بے دیمیں ھیال ءِ گُڈی ساہ
نبشتہ کار: برزکوھی
رجانکار: مھروان کمبر
دی بلوچستان پوسٹ
من وتی تھانگ ءَ یک اَنچیں ساھتے مارگ ءَ آں کہ آ کدی سرجم نہ بیت، من وت ھِچ نبشتہ کنگ ءَ نہ آں بلکیں یک اَنچیں ٹپے ماں لنککانی شم ءَ نبشتہ کنان اِنت، کہ آئی ءَ وھد وتی پنجگاں پتاتگ،من زاناں کہ من تھنا یک گالے نہ آں، یک تِرْکے آں، اے تِرْک ءِ شم ءَ رُژنائی ناں بلکیں سرجمیں جُستے در کیت کہ برے گِھگیری چہ یک نامے ءَ مٹ بیت مارشتے جوڑ بیت۔ من ساھتاں دز جنگ ءِ کوشست ءَ نکناں پرچا کہ ساھتاں بگرے مر اَت۔ من بس آیاں چاراں، اَنچو کہ یک بندیگے وتی ساھگ ءَ چار اِیت، ءُ ساھگ آئی ءَ جُست کنت کُج اِنت آجوئی؟ من ھما جاہ ءَ آں کہ اود ءَ آپ وتی اکس ءَ گند اِیت، تچ اِیت ءُ زبان ھمے تچ ءُ تاک ءَ وت ءَ گار کنت ءُ گواچنے ءَ مٹ بیت، بہ گند ئے من پمیشکا نبشتہ کناں کہ لبز زندگ بہ بنت، ءُ من وتی ھما بے تواری ءَ درگیتک بہ کناں کہ آ چہ من ءَ یاگی اِنت۔
وھدے من وتی تھانگ ءَ سر کشان ءُ چاراں گُڑا درستاں پیش من ءَ یک اَجبیں بے تواری یے گندگ ءَ کیت، اَنچیں بے تواری یے کہ ڈن ءِ دُنیا ءَ گیش وت ءَ گوشدارگ لوٹ اِیت۔انسان ءِ تھانگ ءَ ھر پُرشت ءُ پُروشے بوگ ءَ اِنت آ درستاں ساری ھمے بے تواری ءِ دامن ءَ پناہ گیر بیت۔ من مُدام جیڑاں کہ اے بے تواری چہ کُجا کیت؟ بہ گند ئے ھما جاھاں کہ اود ءَ انسان اولی رند ءَ وتی تُرس ءَ پجاہ کار اِیت، بہ گند ئے ھما جاہ ءَ کہ اود ءَ ھچ دگہ پجّار ءُ نشان پش نہ کپتگ، اے جاہ ءَ انسان وت ءَ چہ پیسر دیستگیں دروشمے ءَ مار اِیت۔ من ھمے نہ دیستگیں ساھتاں نندان ءُ جیڑاں کہ گھگیری چی یے.؟ لبزانی جاک ءُ سلواتے نہ اِنت، بُرز تواریں اُوگامانی مُچی یے نہ اِنت۔ گھگیری ھما جاہ اِنت کہ انسان وتی پُروش ورگ ءَ بہ گند اِیت ھم پُشت ءَ مہ کنز اِیت، اے ھما تھانگی سوڑگ اِنت کہ اِشی ءَ ڈن ءِ دُنیا سرپد نہ بیت۔
درستاں پیش انسان ءِ تھانگ ءَ ھما جنگ کہ بندات بیت آ جنگ آئی ءِ تب ءُ اوپار ءِ میان ءَ بیت، تب برے گوات ءِ شیکگانی وڑ ءَ بیت، ساھتی، بے کرار، تیز اوپار کوھانی داب ءَ بیت، بے توار، اُوشت ءِ آماچ ءُ جھلانک!
من دیستگ گیشتر مردم وتی تب ءَ راست پھم اَنت، بلے راست مُدام اوپار ءَ چہ گوز اَنت، تب انسان ءَ سوکلو دنت کہ زوت سوڑگ بکن، دمان ءَ پسّو بدے، دمان ءَ دور بکن اوپار انسان ءَ دار اِیت کہ ابید سوڑگ ءَ دور کنگ گنوکی یے زندگی ءِ روانی ھمیشی ءِ تہ ءَ اِنت کہ یک نیمگے آس بہ بیت ءُ دومی نیمگ ءَ آپ! آس راہ جوڑ بہ کنت، ءُ آپ آئی ءَ بہ دار اِیت۔
دلگوش انسان ءِ شنگ ءُ شانگیں زھن ءَ یک اَنچیں بے تواریں رُژنے ودی کنت، کہ بید ء ڈنی شور ءُ شاراں آ نہ مر اِیت۔ من ھمے پھماں کہ انسان ءِ درستاں چہ مستریں چکّاس ھمیش اِنت کہ آ ھمے شنگ ءُ شانگ ءِ موسماں ھم وتی تھانگ ءِ کندیلاں مرگ ءَ میل اِیت۔ دلگوش کنگ ءِ اولی دمان ءَ انسان وتی تھانگ ءِ شوراں دار اِیت ءُ ھمے اِشکنگ بندات کنت کہ کُجام توار آئی ءِ جند ءِ توار اِنت ءُ کُجام توار زمانگ ءَ زورانسری آئی ءِ سر ءَ مُشتگ۔ ھمے دلگوش ءَ یک لاگریں بدنے ءِ ھُدابند چو کوہ ءَ مھکمیں سوڑگے کُت کنت من وتی گُلزمین ءَ دیستگ کہ اگاں چراگے ساھکندن ءَ بہ بیت گُڑا اود ءَ لَھتیں مردم گوں دلگوش ءَ بہ اُوشت اَنت گُڑا آ چراگ ھچبر نہ مر اِیت۔ اگاں یک کسانیں گھگیری یے بلاھیں نیستی یے داشت بہ کنت گُڑا بزاں آ وتی منزل ءَ سر بیتگ۔ انسان ھمے پھم اِیت کہ آ وتی منزل ءِ نیمگ ءَ جُنزان اِنت، بلے راستی اِیش اِنت کہ منزل وت آئی ءِ نیمگ ءَ پیداک اِنت۔ مکسد ءِ زیبائی ھمیشی ءِ تہ ءَ اِنت کہ آ نہ سرجم بہ بیت۔ سرجمیں مکسد انسان ءَ بیکار کنت۔ ناسرجمیں مکسد انسان ءَ تچ ءُ تاک پرمائیت۔ من دیستگ انسان ءِ اسل زندگی ھما دُوری ءِ تہ ءَ اِنت کہ آئی ءِ واب ءُ گواچن ءِ میان ءَ بنت، وھدے یک مردمے مکسدے ءِ پُشت ءَ روان بہ بیت گُڑا آ وت ءَ مٹ کنان کنت مُدام ترا مکسد دُور گندگ ءَ کیت، بلے گواچن ءَ مکسد انسان ءِ تہ ءِ ھما چمّگ اِنت کہ آئی ءَ راہ پیش دار اِیت۔ منزل ءِ سر بوگ ءَ چہ گیش منزل ءِ نیمگ ءَ روگ ھژدری اِنت۔
کمٹمنٹ ھما اِنت کہ انسان ءَ دمبرگ ءَ اَبید کدم چست کنگ ءَ لاچار کنت، جُھلانکی ھما اِنت کہ آئی ءِ کُتگیں سوڑگ ءِ تہ ءَ چیریں راستی یے گندگ ءِ بوی ءَ دنت۔ اَبید چہ کمٹمنٹ ءَ کشک گسر کپ اَنت، جُھلانکی ءَ اَبید کِشک لس بہ اَنت، جُھلانکی تھنا لیکھی کتابانی تہ ءَ نہ بنت۔جُھلانکی ھما ساھتانی تہ ءَ ھم بنت وھدے یک ورناھے میتگ ءِ ویرانیں کِشک ءَ شپ ءِ تھارونکی ءَ وتی کِشک ءَ مٹ نہ کنت، آ زانت کہ واتر بوگ نیست، بلے انگت رُوت پرچا کہ آئی ءَ روگی اِنت۔
من وتی تھانگ ءَ واتر باں گُڑا ھمے ماراں کہ زندگی ءِ اسل ءُ گرانیں بار ڈنی جاور نہ اَنت بلکیں تھی شنگ ءُ شانگ اِنت۔ داں ھما وھد انسان وتی تھانگ ءِ شور ءُ شاراں مہ پلگار اِیت گُڑا آ ڈن ءِ دُنیا ءَ ھِچ مٹ کُت نہ کنت۔ من ھمے در بُرتگ کہ بے تواری ءِ گوشدارگ سک ءَ مزنیں کارے۔ بے تواری ءِ تہ ءَ ھما راستی چیر اِنت کہ چہ آئی ءَ بازیں مردم تچَ اَنت۔ من تچگ نہ لوٹاں من اے بے تواری ءَ نندان ءُ گوشداراں۔ اِیشی ءِ تہ ءَ برے زھگانی چیھانٹ، برے زالبولانی ارس، برے ورناھانی پادبرمش، برے کوھنیں سوتے ءِ لَھمیں زیمر ھوار بنت۔ من زاناں کہ اے توار تھنا توار نہ اَنت بلکیں یک سرجمیں راجے ءِ مُچانکی یاتگیر اَنت۔ من اے یاتانی گون ءَ نندان ءُ ھمے پھم آں کہ گھگیری آدتے نہ اِنت، زھر گرگ نہ اِنت، وکتی رَد اَملے نہ اِنت۔ گھگیری تھانگے یک آسے۔ اے آس برے شورواں گوں روک نہ بیت اے آس نہ انساپی ءِ پجّارگ ءَ روک بیت، وھدے انسان وتی سر ءَ بیتگیں زوراکیاں وتی تہ ءَ چہ مار ایت گُڑا آئی ءِ تھانگ ءَ یک اَنچیں آسے بلان کنت کہ آ ھچبر نہ مر اِیت۔
من زاناں کہ من انگت سرجم نہ آں۔ من یک ناسرجمیں نبشتانکے آں۔ ھمے نا سرجمی منی گواچنیں زند اِنت۔ اگاں من سرجم بہ باں گُڑا بگند ئے مٹ بوگ ءِ بودشت ءَ چہ زبھر بہ باں۔ من مُدام مٹ بوان باں پرچا کہ من زاناں دُنیا مٹ بوگ ءِ لوٹ ءَ کنت۔ من ند ءَ چِست کناں تا منی تھانگ ءِ توار ڈن ءَ ھم اِشکنگ بہ بیت۔ من بے توار باں کہ ڈن ءِ شور منی تھانگ ءِ جُھلانکی ءَ بار مہ دنت۔ من ھر کدم ءَ گوں ھورتچاری ءَ اِیر کناں پرچا کہ من زاناں کہ کِشک تھنا سنگانی سر ءَ جوڑ نہ بنت بلکیں انسان ءِ کرد ءَ گوں جوڑ بنت۔
وھدے من وتی تھانگ ءِ بے تواریں شم ءِ نزیک ءَ کایاں گُڑا ھمے ماراں کہ اے شم پیسر ءَ چہ گیش رُژن ءَ اِنت، گُش ئے وھد ءَ آ گیش پچ کُتگ۔ من جیڑاں کہ وھد انسان ءِ ٹپانی دوا کنگ ءَ نہ اِنت بلکیں آئی ءِ سوج دیگ ءَ کیت۔ من ھمے پھمگ ءَ آں کہ ھر ٹپ یک کِشکے بیت، یک اَنچیں کِشکے کہ آئی ءِ سر ءَ روگ ءِ ھاٹیگ باز کم مردم ءَ بیت۔ من اے کِشکاں وتی پاد ءُ کدماں اِیر کناں گُڑا ھمے ماراں کہ منی پادانی چیر ءَ ناں سنگ ھست ناں ھاک، بس یک اَجبیں لرزگے کہ من ءَ دیم ءَ بران اِیں۔ بگند ئے گھگیری ھمے لرزگ ءِ نام اِنت کہ انسان وتی تُرس ءِ سر ءَ کدم ءَ اِیر کنت ءُ دیم ءَ جُنز اِیت۔
یک راجے ءِ مستریں چکاس آئی ءِ شور ء شارانی تہ ءَ ناں بلکیں آئی ءِ چیپاں موری ءِ تہ ءَ گندگ بیت۔ بے تواری انسان ءِ گواچنیں پجّار اِنت۔ مُچی ءِ تہ ءَ ھر کس دلیر جوڑ بیت۔ اسل دلیری ھما ساھتانی تہ ءَ بیت کہ وھدے آ مردم تھنا بہ اوشت اِیت ءُ وتی تھانگ ءِ لرزگ ءَ برداشت بہ کنت۔ من زاناں کہ ما وتی گوستانک ءِ تہ ءَ ھمے دلیری باز رند ءَ دیستگ۔ برے کوھانی تہ ءَ، برے کوریں چاتے ءِ نزیک ءَ، برے ویرانگاں، برے ابیتکیں گدانے ءِ تہ ءَ ھما مردماں کہ وتی نام ھچبر نہ گپتگ، بھ پیش نہ داشتگ، کدی ھم جار نہ جتگ۔ ھما مردم مئے بُن ھشت اَنت۔
دیمروی انسان ءِ ھڈانی بیتگیں ھما مٹ ءُ بدلی اِنت کہ کس آئی ءَ دیست نہ کنت بلے آسرال ءَ ھر کس دیست کنت، اے مٹ ءُ بدلی شور نہ کنت۔ اے مٹ ءُ بدلی وھد ءِ لنکگ ءَ گیپت ءُ دیم ءَ جُنز اِیت، پمیشکا راج ھم یکیں روچ ءَ جوڑ نہ بنت، راج وتی اندر ءِ تُرساں، وتی تھل ءُ تُرپشیاں، وتی پُروشاں، ءُ وتی اُمیتاں یک ءُ دومی ءَ بندوک بنت ءُ جوڑ بنت۔ دیمروی آجوئی ھما اِنت کہ پیسر ءَ انسان وتی زھن ءِ سانکلاں سند اِیت، پد ءَ آ سانکل وت تہ ءِ دیوالاں نزور کنت۔ من پھماں کہ ھر سیاسی کِشک پیسر ءَ زھن ءَ جوڑ بنت ءُ پد ءَ میداناں۔ زھن آجو بہ بنت گُڑا میدان آئی ءِ راہ ءَ داشت نہ کنت۔
وھدے من دوبر وتی تھنائی ءَ واتر باں گُڑا ھمے ماراں کہ من ھم ھمے دیمروی ءِ بھرے آں۔ من ھم وتی تھانگ ءَ چہ گوزگ ءُ وتی ڈن ءَ پھمگ لوٹاں۔ ءُ ھمے تھانگ ءِ سپر باز مشکلیں سپرے۔ انسان ڈن ءِ جنگاں باج بُرت کنت بلے وتی تھانگ ءِ ھالیگیں جاہ ءَ چہ تچگ ءَ باج بُرت نہ کنت، من وتی تھانگ ءِ ھالی ئیں جاہ ءَ وتی دُژمن نہ لیکاں۔ آ ھالیگیں جاہ منی اُستاد اِنت، آ من ءَ ھمے گُش اِیت کہ من کُجا پُرشتاں، چے پیم پُروشتاں، ءُ کُجام جاہ ءَ من ءَ دوبر جوڑ بوگ پکار اِنت، ھمے جاہ من ءَ ھمے دربرائین اِیت کہ کِشک ھلاس نہ بنت۔
من وتی تھانگ ءِ ھما پراھگ ءَ سرُک دیاں گُڑا من ءَ ھمے گُمان بیت کہ یک نرمیں ساھگے منی دستانی دل ءِ راہ ءَ چہ منی دل ءَ اِیر کپ اِیت، من نزاناں اے رُژنے یا گُبارے، بس یک بے تواریں چولے کہ منی ھستی ءَ بے تواریں دروازگے پچ کنت، آ دروازگ ءِ ھما نیم ءَ ھچ سوبمندی نیست، ھِچ آسر نیست، بس یک سُبکیں لرزگے، کہ من ءَ ھمے ترانگاں گیج اِیت کہ من انگت سرجم آں۔ من وتی چمّاں نز کناں گُڑا ھمے ماراں کہ منی ھستی چو بیگاھے ءِ داب ءَ شنگ بوان اِنت ءُ من وتی بے تواری ءِ تہ ءَ کم کم ءَ ودی بوان آں، من ءَ ھمے گُمان بیت کہ من ھست ءُ نیست ءِ تہ ءَ آں، ءُ بگند ئے ھمے نا سرجمی منی ھست بوگ ءِ نشان اِنت۔
ّوھدے من وت ءَ واتر ھمے لبزانی کنج ءَ اُوشتگ ءَ گنداں گُڑا من ءَ ھمے گُمان بیت کہ اے ٹوھیں مکسدے ءِ شوھاز ءَ نبشتہ بوان اَنت، بلے راستیں گپ اِیش اِنت کہ اے نبشتانک پہ مکسدے ءَ نہ اِنت، اے بس یک تچوکیں ھیالے، بے دیم ءُ بے منزل، اَنچو کہ وتی گوشدارگ ءِ یک ناسرجمیں جھدے بہ بیت۔
دی بلوچستان پوسٹ: اے نبشتانک ءِ تہ ءَ درشان کُتگیں ھیال ءُ لیکہ نبشتہ کار ءِ جِندئیگ اَنت، الّم نہ اِنت کہ دی بلوچستان پوسٹ رسانک نیٹورک ایشانی منّوک بہ بیت یا اگاں اے گل ءِ پالیسیانی ءِ درشانی انت-