَ وتی دل زُرت نہ کُت ،
آئی ءِ سرجمیں زند گوں دروگیں مہر ءُ مہر ءِ نام ءَ تماشا پیشدارگ ءَ گوستگ ات آ روچے یک شاه ے ءِ سرا نندوکیں چو آجوی ایں مُرگے ءَ ات نو کجا یکیں ڈَبّ ءِ تہا تاهیر گپت ئےِ کتگ ات ،
آئی ءِ دپ ءَ وڑ وڑیں تام چشتگ ات نو کجا ہُشکیں نان ءَ گوں گزران ئےِ کُت کتگ ات ، همے مارشت ءَ آ چہ وتا هلاس کُت ءُ گُشت ئےِ ” مرچی تو بازیں مرچ ءُ مسلہ ے کنگ ءَ ئے “-
امرناته ” من وَ بس چیزے ویلانی درانگازی کُت “-
مالتی ” شر من باندا کایاں بلے بس یک سہتے ءَ گیش اُود ءَ نہ جهلاں “-
پرے گپ ءَ امرناته گل ءَ بال بوت ءُ گُشت ئےِ ” من تی منتواراں مالتی ، شر کہ تو منا چہ کم شرپی ءَ رکهینت ، دگہ من وتی سر دراؤرت نہ کتگ ات ، نو اے چارگی انت کہ تو وتی همے کرد ءَ چینچک شر پیشداشت کُت کنئے ؟ “-
مالتی ” آئی ءَ تو دلجمی بو .من سیر بِلّے نہ کتگ بلے کورگاں باز دیستگ ،
بلے من اے پگر کنگ ءَ یاں کہ تو گومن دگا مہ کن ئے ، مردیں آدماں چے بیسہ؟ “-
امرناته ءَ گوں دل ءِ جهلانکاں گُشت ” اناں مالتی تی شک وسرینے ، اگاں منی ارمان وتارا بندیگ کنگ بوتیں تہ دیری وتا بندیگ کُتگ ات ، ءُ پدا منی بهت ءِ لکیراں جن کجا ؟ “-
دومی روچ ءِ ده بج ءِ جند ءَ امرناته ءَ وتا درزی ءِ دُکان ءَ سر کُت ، دنا وهدی ءَ سر ءِ پانگ بوت داں وتی گُد ئےِ جاڑیگ کناینت انت ، پدا اتک لوگ ءَ نوکیں گُدئےِ پِر کُت انت ءُ شُت مالتی ءِ نیمگ ءَ اُودا باز دیرئےِ بوت کہ مالتی وتا پہ وزم ئےِ سمبهینگ ءَ ات انچو گشے کہ مرچی آئی ءَ بلاہیں کارے کنگی ات ،
امرناته ءَ گُشت ” آ چشیں شرنگے نہ انت کہ تو وتا چو سمبهینگ ءَ ئے “-
مالتی ءَ وتی ملگوراں رنداں گُشت اے کاراں تی سر پِر نہ بیت هاموش بو ءُ بہ نند “-
امرناته ” تو سک دیر کنگ ءَ ئے “-
مالتی ” چے بیت زاناں ” تُرس ءِ ابرمی هما گُمان ءَ کہ مدام پہ زالبوال انت ، مالتی گیش ہژار کُتگ ات ، ءُ مالتی ءَ گوں سنگینی ءَ بہ دلگوش امرناته ءَ نیمگ ءَ گور نہ کتگ ات ءُ آ ئےِ مدام ڈالچار کُتگ ات ، بلے امرناته ءِ زیکیں گپاں گوں آئی ءَ تُرسے ماں جان ءَ کپتگ ات ، ءُ آ اے تُرس ءِ دیم پہ دیمی ءَ گوں تونگری ءَ کنگ لوٹگ ءَ ات ، دژمن ءَ مان نیارگ آئی ءَ را گیش آٹیگ دیگ انت ، اگاں همے وڑا دست ءِ چیز چو یک یک ءَ روان بہ بنت ، تہ پرائی ءَ هچ نہ مانیت ، هما چیز کہ آئی ءِ زیر دست انت تہ آئی ءَ پرچہ دگہ کسے بہ پُل ایت ، بادشاه هم پہ تُشے زمین ءَ وتی ساه آں ندر کن انت ، آ وتی شکار ءِ نوکیں شکاری ءَ پہ مدامی چہ چرداں تاچینگ لوٹگ ءَ ات ، آئی ءِ کُتگیں سہراں پریچگ لوٹگ ءَ ات –
بیگاه بوت تہ آ شرپمندیں زالے ءِ وڑا وتی مولد ءُ کاردار ءِ اواری ءَ شُت امرناته ءِ لوگ ءَ –
امرناته سُهب ءِ بیل ءَ داں ده بج ءَ وتی ایوکی ءِ کوٹی ءَ چُک ءُ چلانگی لوگ ے ءِ دروشم دیهگ ءَ دست گٹ بوتگ ات – آئی ءَ وتی لوگ انچش تیار کتگ ات گشے اپیسرے پہ لوگ ءِ ٹپّاسگ ءَ پیداک ات –
مالتی کہ لوگ ءَ پُترت تہ آئی ءَ لوگ ءِ پلگارگ ءُ سمبهینگ دیست تہ دل ئےِ وش بوت ، زالبولانی بهرگ ءَ بازیں کُرسی ے جنوک ات ، گُشت ئےِ ” نو برو بیار وتی بانُک ءَ بلے دیر نہ کن ئے کہ گڑا من رواں “-
امرناته درک ءَ شُت ولایتی گُدانی دُکان ءَ مروچی هم نندانک دیوک دُکان ءَ پانیگ ات انت ، ءُ نداره چاروکانی مُچی هم هما وڑا ات بلے . آ جنک ادا نہ ات ، وهدے دُکان ءِ پُشتی نیمگ ءَ شُت داں جنک گوں وتی هما پوشاکاں ، دگہ جنکے ءِ همراہی ءَ اُوشتوک ات –
امرناته ءَ گُشت ” پهل کن منا آیگ ءَ دیر بوتگ ، من اتکگ آں ترا تی زیکیں کرار ءِ یات ءِ پرینگ ءَ “-
جنک ” من اوں تی ودار ءَ بوتگ آں بریں سمترا واجہ ءِ لوگ ءَ روئیں کائیں ، تی لوگ دوریں ؟”-
امرناته اناں نزیکیں اسپ گاڑی ے گراں زوت سر بئیں “-
پانزده ملٹ ءَ پد امرناته گوں دویں جنکاں وتی لوگ ءَ سر بوت ، مالتی ءَ جنک چار ات ءُ جنک ءَ مالتی ، یکے سیر ءُ آباد ات چو بادشاهی ماڑی ے ءَ دومی بزگر ءُ وار ات چو گریبی گدانے ءَ ، بادشاه ءِ ماڑی ءَ زوریں شوک ءُ شان وتی پیشدارگ ات ءُ گریب ءِ لوگ ءَ پلگاری ءُ سادگی ات ، مالتی ءَ دیست یک کودکیں جنکے ، کہ هچ وڑا شرنگے نہ ات ، بلے آئی ءِ کودکی ءُ سادگی وتی مٹ وت ات ، ءُ آئی ءَ دوست بوت ، جنک ءَ هم دیست کہ آ وتا اے وڑا کہ زاهر کنگ ءَ اسل ءَ اے وڑینے نہ ات ، سکیں بے ریا ءُ مگروریں جنینے ات کہ اے لوگ ءِ تہا انچو درآمد ءَ ات ، چو گریشگی رسترے پنجرو ءَ بند بی بیت ،
امرناته میان ءَ اُوشتاتگ ءُ چہ رب ءَ دوا لوٹگ ءَ ات کہ بنام مہ باں –
جنک ءَ گوں گِلّہی نگاهاں امرناته چارات ءُ گُشت ” تو گُشگ ءَ اتے کہ اے اشی ءِ فرمائش انت ، بلے میار تی بوت “-
مالتی ” منی دیم پہ دیما تو اشی ءَ هچ گُشت نہ کن ئے ، تو نہادی ءَ اوں هما مردیں آدماں گوں گپ کُت کن ئے ، کہ آ چہ لوگاں ڈن بہ بنت ، ہرچی گشت اش کن ئے بہ کن ، بلے من گوں وتی گوشاں هچ اشکنگ نہ لوٹاں “-
جنک ” من هچ نہ گُشاں منی گهار ءُ من چے گُشت کناں ؟ کسے ءِ سرا زور وَ نہ انت من بس دزبندی کُت کناں “-
مالتی ” اشی ءِ متلب اش انت کہ تو همے گشگ لوٹ ئے کہ اشی ءَ وتی ملک ءِ هج هیال نیست ؟ ءُ اے ٹیکہ بس تو زرتگ ، وانندگیں مردمے مردمانی تها ازت ءُ شرپے است ئے ، وتی نپ ءُ نُکس ءَ زانت ، تو کے کہ نشتگ ءُ پنت دیهگ ءَ ئے ؟ ماں امروز ءَ یکیں اگلمند بس توئے ؟”-
جنک ” منی گهار تو منی گپ ءَ سرپد نہ بوت ئے “-
مالتی .” هو من کجا سرپد بوت کناں ؟ چشیں فهم منا کجیں ، تی گپانی متلب ءَ سرپد بہ باں –
کهدر ءِ ساڑی ءِ گورا کن دامن ءَ لونجان کن بِئج ے بجن ، بس گُڑا نو وتی مستر وت ئے ہرجاه دل بہ لوٹ ایت بُرو ءُ بیا . ہرکسی گوم ءَ بہ کند ءُ مسکرائی بہ کن ، وهدے لوگ ءِ کہ هچ نہ گُش انت تہ زندان ءِ تُرس پرچہ بی بیت ، من چشیں یلہ چری ءَ همے سرپد باں کہ پہ هانوادہیں مردمانی جین چُک ءُ نشاراں پہ شریں چیز ے نہ انت “-
امرناته وتی تها وت گار ات ءُ پہ چیر بوهگ ءَ هونڈ پٹگ ءَ ات ، جنک هچ زہر نہ گرگ ءَ ات بس آئی ءَ را گوں پُرارسیں چماں چارگ ءَ ات ،
امرناته ءَ گوں مہمیزاں مان بست .پرچہ دگرانی دل آزاری ءَ کن ئے . اے نازاکیں جنکاں کہ وتی وشی ویل کتگ انت ءُ پہ وتی راج ءَ شپ ءُ تچ ءُ تاک کنگ ءَ انت ، آیا اے درگت ءَ تو هچ سرپد نہ ئے ؟”-
مالتی ” بِل بِل گیشیں تو سیپ مہ کن ، زمانگ ءِ جِند کہ مَ ٹ بوآن انت من چے کت کناں ، ءُ تو چے کت کن ئے ، شُما مردیناں زالبول انچو لوگانی تہا بندیگ کتگ انت کہ مروچی آهاں ننگ ءُ هیا ، دود ءُ ربیدگ کُل اشتگ انت ءُ درا درکپتگ انت ، چیزے روچانی تہا شمے هاکمی هلاس بوهگی انت ، اے مُلکی ءُ ولایتی بس پہ پیشدارگ ءَ انت ، اسل ءَ اے هما آجوی ءِ واہشت انت ، کہ شمارا رستگ ، شما کہ سے چار سیر کُت کن ئے گڑا زالبول چی ءَ کُت مہ کن انت ، راستی همیش انت ، اگاں ترا چم پِر گُڑا پچ اش کن بچار ، منا نہ لوٹ ایت چُشیں آجوی کہ مردم ءِ ننگ ءُ هیا ءَ بہ پُلیت ، من ننگ ءُ هیا ءَ وتی زیور سرپد باں “-
جنک ءَ امرناته ءِ نیمگ ءَ گوں پُرتلبیں نگاهاں چار ات ءُ گُشت کہ گهار ءَ بس زالبولانی کمشرپ کنگ ءِ سوگند وارتگ ، من گوں چونیں امیتے ءَ اتکگ اتاں ، بلے بلکن بے سوبی ءَ گوں واتر بہ باں “-
امرناته ءَ ساڑی چست کُت ءُ پدا جنک ءَ را دات ءُ گُشت ” اناں تو بے سوبی ءَ واتر نہ بے بلے آ وڑ کہ تو پگر کتگ ات بلکن آ وڑ مہ بیت “-
مالتی ءَ گُرّ دیان ءَ گشت ” اے ساڑی منیگ انت ءُ تو اشی هچ هساب ءَ دات نہ کن ئے “-
امرناته ءَ گوں نرمیں گالوارے ءَ گشت ” شریں گپے ندی آنے بس –
بانک اے جاورانی تہا بلکن تو منا پهل بہ کن ئے “-
جنک ءَ پُشت ماندات ءُ شُت ، امرناته ءَ زهرکنکی گُشت ” تو مرچی منی دیم شر سیاه کُت تو چشیں بے ریا ءُ دلڑی ے ئے من سرپد نہ بوتگ آں “-
مالتی وتی رُو تهار کت ءُ گُشت ” شر گڑا من وتی ساڑی همائی ءَ بِداتیں .چو منا مات ءَ پیر ءَ بُرتگ واجہ ، هو بزاں نو من بے ریا ءُ دلڑی ے بوتاں آ روچاں اے هرابی آںءَ چہ یکے منی تہا نیست ات کہ تو منی وازمندگ اتے ، اے جنک ءَ چونیں شیرکنی ے تی دنتان ءِ کنڈ ءَ داتگ . انچو تو انچو آ مُراد بات ترا “-
چُش گُشگ ءَ پد مالتی چروداں در کپت ، آئی ءَ همے فهم اتگ ات کہ من گوں وتی شرکنیں هبر ءُ وتی زیبائی ءَ چہ آ جنک ءَ امرناته ءِ آتراپ ءَ هم نیلاں ، بلے وهدے آئی ءَ دیست کہ امرناته نو دارگ ءِ وڑا نہ انت تہ آئی ءَ وتی داب مَٹّات ، گوں همے داب ءُ ادایاں امرناته گون من بوتیں تہ شر ات ، بلے پرائی ءَ من چد ءُ گیشتر کُت نہ کناں –
امرناته دروازگ ءَ داں اتک همراے بوت وهدے مالتی اسپ گاڑی ءَ سوار بوت ، تہ مِنہوارئےِ بوت کہ ” مالتی اے ساڑی ءَ بدئے من ترا اشی ءَ چہ دسری شرتریں ساڑی ے گراں دیاں “-
مالتی ءَ هچ لیاز نہ کُت ءُ گُشت ” اے ساڑی ءَ نو من لکه کلدار ءَ هم دات نہ کناں “-
امرناته زهر گپت ءُ گُشت ئےِ ” شر مدی ے بلے نی اے ساڑی منی نیمگ ءَ چہ تی گُڈی سوگات انت “-
مالتی ءَ لنٹ گس ات انت ءُ گُشت ” شر بے ترا من نہ مراں ءُ من ترا اے گپ ءَ باور کنائیناں هم
دی بلوچستان پوسٹ: اے نبشتانک ءِ تہا درشان کُتگیں ھیال ءُ لیکہ نبشتہ کار ئے جِندئیگ اَنت، الّم نہ اِنت کہ دی بلوچستان پوسٹ رسانک نیٹورک ایشانی منّوک بہ بیت یا اگاں اے گل ءِ پالیسیانی درشانی اِنت۔
