جھانی راج دپتر ءِ سر ءَ چمشانکے
نبشتہ کار : سمیع اللہ بلوچ
اولی بھر
دی بلوچستان پوسٹ
منی اے چمشانک ھندوستان ءِ گوستگیں سر وزیر واجہ جواہر لال نہرو ءِ نبشتگیں ھما نمدیانی سر ءَ اِنت کے جھانی راجدپترے سر ءَ چہ جتا جتائیں بندی جاھاں وتی جنک اِندرا ءَ پہ نبشتہ کنگ بوتگ اَنت ءُ مروچی 544 تاک ءِ کتابی دروشم ءَ مئے ءُ شمئے دست ءَ انت پہ وانگ ءَ۔ اے کتاب “نگارشات پبلیکیشنز” ءِ نیمگ ءَ چہ شنگ بوتگ ءُ ایشی ءِ اردو رجانک ” محمود علی خان ” ءَ کُرتگ، سال 2021 ءَ شنگ بوتگ۔ منی اے کتاب ءِ سر ءَ چمشانک ءِ مکسد ھمیش انت کے پہ وتی “کتاب مھرم” ءِ سنگتانی دلگوش ءَ جھانی راجدپتر ءِ نیمگ ءَ آرگ اِنت۔
چمشانک ءِ تہ ءَ ردی یے اگاں بوت پیسر ءَ پھلی لوٹاںما بندات چہ زمین ءَ کناںزمین روچ ءِ یک کسانیں چُنڈے وھدے کے روچ ءَ چہ سد اِیت ءُ جدا بیت گڑا سک گرم بیت ءُ ایشی ءِ تہ ءَ ھچ وڑیں ساھدار نہ بیت بلے کم کم ءَ سرد بوھان کنت ءُ ھمے باپ آپ بنت ءُ ھمے آپ دریا جوڑ بنت اول سرا زمین ءِ سرا ارچ وڈیں ساھدار کے بنت آپی ساہدار گوشگ بنت ءُ رند ءَ ھمے آپی ساھداراں چے لھتیں ھشکی ءَ ھوں زندگ بوھگے جہد کناں ہمیشاں چے ھشکی ءِ ساھدار جوڈ بنت ءُ رند ءَ بالی ساھدار ءُ پد ءَ لکھاں سال رند انسانی شکل ءَ یک ساھدارے کیت ءُ ہمے مروچیگیں انسان لکھاں سال حیوان بنت ءُ مدان مدان ءَ انسان وتی عقل ءَ کار بندیت ءُ وتا چہ باز مستریں ساھداراں وتی بندیگ دار کنت ۔
زمین ءِ اُمر ءِ بابت سھی مالومات نہ بوگے برابر انت بلے 1965ء ءَ امریکی سائنسدان سابت کناں کہ زمین چار ءُ نیم ارب سال کوھن اِنت۔ زمین ءِ سر ءِ راجدپتر گیشتر چہ پلاسپراں زورگ بوتگ اَنت بزانکہ جناورانی ھڈ ءُ درچکانی ھما شاہ کہ زمین ءِ چیر ءَ بھر گِپتگاں ءُ سِنگ جوڑ بوتگاں ۔ نھرو وتی نمدیانی تہ ءَ انگلینڈ ءُ دیگ ءَ بازیں ملکانی میوزم ءِ ھالاں بیان کنت کے ھمد ءَ کوھنیں زندگی ءِ آثارانی بابت گپ کنت پمیشکا من وتی چمشانکے تہ ءَ مختصر زمین ءِ دپتر( تاریخ) ءَ بیان کنگایاں کے ایشی ھچ پیمیں تاریخ نبشہ نیست ھچ جاہ اے کتابے تہ ءَ واجہ نھرو جنگل ءُ گارانی تہ ءِ انسان ءَ چے بگر تا قبائل و ھاندان پد ءَ ھاندانانی مستر وَ پد ءَ ملکانی مسترانی سر ءَ شریں دابے ءَ وتی تجزیہ ءَ کنت ، چہ سنگے زمانگ ءُ شکار ءِ زمانگ۔
آسن ءِ زمانگ ءُ لوگانی پیم ءُ بادگیرانی سر ءَ موہنجودڈو ، ہڑپہ، بابل و نینوا ، آشور ءُ چین و ھندوستان ءِ دودماناں ھوالہ دنت۔ انسانی نسل ءُ زبان ، زبانانی وت ما وت سیادی ءُ تھذیبانی جوڑ بوگ ءُ پد ءَ مذھبانی جوڑ بوگ ءُ ایشانی کار و کردار ،کِشت و کِشاری ءُ دنیا ءِ اولی شھرانی آبادکاری، سمندری راھانی شوھازانی سریں گچینیں دابے ءَ بیان کنت۔اے کتاب پہ ھرچ ھما نودربر ءَ یک بے مٹ ءُ بے دروریں کتابے کے لوٹیت بزانت قبل از تاریخ و بعد از تاریخ دگنیا چے رنگ ءَ بوتگ ۔۔ مذہب چوں حاکم بوتگاں، مندر و ابابت کنگے بندات ۔ جنگ چوں بندات بوتگاں ۔ راجانی لڈ ءُ بار چوں بوتگ۔ دودمان چوں رُستگ اَنتم سپر چوں بوتگ انت ۔ کاروبار چوں بندات بوتگاں۔ زبان چوں بندات بوتگاں، رسم الخط چوں جوڑ بوتگ اَنت ،حساب و کتاب ، مردمانی طبقات چوں اڑ دیگ بوتگ اَنت۔ مالداری ءُ تجارت چوں بوتگ اَنت ءُ انگت سک باز سرھالانی سر ءَ واجہ نہرو ءَ سکیں شریں رنگے ءَ وتی ھیال دیم ءَ آورتگ اَنت بلے سجھیناں چہ گیش کے واجہ ءَ نبشتگ گڑا آ اِنت ھندوستان ءِ راج دپتر۔
*ھندوستان ءِ راج دپتر ءَ واجہ نہرو چہ اشوک ءِ پیروک چندر گُپت موریہ ءَ چے بندات کنت کہ آ وھداں چندر گُپت موریہ ءَ را کس ءَ پجا نیارتگ ءُ اے ھما وھد انت کے الیگزینڑر دی گریٹ ھندوستانی سیمسراں بیت گوں وتی لشکر ءَ بلے الیگزینڑر( اسکندر / سکندر مقدونی) سوبمند ءِ بیت۔ وھدے وتی جھگیراں وتی سوب کرتگیں مُلکانی سر ءَ نادین اِیت ءُ وت واتر یونان ءَ روت بلے الیگزنڑر ءِ مرگ ءَ رند چندر گُپت موریہ گوں وتی لھتں ھم ھیالیں سنگت ءُ ھمراھاں یونانی لشکرے سر ءَ اُرش کنت ءُ ھندوستانی سیمسراں چہ ایشاں تاچین اِیت ءُ وت سروکی کنت ءُ چہ ھمد ءَ بندات بیت چندر گُپت موریہ ءِ دور کے ھندوستان ءِ بنداتی و تاکتوریں دوراں چہ یکے بیت۔ نہرو گوش ایت اے وھداں ھندوستان دگنیا ءِ مستریں فیڈریشن بیت بلے منگولانی مغل اے ریاست ءَ چے مستریں ریاستے ءِ مالک بنت ، اسلامی لشکر ھوں مزنیں اسلامی ریاستے مالک بنت بلے سک جلدی وت ما وتی جیڑہانی سوْب زوت ھلاس بنت ۔۔ خیر منگولانی دور و اسلامی تاریخ سک نوک انت موریہ ءِ دورے دیم ءَ موریہ سکیں لائکیں ءُ ھوشیاریں مردے بیت ءُ وتی مُلکے وزیر ءَ وتی سنگت و وتی ھمراہ وشنو گُپت چانک ءَ کنت ءُ ھمے مرد بیت کے “ارتھ شاستر” ءَ نبشتہ کنت ءُ اے کتابے تہ ءَ موریہ سلطنت ءِ تمامیں کار ءُ کردار نبشتہ بوتگ اَنت انچو کے افلاطون ءِ نبشتگیں “ری پبلک” بیت ۔۔ موریہ وھدے ٹیکسلا ءِ سر ءَ اُرش کنت و الیگزنڈر ءِ گورنر سلوکس ءِ ھکومت ءَ ھلاس کنت ءُ لشکر ءَ جنت و تاچینیت گڑا پد ءَ وتی دیم ءَ وتی پیدائشی شھر “پاتلی پتر” نیمگ ءَ دنت کے اود ءَ یک “راجہ نندا” نامیں مردے راج کنگا بیت ایشی جنگ وَ ھلاس کنگ ءَ گوں ھمداں چہ “موریہ سلطنت” ءِ دور بندات بیت 321 پیش چہ عیسیٰ ءَ۔ سلوکس ءِ زیر کبزہ بازیں مُلک کابل ہرات گندارہ بزاں اوگانستان ءِ سر ءَ ھوں موریہ کبزہ کنت ایشاں وتی ریاست تہ ءَ اھوار کنت پد ءَ سلوکس ءِ جنک ءَ گوں آروس کنت پاٹلی پُتر کے موریہ سلطنت ءِ راجدھانی (کیپٹل) بیت ھمدا کار اِیت ئِے چندر گُپت موریہ 24 سال راج کنت ءُ چانک سجھئیں وھداں مستریں وزیر بیت ءُ ارتھ شاسترے تہ ءَ سلطنت ءِ سجئیں انتزامی معملاتاں نبشتہ کنت ۔ اے بیست ءُ چاریں سال ھندوستان ءِ تجارتی ءُ سرمایہ داری ءِ لازوال سال بنت۔ چین ءُ بازیں دیگ ءَ مُلکاں گوں سپری رو ءُ آ بندات بیت۔ 294 پیش چہ عیسیٰ ءَ چندر گُپت مِر اِیت۔
نہرو وتی نشتگیں نمدیانی تہ ءَ الیگزینڈر بزاں اسکندر مقدونی ءِ بابت ھوں باز نبشتہ کنت کے اسکندر یک سکیں دلیریں جنگولے بیت ءُ سکیں دہشت ناکیں دورے گوازینیت بلے کسانیں عمرے گوازین اِیت۔ اسکندر ھندوستان ءِ سیمسراں چے واتر وھدے بیت گڑا چہ بلوچستان ءِ راہ ءَ دیم پہ ایران ءُ امیداں چے یونان ءَ سر نہ بیت ءُ بابُل ءَ مر اِیت ۔ بلوچانی دیگ ءَ بازیں تاریخی کتابانی تہ ءَ ھمے کسہ شریں رنگاں ھست انت بلے نہرو ءَ ھچ نبشتہ نہ کُرتگ واپسی ءِ سپرے اھوالے بابت ءَ
اسکندر ءُ ایرانی بادشاہ دارا ءِ میان ءَ سک باز جنگ بوتگ ءُ ہمے جنگانی کسہ ایرانی شاعر فردوسی ءَ وتی کتاب “شاہنامہ ءِ فردوسی” ءِ تہ ءَ شریں دروشم ءَ نبشتگاں۔ Xerxes (زورکسیز) ہما بادشاہ بیت کے یونان ءِ سر ءَ اُرش کنگ و کبزہ کنگا رند سجئیں یونان ءَ بُن دنت سکندر ایشی بیراں گپت و دارا ءِ محل ءَ بُن دنت۔ سکندر یک بد دماغ و سکیں مغروریں جنگولیں سردارے بیت بس تھنا ۳۳ سال زندگ بیت ءُ بابُل ءَ ۳۲۳ پیش چہ عیسیٰ مر اِیت۔ سکندر ءِ مرگ ءَ رند سکندرے پوج ءِ سردار وت ماں وت سلطنت ءَ بھر کناں ءُ پد ءَ بطلیموس خاندان مصر ءِ تہ ءَ ھاکم بنت ءُ نہرو گوش اِیت ھندوستان ءِ” انڈیا نام ” ھوں سکندر ءَ ایر کرتگ۔
چندر گُپت موریہ ءِ نماسگ اشوک ءِ زمانگ ھوں نہرو ءَ یک روشن پکر ءُ وشھالیں دورے پہ ھندوستانے مھلوک ءَ گوشتگ۔ ایچ۔جی۔ ویلز نامیں یک گدار نویسے ءِ ھوالھاں دنت ءُ جاگھے گوش اِیت” اشوک ھما اولی باج بروکیں بادشاہ اِنت کے وتی باج برگ ءَ رند چہ جنگ ءَ توبہ کنت” ءُ بدھ ازم ءِ دین ءَ تھنا کبول نہ کنت بلکیں پورا ھندوستان و دنیائے بازیں مُلکانی تہا بدھ ازم ءِ تبلیگ ءَ بندات کنت ۔ اشوک وتی بازیں فرمان سنگانی سر ءَ نبشتہ کناینیت کے انگت بازیں جاگہاں لاٹ اش گوشنت و است انت ۔ اشوک ءَ باز جاگہ گوشتگ ” لس مھلوک ءِ دل چہ دین ءِ تبلیگ ءَ فتع کنگ اسل باج برگ انت” یک سکیں جوشیلا مذھبی رھبندانی پد گیریں بادشاھے بیت۔۔ اشوک وتی بے مٹ صلاحیتانی سوْب مدام ھندوستان راجدپترے تہا یاد دارگ بوتگ۔ اشوک ۳۸ سال بادشاہ بیت ءُ پہ وتی راج ءِ واستا شپ تا روچ بلکں ہموک ساعت آمادہ بوتگ کے چُشیں بادشاہانی مثال تاریخ تہا سک کم رسیت ۔اشوک 266 پیش چہ عیسیٰ ءَ مر اِیت۔
اشوک ءِ مرگ ءَ رند آندھرا ءِ علاقہ خود مختار بنت ءُ پد ءَ دیگا پنجاہ سال اشوک ءِ اولاد ھاکمی کناں بلے رندا اے سلطنت بازیں بہرانی تہا بہر بیت ءُ ہچ مرکزیت نہ بیتے ءُ ایشانی وتی یک سپہ سالار ءِ “پشیہ متر” نامی برھمن ءِ چہ تخت ءَ اشوک ءِ نسل ءِ گُڈی شہنشاہ ءَ ایر گیج اِیت ءُ وت بادشاہ بیت ہمیدا چہ بودھ دین ءِ منوکانی سرا بکالیں برہمن گیشتر مھکم تر بنت ءُ تاکتوریں بدھ بھکشو ھاں وتی زیر اسر علاقہاں چے در گنکا سوبین بنت۔۔ مگدھ تھنا ہما آذاد ریاست بیت کے بدھ دین ءِ منوگر انگت تاں دو سد سال وتی دینی رسم و رواجاں دیما بر انت بلے ایشانی سرا ھوں دری لہتیں راج اُرش کناں پہ وتی جاہ پناہی ءِ واستا۔
ایشانی تہ ءَ باختری ساکا، سیتھی ، ترکی ءُ کوشن بنت۔ ایشانی ھوں پدا وت ما وتی جنگ تا عیسیٰ پیدائش ءَ ہندوستان ءَ است بنت لہتیں سلوکس ءِ وھدے ریاست بنت کے رندا آذاد بنت۔۔ ہندوستان ءَ اشوک ءِ ریاستے پروش ءَ رند سک باز راج کے خانہ بدوش گوشگ بنت کاینت آباد بنت ایشانی دیمترے جاور بعد از عیسیٰ کاینت۔ چین ھوں یک سکیں کوہنیں تہذیب ئے ءِ واھوند انت اشوک ءِ وھداں چین ءَ بادشاہتانی رِچ برجاہ بیت ءُ جتا جتائیں خاندان کاینت و رونت بلے 246 پیش چہ عیسیٰ ءَ ونگ چنگ نامیں یک عجبیں بادشاہے کیت ءُ ہوا نگ ٹی ءِ لقب ءَ پہ وت ایر کنت بزانکہ ” اولی شہنشاہ” ھمے ھاندان تاں دو ہزار سالاں چین سرا ھاکم بہ انت بلے ونگ چنگ چین ءِ تہا کوئنیں دین و مذہبانی منوکاں کُشیت ءُ کنفیوشس ءِ تمامیں کتاب و نسخہ ھاں بُن دیگے ھکم دنت تانکہ کنفیوشس ءِ تمامیں تعلیمات ھلاس کنگ بہ بنت ھکم ءِ تعمیل بیت ءُ لوگ پہ لوگ پٹ و لوٹ بیت ءُ تکریبن سک باز نبشتگیں کنفیوشس مذہبی کتاب ھلاس کُرت انت بیدے چے لہتیناں کے مردم ایشاں زمینے تہا کَل کن انت ۔۔ ہونگ ٹی تہنا طب ءِ کتابانانی ایر کنگے اجازت ءَ دنت ءُ کنفیوشس ءِ منوکیں سرجمیں خاندان کُشگ و ھلاس کنگ بوتاں، بازیں عالم و فاضل زندہ زند قبر کنگ بوتاں ۔۔ اولی شہنشاہ بوھگے سوْب ءَ ہمے خاندان کے شاہی پہمھگ بوت ھمیشانی پیش روؤاں نی تہا ” چی یِن ” خاندان گُڈ سری ھاکم بوتاں ءُ ایشانی سلطنت پنجاہ سالانی تہا ھلاس بیت بلے سجئیناں چے گیشتر تاکتور بادشاہے ھیسیت “ہوانگ ٹی” ات ءُ ہمیشاں ” دی گریٹ وال آف چائنا ” بندات کُرتگ ات ۔ ایشاں چہ رند ” ھان ھاندان ” چار سد سال ھاکمی کناں ایشانی ششمی بادشاہ ” ووٹی ” بیت کے تاتاریاں شکست دنت ءُ پنجاہ سال بادشاہ بیت، یک مشہوریں بادشاہاں چے یکے بیت ،چین ءِ تہا بودھ مذھب تالان بوھگے وھد ھوں ہان کجول ءِ زمانگہ بیت ۔۔ھان خاندان ءَ دارے بلاکاں چے شنگکاری ءِ کار بندات کُرت ۔۔ہان کہول ءِ زمانگ ءَ نوکری و پہ دیگا مزنیں کارا چکاس گرگے رسم بندات بیت ۔۔ ہمے چکاس ءِ گرگ و کار کنگے گپ موریہ ءِ زمانگا ہندوستان ءَ ھو گندگ کیت۔ چین ءَ چکاس گرگ و سرکاری مزن مزنیں نوکریانی سر ءَ آرگے رواج مرچاں ھلاس انت بلے ہزاراں سال پیش گوں تُرندی ءَ رائج بنت۔۔ چین سرا ما انگت اھوکیں وھداں بزاں بعد از عیسیٰ کسانیں چمشانکیں دیاں بلے نوں ما چاراں یورپ ءَ چے چے بوتگ ہمے زمانگاں ۔ روم ھوں ہمے زمانگاں سک تہاری و جہالتانی آماچ بیت ءُ جنگ ءُ جدالی باؤٹ بیت۔
روم ءِ آباد کنوک نہرو ءِ ھیالا آریائی نسلے مردم بنت ءُ روم ہشتمی سدی پیش چہ عیسیٰ ءَ بندات بیت کے کورانی ءُ دریا ءَ نی کش ءَ آباد بنت بلے مدان مدان ءَ ہمے کسان کسانیں آبادی شہری ریاست جوڈ بنت ءُ اٹلی ءِ نیمگا گام جن اَنت ۔۔ روم ءِ تہا دو طبقہ بنت یکے روسا گُشگ بنت کے مالدار و زمیندار بنت ءُ دومی لس مھلوک کے گریب پوریاگر بنت کدی ھوں ایشانی مالی ھالت شر نہ بنت یکے دومی ءَ گِر و چیل بنت ۔۔ بلے روم ءِ تہا غلام دارگے رواج ھوں چہ بندات ءَ است انت کے غلام ھاں ہچ وڈیں ھق دیگ نہ بیت بلکیں تہنا پہ کُشت و خونی لیبانی واستا دارگ و ایر کنگ بنت ۔۔ روم ءِ گیشتر تباہی آروکیں جنگ گوں کارتھیج ھاں بنت ۲۳ سال یک جنگے264 پیش چہ عیسیٰ ءَ بندات بیت ایشی تہا رومہ باج ءَ برنت بلے اے جنگے ۲۲ سال ءَ رند یک برے پدا کاتھیج وتی یک جنرل ءِ دیم دیاں کے سکیں دلیریں جنگولے بیت ” ہنی بال ” ہمے مرد ات کے ایشی باز پریشان کتگ ات رومہ ءَ را بلے گُڈ سرا ایشی درستیں مردم ۲۰۲ پیش چہ عیسیٰ ءَ جنگ و ھلاس کنگ بنت ءُ اے مرد زہر وارت و وتی زندگی ءَ ھلاس کنت ۔۔ روم ءِ جنگانی تہا باج برگ ءَ رند رومہ سک مغرور و زالم جوڈ بنت ہمے سوْب بیت کے “اسپارٹکس” نامی یک زہم جنیں گلامے ءِ مستری ءَ گلام بغاوت کناں و شش ہزار گلام یک جاہ “ایپین” ءِ سڑک سرا پاھو دیگ بنت ۔۔ چِد و رند ھالات خانہ جنگی ءِ نیمگا روگ بندات کناں روم ءَ سینٹ ءِ تہا فوج ءِ سردارانی میزان میزان ءَ تاکت گیش بیت جنرل وت ما وت ٹَکر زورگ بندات کناں فوج ءِ تاکت کمزور بیت ہمے سوْب ءَ پارتھیا (عراق) ءِ سرزنش کنگا ۵۳ قبل چہ عیسیٰ ءَ رومی لشکر دیم دیگ بیت کے عراقی ایشانی لشکرے چٹ صفایا ءَ کن انت وتا مھکم کن انت۔۔ پارتھیا ءَ نی سلطنت ءُ جنگانی کسہ ھاں من دیما ترا ساسانی دور ءَ پیسر کاراں
روم ءِ تہا رندا دیگا بازیں مزنیں نام پیداک بیت۔ بازینے کوشگ بنت پہ اقتدار ءِ گر و چیل ءَ و دولت ءِ ھاسل کنگے واستا۔۔ ایشانی تہا “جولیس سیزر” 44 پیش چہ عیسیٰ ءَ سینٹ ءِ سیڑیانی سرا “بروٹس” نامیں سنیٹرے ءِ دستا کوشگ بیت ءُ جولیس سیزر تہنا یک سپاہی ءِ نہ ات بلکیں نبشتہ کارے ہم بوتگ(De Bello Gallicنامیں کتابے ھوں نبشتگے ،روم ءِ لشکرے دیگا یک بامردیں سپاہی ئے “پامپے” بیت کے جولیس سیزر ءِ دست ءَ مریت۔۔ ایش دوئیں پہ ھاکمیت ءِ واستا مدام یک و دومی ءَ دیم پہ دیم بنت ، جولیس سیزرءِ یک براس زھگے کیت روم ءِ بادشاہ بیت ” اکٹیوین” ءُ وتی ناکو سیزر ءِ موت ءِ بیراں گِرگ لوٹیت ءُ سجئیں تاکت ءَ وتی دست ءَ کنت ءُ جولیس ءِ مرگ ءِ بیر ءَ اے پیم گیپت کے جمہوریت و سنیٹ ءِ تمامیں اختیاراں پچ گریت ءُ وتی اختیار ءَ کنگا رند ” اگسٹس سیزر ” ءِ پنام ءَ زوریت ۔۔ روم ئے اے زمانگے اگاں ما کبزہ کتگیں مُلکاں بچاراں گڈا سکیں پراہ و شاگانیں ریاستے بیت سجئیں اٹلی، روکپتی اسپین ءُ فرانس، رودرتکی یونان ءُ کوچک ایشیائے کوہنیں یونانی ریاست، گوریچانی افریقہ ءِ تہا مصر ءُ گوریچان ءَ جرمنی ءِ رائن کور ءُ روس، سنٹرل یورپ ءُ رودرآتک ءَ تا عراق ءَ رومن ایمپائیر بوتگ۔ بلے اے تاکتوریں روم ءِ زوال ءَ من دیمترے تاکاں نبشتہ کناں چاراں روم چوں زوال پزیر بیت۔
عیسیٰ ءِ ودی بوگ ءِ زمانگ ءَ چے نوکیں سالانی ھساب بزانکہ سنہ عیسوئی بندات بیت، چِد و دیم ما بعد از عیسیٰ نبشتہ کناں A.C بزاں عیسیٰ ءِ ودی بوھگا رند ءُ اگاں جاگہ جاگہ پیش چہ عیسیٰ نبشتہ بوت بزاں تاریخی مثالانی ھوالہ اَنت ۔۔ عیسیٰ یک یہودی ءِ بیت ءُ “ناسرا” ءَ پیداک بیت ، “گلیلی” ءِ تہا وتی دین ءِ تبلیگ ءَ بندات کنت ءُ 30 سالے عمر ءَ “بیت المقدس” ءَ کیت ءُ گوں آھگ ءَ روم ءِ گورنر “پانٹیٹس پائلٹ” ءِ عدالت ءَ عیسیٰ سرا ٹرائل بیت و سزا دیگ بیت پرچہ کہ عیسیٰ امیر و ریاکارانی ھلاپ بیت و ایشاں ھراب لیکھیت بلے عیسیٰ پہ وتی دین ءِ تبلیگ ءَ باریں کجا کجا شوتگ زانگ نہ بیت ہمیشکا من دیگا کتابی ھوالہ دیگ نلوٹاں ءُ تھنا “جواہر لال ” ہمے کتابی ھوالہاں گوں دیما جُنزاں۔ عیسیٰ ورنائی ءَ “گول گوتھا” شہر ءَ 24 سالے عمر ءَ صلیب سر ءَ سزا دیگ بیت ءُ کوشگ بیت۔
رومہ عیسیٰ ءَ سیاسی باگی گُشنت ءُ یہودی سماجی باگی ءِ سرپد بنت ۔۔ نہ کے عیسیٰ ءَ ءُ نہ کہ عیسیٰ دین ءُ تبلیگاں کس ویلیو دنت ۔۔ ہچ جاگہ بلکیں فلسطین ءَ ھوں کس پجا نیاریت عیسیٰ کے اِنت ءُ لہتیں پجاروک ھوں وتا چیر دینت و عیسیٰ ءِ دین ءَ نہ زورنت بلے لہتیں سالاں رند “پاؤل” نامیں مردے ودی بیت کے عیسیٰ ءِ ندیستا بیت بلے عیسیٰ ءِ دین ءَ دیما بارت ۔۔ پاؤل یک قابل و عالمیں انسان ءِ بیت وتی دینی تبلیگ ءَ سوبمند بیت میزان میزان ءَ عیسیٰ ءِ دین تالان بوھگ بندات کنت بلے بندات ءَ یونانی سرپد بنت اے یہودی دین ءِ بہرے و پرواہ ندار انت پاؤل ءِ تعلیماتاں بلے وھدے کے عیسائیت ءِ منوگر روم ءِ تہا بادشاہے بُت ءِ پرستش ءَ چے انکار کناں گڈا اے گپ رومی بُت پرستاں سک تکانسر کنت ءُ ارچ یکے کے اے عمل ءَ عیسائیاں گوں یکجاہ اے کارا کنت سزا موت دیگ بیت ۔۔ بلے دومی نیمگا پاؤل ءُ عیسائیت ءِ دین ءِ منوگر وتی دعوت ءَ جاری دار انت بقول “میکاولی” کے اٹلی ءِ سیاسی نبشتہ کارے بیت جاگہے گوشیت” مذہب ارچ حکومت واستا اژدری انت باھدیں ارچ بادشاہے یک انچیں دین ءِ منوگر بہ بیت کے آ سرپد بیت دروگیں دین ئے ” ءُ دگہ جاگہ “کارل مارکس گوشیت مذہب پہ لس مھلوک ءِ واستا افیون ئے “بلے چہارمی صدی عیسوئی ءَ بزانکے عیسیٰ ءِ ودی بوھگے چار سد سال رند روم ءِ یک بادشاہے
” قسطنطین ” عیسائی جوڈ بیت ءُ وتی ریاستے سرکاری مذہب ءَ عیسائیت کنت ( قسطنطین اگسٹس سیزر ءَ چہ ۳ سد سال رند بادشاہ بیت) ہمیدا چے عیسائیت ءِ سرا بھث و مباحثہ بندات بنت ءُ عیسیٰ ءِ الویت سرا گپ چست بیت ۔۔ قسطنطین ءِ یک جانشین ءِ ” جولین” ات کے عیسائی دین ءِ نہ من اِت ءُ جُہدے کُرت وتی کوہنیں دیوی و دیوتا ءَ نی پرستش ءَ پدا بیاریت و روم تہا رائج بہ کنت بلے سوبین نہ بیت۔۔ جولین ءَ رند ” تھیوڈوسیس روم ءِ بادشاہ بیت ءُ یک کٹر عیسائی ءِ بیت ءُ جرمن قبائلانی اُرشاں ساری روکپتی و رودرتکی دوئیں روم ھاں یک جاہ کنت بلے جرمنانی اُرش ءَ رند روم پدا دو بہر بیت۔۔ دیمے بادشاہ ” جسٹی نین ” قسطنطنیہ ءِ تخت سرا 527 تا 565ء نندیت ءُ “ابا صوفیہ” ءِ شاہکاریں چرچ ءَ بندیت ءُ یونانی فلاسفر ” افلاطون ” ءِ اکادمی ءَ نی سرا پابندی جنت ءُ ہزار سال ءِ فلسفہ وانینوکیں ادارہ بند بیت ءُ جسٹی نین قسطنطنیہ ءِ تہا یونیورسٹی ءِ بندیت ۔۔ جسٹی نین ءِ تُرس ہمے بیت کے فلسفہ ءِ وانگا چہ لس مھلوکے یانکے نودربرانی تہا سوال چست کنگے شعور کیت ءُ باگی بوھوک بندات بنت ءُ چرچ ءِ بے باوریں تعلیماتانی سرا کس باور نہ کنت ءُ سوال چِست کنوک ودی بنت۔
روم ءِ زوال چوناھا ششمی سدی عیسوئی ءَ بندات بیت، اولی سر ءَ جرمن قوم ءِ یک گوتھ سردار ءِ ” الارک” اٹلی سر ءَ 410ء اُرش کنت و کبزہ کنت رندا دیگا یک جرمن قبائل ءِ ” ونڈال” چہ فرانس ءُ اسپین ءِ راہاں افریقہ ءَ کارتھیجانی زمین ٹِک سرا وتی یک سلطنت ءِ جوڈ کن اَنت ءُ ہمیدا چہ بحر روم ءَ گوازین اَنت اٹلی ءَ سر بنت ءُ روم ءَ کبزہ کن اَنت۔۔ ہمے وھد اِنت کے چہ منگولیا ءَ “ہن” قوم زورآور بنت ءُ “اٹلا” نامیں سردارے قسطنطنیہ ءَ چہ مزنیں مال ءُ دولتے پچ گیپت و دیم پہ روکپتی بہرے نیمگا اُرش کنگے نیت ءَ پُتریت گڈاں جرمن قوم تُرس اَنت ءُ چہ ایندگہ شاہی لشکراں چہ کُمک لوٹنت کہ اٹلا ءُ ہن ءِ لشکر ءِ دیم ءَ بِدار اَنت ۔ جرمن قبائل و شاہی لشکر ” ٹرانس” ءِ میدان ءَ دیم پہ دیم بنت جنگ بیت ءُ اے خونریزیں جنگے تہا یک و نیم لکھ ءَ چہ گیش مردم مِرنت اٹلا و ہن لشکر پروش ورنت بلے اٹلا ءِ سرا انگت جنگ سوار بیت ءُ روت اٹلی ءَ 451ء ءَاٹلی ءَ سر بیت ءُ بازیں شہراں لُٹیت ءُ رندا بُن اِش دنت ءُ مر اِیت۔ اٹلا ءِ دہشت و سنگدلی ءِ نشان پشت کپنت، چل سال ءَ رند تھیوڈرک” گوتھ روم ءِ گُڈی بادشاہ بیت ءُ کیت بلے زوت ھلاس بیت ءُ ” جئی نین” کے قسطنطین سلطنت ءِ بادشاہ بیت اٹلی ءُ سسلی سرا کبزہ کنت ءُ زوت پدا روبرکتی سلطنت ایشانی دستاں چے در کیت ءُ پدا جرمن روبرکتی روم ءِ سرا کبزہ کناں ءُ قسطنطنیہ تہنا پشت کپیت ءُ روم یک کمزوریں ریاستے ئے حیثیت ءَ پشت کپیت ءُ عیسائیانی وت ما وت ٹَکر برجاہ بنت۔
بادشاہ قسطنطین وھدے روم ءَ دو بہر کنت 326ء ءَ یک نوکیں شہرے آباد کنت “قسطنطنیہ” ءُ ہمیشرا وتی کیپٹل جوڈ کنت اے جاگہ مروچیگیں استنبول انت کے اے شہرے یک نیمگے یورپ و دومی نیمگا ایشیاء بیت ۔۔ نوں روم ءِ دو کیپٹل بنت یکے روم ءُ دومی قسطنطنیہ کے بادشاہ وت ہمیدا نشتگ بلے روکپتی روم ءَ را جرمن ءَ نی دو قبائل ونڈال ءُ گوتھ سک لُٹ اَنت ءُ ایشاں گوں اھوار ونڈال ءُ ہن راج ءَ روکپتی روم ءِ سلطنت تباہ کرت ءُ ایشانی ھمراہ دار روم ءِ دومی طبقہ ءِ لس مھلوک اِت اَنت کے اھوانی سر ءَ امینکس ٹیکس جنگ بوتگ ات کے سک چیر تریتگے تاں و دری راجاناں وش آتک اِش کُرت۔ بلے دومی نیمگا رودرتکی روم بزاں قسطنطنیہ انگت یازدہ سال وتی تخت ءَ واھوند بنت ءُ 1453ء سنہ ءَ عثمانی ترک فتع کناں قسطنطنیہ ءَ۔ عیسائیت ھوں روم ءِ وڈا دو بہر بیت یکے رومن ءَ نی چرچ کیتھولک ءِ سروکی ءَ پوپ کنت ءُ قسطنطنیہ ءِ آرتھوڈاکس چرچ ءِ سروکی ءَ یونانی کن اَنت ۔ اے دوئیں فرقہ ءَ نی نیام ءَ سداں سال جنگ بیت ءُ روکپتی روم ءِ تہا جرمن قبائلانی اثر سک باز بیت ہمیشکا پوپ گوریچانی جرمنی ءِ یک جرمن راج فرنیکس ءِ کُمک ءَ لوٹیت ءُ پوپ ہمیشانی سردارے ءَ را بادشاہ جوڈ کنت ءُ وتی سلطنت ءَ “مقدس رومی سلطنت” ءِ نام دنت ءُ اے مقدس ریاست تاں یک ہزار سال برجم بیت ءُ فرانس ءِ بادشاہ نپولین اے سلطنت سرا کبزہ کنت ءُ ھلاسے کنت بلے ما گنداں پدا ” کایزر/ قیصر ءُ زار” وڈیں باشاہ پدا ہما مقدس سلطنت ءَ بحال کناں و نند اَنت تختانی سرا، ایشانی گُڈ سری وھد جنگ عظیم ءَ گوں آسر بیت ۔۔ روم ءِ تہا عیسائیت وھدے سک تاکتور بیت گڈاں علم و فن ءَ چہ لس مھلوک مدام دور دارگ بیت و چرچ ءِ ھکمرانی قائم کنگے واستا ہزاراں جنین آدم جادوگری ءِ الزام ءَ زندہ زند سوچگ بیت، سدانی کچ ءَ وانندہ و سائینسدان ھوں زندگ ءَ سوچگ بنت ۔۔ مزن مزنیں بادشاہ چرچے ھکم ءِ پابند بنت ءُ گوتھک طرز تعمیر ءِ چرچ یازدہمی سدی ءَ سجئیں یورپ ءَ بندگ بنت (ایشی سوْب ہما گوتھ بادشاہانی رِچ بیت کے روم ءِ بادشاہ بنت)کے تا روچ مروچی است اَنت ۔۔ بلے اے تاکت ھوں ھلاس بیت ہمیشکا ما روم ءَ چے نوں دیم وتی سفر ءَ بندات کناں ۔
* پارتھیا ءُ ساسانی ءَ نی دور ھوں دنیائے یک سرے ءَ سر چست کناں۔ جُست ایش اِنت پارتھی کے اَنت ؟ سکندر ءِ لشکر ءِ یک سردارے سلوکس بیت کے سکندر ءِ مرگ ءَ رند ایشی اولاد ۳ سد سالاں تک ھندوستان ءَ بِگر تاں ایشیاء کوچک ءِ تہا ھاکم بنت ایشانی دور ھکومتی ءَ ھلاس کنوک ہمے پارتھی بنت ۔۔ اے سنٹرل ایشیاء ءِ جاہمنند بن ءُ روم ءِ جمہوری ھکومت ءِ گُڈی وھدا رومی ھاں شکست دینت ءُ وتی بادشاہی ءِ قائم کن اَنت ءُ سک مھکم بنت ایشاں پدا روم شکست دات نہ کنت ءُ ایران ءِ نام ءَ پارتھیا ایر کن اَنت اے ہمے زمانگ ءَ نزیک ۳ سد سال ھکومتی کناں ءُ پارتھیا ءَ یک انکلابے ءِ دروشم ءَ ایشانی ھکومت ھلاس بیت ءُ ایرانی لس مھلوک وتی مذہب ءُ زبان ءِ یک سردارے وتی بادشاہ کناں ” اردشیر اول” اے یک ساسانی خاندان ءَ چہ مشہور بیت ءُ یک کٹر زرتشتی ءِ بیت ءُ ایندگا مذہبی منوگرانی سک ھلاپ بیت ءُ روم ءِ لشکراں گوں مدام جنگ و چوپ کناں، ساسانی روم ءِ یک بادشاہے ھوں جنگانی تہا دسگیر کناں ءُ یک وھدے قسطنطنیہ ءِ سک نزیک سر بنت مصر ءِ سرا ھوں کبزہ کناں بلے ہفتمی سدی ءَ وھدے اسلامی لشکر ایران ءَ کاینت گڈاں ساسانی ءَ نی دور ھلاس بیت ایشانی بازیں مھلوکے لَڑ و بار کنت ھندوستان ءِ نیمگا تچنت کے تاں روچ مروچی ” پارسی” ہما ساسانی نسل ءَ چے تعلق داراں ءُ ھندوستان ءَ جاہمنند بنت۔ ایران ءِ تہا ساسانی دور ھکومتے زمانگ ءَ ” شام” ءِ ریگستانی علاقاہاں یک مُلکے بیت ” پال میرا بعلبک” کے ایشی سرا رومی لشکر کبزہ کناں ءُ اے ملکے بادشاہ یک جنیں آدم ءِ بیت ” زنوبیہ” یک نڈریں شیر ذال ءِ بیت رومی لشکر اے ذالے دست و پاداں بند انت ءُ روم ءَ بَر اَنت ۔۔ ہمے پیمیں یک شیر ذالے جولس سیزر ءِ زمانگ ءَ مصر ءِ ھاکم بیت ” کلیوپیٹرا ” نسلن مقدونین ءِ بیت ” بطلیموس خاندان ءَ چہ تعلق داریت۔ سکندر ءِ مرگ ءَ رند مصر ءِ تہ ءَ بطلیموس خاندان ءِ ھکومت بیت کلیو پیٹرا ہما ھکومتی رِچ ءَ برجاہ داریت ءُ سکیں شر رنگے بیت ” مقدونیہ ءِ شہزادی” ءِ پنام ھوں گونے بیت وتا مارے ءَ چہ ڈنگ جناینیت ءُ مر اِیت۔من وتی چمشانکے تہا جُہد کناں تاریخی ہما واقعاتاں بیان کناں کے دنیائے سرا وتی نقش اِش مدام ایر کرتگ انت۔۔ اسلام ءِ آمد ہفتمی سدی ءَ چے دنیائے تاریخ ءِ تہ ءَ یک نوکیں رنگے گندگ کیت دنیائے گیشتر آبادیں مُلک بادشاہانی زیر دست بنت اے زمانگ ءَ ہندوستان ءَ ” راجہ ہرش ” نامیں بادشاہے بیت ءُ 647ء ءَ مریت ءُ ہمے زمانگ ءَ بلوچستان ءَ چے اسلامی لشکر ودی بیت و سندھ سرا کبزہ کنت ءُ ہمیدا دارنت ہندوستان ءِ تہا نہ پُترنت تانکہ ۳ سد سال ہندوستان سرا دیگا اسلامی اُرش نہ بیت ۳ سد سال رندے اُرش ھاں ھوں ہما مسلمان کن اَنت کے عرب نہ بنت بلکیں ھما بنت کے نوک مسلمان بوتگے تاں ۔۔ ہمیدا ھندوستان تہا ہشتمی سدی ءِ گُڈسرا یک سکیں زہین و لائقیں بادشاہے تخت سرا نندی ” شنکر آچاریہ” کے وتی عقل و ھوش دلیل و منطقاں گوں بدھ مذہب ءَ چٹ چہ ھندوستان ءَ ولگوج کنت ءُ ھندو دھرم ءَ پورا ھندوستان ءَ تالان کنت۔ ملکے چاریں کُنڈاں سنٹر (مٹھ) جوڈ کنت ارچ جاگہ کے دورہ کنت لس مھلوک لکھانی ھساب ءَ وتی رھشونے دیما در کیت ۔۔ دلانی سرا بادشاہی کنوکیں ھندوستانی رھشونانی تہا آچاریہ ءَ دیم کس نگوزیت شنکر آچاریہ “شیومت” ءِ پرچار ءَ کنت ءُ مروچی ھندوستان ءِ کوہنتریں مندر “شیو مندر” گوشگ بنت کے آچاریہ ءِ دور ءَ بندگ بنت ۔۔ آچاریہ ۳۲ سال زندگ بیت بلے ھندوستانے تہا “برہمن رھشونی” ءَ وتی نام ءَ کنت۔ شنکر آچاریہ یک کتابے ھوں نبشتہ کنت ” نیتی سارا ” ءُ اے کتاب چندرگُپت موریہ ءِ وزیر چانک ءِ نبشتگیں کتاب “ارتھ شاستر” پہمیں کتابے بیت بلے چانک ءِ کتابے درجہ باز مستر بیت تاریخ ءِ تہا ۔۔ نیتی سارا ءِ کُمک ءَ اچاریہ ءِ دورے بازیں گپ واضع بنت کے اچاریہ گوشیت ” رنگ و نسل ءِ سوْب ءَ انسان ءِ روح برہمن بوت نہ کنت” بزانکہ ذات پات ءِ بہر و بانگ رنگ نا بلکیں قابلیت و اہلیت ءَ چہ بیت۔ راجہ باھدیں خاندانی تعلق و وت سری ءَ کار مہ کنت بلکیں جمہوری راہاں وتی پیسلہ ھاں بہ کنت۔ اے کتاب ءِ تہ ءَ تمامیں زمینی ھقاھق نبشتہ انت ۔۔ راجہ ءِ زیر دست آفیسرانی کار و کردانی ھال مان انت ۔۔ دیہی و شہری زندگی ءَ نی انتظام۔
سڑک روڈ پُل گٹر نالی ءَ بِگر ارچ چیزے ھال نبشتہ اِنت پنچاہیت ءُ کِشت و کِشار ءَ بِگر ایشانی تہ ءَ بھرتی کنوگے ھال ھوں نبشتہ اِنت ۔ نیتی سارا ءِ تہ ءَ نبشتہ اِنت ” اگاں لس مھلوک یک سرکاری افیسرے ءِ شکایت ءَ بیارنت گڈاں راجہ وتی افیسرے بدل ءَ مبیت ” پنچایتانی کمیٹی جوڈ بنت اگاں کسے بد عنوان بہ بیت فوراً برطرف کنگ بہ بیت۔۔ اچاریہ ءِ دور ءَ ذالبول ھو پنچائیت کمیٹی ءِ بہر بوتگاں ۔۔ بھاسکر آچاریہ نامیں مردے ئے جنک ” لیلا وتی” یک ریاضی دانے گوستگ ءُ ہمے وھداں ” برھما گپتا” نامیں مردے ریاضی ءِ ” کسر اشاریہ” ءَ تخلیق کنت ءُ الجبرا ھوں ھندوستانی ءَ نی ایجاد انت کے رندا عرباں چہ ھندوستان ءَ سر بیت و “الجبرا” جوڈ بیت ۔۔ اچاریہ ءَ ابید ھندوستان ءَ باز مزنیں تاریخی دورے گوازینتگ من جُہد کناں ہما وقتانی ھساب ءَ دیما جُنزاں بہ کناں ۔۔ ھندوستان ءِ سرا مغل ، ترک ، افغان ءُ پرتگیز ءُ انگریزانی اُرش ءُ ھاکمیت ءِ یک دراجیں تاریخ ءِ ھست ما دیمتر ءَ بیان کن آن اِش۔
روان انت
دی بلوچستان پوسٹ: اے نبشتانک ءِ تہ ءَ درشان کُتگیں ھیال ءُ لیکہ نبشتہ کار ءِ جِندئیگ اَنت، الّم نہ اِنت کہ دی بلوچستان پوسٹ رسانک نیٹورک ایشانی منّوک بہ بیت یا اگاں اے گل ءِ پالیسانی درشانی انت-