دی بلوچستان پوسٹ ءِ گوں میر عبدالنبی بنگُلزئی ءَ تران
بلوچی رجانک: هسا بجار
راج دوستیں راهشون ءُ کماش میر عبدالنبی بنگلزئی چہ پنچ دهک ءَ بلوچ راجی جُنز ءَ گوں یک شلہ بندوک انت۔ ماں بلوچ راجی جُنز ءِ تها واجہ ءِ مزیں ازت ءُ شرپے است ، واجہ یک سیاسی ءُ جنگولیں راهشونے ءِ بستار ءَ زانگ بیت۔ واجہ ءَ وتی سیاست ءِ بندات چہ بی اس او ءَ کتگ ، واجہ بی اس او عوامی ءِ بنجاهی سرکماش هم بوتگ۔ هپتاد ءِ دهک ءَ نیپ ءِ سرکار ءِ هلاسی ءُ بلوچ راهشونانی دزگیری ءَ پد ، ماں بلوچستان ءَ وهدے کہ جنگ بندات بیت تہ واجہ هم وتی وانگ ءَ یلہ کنت ءُ جنگ ءَ بهر زیریت ، چمودا وتی سلاه بندیں جهد ءِ بندات ءَ کنت داں روچ ء مروچی یک شلہ گوں همے جهد ءَ بندوکیں۔ سال ۲۰۰۰ ءَ واجہ دزگیر کنگ بیت ءُ نو سال ءَ زندانی بوهگ ءَ پد ۲۰۰۹ ءَ آجو بیت۔۸۰ ءِ دهک ءَ واجہ ءَ درانڈيهی زندے هم گوازینتگ۔
ماں بلوچ راجی جُنز ءِ تها واجہ یک انچیں کارستے کہ آئی ءَ بلوچ ءِ سیاست ءُ جنگ ءِ بازیں چست ءُ ایرے گوں وتی چمان دیستگ ، بی اس او ءِ پُرشت ءُ پروش بہ بنت یا اواری ، ۷۰ ءِ دهک ءِ جنگ بہ بیت یا ماں اوگانستان ءَ درانڈيهی ءُ پدا واتری ، استیں دور ءِ راجی جنز ءِ بندات بہ بیت یا یو بی اے ءِ جوڑ کنگ ، یا بی ایل اے ءِ پُرشت ءُ پروش ، اے کلیں زمانگاں میر عبدالنبی بنگُلزئی یک جوانیں کردے ءَ گوں بلوچ ءِ سیاست ءَ همراه انت۔
بلوچ ءِ سیاست ءِ پڑا میر عبدالنبی بنگلزئی ءِ درگت ءَ یک گپے سک مشهوریں کہ واجہ گپ جنگ ءَ سک باز هیالداری کنت ءُ رسانکدر ءَ وا جیڑهانی سرا وتی هچ وڑیں راہے نہ دنت ، مروچی گندگ بیت کہ بلوچ راجی جُنز ءِ تها بازیں انچیں جیڑه است انت کہ آیانی سرا بلوچ مهلوک ءُ هاس بلوچ سیاسی سنگت ، میر عبدالنبی بنگُلزئی ءِ وڑیں یک راست ءُ تچکءُ پلگاریں مردمے ءِ گپاں گوشدارگ لوٹ اَنت۔
همے درگت ءَ دی بلوچستان پوسٹ ءَ میر عبدالنبی بنگلزئی ءَ گوں یک پہنیامیں جاهے ءَ دلسیریں گپ ءُ ترانے کتگ ءُ اولی رند ءَ واجہ ءَ ماں وتی گُلگدارے ءَ اے کُلیں جیڑهانی سرا دلجمی ءَ وتی گپ جتگ انت۔
دی بلوچستان پوسٹ: واجہ تو بلوچ اسٹوڈنس آرگنائزیشن ءِ بُنجاهی سرکماش بوتگ ئے ءُ انگت تو سیاست یل کتگ ءُ سلاه بندیں جهد ءَ اوار بوتگ ئے ءُ روچ ء مروچی همے راه ءِ راهی ات ءُ پہ بلوچ ورنایان اے راه ءِ تها یک چیدگے جوڑ بوتگ ئے۔ آ کجام سبب اِت اَنت کہ یک واننده گلے ءِ سرکماش ءَ وتی جهد ءِ فلسفہ مٹ کُت ءُ چیرجنگی ءِ کمندان جوڑ بوت؟
عبدالنبی بنگلزئی: یک زیردستیں راجے ءِ مردم وانندهے بہ بیت یا چاگرد ءِ تها زندگی ءِ کجام هم تک ءَ گوں آئی ءِ سیادی بہ بیت آ گلام انت۔ آئی ءِ چاگردی کرد آئی ءِ بستار ءَ مٹ کُت نہ کنت ، سیاست هما وهد ءَ کار ءَ کئیت دانکہ آئی ءِ گنجائش بہ بیت۔
بلوچستان ءِ جاورهال یک زیردستیں هَندئیگ انت . کہ پہ زورانسری گپتگ ءُ یک زوراکے ءِ زیردستیں۔
چُشیں هَندے ءَ سیاست کنگ ءِ هچ وڑیں گنجائش بوت نہ کنت ، پمشکہ زی کہ من وانگ ءَ اتان هم گلامے اتان ءُ مرچی کہ چاگرد ءِ اے تک ءَ گوں منی سیادی انت پدا هم یک گلامے آں۔
پمن چیرجنگی ءِ کمندان گشگ ، بیت بی دگہ گپے بی بیت ، بلے هو جنگ ءَ پہ چیرجنگی ءِ شوربندی ءِ وتی کنگ ءِ کہ گپ ءَ کن ئے ، تہ زلم ءِ پسو ءَ تو همائی ءِ زبان ءَ مدے ئِے ، تہ تو وتی منزل ءَ سر بوت نہ کن ئے ، اے یک جهانی فلسفہ یے منی گپ نہ انت ، بلکن کلیں جهان ءَ همے کنگ بوهگ ءَ انت ، پمشکہ ما هم همے آسر ءَ سر بوتگیں ءُ همے راه گپتگ کہ بید ء جنگ ءَ دگہ راه نیست۔
دی بلوچستان پوسٹ: واجہ شما یک مزنیں مُدّتے ءَ چہ بلوچ راجی جُنز ءَ اوار ات . چہ بندات ءَ شُما چیزے گچینی مردمان چہ یک مردمے زانگ بے .کہ آیانی گپ اے جُنز ءَ پہ کجام هم جیڑهے ءَ مزنیں بستارے دار اَنت ، چوکہ اے جُنز ءِ جوانیں کارانی پدا کہ شمے نام گرگ بیت ، تہ الم همے وڑا نزوریانی تها هم شما بے میار بوت نہ بے . مروچی کہ بلوچ راجی جُنز اے هدّا کہ سر انت ، آیا شما چریشی ءَ دلجم ات؟
عبدالنبی بنگُلزئی: اگان من راجی جُنز ءِ نزوریانی سرا گپ بکنان تہ من اشان هچبر جُنز ءِ بے سوبی گُشت نہ کناں ، بلکن من اے گشاں کہ راجی جُنز وڑ وڑا رُدوم زوران انت .هر چیز کہ مے چاگرد ءِ تها است ءُ همینچک کہ اشی ءِ گنجائش بوتگ ، همیشانی هساب ءَ راجی جُنز دیما ودّاتگ۔
مروچی کہ کم ءُ گیش هما کدّا انت . بلے بلوچ راجی جُنز هلاس وا نہ انت ، پمشکہ من اشی ءَ بے سوبی یے سرپد نباں۔
یکے وا مئے چاگرد نیم قبائلی یے ءُ اشی ءِ تها آ چیز نہ بوتگ کہ آ یک راجی جنگے جنگ دات بہ کنت ، هر قبیلہ ے گوں دُومیگ ءَ تعصب کنت ، دُرست یکے چہ دُومیگ ءَ گستا انت . بلے چریشی ءَ ابید هم همے توکا یک راجی جنگے وا بوهگ ءَ اِنت۔
۱۹۵۸ء ءِ زمانگ ءَ وهدے کہ بلوچستان ءَ مارشل لاء جَنّگ بوت ءُ نواب نورز ءَ جنگ کُت ، تہ آ دگراں اے درگت ءَ سُدے پِر نہ ات . نواب نوروز ءِ همراه همائی ءِ پجاروک ءُ همائی ءِ قبیلہ ءِ مردم ات اَنت . آ دگہ کُلیں بلوچستان بے توار ات۔
همے جُنز ءِ سان ات اَنت کہ ۱۹۷۳ء ءِ جنگ بندات بوت ، پدا هما درچ انت کہ پیداک اِنت ءُ مروچی یک راجی جُنزے ءِ دروشُم ءَ مئے دیما انت۔
مروچی اشی ءِ تها وانندهانی پجیا زالبول هم اوار انت . مروچی یک روایتی جنگے ءَ گیش ، راجی جنگے جوڑ بوتگ ، پمشکہ من سرجمی ءَ اشی ءَ بے سوب نہ لیکاں۔
ما بلکن اے جنگ ءَ دنیا ءِ هساب ءَ چاریں ءُ اشی ءِ تها بے سوبیاں پٹّیں . اگاں ما اے جُنز ءِ رُدوم ءَ بچاریں تہ من همے پهماں کہ ما هچ وڑا بے سوب نہ ایں . بلکن گوں سوبمندی ءَ دیما جُنزان ایں۔
اگاں اے میان ءَ منا زمہ وار لیکگ بی تہ من گُشاں دنیگت ءَ جُنز بے سوب نہ انت . پمشکہ من هم بے سوب نیاں ءُ منا ابید هرکس کہ اے کار ءَ اواریں، آ هوں بے سوب نہ اَنت۔
۔ مروچی کہ جُنز اے هدّا سر انت من بلکل دلجماں . مروچی کہ جُنز ادا سر انت ءُ اے وڑا روان انت من چریشی ءَ دلجماں، منی وا گمان ءَ نہ بوتگ کہ چُش بوت کنت ، مروچی کہ من گندگایاں جُنز وتی راستیں دروشُم ءَ پیداکیں . مروچی جُنز ءَ ورناه ءُ لیکہی مردم چہ روایت ءَ کشگ ءُ راجی کالب ءَ ایر گیجگایاں۔
دی بلوچستان پوسٹ: گزینی ءُ بجارانیانی سند ءُسید ، بابو شیرو ءِ کِرد ، یو بی اے ءِ جوڑ بوهگ ، بی ایل اے ءُ یوبی اے ءِ جنگ بہ بیت ، یا پدا بی ایل اے ءِ استیں پُرشت ءُ پروش ، اے کُلیں ویلانی تو چم گندیں گواهے ئے . بلے تی باره ءَ همے گُشگ بی کہ تو اے ویلانی درگت ءَ وتا بے توار کتگ . ءُ هچ نہ گُش ئے۔ حالانکہ کہ تئی گپ جنگ پہ ورناهاں بلاہیں بستارے داریت .اے بے تواری ءِ سَوّب ؟
عبدالنبی بنگُلزئی: گزینی ءُ بجارانی یا لوهارانی ءُ اے دگہ مری قبیلہ ءِ شاه ءُ لمب انت۔ اے بهر ءُ بانگ مری قبیلہ جند ءِ وجود انت۔ اے چُشیں نوکیں گپے نہ انت۔
البت بابو شیرو ءِ گپ کہ کئیت ، تہ من هچبر گُشت نباں کہ بابو شیرو ءِ کرد کجام هم وڑا کسانیں کردے بوتگ .اے جُنز ءِ تها آئی ءِ یک مزنیں بهرے است ءُ آ یک مزنیں کردے ءِ واهُند بوتگ ، آ یک روایتی مردمے ءِ بستار ءَ زانگ بوتگ ءُ آئی ءِ جُهد هم روایتی جهدے بوتگ .آ مئے راج دپتر ءِ یک بھرے من آئی ءَ جواں لیکان۔
یو بی اے ءِ جوڑ بوهگ ءِ درگت ءَ کمیں راجدپتر ءِ پژدر چارگ بہ بیت . تہ اول سرا نواب هیربکش ءِ وهد ءَ بی ایل اے بس یک نامے بوتگ . کہ حقیقت ءَ نواب ءِ جند ءُ آئی ءِ وتی قبیلہ ءِ گَلّے بوتگ . من هوں گوں ھمیشی ءَ اوار بوتگوں . اے گل ءِ کہ بُنجاه ءُ بڑکڑ کہ بوتگ آ سرجم ءَ نواب وت بوتگ ءُ آئی ءِ وتی کهول ءُ چُک بوتگ انت ، پدا آئی ءَ حیربیار دیما آهورت ءُ حیربیار ءَ گَلّ ءِ زمہ داری زُرت ، چیزے وهد ءَ پد نواب ءُ حیربیار ءِ میان ءَ هڑءُکُڑ بندات بوت اَنت کہ اسل ءَ اے آیانی لوگی جیڑه ات اَنت۔
آ راجدپتر ءِ رُدومی وهد ے ات ءُ اے وا بوهگی ات هم ، جنگ انچیں چیزے کہ آ وا نہ اُوشتیت ءُ وت وتی راه ءَ شوهازیت ءُ دیمے ءَ دیما الم دنت ءُ روان کنت۔
وهدے حیربیار ءُ نواب وت ماں وت نہ ٹہ اِت اَنت ، تہ نواب ءَ وتی دیم ترینت دگہ نیمگے ، بلے اے گپے چٹا پدّر ئِے نہ کُت .بلے همینچک ءَ کہ من سرپداں یا گوں نواب ءَ منی نزیکی ات .تہ آئی ءِگُشگ ات ، کہ منی ءُ حیربیار ءِ میان ءَ جیڑه است انت . نواب ءَ گون من گُشتگ ات . ما همے جهد ءَ ایں کہ اے جیڑه ءَ ما وتی پیما بہ گیشینیں ، اگاں نہ گیش ات ، تہ پدا گوں آ دگہ بلوچاں گوں نندیں ءُ اے جیڑه ءِ گیشوار ءَ کنیں۔
اشی ءَ پد ، پدا جاورهال آ وڑا نہ بوتاں کہ من بُرواں ءُ نواب ءَ دُچار بہ کپاں، پدا آ نمیران بوت ، همے وڑا ما یکے دُومیگ ءَ گوں دُچار کپت نہ کُت کہ آ منا یو بی اے ءِ درگت ءَ چیزے بُگشیت۔
منی سرا بہتام جَنّگ بیت کہ من اے درگت ءَ بے توار بوتگاں ، تہ اے ردیں گپے ، زاہریں منی کہ اے جُنز یا جُهد ءِ تها یک بهرے کہ بوتگ ، من بے توار بہ نہ بوتگاں ، همینچک کہ منی دست ءَ بوت کُتگ الم من وتی وس ءَ کتگ ، من بی ایل اے ءُ یو بی اے ءِ وت ماں وتی جنگ ءَ را ایرجتگ۔
من آ وهدی بی ایل اے ءِ بُنجل ءَ اتاں کہ اے گوں یو بی اے ءَ جنگ کنگ ءِ درگت ءَ سوڑگ ءَ ات اَنت ، اُود ءُ بی ایل اے ءُ یو بی اے ءِ بُنجل سک نزیک ات اَنت ، وهدے پہ جنگ ءَ کہ مردم اتکگ ات اَنت .من کہ اشانی گپ اش کُتان تہ من ایر جت اَنت ءُ من هما وهد ءَ هم همے گُشت کہ حیربیار گْونے جنگ ءَ گوں وتا تاوان بار کنت ءُ جُنز ءَ هوں ، من گُشتگ ات کہ اے یک بلاہیں راجی تاوانے بیت کہ ما وت ماں وت جنگ بہ کنیں۔
سنگتانی گُشگ ات کہ اے سلاه مئیگ انت .یو بی اے ءَ وتیگ کتگ انت ، تہ من گُشت کہ شما همینچک هم بہ مِڑات پدا هم سلاه شمے دست ءَ نیا انت ، کے زانت کہ سلاه کجا ڈکینگ بوتگ انت ؟
شما مِڑات ءُ مردمان کُش ات پدا همایانی هون شما را گرنت ءُ گپچل ءَ مین بئیت ، گُڈیگ ءَ من پہ نارازیں دلے چہ بی ایل اے ءِ بُنجل ءَ چُش گُشت ءُ در کپتاں ، شمے گپ کہ اش انت ءُ شما کہ جنگ ءَ سرگپتگ اِت گڑا من گوں شما نشت نباں۔
چریداں پد من یو بی اے ءِ بُنجل ءَ شُتاں .ءُ اُودا هم منی جُهد همے بوتگ کہ جیڑه گوں نندگ ءُ سھُل ءُ تران ءَ گیشوار کنگ بہ بیت۔
بلے من همے سرپد باں کہ ادا چیزے انچیں زاتی یا روبرکتی سیت اتان کہ آیاں مارا وت مات نندگ ءُ اے جیڑه ءِ گیشوار کنگ ءَ پہ اے لائک نہ کُت ، وهدے مئے وت ماں وتی جیڑهانی گیشوار دگرانی دست ءَ بنت تہ الم انچش بیت . اے یک گَلّی جیڑهے ات .هرچی کہ حیربیار ، مهران ءُ نواب ءِ میان ءَ بوتگ ات ، اے درگت ءَ سنگتاں گوں نندگ ءُ اے گیشوار بوت کُتگ ات ۔
بلے تو کہ وتی جیڑهانی تها دریں مردم کارے وتی گل ءِ اندری رازاں دهے ، تہ الم انچُش بیت ، نو اے گپ ءَ کسی سر پِر بوهگ ءَ ات . برهال من بے توار نہ بوتگاں۔
اگاں تو ریابندی ءِ گپ ءَ کنے تہ زند وت یک ریابندی یے .اگاں ریابندی مہ بیت تہ پہ ترا زند گُزراں گران ءَ کپیت .تو تہنا نشت نہ بے .تو اے چاگرد ءِ تہا کہ زند گوازینگ ءَ ئے تہ ترا الم مردمانی هیال گور کنگ کپیت۔
هما گپ کہ گوں ترا بندوکیں من ترا چہ ابید اے گپاں دگہ انچایں مردمے ءِ دیما بکناں تہ اجبیں گپے بیت۔
من بے توار نہ بوتگاں ، هر کار ءِ وتی یک وهد ءُ پاسے است .ہر گپ ءِ کنگ ءِ وتی جاگہ ءُ وهدے بیت۔
اے گپاں من هر جاگہ وا کُت نہ کناں ، همودا کہ اے گپ کنگی انت اُودا کنانے ، بلوچستان پوسٹ کہ گپ کنگ ءِ جاگہ انت من گپ ءَ یاں . دانکہ کسے منا نہ پُرسیت ، تہ من زور وا کسی دست ءَ گپت ءُ نادینت نہ کناں کہ جی بیا منی گپاں گوشدار۔
اولی گپ اش انت کہ من اینچوک هوں ریابند نہ بوتگاں ، ءُ اگاں بوتگاں هم ، تہ وتی زات ءَ پہ بہ نہ بوتگان، اگاں من جاھے کہ بے توار بوتگاں تہ الم پہ جُنز ءِ نپانی هاترا ءُ اگاں جاھے کہ گپ کتگ هم پہ جُنز ءِ گهتری ءَ کُتگ ، اشی ءَ ابید منی وتی جند ءِ هچ وڑیں مول ءُ مقصد ے نہ بوتگ نہ اے بے تواری ءَ چہ منی جند ءَ پائیدگے رستگ۔
همے وڑا بی ایل اے ءِ استیں پُرشت ءُ پروش ءَ ، کہ استاد اسلم ءُ بشیر زیب ءُ دُومی سنگتانی ءُ حیربیار ءِ میان ءَ جیڑه ودی بوتگ ات انت . اے جیڑه ءِ گیشوار ءُ پہ اشانی وشاں کنگ ءَ من وت کلانی گوم ءَ هال کتگ ، اے جیڑهے ءِ ٹهینگ ءَ پہ کجام هم آئینی رهبندے کہ بوتگ ما کل کارمرز کتگ انت .من باز جهد کتگ کہ بہ نندیں ءُ اے جیڑه ءَ بہ ٹهینیں۔
اگاں استاد اسلم ءِ دست ءَ ردی یے بوتگ ءُ آئی ءَ را جُست ءُ پُرسے کنگی ات تہ آئی ءَ پسو دیگ ءِ هم موه دیهگ بوتیں ، ءُ همے دنیا ءِ دود انت هم ، انچو کہ ترا جُست کنگ ءِ هک است همے وڑا آئی ءَ را پسو دیگ ءِ هم۔
اسل ءَ جیڑه اش انت .کہ آیانی گورا اے وڑیں روہشت ءِ جند نیست ، بس همے گُشگ بوتگ ات کہ ما هرچی گُشیں ترا منگی انت ، منی هیال ءَ اے وا سکیں بلاہیں نا انصافی یے ، من کہ اشانی اڑ ءِ گیشینوکاں گوں اوار اتان ، من هما مرد ءَ را هما وهد ءَ گُشتگ ات کہ شما سک رد کنگ ءَ ات اے وڑا جیڑه نہ گیش انت .اگان شمے روہشت همیش انت تہ ما هوں همے گُشیں کہ میاریگ شُما ات ، ما هما وهد ءَ اشاناں گُشتگ ات کہ اسلم ءَ اے کدّ ءَ رسگ ءَ پہ مزنیں پندے بُراتگ ، اے جُنز ءِ تہا آئی ءِ یک بلاہیں مھنتے اوار تو اے کُلیں شے آں چتو پُشت جنے ءُ آئی ءَ چو یکبرا ولگوج کنگ لوٹ ئے ، ما گُشت ہر گپے کہ است تہ سنگتانی دیما آرگ بہ بیت ، اسل ءَ چُش ات کہ بی ایل اے ءِ سنگت چہ اسلم ءَ دلجم اتاں ءُ اسلم گوں وتی سنگتان .گُڑا تو پرچہ چو کن ئے ءُ گل ءَ تاوان دہے ؟
برهال ہرچی کہ بوت شر نہ بوت۔ من گُشاں اے ہرچی کہ بوت ، اے کُلیں تاوانانی زمہ وار حیربیار وت انت ،
اسلم ءِ سنگتان اے جیڑه ءِ گیشوار ءَ پہ مارا رزا داتگ ات کہ ہر وڑ کہ شمے رزا انت هما مئیگ انت ، چریشی ءَ پد ما حیربیار ءِ سرا کلوہ دیم دات ، کہ گوما گپ بہ کن ، بلے حیربیار ءَ گوما هچ وڑیں رهوت نہ کُت ءُ نہ مارا جوابے کُت۔ ما حیربیار ءِ جهگيراں گوں گپ جت ءُ اے جیڑه ءِ ٹهینگ ءِ چرایان رزا لوٹ ات ، آهاں گُشت کہ ما شمارا پسو دہیں بلے روچ ء مروچی کس ءَ هچ نہ گُشت ، نی زاہریں کہ استاد اسلم یک زندگیں مردمے آ بہ بیت ، یا بشیرزیب یا آیانی کُلیں سنگت ، آیاں سرجمیں زند همے جهد ءِ تہا گوازینتگ ءُ کُربانی داتگ ، نو آ نشت ءُ وتی کُربانی آں ببا دات نہ کن انت ، ءُ نہ آ چہ جُنز ءَ دزکش بوت کن اَنت ، پدا آیاں هوں وتی جُهد بندات کُت ءُ وتی وڑا بوتاں . ہرچی کہ آیانی دست ءَ بوت کنت .چہ بے توار بوهگ ءِ بدلءَ کنگایاں .منی هیال ءَ اے کُلیں جیڑهانی بُن بس واکداری ءَ وتی دست ءَ کنگ ءِ روہشت انت .راجی جُنز ءِ تها وتی من مانی کنگ شریں کارے نہ انت ، ادا کس اِینچو سرجم نہ انت کہ مردم آئی ءِ سرا بیسہ بہ کنت ءُ کل شے آں همائی ءِ دست ءَ بہ دنت۔
دی بلوچستان پوسٹ: واجہ ورنا شمے سرا مدام ایراد گرانت ءُ همے گُش انت .کہ ترا اوار دگہ بازیں راجی راهشون انت کہ یک دراجیں مدتے ءَ گوں راجی جُنز ءَ بندوک انت۔ ، چو کہ دنیا ءِ اے دگہ راجی جُنزانی تها لینن ، ماؤزےتنگ ، کم ال سنگ ، عبدالله اوجلان ءُ دگہ بازیں راجی راهشونان وتی چاگردی ءُ سیاسی جاورهالانی سرا پٹ ءُ پول کتگ ءُ وتی تجربہانی بنیاد ءَ وتی راجانی راهشونی ءَ پہ کتاب نبیستگ ءُ آهانی کتاب ءُ ہبراں آشوبانی تها بلاہیں کردے پیلو کتگ ، بلے ہپتاد سالیں کہ بلوچ جُهد ءَ انت اے تک ءَ هچ بلوچ راهشونے ءِ هچ وڑیں سنگینیں کتاب ءُ ہبرے وتی چاگردی ءُ سیاسی جاورهالانی سرا دیما نیاتکگ ، اشی ءِ سَوّب چی انت ؟
عبدالنبی بنگلُزئی: اشی ءِ سَوّب مئے چاگرد ءِ جند انت ، مئے چاگرد کجا سر انت ءُ چتور اِنت ؟ اشی ءِ تہا چے است ، ءُ اشی ءِ سیادی چی انت ؟ مئے دهکان ءُ پُوریات گر چے هَدّا دیما انت ،یک ناوننداہیں مهلوکے گلامیں چاگردے۔
نبشتہ کنگ ءُ ساچست سْراچگ وت یک بودناکی یے ، همینچک چاگرد بودناک بیت هما چاگرد ءِ مردمانی بود هم همینچک بیت . ءُ مئے گورا کہ ہر وهد جُهدے بوتگ آ کُل روایتی بوتگ انت ءُ آیانی راهشونی همے چاگرد ءِ تہ ءِ واجکاراں کتگ آ چتور بوتگ اَنت ؟ زاہر اِنت آیانی وتی نپ ءُ پائیدگ ءُ بودناکی بوتگ انت ، نو ادا گچیں ءِ بنیاد “میرٹ ” چے بوت کنت ؟ بس روایتی هساب ءَ منی سردار انت ، منا مَنّگی انت ، یک سردارے ءِ بوناکی چی انت ، بیست گز ءِ یک پاگے۔
کسے ءَ را تاج ءِ سرا دیهگ ءَ چہ آ عاقل ءُ دانائے وا نہ بیت . نی نبشتہ کنگ یک انچیں کارے . کہ کجام یک مردمے ءِ تہا چیزے کہ بیت نو آ همایاں درانگاز کنت ،۔
مئے چاگرد سکیں پشت کپتگیں چاگردے اشی ءِ تہا همینچک کہ شری بوتگ انت چرایاں همینچک نپ کہ ما زُرت کتگ زورگ ءِ جُهد ءَ بوتگیں . بلے وهد ءِ همراهی ءَ اے چیزانی تہا بدلی آیاں بوتگ ، اشان ءَ مارگ ءُ نبشتہ کنگ ءَ پہ بلکن روایتی سردارں دیما برگ ءِ رزا نداتگ ، پرچہ کہ گپ پدا راجی نپ ءُ پائیداهانی کنگ کپتگ کہ اے وڑ کنگ روایتی آں پہ تاوانے بوتگ ، تہا چے مردم دگہ بوتگ اَنت ءُ ڈن ءَ چہ دگہ . دو دیما بوهگ ءُ (دوتل ءُ دوپوستاں ) پہ نبشتہ کنگ بلکن مشکلیں کارے ، پمشکہ هچ چیز دیما نیاتکگ ءُ اے تک هورک بوتگ۔
نو وا ورناه نبشتہ کنگ ءَ اَنت ، ءُ پٹ ءُ پول هم کنگ ءَ اَنت۔ نی اشانی سرا انت کہ چاگرد ءَ چتور بهر کن انت .مئے چتوریں چاگردے۔ اشی ءَ چے وڑا یکجاه کنگ المی انت .چے نپ رسیت۔ مئے قبائلی چاگردے یا نیم قبائلی ؟ سردار ءِ کرد چی انت ؟ آیا آ دگہ قبیلہ تئی گپ ءَ زور اَنت۔ مے چاگرد ءِ تها قبیلہ هلاس نہ بوتگ انت ، ءُ نہ سرجمیں درُوشم ءَ ا ست انت ،
هچ چیز وتی راهبند ءِ تہا پشت نہ کپتگ۔ سردار بہا بوتگ انت۔ ءُ سرکار ءِ همراه انت .مردمانی گورا پگر وا است .بلے آیاں گوں وت چٹا سِست هوں نہ کن اَنت پرچا کہ کرنانی سیادی انت .هزاراں سالانی همبستگی ءَ آ پروشت نہ کن انت۔ سردار کہ وهدے سرکار ءَ روت تہ آهم روانت۔ مردمانی جیڑه بنت کہ آ سردار ءِ گْورا رو انت انگت هچ چشیں دگہ بروسہ ے ودی نہ بوتگ بلکن چد ءُ دیم پیداک بہ بیت گل ءُ ادارهے ءِ دروشم ءَ سردار ءِ جاگہ بہ گیپت ءُ چیزے کُت بہ کنت گڑا بلکن مردمانی دیم گوما بہ تریت ءُ آ بیسہ بہ کن انت۔
دی بلوچستان پوسٹ: وهدے اے استیں جُنز کہ بندات بوت تہ همے گُشگ بوتگ ات کہ گوست ءِ ردیاں چہ چیزے در بُرتگ ءُ اشی ءِ بُن ہشت ایر کنگ بوتگ ، بلے ما پدا همے گندگ ءَ ایں کہ بلوچ رُدوم زورگ ءِ جاه ءَ دوار هپتاد ءِ دهک ءِ وڑا پُرشت ءُ پروش ءِ نیمگ ءَ روان انت ، اشی ءِ سَوّب چی انت ؟
عبدالنبی بنگلزئی: اگاں راستی ءَ بچار ئے ءُ گپ بکن ئے تہ هپتاد ءُ سے ءِ جنگ پہ آجوئی ءَ نہ ات ، بلکن آ وهدی آیانی اول سر ءِ لوٹ صوبائی سرکار ءِ دوار برجم کنگ ات ، هپتاد ءِ گچینکاریاں پد نشنل عوامی پارٹی ءِ سرکار ءِ جوڑ بوهگ ءُ پدا ہشت ماه ءَ پد صوبائی سرکار ءِ هلاس کنگ ءُ راهشونانی بندیگ کنگ ءِ چَپّ ءَ یک جنگے ات . آ جُنز چُشیں جُنزے نہ ات کہ مروچیگیں اے جُنز انت ، نو ما چے گُشت کنیں کہ ردی چے بوتگ اَنت ؟ اے جُنز کہ انو اے داب ءَ دیما روان انت اے همیشی ءِ رُدوم انت ، من همے سرپد باں کہ اے همے جُنز ءِ سوبمندی انت ، آ سرجم ءَ یک آجوئی لوٹوکیں جُنزے وا نہ ات کہ گوں چار ءُبچار ءُ شوربندی ے ءَ بندات کنگ بوتیں ، ءُ ما آئی ءِ ردیانی سرا گپ بہ کنیں ، آ وهدی بی اس او پمشکہ اوار بوت کہ یک جنگے بوهگ ءَ ات . ما شور کُت کہ مارا گونشی ءَ اوار بوهگی انت . یک دیمے برگی انت ءُ راهے ءَ پِرینگی انت . مارا اشی ءِ کُمک کنگی انت . دانکہ دیمروی بکنتءُ شریں وڑے ءَ دیما بروت ءُ همے جنگ دیمترا آجوئی لوٹوکیں جُنزے ءَ مَٹ بہ بیت . من وت همے پگر کتگ ءُ جُنز ءَ اوار بوتگوں۔
منا خیر جان ءِ یک گپے یاتیں کہ آ زمانگ ءَ من وانگ ءَ اتان . هما وهد ءَ آئی ءِ گورا شُتاں کہ گوں آی ءَ همراه داری بہ کناں آ هوں بی اس او ءِ چیئرمین بوتگ۔ ما همپگریں مردمیں .من گوں خیر جان ءَ گُشت کہ اے جنگ کہ بوهگ ءَ اِنت صوبائی سرکار ءِ هلاس کنگ ءِ چَپَ ءَ بوهگ ءَ اِنت .من هوں تئی بُنجل ءَ آیگ لوٹاں۔ آئی ءِ پسو اش ات کہ من میر غوث بخش ءِ پابنداں .مئے جُہد ءِ مول ءُ مراد صوبائی سرکار ءِ برجم کنگ اِنت۔ بلکن تو همے پگر کنگ ءَ ئے کہ اے آجوئی ءِ جنگ انت . بلے اناں اے آجوئی ءِ جنگ نہ انت۔ هما روچ ءَ کہ میر غوث بخش ءَ گُشت کہ بس کن ات تہ من جنگ ءَ بند کناں . پمشکہ مئے گپ نہ بوت ءُ من آئی ءِ همراه داری کُت نہ کُت ۔ پدا من سفر خان ءِ بُنجل ءَ شُتان۔ تہ اُودا هچ وڑیں مُسام نیست ات۔ آئی ءِ سیادی گوں جهالاوان ءَ ات ءُ یک روایتی مردمے ات۔ آ نوروز خان ءِ همپگرے ات۔ ءُ تچک ءَ آجوئی لوٹوکے ات۔ ءُ پدا َ بوت هوں انچو ، سفرخان شهیدکنگ بوت۔ بلے وتی جنگ ئِے بند نہ کُت۔ خیر جان ءَ گُڈی ءَ سرکار ءِ دیما سلاه دور دات انت۔ پدا گوں پوج ءَ اوار بوت۔ ءُ مردمانی گُشگ انت کہ سرکار ءِ چاریگے جوڑ بوتگ ۔
برهال آ جُنز هچ وڑیں شوربندی ے ءِ بنیاد بندات نہ بوتگ ات ، ما همے اُمیت کتگ کہ اے جُنز ءَ پہ جیزے کنیں ، ما چینچک سوبمند بوتگیں یا بے سوب کُل گندگ بوهگ ءَ اَنت۔ هپتاد ءِ دهک ءِ نیم پهتویں جنگ ءَ دیمروئی کُت ءُ مروچیگیں استیں جُنز ءَ سرانت۔ همے تو رُدوم انت . زاہریں کہ کجام هم چیزے همینچک کہ پُهتو بیت آئی ءِ جُنزگ همائی ءِ هساب ءَ بیت .اے جُنز ءِ گام سُست ات انت ءُ دنیا تیز بوتگ۔ همک روچ یک نوکیں چیزے دیما پیداک اِنت۔
مروچی جُنز باز تیزی ءَ گوں دیما ودّانیں ، ءُ اشی ءِ تها مردم هم است انت پہ دیم ءِ ودّینگ ءَ ، اشانی تها نبشتہ کنگ ءُ گپ جنگ بود است۔ اے راجدپتر ءَ واکوب انت اگاں مروچی براہمداغ راجدپتر ءِ بگیری ءَ یک ٹویٹے کنت تہ ہر نیمگ ءَ آئی ءِ چَپّ ءَ گپ کنگ بیت۔ کہ تو ردیں گپے جتگ۔ برهال منا هچ چُشیں نہ اُمیتی یے گندگ ءَ نئیت۔
دی بلوچستان پوسٹ: بلوچ راجی جُنز ہر مدام پُرشت پروش ءِ آماچ انت اے پُرشت ءُ پروشانی تها یو بی اے ءِ هوالہ ءَ تو وت یک بهرے هم بوتگ ئے۔ بی ایل اے ءِ جوڑ بوهگ ءُ پدا اے بهر ءُ بانگ تو گوں وتی چماں دیستگ انت تی دل ءَ اے پُرشت ءُ پروشانی اسل سَوّب چی انت ؟
عبدالنبی بنگلزئی: بی ایل اے ءِ پُرشگ ءُ یو بی اے جوڑ بوهگ ءِ اسل وجہ نواب خیربخش مری ءُ حیربیار مری ءِ میان ءَ زهری ات۔ زندان ءَ چہ آجو بوهگ ءَ پد کہ نواب خیر بخش مری ءَ گوں منی گندوکی بوت۔ تہ آئی ءَ منا گُشت کہ منی ءُ حیر بیار ءِ میان ءَ جیڑه است انت۔. منی هیالاں ۲۰۱۰ ءَ زندان ءَ چہ آجو بوهگ ءَ پد پارٹی ءِ هوالا ءَ حیربیار ءَ یک بیانے داتگ ات ءُ کرپشن ءِ بهتامے جتگ ات۔ نارازی ءِ یک سببے نواب ءَ وا همے گُشتگ ات ءُ دُومی اے گُشتگ ات ئے کہ منی ءُ حیر بیار ءِ میان ءَ لیکہی اڑ هم است انت ، انچو کہ من پیسر ءَ گُشتگ ات ، کہ نواب ءَ گُشتگ کہ ما اے جیڑهاں وتی وڑا ٹهینیں۔ اگاں جیڑه گیشوار نہ بوت اَنت ، تہ ما آ دگہ بلوچاں گوں نندیں اے جیڑه ءَ دیما کاریں ، بلے پدا یو بی اے جوڑ بوت ۔
یونائیٹد بلوچ آرمی ءَ گوں منی وابستگی ءِ کہ گپ ءَ کن ئے تہ منا گوں یو بی اے ءَ هچ وڑیں سیادی یے نیست ءُ ناں من اشی ءِ جوڑ کنگ ءَ گوں بوتگاں۔ همے وڑا کہ من ساری ءَ بی ایل اے ءِ بُنجل ءَ بوتگاں بلے آئی ءِ باسکے وا نہ بوتگاں۔ منی سنگتی گوں نواب ءَ بوتگ۔ بی ایل اے نواب ءِ بوتگ . پمشکہ منا یک باسکے گُشگ بوتگ۔ من نواب زانتگ بوتگ ءُ منی بیسہ گوں همائی ءَ بوتگ۔ من حیربیار ءَ نزانان۔ کہ آ سیاست ءِ هساب ءَ چتور اِنت۔ آ نواب ءِ وا چُک انت۔ بلے منی ءُ آئی ءِ سیادی چے هدّ ءَ تک است انت ؟ ما یکے گوں دُومی ءَ چے هدّ ءَ دلجم بوت کنیں ؟ آئی ءِ چیزانی میان ءَ مردم آئی ءِ بگیری ءَ شُت کن انت یا منّ ات اش کن انت ؟
بندات ءَ وهدے نواب ءَ حیربیار دیما آ ہورت۔ تہ ما اے جُنز ءَ را دیما برگ ءِ هاترا حیربیار ءِ کُمک کُت۔ بلے وهدے بی ایل اے ءَ گوں یو بی اے ءَ جنگ کنگ ءِ سوڑگ کت تہ من اشی ءِ چَپ ءَ شُتاں۔ آئی ءِ بُنجل ءَ چہ درکپتاں۔ منی یو بی اے ءِ بُنجل ءَ روگ پہ آئی ءِ باسکی ءَ نہ ات۔ من یو بی اے ءِ هچ وڑیں سلا ءُ شوربندیاں اوار نہ بوتگاں۔ من هچ وڑا یو بی اے ءِ باسکے نہ بوتگاں۔ نی اگاں کسے منا یو بی اے ءِ باسکے گشیت . هو من آئی ءِ بُنجل ءَ بیتگاں بلکن پمشکہ همے وڑ گُمان اش کتگ ۔
بازیں مردمے ماریت کہ منی سیادی گوں یو بی اے ءَ بوتگ ءُ آئی ءِ ٹہشت ءِ درگت ءَ منا پُرس انت۔ راستی اش انت کہ آئی ءِ جوڑ بوهگ ءَ منا هچ وڑیں سرپدی نیست۔ ءُ نہ نواب ءَ اے درگت ءَ گوں من هالے کتگ۔ من یو بی اے ءِ هچ وڑا باسکے نہ بوتگاں۔ هاں یک گپے است کہ من آی ءِ بُنجل ءَ بوتگاں۔ بلے اے وڑا وا من آ دگہ گلانی هم بُنجل ءَ بوتگاں۔ من بی آر اے ءِ هوں بُنجل ءَ بوتگاں۔ بلے دگہ ڈولا نہ من آیانی جوابده آں ءُ نہ آ منی۔ زاہر اِنت کہ من سرکار ءِ گورا وا شُت نباں نی همے هال اِنت۔
منی نز ءَ بی ایل اے ءِ اے پُرشت ءُ پروشانی اسل وجہ چاگردی رُدوم انت نوک ءُ کُہن ءِ جنگ انت یک هیالے نوک انت ءُ دُومی کُہن انت یکے روایتی یے ءُ دُومی اداره ٹۂینگ ءُ گَلّکاری کنگ ءُ رهبند ءِ وڑیں چیز انت .وهدے کہ دُومی نیمگ ءَ راویتی سوچ ءُ پگر انت ۔بزاں کسے کہ سردار انت۔ تہ آ گُشیت بس منی گپ انت۔ گل ءِ تہ جاگیردانہ روہشتے است بزاں کہ من مزن آں۔ من ہستو مندے آں اے منی میراس انت۔ ءُ اشی ءِ مستر مناں ءُ گپ هوں منی زورگ بہ بنت۔ پمشکہ اے دویں پگرانی همگرنچی گراں انت ۔
پرز کن منی سردار سرکار ءَ بُروت آیا من گون آئی ءَ هور بوت کناں ؟ باز مشکل اِنت۔ حالانکہ من وت هم یک قبیلہے ءَ سیادی داراں۔منی سردار ءَ وتی وسانی وس کُت ءُ گُشت کہ منی راه ءِ ڈنگر مہ بو۔ منی پسو اش ات کہ من بزاناں منی کار بزانت۔ من ہوں یک بلوچے آں۔ بلے منی وتی یک پگرے بوتگ ءُ سردار ءِ وتی۔ سردار سرکار ءَ گون ات۔ ءُ من بلوچانی همرایاں۔ تہ من همے سرپد باں کہ اے شے آنی راستیں سَوّب نوک ءُکُہنیں پگر ءِ میان ءِ جنگ انت۔ انی بی ایل اے ءِ اے نوکیں بُہران ءِ تہ هم چیزے انچیں روایتی گپ ہشکنگ بوتگ ، کہ مردماں گُشگ بوتگ کہ ما شما مری ایں اسلم ءَ چون کن ئے۔ ما مری هور بہ بیں بس انت ، بزاں کُہنیں روایتی پگر ءَ پہ وتی نپاں کارمرز کنگ ۔
دی بلوچستان پوسٹ: وهدے بابا خیر بکش مری زندگ ات ، تہ دُرست ترا همائی ءِ سیاسی سنگتی ءُ نزیکی ءِ پدا یو بی اے ءِ مردمے گُمان کنگا اتاں ، آیا آ نزیکی ءُ سنگتی ءَ تو مہران ءِ گورا ہوں مارگاے ؟
عبدالنبی بنگلزئی: اگاں کسے ءَ منا نواب خیربخش مری ءِ سنگتی ءَ چہ یو بی اے مردمے زانتگ۔ تہ اے ردیں ہبرے ءُ اے وڑ نہ انت –
هاں آ سنگتی ءُ سیاسی نزیکی کہ منی گوں نواب ءَ بوتگ۔ تہ مہران ءَ گوں منی هچ وڑیں سیاسی نزیکی ے نیست۔ من وهدے آی ءِ گل ءِ بُنجل ءَ بوتگاں۔ یک ءُ دو رند ءَ منی علاج ءِ درگت ءَ گپ بوتگ ات۔ کہ من نا جوڑاتان۔ چرای ءَ پد منی گوں آی ءَ هچ وڑیں گپے نہ بوتگ۔
هاں منی دل ءَ لوٹتگ کہ من مہران ءَ گوں دُچار بہ کپان۔ ءُ اے گل ءِ درگت ءَ بہ پُرساں کہ اے چی ے اشی ءِ مول ءُ مراد چی انت۔ ہر سنگتے کہ اے گل ءَ اوار ات ، کل منی سنگت ات انت من آیانی کمندان بوتگوں۔ مرچی قبائلی بنیاد ءَ گوں تو الم گون انت۔ بلے من زانگ لوٹاں کہ تو چے پگر کنگائے۔ اگاں تی گپ اش انت کہ تو نواب ءِ چُک ئے تہ چنگیز ءُ گزیں هوں نواب ءِ چُک انت۔ پہ چُک بوهگ ءَ وا تو مَنّگ نہ بے۔ تی کردءُ کار چی انت ؟ همے درگت ءَ منی گوں آی ءَ گپ بوت کتگ ات۔ اگاں چرای ءِ گپاں من دلجم بوتیناں تہ همے هساب ءَ بلکن من گوں آی ءَ سنگتی کُت کُتیں۔
چو وا ادا یک جنگے بوهگ ءَ انت . کلانی همے یکیں لوٹ کہ بلوچستان ءِ آجوی ءِ لوٹ انت ، همے گپ ءِ سرا کل سنگتی۔ اے درگت ءَ من آی ءِ کدر ءَ کناں۔
من یو بی اے، بی ایل اے، یا بی آر اے کُلانی بُنجل بُنجلاں بیتگاں۔ ءُ من پہ زانت اے کلانی بنجلان شُتگاں دانکہ همے میان ءَ یک هوری ے بی بیت۔ ءُ اے دوری پشت مہ کپاں۔ دانکہ هچ چُشیں پُرشت ءُ پروشے مہئیت کہ ما روایتانی پدا زهر بہ بیں۔ مئے دُژمن پروش بہ وارت۔ ءُ ما یکے دُومی ءِ کُمک ءَ بکنیں۔ من پہمشکہ گوں کُلاں هوراتاں۔
رسمی رواجی یا کجام هم هساب ءَ سنگتی کنگ ءَ پہ المی ات کہ مہران ءَ گوں ہبر کنگ بی بیت۔ ءُ آ زمہوار هم بی بیت پرچکہ راهشون هما انت۔ ءُ دگہ هچ وڑیں لکت ءُ آئینی ے وا نیست کہ مردم ءَ هما بچاراتیں۔ ءُ اگاں دوست بوتگ ات همای ءِ پدا مردم ءَ همراه داری بُکتیں۔ پمشکہ راهشون ءَ گوں گپے کہ بوتگ ات ءُ هما گپانی پدا مردم ءَ بیسہ ے کہ بوتگ ات گُڑا چیزے بوت کُتگ ات۔ بلے چو نہ بوت ءُ پدا آی ءَ براهمداغ بُگٹی ءِ ۲۷ مارچ درگت ءَ کُتگیں گپ ءِ بید ء چار ءبچار ءَ تائیدے کُت۔ الہنکہ آی ءَ وت جنیوا ءَ تران کتگ ءُ ۲۷ مارچ پہ بلوچاں سیاہیں روچے لیک اتگ۔
نی آی ءَ هوں وتا اے اے تک ءَ مان شُردینتگ ءُ راجدپتری منتگیں چیزاناں گڑءُمنج کنگ ءِ جهد کتگ گوں۔
چریشی ءَ پد گوں آی ءَ کہ منی پجاروکی است ات۔ آ هوں هلاس بوت۔ دیم ءِ کاراں کس نزانت۔ نی وهد وتی سوڑگ ءَ وت کنت . انی منی گوں آئی ءَ هچ وڑیں سنگت ءُ نزیکی یے نیست۔
دی بلوچستان پوسٹ: اے وا راستے کہ انگت تک بلوچ راجی راهشون یک مهکمیں ادارهے ءِ ٹہینگ ءَ بے سوب بوتگ انت۔ اے کار ءَ پہ۔ کماشیں آجوئی لوٹکیں راہشون استاد واحد کمبر وتی انیگیں یک نبشتانکے ءِ تها ترا هوں ملامت کنت کہ تو ادارهانی بدل ءَ قبائلی مردمانی هک ءَ بوتگ ئے ، اے راستے ؟
اشی ءِ سبب چے بوتگ انت ؟
عبدالنبی بنگُلزئی: استاد واحد کمبر ءِ اے گپ ءَ اگاں من رد بکناں بلکن شریں گپے نہ بیت ءُ اے گپ ءِ مَنّگ هم پمنا گرانیں۔ اول من یک گپے ادا بہ گیشیناں۔ کہ مروچی کہ مئے جُنز اے کدّا سر انت۔ اشی ءِ تها من قبائلی کرد ءَ هچ وڑا بے هال کُت نہ کناں۔ چرے راستی ءَ کس انکار هوں کُت نہ کنت۔ مئے اے جُنز کہ است انت کل همے قبائلی مردمانی برکت ءَ انت۔ نواب نوروز ، نواب خیربخش مری ، شیر محمد مری اے کُل قبائلی مردم بوتگ انت ، من ءُ واحد کہ هما جُهد ءَ اوار بوتگیں۔ آ قبائلی مردمانی بندات کُتگیں جُنزے ات ، من آ وهدی گوں پاکستان ءِ پوج ءَ مڑگ ءَ پہ شرتریں جاگہ قبائلی مردمانی گورا ابید دگہ هچ جاگہ نہ دیست ، آ وهدی مے چاگرد ءَ دگہ کس نیست ات ، همے قبائلی مردم اتان کہ جنگے ءَ اِت اَنت۔ نو تو بگش من چتو آ ایر بہ جتین اَنت؟ اے ترتیب ءِ مٹ کنگ یک روچی کارے نہ ات۔ بلکن وهد پہ وهد رُدوم زوران نو یک راجی جُنزے ءِ اے نوکیں دروشمے گپتگ۔ من وتی سرجمیں زند گوں همے کار ءَ گوازینت کہ قبیلہ ءُ روایت ءِ منوگری ءَ نوکیں ادارهانی دروشم ءَ بدل بہ کنان۔ برهال اے منی وسی کارے نہ ات۔ کہ آ وهدی من اے قبیلہ آناں داشت بہ کتیں۔ اے وهد ءِ یک است بوهوکیں راستی یے ات ءُ آ وهد ءِ زلورت ات هم۔ مارا پہمگی انت۔ کہ ما قبیلہانی هلاپ نہ ایں۔ ما آبادکارانی هلاپ ایں کہ همایاں مارا وتی زیر دست کتگ۔
من واحد کمبر ءِ ازت ءَ کناں ءُ بس همے گُشاں کہ آ وهد ءَ قبیلہ آنی دروشم ءَ یک جنگے گوں سوبمندی ءَ بندات بوتگ ات ءُ روان ات۔ گوں سوبمندی ءَ راهوکیں یک واکے ءَ را یہبرا بروشگ ءِ من هک ءَ نہ اتان۔ وهد پہ وهد رُدوم زوراں آئی ءَ وت دیم پہ اداراهاں سر بوهگی ات . ہر کار ءِ وت یک ابرمی وهدے بیت۔
لهتیں دگہ گپانی کنگ من ادا المی سرپد باں کہ ۱۹۸۰ ء ءَ پد مئے ورنایانی همینچک اوار کپگ کہ بی اس او عوامی ءِ دروشم ءَ بوتگ ات ءُ آئی ءِ من وت چیئرمین اتان ءُ آ وهدی کوه ءَ اتاں ءُ فدا احمد کارگُشاد ات۔ ما همے شوربندی کتگ ات کہ مئے اے جُنز جنگ ءَ ایبد دیما شُت نہ کنت۔ زاہر انت بلوچ مهلوکانی تها همے قبیلہ اتان کہ جنگ ءَ ات اَنت۔ پمشکہ ما سوڑگ کُت کہ گونیشان اوار بوهگی انت مداں مدان ءَ دیمروی دیہگی انت ءُ دیما جُنزگی انت۔
مے بازیں سنگتانی آ وهدی لوٹ همیش ات کہ نی اداره اژدری انت ءُ ما تہنا قبیلہ آنی بنیاد ءَ دیما شُت نبیں۔ بازیں مردمے اتک۔ یک جُهدے بوهگ ءَ ات۔ کہ ما گَلّکاری بکنیں۔ مارا ایبد دگہ بازیں مردمے مارا چہ ساری رازق ءُ جالب ءِ شکل ءَ جنگ ءَ اوار اتاں۔ من ءُ شهید فدا احمد اوگانستان ءَ شُتیں۔ منی هیال ءَ یک ءُ دو سال ءَ ما همودا درانڈهی زندے هم گوازینت۔ ءُ گوں نواب ءَ ما کابُل ءَ دوچار کپتیں۔ ءُ پدا ہلمند ءَ اتک ءُ ڈرافٹ یے اداره ءِ بابت ءَ نبشتہ کت ءُ نواب ءِ دیما پیش کُت۔ بلے نواب ءَ اشی ءَ گوں تپاک نہ کت ءُ مارا پسوے دات کہ آ وڑیں گَلّے کہ شما لوٹگ ءَ ات ادا بوت نہ کنت۔ ادا شاہیم همسنگ نہ انت۔ ءُ اشی ءِ همسنگ کنگ باز گران انت۔ آئی ءِ مراد اش ات کہ من مری آنی نواباں۔ من شمے پگر ءِ همراه داری کُت نہ کناں۔ پرچا کہ منا مری آنی پگر ءُ روایتانی هم هیال دارگی انت ءُ آهان ءَ گون وتا برگی انت گوں۔
پدا وهدے کہ ما هلمند ءَ اتکیں مئے همینچک کہ سنگت ات اَنت یک جاهے مُچ بیتیں۔ ما گُشت کہ نواب گَلّکاری کنگ نہ لوٹیت پرچا کہ آ وتی قبیلہ ءُ آهانی نپاں یل دات نہ کنت۔
وهدے ایران ءَ آشوب اتک تہ مئے تہا اے وڑیں گپ بوهگ ءَ ات کہ نوں راجی جنگ هلاس بوتگ انت۔ ءُ سلاه بندیں جُهد بوت نہ کنت . منا ہوں سنگتاں گُشت کہ تو ہوں نو واتر کن۔ منی گپ اش ات کہ دنیا ءِ تہا اے دگہ راج استان آیانی پوج استان۔ آ وتی نپان پهاز انت۔ ما هم یک راجے ایں۔ تہ من چتو اے راستی ءَ چہ انکار بہ کناں کہ من گلامے آں ، ءُ اشی ءِ بگیری ءَ جُهد مہ کناں ؟ دنیا ءِ جاورهال همینچُک هم مٹ بہ بنت بلے مارا سرپد بوهگی انت کہ ما چے هَدّا گوں دنیا ءَ همگرنچیں۔ ءُ چے هدّا گوں وتا ؟ پمشکہ من چہ راجی جُنز ءَ دزکشی نہ مَنّ ات ۔ من کوھی مردمے اتاں ءَ کوه ءَ نشت آں۔ بلے آهانی تہا یک ءُ دو سنگت ءَ ابید آ دگہ کُلاں پُشت ماندات ءُ شُتاں ۔ ءُ من هودا تهنا نشت آں۔ پدا فدا احمد ءَ یک ماهے ءَ پد گوں من رهوت کت۔ آ وهدی همینچک کہ نزیکتریں سنگت اتان کلاں گوں فدا احمد ءَ رهوت است ات۔ برهال فدا احمد ءَ گُشت کہ پہ راجی آجوئی ءَ جنگ ءَ ابید دگہ هچ راه پشت نہ کپتگ۔ من گُشت کہ منی وا بندات ءَ چہ گپ همے بوتگ۔ فدا احمد کاری مردے ات ءُ مردماں گوں آئی ءِ گپاں تپاک کتگ ات۔ هما آں کہ فدا نہ دیستگ ات۔ آهاں منی گپان گوں تپاک کُت۔ تہ همے وڑا یک بُن ہشتے ایر کنگ بوت۔
پدا همے اشکُنگ بوت کہ رازق ءُ جالب هم سُر ءُ پُرے کنگ ءَ انت یک گَلّے ٹہینگ ءَ انت۔ برهال من وت چرے چست ءُ ایراں دور اتاں ءُ منی رهوت گوں تهنا فدا احمد ءَ ات۔ ءُ ائی ءِ سک باز عزت ات۔ چداں چہ پد ، همے درچ بی اس او ءِ اواری ءِ دور ءَ سر بوت۔ ءُ فدا احمد ءَ کہ گوں من سوڑگ کُت ، تہ من گُشت . شما اینچُک زوت بی اس او ءِ دویں بهراں مرج مکن ات تہ آئی ءِ گُشگ ات کہ رازق ءُ جالب زئی هم اوار بوهگ ءَ انت۔ منی سوج اش ات کہ گُڑا شما یک برے یک فرنٹے جوڑ بکن ات۔ یا وا ساری ءَ وتی یک تاکے بہ کش ات۔ دانکہ شمے پگر یک بہ بنت۔ پدا گُڑا شما مرج بہ بئیت۔ پدا من اے هم گُشت کہ شما وتی مستر وت ات۔ ءُ نی من وا بی اس او ءِ باسکے هم نیاں۔ ءُ تو ہر گپے کہ کنگا ئے من اشانی پابند هم نہاں۔
دویں بی اس او مرج بوتان . پدا چیزے وهد ءَ پد اشاں بی این وائی ایم جوڑ کُت ، پدا ڈاکٹر مالک ٹولی ءَ ووٹ ءَ بهر زُرت ، غلام محمد ءَ آهانی همراه داری نہ کُت . پرچہ کہ غلام محمد مئے هم هیالیں مردمے ات۔ آئی ءَ سنگتاناں همے گُشتگ ات کہ اگاں میر عبدالنبی ءَ مَنّ ات تہ من گوں شما همراه داری کنان ، اگاں آئی ءَ نہ من ات تہ من هم شمے همراه نباں پدا دگہ بازیں جیڑهے ودی بوت۔ من گرگ بوتاں ، زندان ءَ چہ آجو بوهگ ءَ پد غلام محمد ءَ گوں منی کہ گندوکی بوت۔ تہ آئی ءَ نواب ءَ گُشت کہ میر ءَ تو مارا بدے۔ منا گشگ بوت کہ تو بی این ایم ءَ بیا ، منی پسو اش ات کہ منی کار دگرے۔ سرفیس ءِ سیاست گوں من نبی ، ءُ من اُود ءَ هچ کُت هم نہ کناں۔ آئی ءَ گوں نواب ءَ گپ کُت ، تہ نواب ءَ پسو دات کہ من گوں آئی ءَ ہبر کناں باریں چے گُشیت ، منی گوں نواب ءَ هم پسو هما ات کہ من غلام محمد ءَ داتگ ات۔ تہ همے وڑا من بی این ایم ءَ نہ شتاں۔ پدا غلام محمد شهید کنگ بوت۔
۹۳.۹۴ ء ءِ زمانگ ءَ واحد قمبر ءُ چیزے دگہ سنگتاں لوٹ ات کہ گلکاری کنگ بہ بیت۔ جیزے انچیں هم مردم ات اَنت کہ آیانی سرا من بروسہ کت نہ کُت۔ بلے سرزاهر ءَ من آیانی سرا ایراد نہ گپت ءُ کسی نام هم نہ گپت۔ آیانی گُشگ ات ما یک گلے جوڑ کنیں ءُ تو گوما بیا گوں۔ آیانی تها رحمدل مری ءُ سدو مری ءُ چیزے دگہ مردم هم اوار ات اَنت۔ آهانی گُشگ همیش ات نواب گلکاری کنگ ءَ نہ انت۔ منی گُشگ اش ات کہ من انگت هچ چُشیں چیزے نہ گندگایاں۔ من اشاں پجہرگ ءَ نیاں۔ ءُ من بزاناں کہ چوں گلگاری کت کناں دان وهدے من وت چیزے مہ گنداں منا باور مہ بیت کہ واکی اے گلکاری کُت کن اَنت۔ چو وسرا من بهر زُرت نہ کناں۔ ءُ من نواب ءِ سنگتی ءَ هوں یل کُت نہ کناں۔ هر چی انت انگت منی سر پر بوهگ ءَ نہ انت۔ چیزے انچیں شہری لس مردم ات اَنت۔ کہ آیانی سرا من بروسہ کُت کنگ ءَ نہ اتاں۔ آ شریں سنگت اتاں بلے منا باور نہ بوهگ ءَ ات۔ کہ اے آشوبی مُشکلاں سگ ات کناں ۔
وهدے سرکار ءَ کوهستان مری ءِ سرا ارش کنگ ءِ تیاری کُت تہ ۲۰۰۰ ء ءَ منا گپت اش ءُ زندان ءَ بنداش کُت۔ من سرکار ءِ دلار پجا نیاؤرت منا سنگتی وڑ ءُ پیم ءَ پُرسگ بوت کہ نی تو چے کنے۔ منی گُشگ ات کہ اگاں جاورهال همش انت تہ من جنگ کناں۔ پدا منا پوج ءِ سبی ءِ کرنل ءَ چار برا کلو کتگ ات کہ تو بیا وت پیش بوبو۔ نہ تو ما ترا زور هم گپت کنیں۔ منی پسو ات کہ تو منا زور گپت کن ئے بلے من وت هچبر نیایان ترا جواب انت۔ پدا آیاں منا گپت۔
وهدے من بند اتان تہ هما وهدی بی ایل ایف جوڑ بوتگ ات۔ اشی ءِ جوڑ کنگ ءَ سدّو مری ، رحمدل مری ، قمبر ءُ دگہ چیزے سنگت اوار اتان۔ غلام محمد ءُ دگہ چیزے سنگتاں بی این ایم هم جوڑ کتگ ات۔ وهدے من آجو بوتاں ، تہ اے گل جوڑ بوتگ ات اَنت۔
دی بلوچستان پوسٹ: ترا پنجاه سال انت کہ یک نزور ے ءِ بستار ءَ گوں یک واکمندیں دُژمنے ءَ جنگ ءَ ئے اے میان ءَ تو بگر ده سال زندانان گوازینتگ۔ ءُ نو تو پیرمردے۔ بلے اُوشت آماچ نہ بوتگ ئے۔ آ کجام پگر ءُ بیسہ انت ترا پدکنزگ ءَ نہیلیت۔ ءُ پہ سوبمندی ءَ تی بیسہ اینچُک مهکم کُتگ ئے؟
عبدالنبی بنگلزئی: من ہر مدام راجدپتر ءَ چاران ءُ پیداکاں۔ راجدپتر ہر مدام دیما جُنزیت۔ اگاں من پیر باں تہ منی جاگہ ءَ دگہ ورناہے گیپت۔ مرچی مئے راج ءِ تها زانت ودی بوتگ پمشکہ پہ سوبمند بوهگ ءَ منی بیسہ گیش مہکم ترانت۔ ءُ دُومی راستی اش انت کہ منی راج غلام انت۔ تہ اے منی سرا پرز انت کہ من اے ظلم ءُ نابروبری ءِ بگیری ءَ همینچک کہ منی دست ءَ بوت کنت بہ کناں۔ منی پیری ءُ نادراہی منا چہ منی هک ءِ ادا کنگ ءَ دست ءَ بڈا جت نہ کناں کہ جی نی تو پیرے یا نادراهے اگاں هچ مکن ئے تہ میاریگ نہ ئے۔ دستان چست کنگ وا زند ے نہ انت۔
اے منی بیسہ انت کہ مرچی نہ باندا الم یک راجے ءِ بستار ءَ ما سرپد بہیں کہ راجدپتر ءِ کجام هم کارے ءِ دیم پہ گہتری ءُ سوبمندی ءَ انت۔ بلّے چائے منی ہڈّ پیر بوتگاں۔ بلے منی پگر ءُ لیکہ ءَ منا بہ پیر بوهگ ءَ نہ اشتگ .بلکن منی بیسہ چہ زیک ءَ چے مروچی گیش مہکم تر انت۔ پرچہ کہ من گندگایاں کہ ما دیم پہ سوبمندی ءَ جُنزان ایں۔ من هچ رنگ ءَ نا اُمیت نیاں۔ منا بیسہ انت کہ نو ں اے جُنز هچ وڑا هلااس بوت نہ کنت۔
دی بلوچستان پوسٹ: اے دراجیں سپر ءِ تہا تو الم بازیں تکلیپی یے کش اتگ ءُ ہر وڑیں جاوراں دُچار بیتگ ئے ، تو وتی اے تجربہاں چہ چے دربُرتگ کہ وتی هما دربرتگیناں راج ءِ ورنایاں سر کنگ بہ لوٹ ئے ؟
عبدالنبی بنگُلزئی: من آ کدّ ءَ سر نیاں کہ کسے ءَ سر ءُ سوج کُت بہ کناں۔ یا چُشیں سر ءُ سوجی دانکے گُشت بہ کناں، البت ءَ آ سپر ءِ کہ من راہی آں اُود ءَ بس وتی مول ءُ مراد ءِ سرا بیسہ کنگی انت۔ ءُ چائے ہر وڑیں جاورهال بہ باں .نا اُمیت بوهگی نہ انت۔ ءُ بیسہ کنگی انت کہ راجدپتر مئے همراه انت۔ تہ الم سوبمندی مئے بیت۔
دی بلوچستان پوسٹ: میر عبدالنبی بنگُلزئی پہ چونیں بلوچستانے ءَ جنگ ءَ انت۔
عبدالنبی بنگُلزئی: یک انچیں آجویں ءُ اواریں بلوچستانے کہ اُودا کل برابر بہ انت کل وتا یک بہ ماراں منی لوٹ ” فری یونائیٹڈ دیموکریٹک بلوچستان ” انت۔
دی بلوچستان پوسٹ: تئی هیالاں تو ماں راجدپتر ءَ کجام وڑا گیر آرگ بہ ئے ؟
عبدالنبی بنگُلزئی: اے وا تچکیں گپے کہ مردم چہ مردماں سکیت ءُ دربارت زانت ءِ تہنا اندری نہ بلکیں یک زاہری هم حاصلے است .نیلسن منڈیلا ءَ چہ وهدے همے جُست کنگ بوت تہ آئی ءِ پسو ات کہ ” آ یک انچیں بنی آدمے بوتگ کہ بس آئی ءَ وتی یک زمہ واری یے پیلو کتگ ” نیلسن منڈیلا ءَ وا وتی راج آجو کت ءُ شُت ، ءُ آئی ءَ وتی هک ادا کُت ، بلے من انگت وتی هک ادا کُت نہ کتگ۔ اگاں منی راج منی مرگ ءَ پد ، منا گوں اے لبزاں گیر بیاریت کہ ” آ یک انچیں بنی آدمے بوتگ کہ وتی سرجمیں زند ءَ گوں وتی پگر ءُ لیکہ ءَ بندوک بوتگ ءُ بھ پد نہ کنز اتگ ” تہ همے پمن یک بلاہیں شرپے بیت۔
