TBP Balochi

بندیں کوٹی ءِ جنک
(سِی ءُ سَیمی بھر)

اکیل مراد

دی بلوچستان پوسٹ

پِت ءَ گْوشت کہ چَریشی ءَ جوانتر کہ آ بہ مِر اِیت

ما ھَردوک یکجاھی ءَ مَٹانی سارتیں آپاں زور ایں جان شود ایں ما یک ءُِ دومیگ ءَ چُک ایں ھمے گَلی ءَ چَہ گْریو اْیں ءُ پد ءَ مرگ ءَ رسینوکیں مِھر بَلے اے رندی بنداتی ءَ چَہ گماں گوں ھمگرنچی اِنت من آئی ءَ را گْوشت کہ اے وڑیں ھِچ گمانی زورگ ءِ ھژدری نہ اِنت کہ تو گمانی تہ ءَ وت ءَ امبازیگ بہ کن ئے من آئی ءَ را یاتگیری کُرتگ کہ ھرکجا باں درستاں سُرین ءُ پُرین کن آں دُرستاں یل کن آں رواں من وتی رویش ءِ بارو ءَ وت منّانک دات نہ کُتگ آئی ءَ پد ءَ گْوشت کہ اے چیز ءِ ھِچ وڑیں شکساتگی نیست اِنت نِی آ چیز ءَ ھِچ وڑ ءَ سما نہ بیت پد ءَ من گْوشت کہ من تئی پِت ءِ منّانکانی سر ءَ اوشتوکاں من تئی گون ءَ نشت نہ کن آں بلے من ھِچ وڑیں جیڑوانی بارو ءَ گَپ ڈن ءَ نہ کُت

اے ون لونگ ءِ ھما دگاں چَہ یک دگے ءِ کہ میکونگ ءِ کور ءَ چَہ ھلاس بیتیں اے یک ھنچیں دگ ءِ شپ ءَ ھروھد ءَ ھِچی نہ گواہ اِیت مگرب ءِ وھد ھما پیسری مگربانی وھدانی وڑ ءَ اِنت لین بنداں دُرست چریدا چَہ بندات بنت ءُ دگ ءَ داں سر بنت ءُ مزنیں دروازگ منی پُشتی نیمگ ءَ بند بیتیں رژن ھلاس بیتیں من تچگ ءَ بندات کن آں من تچان باں کہ من ءَ شپ تھاری ءَ تُرس اِیت کہ من ترند ترند ءَ تچان اَنت اچانگ ءَ منی پُشت ءَ یکے ءِ تچگ ءِ پاد برمشانی توار پیداک اِنت ءُ زوت من ءَ بیسہ بیت کہ یکے منی پُشت ءَ کپتگ ترند تچان اِنت
من تچاں تچاں پُشت ءُ چَک جن آں یک برزیں زالے منی دُمب ءَ کَپتگ ھَنچُش بارگ اِنت ملکموت ءِ وڑ ءَ بارگ ءُ شِپکیں دپ ئِے پَچ اِنت ترند ترند ءَ کندگانی ٹھک دیان اِنت ءُ تچان اِنت پاداں شپاد اِنت آ منی پُشت ءَ کپتگ منی گِرگ ءِ واستا من ایشی ءَ نِی پجارگ ءَ آں ون لونگ میتگ ءِ گنوکیں اولی رند اِنت کہ من آئی ءِ شپ گردی ءِ گپاں اِش کُنگ ءَ آں روچ ءَ گیشتر واب اِنت شپ ءَ تَر اِیت گیشتر ھما دگ ءِ کَش ءَ باگ ءِ تہ ءَ اِنت

آ تچان اِنت یک ھَنچیں زبانے ءَ توار کَش اِیت من آ زبان ءَ سرپد نہ باں من ءَ ھَنچُش ترسگ ءَ ِنت کہ من آ گپاں کُت نہ کن آں منی اُمر ءَ ھشت سال بیت من ءَ آئی ءِ کندگانی ٹھک ءُ آئی ءِ وَشی گوشاں کپگ ءَ آں اے راستی ءِ کہ آ من ءَ گوں لیب کنگ ءُ وشی زورگ ءَ انت

منی یات ءِ بنریشگ ترسی اِنت اے گْوشگ بیت کہ اے تُرس منی مجگی ءُ جانی بالاد ءَ چَہ گیش اِنت ھرچ گپ ءِ کہ راستی ءِ کَس ءَ چیر نہ اِنت اگاں اے زال ءَ من ءَ دست کمے گڑا منی جاور چُو مرگ ءَ گیش نہ وش بنت دیوانگی ءِ جاورانی آماچ باں من ھمساھگانی باگ ءَ داں سر باں ءُ پد ءَ وتی لوگ ءَ سر باں من تچان تچان اَنت پدانکاں سرکپان آں ءُ دروازگ ءَ سر باں کپ آں بازیں روچاں من ءَ اے زور نہ بیت کہ کَسے ءَ بہ گْوش آں منی گون ءَ بیتگ چی،

زندگی ءِ اے گوشتگیں ھَیرانی زمانگ ءَ من ءَ تُرس اِیت اے وڑ مہ بیت کہ منی مات ءِ جاور نگیگ بہ باں من آ جاورھال ءَ انگت ءَ ھِچ نام نہ داتگ

چریشی ءِ سوْب ءَ آئی ءَ وتی چُکانی گِستاھی کپتگ منی زانت داں ھمود ءَ سر بیت کہ من ءَ وت ءَ پھریزگی اِنت وھدیکہ آ روچ کیت منی براتاں ناں پرچاکہ منی برات اے جاورھال ءَ سرپد بیت نہ کن اَنت

مئے گُڈی جتائی ءَ چَہ لھتے ماہ پیسری گپ اَنت سائیگون ءَ بیگاہ ءِ گڈی وھد ءَ ما تیتار دگ ءَ لوگ ءِ مزنیں بالکونی ءَ اوشتوک اِت اِنت اود ءَ “دُو ” ھم گون اَت من وتی مات ءِ نیمگ ءَ چار اِت من الکاپ ءَ آ پجاہ آؤرت نہ کُت ءُ پد ءَ اچانگ ءَ یک رنگے ءَ گاری ءِ وڑ ءَ بوّگ ءَ اَت گپگی دروشم من راستی کہ آ پجاہ نیاؤرت اود ءَ زوت منی نزیک ءَ منی مات ءِ جاہ ءَ دگہ یک زالے نشت آ منی مات نہ اِنت آئی ءِ چھرگ منی مات ءِ وڑ ءَ اَت بلے آ راستی ءَ منی مات نہ ایت آ چُش ھشک مجگی ءِ رنگ ءَ اجکھی ءِ وڑ ءَ گِندگ ءَ پیداک اَت آ سواد جاھے نیمگ ءَ چارگ ءَ اَت سواد جاھے ڈولدار تِریں جاہ ءَ چارگ ءَ اَت ھَنچُش سما بوّگ ءَ اَت کہ کَسے ءِ گون ءَ بیتگیں جاورھالے ءِ تاکاں لیٹینانی ایشی ءِ بارو ءَ من ءَ ھِچ گِندگ ءَ پیداک نہ اِنت

کِسہ روان اِنت سپر ماں پرانسی جِنک ءَ ـ ـ ـ

دی بلوچستان پوسٹ: اے نبشتانک ءِ تہا درشان کُتگیں ھیال ءُ لیکہ نبشتہ کار ئے جِندئیگ اَنت، الّم نہ اِنت کہ دی بلوچستان پوسٹ رسانک نیٹورک ایشانی منّوک بہ بیت یا اگاں اے گل ءِ پالیسیانی درشانی اِنت۔

ماما مھکیں ماتانی گُڈی امیت اِنت

نبشتہ کار: گوھرام اسلم بلوچ

دی بلوچستان پوسٹ

اِشکنگ ءَ ما ما کدیر چیزے روچ بیت کہ نادْراہ انت ءُ ما کراچی ءِ یک نادراہ جاھے ءَ انت،مئے دُوا انت کہ ھاوند زُوت ما ما ءَ را دْراہ ءُ سلامت بکنت ، چی ءَ کہ ماما ، ھزاراں بے کس ءُ لاچارنی مھکمیں آواز اِنت، آئی ءِ جھد پہ گار ءُ بیگواھیں بلوچ پسگانی ھاتر ءَ ستاکرز اِیت ۔ آئی ءَ ھما روچ ءَ اے درچت کہ وھدے آئی ءِ بچ جلیل ریکی شھید کنگ بوت،ھما وھد ءَ بگر داں روچ ء مرچی ماما ءَ بیگواھیں بلوچانی ھاتر ءَ ( جمہوری) جھد ءِ ھررنگ کارمرز کُتگ مرچی ءَ چہ ھزاراں روچ پیسر ماما برے ماں کراچی ءُ برے ما شال ءِ( پریس کلب) ءِ دیم ءَ شُد ھڑتال ءَ نندوک اِنت ۔ ما ما اے ملک ءِ راہ ءُ راھبندانی تہ ءَ نشتگ ءُ زھرشانی ءِ ھر رنگ زرتگ ، کوئٹہ بگر داں کراچی ءُ کراچی بگر داں اسلام آباد ءَ ھزاراں( کلومیٹر) ءَ پہ پند سپر کنوک ما ما کدیر بوتگ، منی ھیال ءَ ما ما اے دَور ءِ منڈیلہ گُشگ بہ بیت ھم رد نہ بیت ، اگاں ماما ءَ راہ چیزے بہ بیت آیا آئی ءِ اے جھد ءَ ھست کسے کہ دیم ءَ بُرت بہ کنت ؟

ماما نا سیاسی گَلے ءَ سیادی داریت ءُ نا کہ روچ ءِ مرچی ماما وتی تیوگیں جھد ءِ سپر چُشیں بے راھبدی ئیں راھے درچتگ کہ چرائی ءَ چے استان ءِ رھبندانی لگتمالی یے بہ بیت بلے اے پیر مرد ما ما انگت یک انچیں توارے جوڑ بوتگ کہ اے دَور ءَ آ بلوچ ءِ مستریں جھدکارانی توار اِنت ، ما ما ءَ اگاں سیاست ھم بُکُتیں بگندے گیشتر نامدار بوتگ اَت ءُ شرتریں زندے گوازینت ئِے کُتگ اَت، بلے ماما وتی مھکمیں ارادہ ءَ چہ مرچی مزن مزنیں نام ءَ چہ ماما ءِ نام ءُ جھد گیشتر یات کنگ بنت پرچا کہ ماما کہ اے راہ ءَ سپر کنان اِنت اے ھزاراں بیگواھیں مات ءُ گْوھاراں پہ یک مزنیں دلبڑی یے، اگاں ماما ءَ اے جھد بندات مکُتیں بگندئے مرچی کس ءَ اے سرپدی ھم نی بوتگ اَت کہ چنچو گس ءِ چراگ بیگواہ اِنت ، اے پیر مردیں ماما اِنت کہ نا سارت چاریت ءُ ناکہ گرم ءُ لوار.

ماما سھب ءَ مھلہ گوں بیگواھیں بلوچانی اکساں ماں کوئٹہ پریس کلب ءَ دوکان داراں چہ پیسر ھم ساڑی بیت گُش ئے پہ اے کار ءَ آئی ءَ را مُز رس اِیت بلے ماما ءَ چہ ابید دگہ کے بزانت کہ آئی ءِ مارشتاں کہ آئی ءِ وتی کسان سالیں بچے ھم پہ ھمے راہ ءَ ندر بوتگ ،آ زانت کہ بیگواھی ءِ درد چنچو گران اِنت ،پہ بیگواھیں بچانی مھکیں مات ءُ تاسپیں گوھاراں۔۔۔۔

ما کہ دائم پریس کلب ءِ دیم ءَ گْوز اِیں ھچ نگندیں بلے ماما گوں وتی شال ءُ بارگیں بالاد ءَ دور ءَ چہ دراہ بیت۔۔۔ ( سول سوائیٹی) اھوالکارنی کہ چم پہ ماما ءِ کیمپ ءَ کپ انت گُش ئےآ وتسر ءَ شرمندگ بنت چی ءَ کہ آ وتی دل ءَ زان اَنت کہ مئے اسل کار ھمیش انت کہ اے وڑیں بے کس ءُ لاچارانی توار مارا بُوَگی انت، بلے ما وتی مادنیں راہ یل داتگ۔۔۔۔۔

ماما ءِ اے جھد ءَ گوں ھمگام بوَگ ءَ ھچ کس ءَ ترسگی نہ اِنت چی ءَ کہ ماما ءَ گوں وت ءَ سوگند کُتگ کہ من ھچ کسی کار ءَ کار ندراں ءُ وتی جھد ءَ دیم ءَ براں ، بلے پیر مرد انگت ءَ ایوک ءَ پند بُران اِنت، ماما ءَ کہ اے رنگ ءَ مردم گندیت داں ھمے سما بیت کہ ماما مھکیں ماتانی گُڈی امیت اِنت ، اگاں اے مہ بیت گڑا بے توارانی توار کے بیت؟

اللہ ماما کدیر بلوچ ءَ زوت جاندراہ ءُ وش بہ کنت کہ اے وھد ءِ مستریں انسان دوستیں انسانے۔۔

بلوچی سرٹیفکٹ کورس ماں مزن شاہ دربرجاہ ءَ ( کراچی)

گوھرام اسلم بلوچ

دی بلوچستان پوسٹ

پہ بلوچ، بلوچی ءُ بلوچستان ءِ دود وربیدگ  ءُ زبان ءَ ہر کس وتی وس  و واکءَ  وتی وتی پڈا جہد کنگان انت۔  راجانی مستریں پجار آئی زبان انت  ، چونکہ اے ملک ءِ تہا بلوچ ہم مزنیں کساسے ءَ آباد انت بلے بژن ءِ گپ اش انت کہ  اے ملک ءِ تہا بلوچی ءَ را داں روچے مرچی ہچبر سرکاری سرپرستی گون  نبوتگ بلے ابید سرکاری سرپرستی ءَ بلوچ  ہر پُسگ ءَ وتی  متابک ءَ بلوچی ءِ ہزمت کنگے باز جہد کتگ  و کنگان انت۔ اے بلوچی زبان ءِ دوست ءُ دوزوانی منت انت کہ بلوچی زبان و لبزانک  میزاں میزاں دیما جنزان انت ۔۔۔

بلے ادا مئے گلگ گوں سرکار ءَ کم ءُ وتی بلوچ ءَ امیت گیش بنت کہ بائدہ ایں کہ ما گیش ءَ چہ گیش پہ بلوچی زبان ءُ لبزانک ءِ کاراں دیما بہبئیں چیا کہ اے وہدی دنیا ءِ تیزیں گاماں گوں پمگام بوہگے واستہ مارا انگت مزنیں پندے بُرگی انت،  اے سفر ءَ مارا وتی لبزانک ءُ زبان ہم دیمروی دئیگی انت چیا کہ  اے وہدی ما یک انچیں دمگے ءَ نشتگیں کہ آہودا زبان ءُ لبزانکے دیمروی  کنگ سک گران انت چیا کہ زبان وہدے کہ ملکے ءِ زبان مہ بیت  و آئی ءِ دیمروی ءِ ہاترا  سرکار ہم گامگیج  مہ زوریت گڈا آ زبان زُوت گار ءُ بیگواہ بنت۔ بلوچی  ءُ براہوئی زبان ءَ ہچ دور ءَ سرکاری  سرپرستی گون نبوتگ۔

 اے یک مزنیں جیڑہ ئے کہ اے وہدی بلوچی   ءُبراہوئی زبان ہم  سکول سطح وانینگ نہ بیت  ، آ دگہ خوش بکت انت کہ وتی ماتیں زبان ءَ  علم دربر انت۔ اے وہدی سرکاری ءَ بس پہ مجبوری بلوچی و براہوئی زبان سرکاری سطح وانینگ بیت آ ہم لنکُکانی سرا ہساب بنت ۔  مزن شاہدربرجاہ( جامعہ بلوچستان) کوئٹہ، تربت ءُ دگہ یک و دو انچیں مزنیں ادارگ بنت کہ شعبہ بلوچی است انت۔۔۔۔ اے وہدی اگاں بلوچی زبان ءُ لبزانک ءِ کمے باز دیمروی کُتگ آ بلوچی زبان ءِ شائر ،ءُ ادیبانی منت و بلوچی و براہوئی  ءِ(اکیڈمیز) و دگہ بازیں لبزانکی گلانی  وتی جہد انت ۔۔۔

اے وہدی بازیں بلوچ ئے ماں کراچی ءَ ہم آباد انت ،  پہ کراچی ءِ بلوچانی ہاترا سید ہاشمی وانگ جاہ ءَ پد  دومی مزنیں جہد کراچی ءِ مستریں پبلک  مزن شاہ دربرجاہ( جامعہ کراچی)  انت کہ آہودا کساس ہزار  بچک جنک نودربر  وانگ ءَ انت ۔۔۔۔ چیزے سال پیسر 2013 ءَ چیزے ہما دور ءِ نودربر ءُ استیں دور ءِ اُستادانی جہد و کوشست ءَ چے ( جامعہ کراچی ) ءَ  بلوچی سرٹیفکٹ کورس بندات کنائینت ءُ روچے مرچی تک ( جامعہ کراچی ) ءَ  بلوچی سرٹیفکٹ کورس وانینگ بیت اے یک مزنیں جہد ئے۔۔۔  پہ بلوچ ءُ بلوچی  ءَ اے سکین مزنیں احسان ئے اگاں ما ادا اے نیکیں کارے کنوک، پروفیسر ڈاکٹر اختر بلوچ، پروفیسر سلیم میمن، پروفسر گل پالاری، پروفیسر رمضان بامری ءُ استیں بلوچی سرٹیفکٹ کورس  ءِ استاد شرف شاد ءِ نام ءَ مگریں گڈا مزنیں زیادتی ئے بیت۔

بلے ادا چیزے ذمہداری مئے نودربرانی ہم بنت کہ ما بائدئیں کہ بلوچ سرٹیفکٹ کورس ءِ ہاترا پہ نوکیں داخلہ ءَ جہد بکناں کہ گیش ءَ چہ گیش نودربر داخلہ بدئیناں داں کہ  اے سرٹیفکٹ کورس  ما یک شعبہ ئے درجہ برسیت۔ چیا کہ ما ہمنچو گیش نودربر بلوچی سرٹیفک کورس ءَ  داخلہ زوراں  ہمنچو گیش اشی ءِ مثبت اثرات کاینت و  بگندے کیت یک انچیں روچے کہ بجامعہ کراچی ءَ ہم  بلوچی ءِ شعبہ ئے بیت ۔۔۔ انوں ہم جامعہ کراچی ءَ بلوچی سرٹیفکٹ کورس ءِ داخلہ ہم بندات انت ءُ سنگت ( سوشل میڈیا) ءَ کمپین) ہم کنگان انت  بائدہ ایں پہ بلوچ ءُ بلوچی ءِ دوستی ءَ ما اے نیکیں کارا پہ سنگتانی گوما ہمکوپگ بہبئیں ۔۔۔  بلوچی ءَ کہ بلوچ ءِ زہگ نہ وانیت گڈا دگہ کئے پہ بلوچی جیڑیت۔۔۔۔ بلوچ پہ بلوچی ءُ بلوچستان ءَ جیڑیت ، اے وہدی مئے سرا ہم مزنیں راجی ذمہواری است انت ما بائدئیں چرایاں چے پراموش مبئیں۔۔۔ چیا کہ ہرکس ءَ وتہ  بہر ءِ کار وتا کنگی انت۔۔۔ مرچی اگاں اندگہ راج ءُ آیانی زبان ءُ لبزانک ءَ دیمروی کُتگ گڈا  آئی دیمروی ءَ  چاگرے درستیں تک و پہناتے جہد کنوکاں  وتی وتی راجہ ذمہواری پہلو کُتگ انت۔۔۔

مئے گوں کلیں بلوچ راج ءَ چہ دست بندی انت کہ پہ اے نیکیں و راجی کارا   درست ہم کوپگ بہ بنت،، داں آ روچ دور نہ انت کہ جامعہ کراچی ءَ ہم بلوچی شعبہ مہک بیت۔۔

ترا آروس مراد بات
گڈی نمدی پہ مھرُل

نبشتہ کار: سکی ساوڑ بلوچ

دی بلوچستان پوسٹ

رمس،16 بھاران 2020
وھد شَپ ءِ یک ءِ ساھت

دروت منی ارواہ
اُمیت اِنت تو مروچی گیش وش ءُ شادان ئے پرچاکہ تئی کَش ءَ تئی زند ءِ ھمسپر نشتگ ءُ تو گوں آئی ءَ ھم دیوان ئے، چوناھا منی دل ءَ بوتگ کہ ترا تئی آروس ءِ دومی روچ ءَ نمدی یے نبشتہ بہ کن آں بلے نہ منی دستاں ھمراھداری کرت ءُ نہ ند ءُ کاگداں، ھمیش اِنت انچو ماہ ءَ پد مروچی ند ماں کاگدانی باھوٹ کنگ ءَ آں.

منی مھرُل جان تو کدی جیڑ اِتگ کہ یک پکیر ءُ ابدالے تئی ودار ءَ شپ پہ جیڑگ ءُ روچ پہ ارس گْوازینگ ءَ اِنت، تو کدی یکبرے برے وتی اے گنوک ءِ بارو ءَ جیڑ اِتگ کہ مدام درد ءُ کولنجانی باھوٹ اِنت، کدی تو اولی بر ءَ وتی زند ءِ ھمسپر ءِ ھمبازانی باھوت بوگ ءِ وھد ءَ اے جیڑ اِتگ اَت کہ من گوں یکے ءَ سوگند وارتگ کہ من اگاں ھمبازانی باھوٹ بہ باں گڑا آ تئی ھمباز بنت ءُ ایدگرانی ھمبازانی باھوٹ منی بے ساھیں کُنٹ بیت؟

وھدے کہ تئی آروس ءَ دزگھاراں چاپ ءُ ھالو جتگ ءُ دومی دزگھار ءَ تئی دست ءُ پادانی ھِنّی کنگ ءَ بوتگ گڑا تو کدی اے جیڑاِتگ کہ تئی ابدال اے وھد ءَ وتی دست ءُ پادانی کجام رَگاں داگ ءُ بُرّگ ءَ اِنت ءُ وتی دست ءُ پاداں گوں سُھر سُھریں ھوناں رجینگ ءَ اِنت، کدی تو یکبرے جیڑ اِتگ کہ تئی شیدا ءَ سرشپانی پاساں نیم نیم ساھت ءِ سپرے پد گوں کجام درد ءُ رنجانی گْوازینگ ءَ پد تئی کرّ ءَ اتک ءُ سر بوتگ ءُ ترا انچو جیڑگ ءَ ئِے نیشتگ کہ من مروچی کجام ازاباں چہ پد تئی کرّ ءَ سر بوتگ آں،پد ءَ گوں ترا دیوان ئِے کرتگ ءُ گْوربام ءَ گوں کجام ازاباں گِس ءَ واتر بوتگ ، کدی تو جیڑ اِتگ کہ آ تئی مھر ءِ پُشت ءَ چنچو زاہ ءُ بد وارتگ ءُ وتی گِس ءِ مردم تئی ھاتر ءَ یلہ ئِے کرتگ اَنت ءُ تئی واستا ساہ ءِ ببا دیگ ءَ ساڑی بوتگ، کدی تو آئی ءِ ملوریں چھرگ مارتگ کہ پرچاکہ دیم ئِے انچو ھشک ھشک ءُ چم ئِے سُھر سُھر بوتگ اَنت، کدی تو اے جیڑ اِتگ کہ مروچی آئی ءَ وتی گِس ءَ نان وارتگ ءُ اتکگ یا شُدیگیں لاپ ءَ پہ تئی یک دیدارے ءَ وت ءَ ساڑی کرتگ، کدی تو اے جیڑ اِتگ ءُ جُست کرتگ کہ مروچی تو چہ کجا پیداک ئے ءُ چے کرتگ؟

ھیر جُست سک باز اَنت ءُ یک جُستے ءِ پسّہ اوں تئی کرّ ءَ نیست کہ تو بہ دے ئے ،من زاناں تو کدی چہ وت ءَ جُست نہ کرتگ ءُ نہ جیڑ اِتگ.
تو یک گپے زان ئے وھدے کہ تئی دزگھار ءَ چہ تئی آروس ءِ بیست روچ پیسر من ءَ ھمے مِستاگ ئِے گپتگ کہ بیست ءُ ھپت تومشان (ستمبر) ءَ مھرُل ءِ آروس اِنت ءُ ما ترا آروس ءَ لوٹ اِتگ، وھدے کہ من اے گپ اِشکرت اَنت گڑا من چوں بوتگ آں منی ھیال ءَ تو سرپد نہ ئے پرچاکہ تو داں روچ ء مروچی نہ جیڑ اِتگ گڑا چوں سرپد بوت کن ئے،وھدے اے گپانی اشکنگ ءَ پد منی ھیال ءَ منی دستاں نگر ءِ پُرے یل بوت ءُ زمین ءِ باھوٹ بوتگ، منی ودار ءِ گڈی واھگ زمین ءَ کَل کنگ بوت اَنت ءُ من ءَ انچو سما نہ بوتگ کہ باریں کدی تئی دزگھار ءَ پون کٹ کرتگ ءُ من کدی وتی سما ءَ اتکگ آں.

مِھرُل جان وھدے کہ تئی آروس ءِ دھمی روچ ءَ پد یکبرے پد ءَ تئی دزگھار ءَ من ءَ پون کرت کہ تو چون ئے ءُ چے کنگ ءَ ئے؟
گڑا منی پسّہ ھمیش اَت کہ مِھرُل چون اِنت ءُ گوں وتی زند ءِ ھمسپر ءَ چونیں زندے گْوازینگ ءَ اِنت؟
ھمے وھد ءَ پون ءِ تہ ءَ تئی کندگانی توار منی گوشاں کپت اَنت ءُ من ءَ منی جُست ءِ پسّو رس اِت کہ تو گوں وتی ھمسپر ءَ چون ئے ءُ جونیں زندے گْوازینگ ءَ ئے، تئی کندگانی توارانی تہ ءَ منی پسہ گون اَت گڑا پَسّہ ءِ ودار نہ کرت ءُ اللہ ھاپز کرت .

منی ارواہ ءِ چراگ منی دُوا اِنت کہ تو مدام وشیانی منگیر ءَ بات ئے ءُ شما مدام وشیں زندے بہ گْوازین اِت ءُ سبز ءُ آباد بات اِت.
گڈی ءَ من ترا یک سوجے دیگ لوٹ آں ءُ منی ھمک نمدیانی تہ ءَ سوج گون اِنت پرچاکہ ترا من پہ ملوری ءُ ھرابی ءَ گندگ نہ لوٹ آں، ھیر سوج دیگ منی ھک نہ انت ءُ تو منی سوج ءَ ھم نہ زور ئے، بَلے دل ءِ ارمان ءَ یک سوجے دے آں بلکیں منی اے سوج ءَ بُزور ئے دانکہ تئی پدریچ آس ءُ انگرانی باھوٹ مہ بیت، منی سوج ایش اِنت کہ اگاں ترا زھگ بوت گڑا پہ ھدا ءَ بچار کدی وتی لوگواجہ ءَ را زھگانی دیم ءَ نشہ کنگ ءَ میل چو مہ بیت کہ تئی زھگ وتی پِت ءِ وڑ ءَ نشھانی آماچ بہ بنت ءُ آوانی زند برباد بہ بیت، اگاں ترا وڑ بیت گڑا یکبرے پد ءَ شھدربرجاہ ءَ وتی وانگ ءَ بندات بہ کن ءُ اے نشھائی ءِ اُمیت ءَ مدار کہ اے تئی ءُ تئی زھگانی زند ءَ روژن ءَ کنت.

ھیر گپ باز اَنت ءُ انچو نبشتہ کنگ اوں نہ بیت ءُ پد ءَ تو منی واستا انچو وھد اوں نہ کَش ئے ءُ نمدی ءَ نہ وان ئے. من جھد کن آں کہ اے منی گڈی نمدی پہ ترا بہ بیت، اگاں وھد رس اِت ءُ زند ءَ وپا کرت گڑا تئی ءُ وتی مھر ءِ کسّہ ءَ ءُ وتی ازابیں زند ءِ بارو ءَ یک کتابے نبشتہ کن آں دانکہ منی ءُ تئی مھر ءِ کسہ بیگواہ مہ بیت ءُ تو گیش سرپد بہ بہ ئے کہ مھر چی یے ءُ تئی بے وپائی ءَ پد اے ابدال ءَ کجام وڑیں زندے گْوازینتگ ءُ گْوازینگ ءَ اِنت ءُ جتائی ءِ آس چنچو سوچ اِیت؟
اللہ ءِ باھوٹ ئے
تئی داتگیں دادانی ستکگیں شیدا سکی ساوڑ بلوچ.

دی بلوچستان پوسٹ: اے نبشتانک ءِ تہا درشان کُتگیں ھیال ءُ لیکہ نبشتہ کار ئے جِندئیگ اَنت، الّم نہ اِنت کہ دی بلوچستان پوسٹ رسانک نیٹورک ایشانی منّوک بہ بیت یا اگاں اے گل ءِ پالیسیانی درشانی اِنت۔

بندیں کوٹی ءِ جِنک
(سِی ءُ دومی بھر)

اکیل مراد

دی بلوچستان پوسٹ

چم جھلی انسان ءَ مِرمِرانکی ءَ ایر گیج اِیت ھِچبر آ وتی زندمان ءَ وش ءُ ایمن بیت نہ کنت وھدیکہ من آئی ءَ دوبر دُچار کپ آں گڑا اے بارو ءَ گَپ ءُ ٹال نہ کن آں چریشی ءَ کہ آ سک چم جھلی بیت من اے کُت نہ کن آں کہ دروگیں وسیت نامہ ءَ پد لوئی چاردھم ءَ دروگیں کاگدانی سر ءَ ماڑی ءَ بھا کنت اے بھا کنگ ھم شَوربندی بیتگ چو وسیت نامہ ءِ پَیم ءَ

منی مات ءَ پَد آ ایوک ءُ تھنا اِنت آئی ءَ ھِچ وڑیں سنگت نیست آئی ءَ ھِچبر سنگت نہ بیتگ آئی ءِ گور ءَ برے برے لھتے زال اتکگ کہ چرایاں چَہ موں پارناس ءَ کار ئِے بستگ اَنت برے برے لھتے ھنچیں زال ھم بیتگ اَنت آیاں چَہ کار ئِے نہ گپتگ بیت کنت کہ بنداتی ءَ لھتے مردین ھم بیتگ بلے آیاں اشی ءَ زَر داتگ آئی ءَ وتی زندگی ایوکی ءَ گوازینتگ اے ایوکی آئی ءِ ھمراھی ءَ آئی ءِ سرجمیں اُمر گوستگ بس آ ایوک ءَ یک دُزے بیتگ آ کسان کسانیں دُزیاں چَہ وتی تیلان ئِے کُتگ۔

آئی ءَ بس وتی کَش ءُ نزیکاں تُرس ودینت کُت کتگ چریشی ءَ چَہ ڈن اناں، گوں من آئی ءَ وتی مستیں زبان ءِ واک کَشّ اِتگ آ یک پُشت گیریں دُزے نہ بیتگ بس آ یک کٹمی دُزے بیتگ الماریانی پَٹ ءُ ھَنڈ کنوکے، بید ء توپک ءُ سلاہ ءَ کُشت ءُ کوش کنگ آ تُرسی جاوراں نہ کپتگ دُز ھمے وڑیں زندگی یے گوازین اَنت کہ ھَنچُش آ گوزگ ءَ بیتگ بید ء دوستی ءَ بید ء مردم گِری ءَ تُرس ءِ ھواری ءَ آ تُرس آماچ بیتگ بلے منی مات ءِ بیرانی ءَ پد یک اجب رنگیں زندگی یے گوازینگ ءَ بیتگ تورے شھر ءَ بس آ سیاہ چاھی ھوٹلانی کارداراں گوں پجاروکی بیتگ گھڑ ڈور ءِ بارو ءَ کمے چَم جنی ءِ سر ءَ سرپد بیتگ ءُ شراب جاھانی پُشتی کوٹیانی تہ ءَ نہ اِشتگ ءُ پتائی اِش کُتگ آئی ءِ چھرگ ھماھانی وڑ ءَ بیتگ آئی ءَ باز شراب وارتگ آئی ءِ چَم سھر سھر بیتگ اَنت آئی ءِ گوشتانک ھم دگہ پیمے ءَ بیتگ اَنت

تور ءَ آئی ءِ گور ءَ ھِچ نہ بیتگ دوئیں لوگانی بھا کنگ ءَ پد ھِچ پَش نہ کپتگ یک سالے ءَ داں امبار ءَ نندوک بیتگ کہ مات ءَ کراھے ءَ زُرتگ اَت یک سالے ءَ داں یک ایمنی ءِ کرسی ءِ سر ءَ وپتگ آیاں داں یک سالے ءَ اود ءَ روگ ءَ اِشتگ پد ءَ آیاں ڈن ءَ کَشّ اِتگ

یک سالے ءِ تہ ءَ آئی ءَ پشومانی بیتگ اَت کہ وتی زورانسری ءِ بھا کتگیں مڈیاں واتر زوراں یک یک ءَ یکجا کتگ ءُ مات ءِ امبار ءَ ایریں لوگ ءِ ازباباں جوا ءِ پروش ورگ ءَ بندات کَنت دار ءَ نکش ءُ نگاریں چیز ءُ پد ءَ تَلی ءُ ھیران ءُ پد ءَ بینڈ ءُ کمبل پد ءَ الماری ءُ پد چادِر ءَ پد ءَ یک روچے ءَ آئی ءِ گور ءَ ھِچ پَش نہ کپت، گوں اے وڑیں مردماں ھمے وڑ بیت کہ یک روچے ءَ ایشی ءِ گْور ءَ گُد گور ءَ کنگ ءَ ھم نہ بیت، چریشاں ابید آئی ءِ گور ءَ ھِچ نہ بیت یک چادِرے ھم پَشت نہ کَپ اِیت وردنی ءُ آپ واری گلاسے ھم نہ بیت آ ایوک اِنت

یک سالے ءَ داں کَسے ءَ آئی ءِ واستا دروازگ پَچ نہ کتگ ھمے گْوش اَنت گُڈی لگتانی جاہ وتی دلبند اِنت گڑا آئی ءَ پیرس ءَ جھمنندیں ناکوزتک ءِ سر ءَ نِمدی ءِ نویس اِت آئی ءَ مالذیرب ءِ ھند ءَ یک کوٹی یے جھمنندی ءِ واستا دنت ءُ اے وھد ءَ آئی ءِ اُمر پنجاہ سال ءَ گوز اِیت ءُ زندگی ءِ اولی کار آئی ءَ رَس اِیت اولی پکار، کہ آ یک دریا ءِ بیمہ کمپنی ءَ “مارکینٹگ ” بزاں کار ءِ درگیجگ ءِ کار رس اِیت ئِے منی یات اِنت کہ اے کار ءَ داں پانزدہ سال ءَ کَنت پد ءَ آ نادراہ بیت آئی ءَ نادراھجاہ ءَ روگ کَپ اِیت آ اود ءَ بیران نہ بیت آ وتی کوٹی ءِ تہ ءَ بیران بیت،
منی مات ءَ اے چُک ءِ بارو ءَ ھِچ بر گپ نہ کَش اِتگ آئی ءَ ھِچ بر زَنگ نہ جتگ آئی ءَ گوں ھِچ کَس ءَ آ الماریانی پَٹ ءُ ھَنڈ ءِ بارو ءَ گوں کَسے ءَ گپ نہ جتگ آئی ءَ ایشی ءِ مات بوگ ءِ ھَک ھمے وڑ ءَ پیلو کُتگ کہ اے یک جُرمے آئی ءَ چیر داتگ آئی ءِ ھیال بیتگ کہ ھرکس منی اے چُک ءَ نہ زانت من ھم آئی ءَ نہ زان آں ھُدا ءِ دیم ءَ بس ءُ آئی ءِ دیم ءَ بس آئی ءِ واستا گپ جنگ نا اوپاری ءِ بروبری بیتگ آئی ءِ بارو ءَ ھروھد ءَ سارت ءُ ایمنیں ءُ جوانیں گپ ءِ درانگاز اِتگ ئِے یکیں سوگند اگاں آئی ءَ لوٹ اِتگ کہ اے ھرسھینانی تہ ءَ یکے ءِ ھوش گِیشتر بیتگ آ درستاں چَہ گیش ازمکار تِر بیتگ درستاں چَہ گیش شیوار بیتگ ءُ اے ھما بیتگ کہ وتی مات ءَ درستاں چہ گیش مھر ئِے کرتگ، ھما بیتگ کہ جتائیں لبزاں گیشتر سرپد بیتگ من ءَ سرپدی نہ بیتگ آئی ءَ گْوشتگ کہ یک بچکے ءَ اینچُک اوست دارے اینچُک نزیک کن ئِے ھمینچُک دوستانک بیت

مئے یک رندے دُچاری بیتگ آئی ءِ نمیرانیں کستریں برات ءِ بارو ءَ کِسہ کُت کہ چِنچُک دردناکیں اے مرگ چِنچُک تورناک اِنت مئے کستریں برات، مئے کسانکیں پاؤلو جان

مئے میان ءَ بن ریشگی یک ھَنچیں اَکسے ءِ کسھاں مجگ ءَ کٹین اِیت سادیک ءَ ورگ ءِ وھد ما ھرسئیں یک ٹیبکے ءِ دیم ءَ نِشتگ ءُ ورگ ورگ ءَ ایں، آئی ءِ اُمر ھبدہ سال ءُ ھژدہ سال ءِ میان ءَ اِنت مات مئے میان ءَ گون نہ اِنت آ مارا ھردوکاں ورگ ءِ ورگ ءَ چارگ ءَ ایں کستریں برات ءُ من ءَ ھردوکاں چارگ ءَ ایں ءُ پد ءَ آ وتی ھَڈاں کَش اِیت ٹیبل ءِ سر ءَ ایر کَنت نِی بس آ کستریں برات ءِ نیمگ ءَ چارگ ءَ اِنت بازیں وھدے ءَ آئی ءَ چار اِیت ءُ پد ءَ اچانگ ءَ آئی ءَ یک بیمناکیں رنگے ءَ گپے گْوش اِیت آ گپ ورگ ءِ بارو ءَ اِنت آئی ءَ گْوش اِیت کہ مھتاجی بیگ لوٹ اِیت اینچُک ورگ ورگی نہ اِنت کستریں برات ھِچ پَسو نہ دنت آ وتی گپ ءَ برجاہ دار اِیت آ ایشی ءَ یاتگیری دنت کہ گوشتانی مزنیں پُل منی واستا اَنت

آئی ءَ اے گْوشگی نہ اِنت من جُست ئِے کَن آں تئی واستا پرچا؟ آ گْوش اِیت بس من ھمے وڑاں کہ ھمے وڑ بہ باں، من گْوش آں تو بہ مِر ئے شرتر اِنت من ورگ ورات نہ کن آں کستریں برات ھم ورگاں یل دنت آ ودار کنت کہ کستریں برات گپے بہ جَنت بس یک گپے بہ جَنت آئی ءِ گُٹ ءَ گِراں داراں داں آئی ءِ چَم شِنز بہ تَر اَنت کستریں برات ھِچ نہ گْوش اِیت آئی ءِ چھرگ زَرد تر اِیت آئی ءِ ھنارکانی سر ءَ ھَرس ایریچان بنت

ھما روچ ءَ آ بیران بیتگ اَت آ روچ گمیگی ءِ روچے اَت منی ھیال اِنت کہ بھارگاھیں مولم اَت اپریل ءِ ماہ اَت من ءَ کَسے ءَ روھت کُتگ اَت بس ھِچ نیست اَت ایشی ءَ چَہ ابید کہ آئی ءَ ھِچ نہ گْوشت بس کَسے ءَ آ مردگے ءَ دیستگ اَت تگرد ءِ سر ءَ آئی ءِ لاش ایر اَت وتی کوٹی ءِ تہ ءَ آئی ءِ کسھانی ھلاسی ءَ پیسر مرگ ءَ وتی پانچول پراھے ءَ رسینتگ اِت اَنت

مِرگ ءَ ھما وھد ءَ مُرت کہ منی کستریں برات ءَ وتی ساہ دات اَنت ھما وھد ءَ چوناھیگا مرتگ اَت کہ آئی ءِ تِر ءُ شاپی ءِ گپ ھما وھد ءَ ھلاس بیت اَنت

مات ءَ وتی زندمانی ءَ گْوشتگ اَت اگاں اے بیران بیت گڑا ایشی ءَ منی مانش ءِ کَش ءَ کَل بہ کن اِیت نی من ءَ یات نہ اِنت جاگہ کجام اَت کجام مانشجاہ ءَ بلے بس ھمے زان آں کہ مانشجاہ لوار ءِ دمگ ءَ بیتگ آ ھردوک یکیں گِسُک ءِ تہ ءَ اَنت بس آ دوئیں اے راستی ءِ کہ اے ھردوک ھما وڑ بیتگ اَنت کہ بوّگی بیتگ یک دل سُتکیں پھرے ءِ اکسانی کِسہ

سرجمیں سال ءِ وھد ءَ تھاری اِنت کہ تھاری اے باز جتا اِنت بیت کنت یکیں ھترکَش ءَ ھَورانی مولم ھپتگاں داں آسمان ءَ مان پوشاں کہ یک ھمدستیں مولمے ءِ تہ ءَ آسمان ءَ گِر اَنت ماھے رُژن ھم اشاں چَہ سرگوز بیت نہ کنت ایشی ءِ پُشدر ءَ ھُشکیں مولمے کیت آسمان سَجو ءَ ساپ ءُ پلگار بیت ھِچ جاہ ءَ یک شِینکیں جمبری بُٹے ءِ نشان ھم نہ بیت ھمے وڑ بیت کہ بید ء ماہ ءِ رژن ءَ شپ رژناہ بنت ءُ زمین ءِ سر ءَ مُچیں آپانی تہ ءَ دیوالانی اکس زاھِر بنت

من ءَ روچ ءِ وھد یات نہ اِنت روچ ءِ رژن ءِ رنگ مُجی کَن اَنت آیاں نیست ءُ نابود کَن اَنت شپ ءِ وھد من ءَ الکاپ ءَ یات اِنت کہ سبز رنگیں آسمان سک دور بیتگ ھمک بَزی ءِ پُشت ءَ بیتگ آ جھان ءِ جھلانکیاں چیر ءَ کَنت آسمان منی واستا یک جوانیں تِرْپوکیں تالانی یے بیتگ کہ سبز رنگے ءَ گوزان بیتگ یک ھَنچیں دل کَشیں ندارگے بیتگ کہ آئی ءِ دَرور نہ بیتگ برے برے وِن لونگ ءَ وھدیکہ منی مات بیزاری بیتگ گڑا آئی ءَ اَپس ءَ را زین کَنگ ءُ ما ھُشکیں جاھاں مولمانی چارگ ءَ شُتگ ایں اے منی وَش بھتی بیتگ کہ آ ندارگانی شَپ، آ مات رژنائیں آسمان ایوک ءَ بس آپشارانی پیم ءَ ریچان بیتگ بے توار ءُ اوشتوکیں ترندیں شِکگانی دروشم ءَ گوات سبز رنگے ءِ تہ ءَ ھواریچان بیتگ ھَنچُش کہ آئی ءَ گوں دستاں بِہ گِر ءُ دست ءَ بہ کن

سبز رنگیں آسمان ءِ رژن دل ءَ را سارت ءُ ایمنی ءِ یک ھمگرنچی یے بیتگ شپ ءَ دُرستیں چیز ڈولڈار ءُ روژنا کتگ اَنت درستیں جھل دیمیں جاہ، کور ءِ لمباں کہ کجا تئی چَم ءِ شانک شُتگ اَنت ھمک شپ وتی مٹ وت بیتگ اَنت ھمک گوستگیں شپ ءَ یک وھدے ءِ نام دات کُتگ شپ ءِ چِپ چِپانی توار دروریں جاھاں کُچِکانی چانگگ آ کَسے ءِ راز پاشکی ءَ چانگگ اِش بنا کُتگ آ یکے دومیگ ءَ یکے دومی میتگانیگ ءَ پَھسی اِش کُتگ چُشکہ شپ دراھیں وھد ءُ رسترانی کُکارانی واستا بیت

سَھن ءِ کِشک ءَ دارچینی ءِ درچکانی ساھِگ آیانی سیاھیں بُنڈ دراھیں باگانی سِنگ ءِ مرمر مِک اَنت درست زاھِر اَنت لوگ ھم بادشاھی ءُ منی کستریں برات منی ھمراھی ءَ روگ ءَ اِنت ءُ مزنیں نگاھے ءِ سر ءَ چیزے ءِ چارگ ءَ ھُشکیں دگ ءِ سر ءَ پَچیں دروازگ ءِ نیمگ ءَ چارگ ءَ اِنت
یک روچے اَت کہ آ لیسے ءَ جاڑیگ نہ اَت سیاھیں گاڑی ءَ بس ایوک ءَ آئی ءِ ڈرائیور اَت آ من ءَ گْوش اِیت کہ پِت نادراہ اِنت ورنائیں واھند “مالک ” سادیک ءَ شُتگ ڈرائیور ءَ ھمے ھُکم رَس اِتگ کہ آ سائیگون ءَ بہ نند اِیت دانکہ من ءَ لیسے ءَ سر بہ کنت ءُ واتر بورڈنگ اسکول ءَ ءَ بہ بارت،

ورنائیں واھند لھتے روچاں پد واتر کیت یک رندے پد ءَ آ سیاھیں گاڑی ءِ پُشتی سِٹ ءَ سوار بیت اِنت آ وتی نگاھاں دومی نیمگ ءَ کَنت دانکہ مردمانی گِندگ ءَ آئی ءِ نیمگ ءَ چارگی نہ اِنت کہ آ ھر وھدی ءِ وڑ ءَ تُرس آماچ بہ بیت

ما یکے دومیگ ءَ چُکیں، چُکان کن ایں آ گریوْگ ءَ اِنت پِت زندگ بیت آئی ءِ گُڈی اُمیت ھم ھلاس بیت، آئی ءَ ایشی ءَ را دزبندی کُتگ اَت آئی ءَ چَہ زیر مِنّتی ئِے گِپتگ اَت آ آئی ءَ را منی بدن ءِ لِچگ ءِ اجازت ءَ بہ دنت آئی ءَ ایشی ءَ را گْوشت کہ اے راستی یے آ منی گپ ءَ را سرپد بیت آئی ءَ وتی دراجیں زندمانی ءَ ھم اِشک کُتگ اے بیتگی نئیت اے وڑ بہ بیت آئی ءَ ایشی ءَ را دست بستگی کُتگ اَت کہ آ نی آئی ءَ آئی ءِ باریگ ءَ شاتمانی بہ دنت

یک رندے ھَنچیں اِشک کہ ھما گنوک دابیں وڑ ءُ پیم کسانکیں انگریز رنگیں جِنکے گونا آئی ءِ دیوانگی ءَ چَہ آئی ءَ گْوشتگ اَت آ من ءَ گیش وھد بہ دنت کہ گوں اے جنک ءَ مھر بہ کن آں اے وڑ مہ بیت کہ ایشی ءَ چَہ پیسر من پرانس ءَ دیم دیگ بہ باں آئی ءَ یل بہ کن آں ھاں بیت کنت یک سالے ءَ جتا بیت کن آں بلے اے وَ بیت نہ کَنت کہ اے مھروان ءَ ھروھدی ءَ یل بہ کن آں اے وَ اَنی اَنی نوک نوکیں مھروانی بیتگ انگت ءَ باز جھلانکی اِنت وتی ودی بیتگیں گمیگی باز نہ وش اَنت کہ اے نرم ءُ شپکیں بدن ءَ گِستا بیگ سک تورناک اِنت ءُ گیشتر ھما سوب ءَ کہ آ ایشی ءَ زانگ ءَ اَت من ءَ چُشیں مھروان ھِچ بر نہ رس اِیت

کِسہ روان اِنت سپر ماں پرانسی جِنک ءَ ـ ـ ـ

بندیں کوٹی ءِ جِنک
(سِی ءُ یکمی بھر)

اکیل مراد

دی بلوچستان پوسٹ

من انگت ءَ ھما کٹم ءِ تہ ءَ نندوکاں چریشی ءَ چَہ دگہ جاھے ءَ نندگ ءَ ابید من ھمود ءَ نندوکاں کہ اے کٹم مھکمیں دیدانک، آیانی ترندیں بیھاری ھیال آیانی گپ ءُ ٹال ھمے سوب اِنت کہ من وت ءَ اِد ءَ مھکم سرپد باں اے بنھِشت ءِ سر ءَ من ءَ اوست اِنت چریشی ءِ سر ءَ من الکاپ ءَ نبیس اِت کن آں

ھمے اے جاہ اِنت کہ من وتی سَجوئیں زندمان ءَ گوازیناں من ءَ دگہ جاھانی نندگ ءَ اَبید چہ چولون ءَ کلاکانی تہ ءَ وتی زندمانی گوازینگ ءَ چریشانی سوب ءَ اے جاہ ءَ رُژن گِندگ بیت اے یک اوپار کَشیں جاھے اے گوں مرگ ءَ ھمدپی ءِ جاہ اِنت لَٹ شاپی ءِ جاہ، گمیگی ءِ جاہ، کمشرپی ءِ جاہ ءُ چولون ھم اے وڑیں جاھے کہ کور ءَ گوز ءُ دومی جاہ ءَ برو۔

من ءَ سرپدی نہ بیت کہ ایلین لاگونیل چے یے جوڑ بیت، مُرت یا زندگ اِنت ھما اَت کہ بورڈنگ اسکول ءَ پیسر ءَ شُت منی پرانس ءِ روگ ءَ چَہ باز پیسر آ واتر دالات ءَ شُت کہ آئی ءِ مات ھمود ءَ بیتگ ءُ مات ءَ واتری ءَ دالات ءِ آیگ ءَ گْوشتگ منی یاتگیری ءَ آ آروس ءِ واستا برگ بیتگ پرچاکہ آ پرانس ءَ ھال ءَ اتکگ آ واتر آیگی ءُ گوں یک مردمے ءَ دُچاری کنگ بوگی بیتگ بیت کنت من رَدی کنگ ءَ آں بیت کنت من لھتے گَڑ ءُ منجیں گپ درشانگ ءَ آں ھرچی کہ منی مجگ ءَ دیر گِند اِیت کہ ایلین لاگونیل ءِ چیزے بوگی بیتگ پرچاکہ آئی ءِ مات ءَ زوت آ واتری ءَ گْوشتگ

من شمارا بہ گْوش آں کہ آ مرد ءَ چے چے کُتگ ءُ چونیں جاورھال بیتگ اَنت، گپ ایش اِنت کہ آ مرد ءَ نوکرانی زَر دُزّ اِتگ ءُ تریاک کَشّ اِتگ آئی ءَ منی مات ءِ زَر ھم دُزّ اِتگ ءُ تریاک کَشّ اِتگ آئی ءَ الماری دُرست پَٹ ءُ ھَنڈ کُرتگ اَنت آئی ءَ دُزی ھم کُتگ ءُ چرے زَراں جُوائی لیب کُتگ

منی پِت ءَ بیرانی ءَ چَہ پیسر لانتر دو میر ءِ ھَند ءَ یک لوگے زُرتگ اَت اے مئے یکیں مڈی اَت آ جُوائی لیب کَنت مئے مات پرائی ءِ وامانی ھلاس کنگ ءَ لوگ ءَ بھا کَنت بلے اے بس نہ بنت ھِچ ھم بس نہ بنت

وھدیکہ من کسان اِت آں گڑا آئی ءَ من ءَ پول ءِ میتگ ءَ بھا کنگ ءِ جھد کتگ اَت ءُ اے ھما اَت کہ چرائی واستا مئے مات ءَ گیش زندگ بوّگ لوٹ اِتگ اَت دانکہ آئی ءَ ورگ ءُ چرگ بہ رس اِیت دانکہ آ گرمیں لوگے ءَ وپت بہ کنت دانکہ آئی ءَ وتی نام ءِ گوانک جنگ اشکُنگ ءَ بئیت ھما جاہ کہ مات ءَ آمبوآز ءِ ھند ءَ زُرتگ اَت دَہ سال ءِ کَٹ ءُ نَپ اَت یکیں شَپ ءَ یکیں تیلانک ءَ شُت آ سُتاں ھلاس کنگ ءَ اِنت ءُ ھما جنگل ءِ درچکاں بُرّگ ءُ بھا کنگ ءَ اِنت آیوکیں کَٹ ءُ نپانی واستا اَنت چریشی ءِ بارو ءَ من شمارا پیسر ءَ گُشتگ اَت یکیں شپ ءَ آئی ءَ مات ھرچ وڑ ءَ مرگ ءُ کَلے ءَ پُل اِتگ اے یک ھَنچیں مردمے بیتگ کہ ایشی ءَ الماریانی پَٹ ءُ ھَنڈ کرتگ

آئی ءِ گْور ءَ یک مزنیں رِپک ءُ ھنرے بیتگ کہ الماریاں کجام رنگ ءَ پَٹ ءُ ھَنڈ بہ کن آں بنڈ ءُ چادِر ھم آئی ءَ پَشت نہ گپتگ اَنت ھرکجا کہ یک چیزے چیر بیتگ آئی ءَ درگپتگ ءُ برتگ آئی ءَ دشتار بندی ءِ مندریک ھم دُزّ اِتگ ءُ برتگ اَنت کہ آیانی سوگند بندی بیتگ اَنت باز سُھر ءُ وردنی چیز ھم برتگ اَنت

آئی ءَ “دُو ” ءِ زَر ءُ ازباب ھم دُزّ اِتگ اَنت نوکرانی، منی کستریں برات ءِ، منی وَ سک باز چیزے دُزّ اِتگ ءُ برتگ آ منی مات ءِ بھا کنگ ءِ ھم دُمب ءَ بیتگ وھدیکہ منی مات مرگ ءِ ساھت ءَ بیت گڑا زوت وکیل ءَ کار اِیت مرگ ءِ وھد ءَ آئی ءَ زانتگ اَت کہ کجام کساس ءَ نپ چِست کن آں وکیل ءَ گْوشتگ کہ اے گُڈی وسیت کانودی نہ اِنت ایشی ءِ تاوان ءِ پُشت ءَ چُکاں بیت یک نیمگی یے بیت ایشی ءِ گیش ءُ پدراھی کنگ اژدری اِنت کہ من درستیں منانکاں بہ زان آں یا بہ منّاں یا رد بہ اشکن آں من گْوش آں من رازیگاں آ دسھت کنت من وَ منّ اِیت منی برات ءِ چَم جھل اَنت ءُ گڈی ءَ منی منّت ءَ گیپت

آ مات ءِ بیرانی گمیگی ءَ گریوْگ ءَ اِنت آ ایشی ءَ مھکم اَت کہ وھدیکہ پرانس آزات بہ بیت گڑا آئی ءَ تچگی کپ اِیت بیت کنت چرے سوب ءَ کہ آ زرباری پرانس ءَ منّوگِری بیتگ ءُ آئی ءِ مجگ ھِچ وڑ ءَ سرکَج ورگ ءَ نہ اِنت کہ من کجا بہ رواں آ منی گوشگ ءِ سر ءَ کیت ءُ منی گوشگ ءِ سر ءَ اوشت اِیت من ءَ ھم اے سرپدی نہ بیتگ کہ آ چی ءَ تچگ ءَ اِنت بیت کنت ھما مردمانی بارو ءَ آیانی واستا چاریگری ئِے کتگ، یھودانی بارو ءَ اے دُرست منّانک اَنت آ باز نرم دِلیں مردمے ھروھد ءِ وڑ ءَ پچیں رنگے ءَ ھونواری ءَ پد اگاں آئی ءَ کجام ھم زلورت مندی ءِ سرجم کنگی اِنت بیت گڑا ھمے وڑ کنت

منی مرد ئِے در پہ در کُتگ گوں من بے تاھیری درشان اِیت آ سَے روچ ءَ منی گوشگ ءِ سر ءَ نِند اِیت من بیھالاں نِی وھدیکہ من ڈن ءَ شتگاں من ھِچ چیز ءَ کُبل نہ جَن آں آ پَٹ ءُ ھَنڈ کَنت منی زُرتگیں شَکر ءُ برنجاں کہ وتی مرد ءِ واتری ءِ ودار ءَ سمبال اِتگ اَنت آ اشاں ھم پَٹ اِیت ءُ وتی گور ءَ ایر کنت اِش

منی کوٹی ءَ ایریں یک الماری ءَ ھم پَٹ ءُ ھَنڈ کنت ءُ درگیج اِیت منی جَم کُتگیناں زور اِیت پنجاہ ھزار پَرانک دُرستاں بارت یک ٹکھے ھم پَشت نہ گیج اِیت آ دُز اِتگیں چیزانی ھمراھی ءَ پِلیٹ ءَ چَہ درکیت ءُ روت

کِسہ روان اِنت سپر ماں پرانسی جِنک ءَ ـ ـ ـ

راج چے پیم سوبمند بنت ؟

نبشتہ کار : داد شاہ بلوچ 

دی بلوچستان پوسٹ

راج ھما وھد ءَ سوبمندی ءِ نیمگ ءَ جنزان بنت کہ ھما راج ءِ پُسّگ یکمُشت ءُ تپاک بہ بنت ءُ وتی راج ءِ دیمروئی ءِ واستا شپ ءُ روچ جھد بہ کن اَنت، وتی چاگِرد ءِ توک ءَ مکتب (insititution ) ءُ کتابجاہ جوڑ بہ کن اَنت تانکہ آ چاگرد ءِ توک ءِ مردم بوان انت ءُ وت ءَ سرپد بہ بنت ءُ دیمروئی نیمگ ءَ جنزان بہ کن اَنت۔ اگاں مرچی یک راجے یانکہ ڈیھے ءَ دیمروئی کتگ یا کنگ ءَ اِنت گڑا آئی ءِ دیمروئی ءِ مانزمان اِلم ءُ زانت اِنت آ کہ آ راج ءِ وانندہ ءُ سرپدیں مردماں وت ءَ تاں یک مِزّلے ءَ سر کرتگ۔
ما اگاں دگنیا ءَ چمشانکے بہ دے اَیں گڑا مارا انچیں کواس ءُ زانتکاریں مردم آنی نام ءُ کرد گِندگ ءَ دیم ءَ کاینت کہ آیاں وتی چاگرد ءِ دیمروئی ءِ واستا وڑ پہ وڑیں کربانی داتگ ءُ انگت کربانی دیگ ءَ اَنت.

” وانندگ ءُ زانتکار ھماں اَنت کہ وتی چاگرد ءَ چہ اِلم ءَ سیر لاپ کن اَنت ءُ یک روژنائیں راھے ءَ راھی کن اَنت.”
وانندگ ءُ زانتکارانی مدام جھد ھمیش بیت کہ مئے راج ءُ ڈیھ دیمروئی بہ کنت ءُ مئے راج ءُ زبان ابدمان بہ بیت، یکجاگھے ءَ یک زانتکارے گُش اِیت،

” اِلم ھما تُپنگ اِنت کہ سرجمیں دگنیا ءَ مَٹ کنت”

اگاں مرچی ما دیمروئی کتگیں راجاں بچار ایں کہ آ دگنیا ءِ تہ ءَ راج کنگ ءَ اَنت گڑا آیانی سوبمندی ءِ پُشدر وانگ ءُ اِلم ءِ برورد اِنت کہ آیاں وتی راج گوں وتی شھدیں زبان ءَ وانینتگ ءُ انگت وتی زبان ءِ مھکم کنگ ءِ جھد ءَ اَنت، بلے مئے پد منتگیں بلوچ راج ءِ دیمروئی وتی جاگہ بلکیں آ روچ پہ روچ پُشت ءَ روان انت۔ ما پمیشکا دگنیا ءِ اے ترندیں گاماں رس اِت کنگ ءَ نہ اَیں ءُ روچ پہ روچ پدمنتگی ءِ نیمگ ءَ روان اَیں ایشی ءِ مستیں سوِب ایش اِنت کہ ما چہ وانگ ءُ زانگ ءَ دور کنگ بوگ ءَ ایں، مئے بلوچی زبان شریں وڑے ءَ وانینگ بوگ ءَ نہ اِنت، گڑا اِے پیم ءَ ما چوں دیمروئی کت کن ایں یانکہ دیمروئی ءِ گپّ ء کن اَیں؟

دگہ یکجاگھے ءَ یک زانتکارے گُش اِیت،

“اگاں تو یک راجے ھلاس کنگ لوٹ ئے گڑا آ راج ءِ سر ءَ تپنگ کارمرز مہ کن بلکیں آئی ءَ را چہ زبان، اِلم ءُ زانت ءَ دور بہ کن.”

اگاں یک راجے چہ وتی زبان ءَ یا چہ اِلم ءُ زانت ءَ زِبھر بوت گڑا آ راج بیگواھی ءَ انچو دیر نہ کنت،

اگاں وھدے ما وتی بلوچ چاگرد ءِ توک چمشانکے بہ دے اَیں گُڑا مارا بلوچ چاگِرد ءِ توک ءَ وڑ وڑیں نام ءِ مکتب گِندگ ءَ کیت بلے آ مکتباں انگلش، چینی زبان ءُ دگہ دری زبان وانینگ بوّگ ءَ اَنت بلے مئے وتی بلوچی زبان وانینگ بوگ ءَ نہ اِنت۔ اگاں ما وتی زبان ءَ نہ زان اَنت، نہ وان اَنت ءُ نبشتہ نہ کن اَنت گُڑا ما دری راجا آنی پیم ءَ چوں دیمروئی کرت کن اَنت ؟ اگں ما وتی زبان، وتی دود ءُ ربیدگ، وت راجدپتر نہ ونت ءُ نہ زانت اَنت ءُ وتی سرڈگار پھاز ات کرت نہ کرت گُڑا ما چہ دگنیا ءِ نکش ءَ گار ءُ بیگواہ بنت۔
اگاں وھدے مئے چاگرد ءِ توک ءَ مراگش اڈ کنگ بنت گُڑا ما ھمے گِند اَیں کہ ما وتی ماتی زبان ءَ گپ نہ کن اَنت بلکیں اردو ءُ انگلش ءَ گپ کن اَنت۔ باید اِنت کہ وتی ماتی زبان ءَ گپ بہ کن اَنت ءُ وانگجاہ (لائبریری) جوڈ بکن انت آھود ءَ وتی ماتی زبان ءِ وانگی (کتاب) ایر بہ کن اَنت تانکہ مئے راج ءِ نودربر وتی راجی وانگی یاں بہ بوان انت ءُ سرپد بہ بنت۔ پرچے کہ یک چاگردے ءِ سرپدی دیوک آئی ءِ وانندہ ءُ نودربر اَنت ءِ چاگرد ءِ باسمائیں بنی آدم ھما چاگرد ء نودربر اَنت۔
اگاں بلوچ راج ءِ وانندہ اِے گپّ ءَ بہ جْیڑ اَنت ءُ پِگر بہ کن اَنت گوں ھُورتی ءَ بہ چار اَنت گُڑا آ اِے گپ ءَ مار اَنت کہ مئے زبان ءِ سر ءَ زگریں دروشمے ءَ کار کنگ بوگ ءَ نہ اِنت۔ مارا وتی جند ءِ زبان ءِ سر ءَ کار کنگی اِنت وتی جندے ءِ زبان ءَ گپ کنگی اِنت۔
یک چاگِردے ءِ سرپدی دیوکیں مردم آ چاگرد ءِ وانندہ اَنت کہ آ وتی چاگرد ءِ باسماہ ءُ زانتکار گْوشگ بنت گُڑا وتی راجی زبان ءِ دیمروئی ءِ واستا گْیشتر پگر ءُ جھد بہ کنت۔
زگریں راجدوست ءُ وانندہ آئی ءَ نہ گْوش اَنت کہ ایوک ءَ لھتیں وانگی (کتاب) وانیت ءُ پہ وت یک نوکری یے شوھاز کنت۔ بلے آ وتی چاگرد ءِ بابت ءَ ھچ پگر نہ کنت ۔ ھچ نہ جْیڑیت۔ گُڑا چُشیں مردم ءُ زانتکار ءُ کواس نہ گْش اَنت بلکیں ایشاں چم پچْیں کور گْوش اَنت۔
اگاں ما وتی راج ءِ دیمروئی ءَ لوٹ اَنت گُڑا مارا اِے گپ الّمی اِنت کہ ما وتی چاگرد ءِ نزوری ءُ سلکاری یاں ب چار اَنت ءُ پگر بہ کن اَنت ءُ آیانی گِر ءُ دار کنگ ءِ جُھد بہ کن اَنت۔ وتی زبان، دود ءُ ربیدگ ءِ پھازگ ءِ جھد ءَ بہ کن اَنت۔ گُڑا مئے راج دگنیا ءِ ایندگہ راج آنی وڑ ءَ دیمروئی کنت۔

دی بلوچستان پوسٹ: اے نبشتانک ءِ تہا درشان کُتگیں ھیال ءُ لیکہ نبشتہ کار ئے جِندئیگ اَنت، الّم نہ اِنت کہ دی بلوچستان پوسٹ رسانک نیٹورک ایشانی منّوک بہ بیت یا اگاں اے گل ءِ پالیسیانی درشانی اِنت۔