وھدے تو کائے
نبشتہ: زوھیب بلوچ
رجانک: اِمُل بلوچ
دی بلوچستان پوسٹ
تو گْوشتگ اَت کہ وتی رودپتر (ڈائری) ءَ بِہ دے مھاز ءَ ئِے بَر آں، تئی رودپتر کہ کر ءَ بیت تئی نزیکی ءِ اھساس ءُ مارِشت بیت۔
من گْوشتگ اَت کہ تنی وھدی سک باز تاک ھالیگ اِنت ، مئے دوسال ءِ ھواریں یات لک اِتگ انت، بلے تنی وھدی سرجم نہ اِنت،آ دگراں بِہ لِکّاں سرجم بیت گُڑا چنار ءِ تاکانی تہ ءَ پتایان ءُ ترا دیان ئِے دانکہ آئی ءَ پد منی یات ترا مہ رنجین اَنت.
مروچیگیں شپ ءَ من ھما پیم کن آں ، ھما کہ من بازیں سال ءَ پیسر گْوشتگ اَت، ھما ھالیگیں تاکاں لِکّان ءُ باندا سُھب ءَ تئی ھاتر اِش کار آں.
تو ھما وھد ءَ مھاز ءَ چہ واتر اتکگ اِت ئے ءُ دمبرتگ اَت ، جنگ ءِ سَوب ءَ نہ بلکیں سپر ءِ ژندی اَت کہ تئی دیم ءُ چہ گُداں ھاک چِست بُوَگ ءَ اِت انت ءُ ترا وت ءَ لج ھم کنگ ءَ اَت۔
ھمے ھاتر ءَ ھاموشی ءَ تو کُوٹی ءِ یک کشے ءَ شت ء ُ نشت ئے ، بلے من ءَ تئی گُدانی سر ءِ ھاک سرجم ءَ دوست اِت انت ،من و ترا گْوشتگ اَت کہ مئے لوگ ءَ ھر وھد ءَ گوں مھاز ءِ گُداں بیا ، چے ءَ کہ تئی گُداں چہ مھاز ءِ وشبوئی کیت،چہ ھاک ءِ وشبوئی ءَ تئی گُد باگ ءِ سبز بُوَگ ءِ نِدارگ ءَ دَیَگ ءَ اِت انت ۔
ھما سبز کہ آیانی سر ءَ ھاک نشتگ اَت ،تو گْوشتگ اَت کہ من یک آپریشنے ءِ سر ءَ اُوں باندا واتر بَہ آں .من ھم شِگان ءِ داب ءَ گْوشت” تنی وھدی نیاتکگ ئے ءُ پد ءَ واتر بُوَگ ءِ گپ ءَ جن ئے ، تو ھاموش بوت ئے ۔ تئی ھاموشی ھر وھد ءَ وت گپ کنت ءُ ھر وھد ءَ شکرکند بیت، ھمے ھاتر ءَ من چہ آئی ءَ ھچبر بیزار نہ بوتگ آں، من تئی ھاموشی ءِ پُروشگ ءِ ھاتر ءَ گْوشت اگاں من دوبر ترا مھاز ءِ سر ءَ رَوَگ ءَ مَیل آں تو چے کن ئے۔۔۔؟
تو گوں ھیرانی ءَ منی نیمگ ءَ چار اِت، انچش کہ منی دیم ءِ سرءَ لِکّ اتگ ءَ درد ء ُ گم تو در برت انت ءُ تو گْوشت” تو چے زان ئے ،بلکیں اُود ءَ منی دل پشت کپتگ،یکبرے بِہ رواں ءُ آئی ءَ بیاراں پد ءَ بیشک رَوَگ ءَ میل۔
سنجیدہ بُوَگ ءِ سَوب ءَ من وتی کندگ داشت ء ُ گْوشت” چونائیگا تئی چنچو دل اَنت؟ تو وتی گڈی کلوہ( میسج) ءِ تہ ءَ نویس اِتگ اَت کہ من وتی دل شُمئے لوگ ءَ بیھال کُتگ۔
پت اتک ءُ منی جُست اَبید ء پسّو ءَ پشت کپت، نوں آئی گپ کنگ ءِ باریگ اَت، پت ءَ اے ھبر دوست نہ بوتگ کہ تو مئے لوگ ءَ گیشیں رَوَ ءُ آ بکن ئے، چے ءَ کہ آئی گْوشتگ ءَ تنی وھدی تئی نِکاہ نہ بوتگ بس ھبر بندی بوتگ ، پمیشکا اے شریں ھبرے نہ اِنت۔ مردم چے گْوش اَنت؟ تئی آروس کنگ ءُ آیانی لوگ ءَ رَوَگ تنی وھدی پکّا نہ اِنت، جنگ ھلاس بہ بیت یا تئی وانگ نوں اے گپ گیشّینگ بیت۔
اِشی ءَ پد تو شُت چیری ءِ کر ءَ اُشتات ئے ، ھمائی ءَ را کہ تو وت مئے لوگ ءَ کِشتگ اَت آئی ءَ را تو گوں اُورتیں نگاھاں چار اِت ءُ گْوشت تنی وھدی تو مزن نہ بوتگ ئے؟
من ابید ء پسّو ءِ دَیَگ ءَ شُت آں چنار ءِ دْرچک ءَ تِکہ دات ءُ گْوشت” اے رندی شُت ئے پد ءَ کد واتر بَہ ئے؟
تو پد ءَ ھاموش بوت ئے ءُ ھچ نہ گْوشت، من پد ءَ وتی جُست دوبر کُت تو گْوشت یک روچے کایاں! ھما روچ ءَ مئے چیری ءِ کڑومگ پچ بنت۔
من زھر بوت آں ءُ وتی دیم چکرّینت ءُ گْوشت” تو چنچو سال مھاز ءَ جنگ کن ئے؟
بھارگاہ بیت واتر باں، من ءَ شش ماہ اِنت مھاز ءَ اُوں ،تو یک ماھے سبر کُتگ آ دگہ پنچیں ماہ ھم گْوز اَنت “تو پسو دات.
من ءَ بس اِنت “من گْوشت تو زان ئے نِثار نوں ابید ء بے ترا نہ بَہ آں، ابید ء تئی ءَ من ءَ یک روچے ھم نہ بیت، اگاں تو منی مہ بَہ ئے زند تھل ءُ کچل بے مانا بیت۔
تو پسّو دات “ھانی تو کدی اے جیڑ اِتگ کہ زندگی چی یے؟ من وتی ارس ساپ کُت انت ءُ وتی دو لبز ترا گْوشت کہ آیانی سر ءَ تو گنوک اِت ئے ۔
زندگی ءِ مول ءُ مراد یک نوکیں زندے ءِ آیگ ءُ آئی ءِ ھاتر ءَ دو مردم ءِ ھم ھیال بُوَگ اِنت، زندگی ءِ مول ءُ مراد چہ آزمان ءَ دور دو کپوتر ءِ بال کنگ اِنت۔
تئی مھاز ءِ رَوَگ ءَ پد منی سرجمیں اُمیت تئی ھما کلوہ اِت انت کہ تو ھر روچ کُتگ اِت اَنت ءُ پد ءَ ھپتگ ءِ سر ءَ کُت،آ کلوہ تھنا منی درد وار اِت انت ،منی شپانی درد بھر کنوک اِت انت ، بلے لھتیں وھد ءَ پد تو ھچ کلوہ دیم نہ دات ءُ من تئی کْوھنیں کلوھانی سک باز رند ءَ وانگ بندات کت۔ من تئی کْوھنیں کلوہ ھمنچو رند ءَ ونت آں کہ من ءَ تئی کْوھنیں کلوہ پہ دل یات بوت انت ۔ تو گْوشتگ اَت کہ من بھار گاہ ءَ کایاں، بھار گاہ اَتک بلے تو نیاتک ئے ءُ تئی چیری ءِ درچک کسان اَت بلے اشی ءِ کڑومگ در اتکگ اَت۔
یک روچے میتگ ءَ تئی شھیدی ءِ ھال اَتک ءُ گْوشگ ءَ اِت انت کہ تئی ٹپّ ءُ ٹور باز اَنت، یک تیرے ءَ تئی چم ءِ نیمگ ءَ لگ اِتگ چہ آ نیمگ ءَ دراتکگ ، ءُ لھتے تیر ءَ تئی کوپگ ءُ سینگ ءَ لگ اتگ ءُ آ ترا ءُ دگہ لھتیں شھیدانی آرگ ءَ بے سوب بوتگ انت، کہ دُژمن اتکگ ءُ رس اتگ اَت ،بلے من ءَ باور بُوَگ ءَ نہ اَت، من آیانی سرجمیں ھبر گوشداشت انت بلے آیانی سر ءَ من ءَ باور بُوَگ ءَ نہ اَت، چُش گوں ارزانی ءَ اے وڑ چون بوت کنت ؟
تئی شھادت ءِ رسم کنگ بوت انت، بلے من نہ گریت، من دل ءَ سِدک اِت آں کہ تو یک روچے الم کائے ،بوت کنت ھما روچ ءَ سرجمیں بندیگیں مردم واتر بنت یا تئی لوگ ءِ چیری ءِ کڑومگ زاھر بنت۔ منی سر ءَ درساں بزگ بُوَگ ءَ اَت ،درست گْوشگ ءَ اِت انت، ایشی ءِ ھوش شُتگ ،مروچی باندا گنوک بیت.
پد ءَ آیاں من ءَ منی ھال ءِ سر ءَ یل دات ءُ من گوں وت ءَ گْوشت” آ منی بابت ءَ ھرچی جیڑ اَنت، بِلّے جیڑ اَنت، بلے نثار الم واتر کیت،من آئی ءَرا سرجمیں گپاں ھال دے آں ءُ اے ھم گْوش آں اے درستاں تئی ھانی گنوک گْوشتگ، تو اِش کنگ ءَ پد ٹھک دے ءُ کندئے۔
ودار ءِ تھل ء ُ کچلّیں سال یک یک ءَ گْوست انت ، تئی راہ ءِ چارگ ءَ گوں منی سال ءُ مئے لوگ ءِ دیم ءِ چیری ءِ درچک ھمک سال مزن ءُ بُرز تِر بُوان بوت دانکہ آئی سر ءَ آستہ آستہ کڑومگ اُوں دراتک اَنت۔ من ءَ باور اَت کہ ھمے زوت ءَ آئی ءِ کڑومگ اُوں پچ پُل اَنت،من ءَ اے گپ ءَ بے تاھیر کتگ اَت کہ وتی سرجمیں وھد من ھمائی ءِ کر ءَ نشت ءُ گْوازینت ودار ءِ گرانیں وھد۔
یک سُھبے ءِ سر ءَ من پاد اتکاں چہ دریگ ءَ دو نیمگ ءَ چیری ءِ درچک چار اِت، آئی ءِ سر ءَ کڑومگ ءَ اُرش کُتگ اَت ،من مات گْوشت ماتی بچار!آ کڑومگ ءَ بچار۔۔۔۔ نثار مروچی باندا آیگی بیت، آ وتی زبان ءَ نہ وارت ،آ دروگ نہ بند اِیت، من گْوشت نثار کیت، من اے کڑومگ ءَ پروشاں ءُ آئی پادانی دیم ءَ ایر کن آں دانکہ آئی ءِ بوٹانی سر ءِ ھاک ساپ بہ بنت،مھاز ءِ ھاک،دانکہ سرجمیں کڑومگ آئی پادانی دیم ءَ ایر بنت من آیاں یکجاہ کن آں ءُ آئی ءِ وش آتکی ءَ آیاں ٹیکی ءِ رنگ ءَ دے آں۔
من لوگ ءِ دیم ءَ شُت آں کڑومگ یک یک ءَ ھساب کُت اَنت ءُ آیانی کچ چہ منی اسپیتیں مودانی برابر اِت انت، ھما اسپیتیں مود کہ تئی روگ ءَ پد منی سر ءِ سر ءَ در اتکگ انت۔
دانکہ منی سالانی ودار وتی گُڈّی ساھت ءَ اتک ءُ ھلاس بوت، تئی ءَ ابید گوں ھاموشی ءَ سال ھلاس بوت انت .مروچی سُھب ءِ سر ءَ ھالے اتک سر بوت کہ تو واتر بوتگ ئے درس ھمے پیم گْوشگ ءَ اِت انت ، واہ ءُ زاری اَت ، گریوگ ءُ زاری اَت۔
بلے پرچا ؟
من ءَ وتی ھمرائی ءَ بُرت اِش گوں ، یک ساھتے ءَ پد من نادراہ جاہ ءَ سر بوت آں پد ءَ کمے رند ءَ ترا آورت اِش، تو ھاموش ءُ دلجمی ءَ پیتی ءِ تہ ءَ واب اِت ئے ءُ یک اسپیتیں چادرے تئی دیم ءَ چہ دور کنگ بوت یک انسانے ءِ کُنٹ اَت کہ آ تو اِت ئے، تئی چم ءِ کش ءَ تیرے لگ اتگ ءَ ءُ آئی ءِ ھڈ پُرشتگ اَت۔ من ھما دمان ءَ ترا گوں تئی چماں درس کُت ،من جھل بوت آں ءُ ترا بو چِت ، چاراں مھاز ءِ وشبوئی تنی وھدی چہ تئی بندن ءَ پیداک اَت، وشیں ھاک ءِ وشبوئی۔
من لوٹ اِت کہ تئی آیگ ءِ وشی ءَ وتی سرجمیں جان ءِ کڑومگ ءَ تئی ھاموشیں پادانی دیم ءَ ایر بکن آں، اے اسپیتیں چادر ءِ سر ءَ کہ ترا وتی امبازاں زُرتگ اَت ۔
من گْوشت بچار اِت نثار دروگ نہ بند اِیت، ایش اِنت آ یک روچے واتر اَتک ،آ اے سرپد بُوَگ اِت انت ، کہ تو مرتگ ئے ءُ من گنوک آں ، ھمے ھاتر ءَ آ واہ ءُ زاری کنگ ءَ اِت انت ۔
چوں دیر کُت آیاں تئی آرگ ءَ۔۔۔۔
دی بلوچستان پوسٹ: اے نبشتانک ءِ تہا درشان کُتگیں ھیال ءُ لیکہ نبشتہ کار ئے جِندئیگ اَنت، الّم نہ اِنت کہ دی بلوچستان پوسٹ رسانک نیٹورک ایشانی منّوک بہ بیت یا اگاں اے گل ءِ پالیسیانی درشانی اِنت۔
