درپشناکیں اکسچریں کمانچر بلوچ
نبشتہ کار: گنی بلوچ
دی بلوچستان پوسٹ
مردم انچو ابیتک ابیتکیں گوشیگاں سرجمیں جھان منی سرا کپتگ بگندے من ءَ مردمانی مَرگ ءَ وَ توریتگ بلے ناکہ چُش ، مردم چَہ تہ ءَ روچ پہ روچ پُرشان ءُ ھردگ ھردگ بوْان اِنت تی چمّاں جھان تھار دیم بوْان اِنت نکہ گپ ءِ تب نکہ دیوان ءُ مجلسِانی کچاری پورہ تیوگیں بیران بوتگ اَنت سوزناکیں درد گوں ھیالاں مَجگ ءَ ایر کپان اَنت گیشتر تاجگ بوْان اَنت گندے ٹپ ءَ کہ واد پرجَن اِیت سوزمانیں درد باھند کن اَنت نکہ زمین زوریت نکہ آزمان گوں اندوھیں درداں آزمان ءُ زمین ءِ میان ءَ تئی سَسا ھمود ءَ دْرنگ اِنت نکہ آزمان ءَ پہ مدامی بال ءَ روت نکہ زمین ءَ ساکم بیت لھتیں مھروانیں دوستیں یار ءُ بیلانی سِدگ گران اِنت بلے مردم انچیں جاگہ ءِ ھم پہ وت نہ گندیت کہ تُشے بِہ گِریت ءُ اَرسے بِہ ریچیت ءُ تُشے دردانی بار کمتر ءُ گھتر بِہ بنت ءُ کمے وھداں ساکم بِہ بیت گندے ترا گوں رپتگیں انسان ءَ یات بندوک بہ بنت ءُ ھمے یات ساھت ما ساھت آس ءَ کَشتگیں تیرکُوّ ءَ گون کاینت سینگ ءَ آپ کنت اَنت گُٹگاں سِند اَنت ۔
بلے چے بِہ کنت گُلامیں انسان گُلامی وَت نادراھی ءِ مئے لاھکیں ورناہ کہ چَماں پولگ بنت اے دراہ گُلامی ءِ توک اِنت مئے گور ءَ لومپ اَنت پرچاکہ مارا کسانُکیں نادراھی کُشت کنت گُلامی مہ بوتیں زَر ءُ نادراھجاہ بوتگ اَت نادراھجاہ کہ بوتگ اَت مئے اے کسانُکیں نادراھی ءِ علاج بوتگ اَت علاج کہ بوتگ اَنت مئے لاھکیں ورناہ پشکپتگ اِتاں ما چُش دردیگ نہ بوتگ اِت ایں۔
کمانچر ءَ گْوشت کہ سَکاں باز کار پشکپتگ اَنت اے پشکپتیں کاراں اگاں ما ورناہ مہ کن ئے کئے اِش کنت پہ ما نوکیں بانداتے کئے شوھاز اِیت پہ مئے پدریچ ءِ شادمانی ءَ کئے ھید ریچ بیت اے کار من ءَ ترا کنگی اَنت ھرکس ھمُک بلوچ ءَ را جھد کنگی اِنت یکّے اکس ءِ کَش اِیت دومی چار لبز نبشتہ کنت سیمی دِگانی سرا جاگ ءُ سلوات کنت چارمی دیگ ءَ کاری ءَ گوں گلائیش بیت ھرکس ءَ را وڑی نہ وڑی ءَ پہ سرزمین ءَ جھد کنگی اِنت مروچی اے گرانیں بار مئے کوپگاں اِنت مارا اوپار کنگی اِنت ءُ اے گرانیں بار منزل ءَ را سر کنگی اِنت ءُ نوکیں پدریچ ءِ کوپگ سبُک تر کنگی اَنت پرچاکہ ناکو وت سرمچار ءِ اَت آ مدام جھد ءَ اَت گلامی ءِ زمزیلانی سِندگ ءَ ھُنرسازگ ءَ اَت بکول ءِ اکتریگ ءَ کمانچر ءِ کیمرہ کمانچر تُپگ اَت تیر آئی ءِ گوناپیں اکس اِیتاں پمیشکا گوشاں کہ تیوگیں اکسکار ایمانداری ءَ کار بِہ کن اَنت کمانچر ءِ گچین کُرتیں کِشگ ءِ مسافر بِہ بنت کمانچر ءِ دیستگیں واب ءُ ارماناں سرجم بِہ کن اَنت کہ کمانچر ءِ ارواہ تاھیر بِہ گپت ۔
کمانچر بلوچ ءِ کیمرہ بلوچستان ءَ یکّوے سفر ءَ اَت دم بَرگ ءِ نامے نہ زانت ءِ کہ دم بَرگ چونیں نامے مھلوک آئی آکسانی شیدائی اَت آئی کیمرہ زمین ءِ ھمُک شئے ءَ بیام کنگ ءَ اَت زمین ءِ ڈَولڈاری ءَ بگر تانکہ بدرنگی ءَ وتی کمیرہ ءِ چم ءِ تہ ءَ نزآرگ اَت پرچاکہ اے لاگریں مرد ءَ گوں سرزمین ءَ بے کساس مھر اَت یک انسان ءِ گوں ھاک ءَ مھر بہ کنت آئی را ءَ ھاک ءِ ھر شئے ءَ مھر ءِ سنج کَش اَنت ھر کُج ءَ کہ بیوسیں بلوچانی جیڑہ ءُ جنجال ءِ کہ بناہ بوت ناکو گوں وتی درتگیں بوٹ ءُ جنڈیں چادر ءَ ھمراہ ءِ کیمرہ ءَ ساڑی اَت آئی ءَ تیوگیں بزگی ءُ نہ دسرسی وتی کیمرہ ءِ تہ ءَ گپت ءُ بند کُرتاں کہ دگنیا ءُ جھان ءَ بلوچستان ءِ بزگی ءَ پیشبداراں کہ بلوچ راستی ءَ چونیں زندمان ءِ واھُندیں ۔
بکول ءِ سنگت ئیگ ءَ اے اکس ءِ کَشگ تھنا یک بھانھے بوتگ ھکیکت ءُ راستی ءَ آئی ءَ وتی زمین ءُ راج ءَ مھر بوتگ کہ اکسانی دْروشم ءَ درشان ءِ اِش کُرتگ بہ کنت آ مکران ءَ بگر تانکہ کوہ سلیمان ءُ کُنڈ کُنڈ ءَ تاں اے بْراھداریں سرزمین ءِ شیدائی بوتگ آئی ءَ مروچی مارا درستاں یلہ کُرت شُت بلے آئی تْرانگ ءُ تھتال درد رَگاں تراشان اَنت اندوھاں وَران اَنت پرچاکہ مارا لاھکیں انسان دوستگیں سنگت زمین دوستیں مھروان نام ءَ نہ بیت ڈَولڈاریں زمین آشک اُمر نہ جَن اَنت تھنا مئے رنگیں نابودانی اُمر سَکّاں دراج اِنت بلے اے نابودیں مُر ءِ دراجی ءَ چی پائدگ اے دراجیں اُمر بے کرد ءَ زوال ءُ اوادگ اِنت کمانچر ءِ کرد اے سرزمین ءِ مھر اے اکسکار ءِ تہ ءَ ساڑی اَنت آ مارا ھر وھد یک ڈَولڈاریں ورنائی ءِ تْرانگاں پرّینیت ھمے بْرادریں سرزمین ءِ ڈَولڈاریا سربلندی اَنت ۔
کمانچر درویش ءُ ملنگ ءِ اَت آئی جیگ ءِ بٹن پَچ اَت آستونک لونجان اِیتاں سادگیں ورنائے اَت وش روہ ءُ وش گپ ءِ اَت کیمرہ کمانچر ءَ گور ءَ اَت ھر کَس ءَ گوں ھور ءُ تور اَت آئی چمّاں تیوگیں بلوچ یک ھساب ءَ اَنت پرچاکہ آ وت سرجم ءَ بلوچے اَت ءُ بلوچستان آئی ءِ سرزمین اَت شپ ءُ روچ سفر ءَ اَت بلے آ ھچ جاگہ مسافر ءِ نہ اَت پرچاکہ آ سرجمیں بلوچستان آشناہ اَت ناکو تیوگیں ھند ءُ دمگانی تب ءُ ھیلاں سرپد اَت ۔
کوہ سلیمان بلوچستان آئی دوستریں جاگھاں چَہ یکے اَت آئی ءَ بیہو بارو ءَ انچو گپ کُرتگ گُشیگاں آئی ارواہ بیہو ءَ کَل اَت بیہو ءِ زیبائی انچو درشان ءِ کُرت کہ انچو آئی ءَ وتی اکسکاری ءَ پیشداشتگ اَت آئی کوہ سلیمان ءِ مردمانی بارو ءَ انچو گپ کُرت ما گوش دارگ دَم نہ بُرت ھر وھد بلوچ درتگ پُچ ءُ بے سواسیں بلوچانی بارو ءَ گپ ءِ کُرت گْوشت کہ من سرجمیں بلوچستان ءَ تَرَّتگاں بلوچ یکّیں رنگ ءِ زندمان اِنت گُژن ءُ تُن نادراھی بےروزگاری تنگ دستی ءُ بے زَر ءَ بلوچ مِرگ ءَ اِنت کسانُکیں نادراھی کہ گپت آئی مَرگ ھمے نادراھی بیت بلکیں راستیں نادراھی بے روزگاری نہ اِنت گُلامی اِنت مئے چیز ءِ مھلوک چَہ تُرس ءُ چیز ءِ مھلوک نادانی ءَ گُلامی ءَ نادراھی ءُ بے روزگاری ءِ نام ءَ ایر کُرتگ من بے سمائی نشت ءُ گوش داشت کہ کمانچر ءِ دیدوکانی اندر ءَ پہ راج ءَ چُنت درد کماتگ آ ھسابی نہ اِنتاں چَہ درداں آئی چمانی تہ ءَ سُھری ءَ مانشانتگ اَت ءُ نرم نرم ءَ گپ اَت ۔
پمیشکا من گوش آں کہ کِردانی واھُند نَہ مِر اَنت آ نمیران بنت آ پہ زمین ءَ مھروان بنت راج پہ آ کرد ءَ مھر ءِ زَرشان اِیت کمانچر بلوچ پہ زمین پہ ھاک ءَ مھروان اَت ھمے ھاتر ءَ آئی کِرد جھان ءَ آشناہ اِنت ھمے لاگریں مرد ءَ پہ ھرچ بلوچ ءَ ساڑی بوتگ مکران بیت یانکہ ساروان جھلاوان بیت یانکہ کوہ سلیمان ڈیرہ بگٹی ءَ تُن جتّیں مھلوک کہ تُن ءَ مِرگ اَت ناکو ءَ چَہ مکران ءَ لانک بست پہ راج ءَ یک پاد ءَ راج ءِ ھمراہ اَت ھالاں ناکو کِسّہ کُرتگ اَت کہ ڈیرہ بگٹی انچیں جاگھے کہ سردار ءُ ٹکریانی سبب ءَ گریب ءُ نیزکار پہ وتی ھَکے گپ ءَ لَس مھلوک ءِ دیم ءَ کُرت نہ کن اَنت پرچاکہ سردار ءُ ٹکری اگاں اے بارو ءَ سرپد بہ بنت کہ اے نیزکارانی کُمک ءَ لَس مھلوک اتکگ پہ آ کُمکار ءُ نشتگیں نیزکاراں ازابی ءَ گھتر نہ انیت ۔
باز کِسّہ کمانچر ءِ سینگ ءَ چَرگ ءَ اَت باز کار پہ کنگ پشتکپت بلے وھد ءَ چَہ پیسر کمانچر چَہ ماں رُخصت بوْت کمانچر ءِ کیمرہ ءِ ھمُک گوناپ داتگیں اکس نمیرانی چیدگ اِنت، سنگریں کوہ ترپناکیں سنگ کانیگانی سبزیں نوگاپ کپوتانی زیپیں چیھال شانتُلانی دردمانیں کُوکُو جنگُلانی دیگر ءِ چُلی چُلی تیوگاں گمجتیں ارس گوار اَنت ءُ پرس ءِ پتر ءَ نشتگیں اَنت کوھاں سیاھیں جامگ ءَ گور ءَ اَنت چگرداں پُل شاپتگ اَنت کہ گورونڈیں کھیر گِمُران اَنت دراہ بے چاڈ بے سما اَنت ھر شئے گیش وت نَہ اَنت کہ اے چونیں گرانیں نوبتاں کہ سرجمیں آزمان ءَ مئے سرا لُمبتگ ھمے زمین ھمے ھور ءُ درچک ءُ شنزانی کماتگیں ترمپ کمانچر ءَ وتی کمیرہ ءِ تہ ءَ نزآرتگ اَنت مروچی ھمے زمین ءِ سینگ ءِ کمانچر بگلگیر اِنت آ ھاک ءِ شیدائی اَت زمین ھمُک شئے چَہ کمانچر ءَ آشناہ اَت پمے ھاتر ءَ اے سِنگ کوہ مُرگ ءُ مَدگ پہ آئی ءَ مھروان اَنت ارس شَل اَنت ۔
تی مھروانیں زمین پہ تو مھروان اِنت، دوستواہ ءُ یار سنگت بیلی پہ تو مھربان اَنت تو اکسانی دروشم ءَ مھروانی پیش داشتگ زمین ءِ گمجتیں سنگتاں پہ تو ھر نیمگ ءَ ڈیوا بالیتگ رُژ ءَ شھار ءِ کَش اِیتگ ھر وھد کہ ڈیوا بلان بوتگ اَنت اکسانی پریمانی شم ءَ تی کیمرہ ساڑی بوتگ اے رندے تی جندے اکسانی شم ءَ ڈیوا بلان اَنت تو ءُ تی کیمرہ ساڑی نہ اَنت چوناھا تو دل نہ بے کہ پہ تو چراگ روک بہ کن آں پرچاکہ تو پہ وتی راج ءَ رُژنائیں چراگ ءَ بَلان اِت ئے پہ رُژن ءِ ھاتر ءَ جَلک جنان اِیت ئے ۔
ھمے روچ ءَ کہ تئی کُنٹ پہ ھنکین ءَ جریدہ اَت آزمان تئی رُخصتی ءَ ارس گوارگ ءَ اَت زمین آزمان ءِ ارساں جانشود اَت کہ آئی ءِ مرید ءِ بے ساھیں کُنٹ آزمان ءِ ارساں زمین ءِ سینگ ءَ اوژناگ ءَ اَت دیم پہ ھنکین ءَ کُلیں بلوچستان تو رُخصت کُرت ءُ ابدمان بوتیں ۔
نوں ما پہ کئے اُوست ءَ بِہ ننداں کہ پہ ما دیگ ءَ کمانچر ءِ ودی بیت چُش بوت ھم کُرت نہ کنت پرچاکہ کَس کَسے جاگہ ءَ گپت نَہ کنت ھرکسے وتی کِرد ءِ وتی کردار ءِ ءُ وتی کارستاں بَہ گندے تئی رنگیں کارست ودی بِہ بیت بلے تو وتی کارستانی مَٹ وت اِیت ئے کَس دومی کَنڈ ءَ پُر کُرت نہ کنت تئی اکسکاری ءِ وتی اندازہ ءِ اَت کیمرہ ءِ گور ءَ کنگ ءُ مَنلگی ءُ درویشں کارستاں کس وتی کوپگاں درتگ نَہ کنت ھاں البتہ اکسکار مروچی بلوچستان ءَ باز اِنت ڈیجیٹل کیمرہ ءُ اسپیشل موبائل اِش گوں شریں اکس ھم کَش اَنت بلے تئی اکسانی سادگی تئی جند ءِ چھرگ یک اِتاں ۔
تو چُش وَ زانے کہ ترا گوں ھَور ءَ بے سکاس مھر اَت ھر وھد کہ ھَور ءَ اَت ترا کیمرہ گوں اَنت تو اکس جوڑ کنگ ءَ اِیت ئے بلے ترا ھال دیگ لوٹاں کہ ھما روچ ءَ تو نیمران بوت ئے آ روچی ھَور ءَ یک شَل ءَ گوارگ بناہ کُرتگ اَت جمبر گرندگ اَت ھَور شَلاں اَت من ءَ نان دیم ءَ اِیتاں ھمے ساھت سنگتی ءَ من فون کُرت ءُ تی نمیران ءِ ھال ءِ دات لُنکہ منی دپ ءَ جور بوت گوشیگاں آزمان زمین ءِ سینگ ءَ کپت ءُ چماں تھاروکی مانشان بوت ھَور بے لِزت بوت پَدا من چاریت کہ میسج ءِ اتکگ ءُ نبشتہ اِنت کہ کمانچر ءَ کراچی کَل کن ءِ اے ساھت منی تبیت گیشر ھراب بوت کہ اے رنگیں مھروانیں زمین دوستاں مردم پرچاکہ وتی جند ءِ زمین ءَ باھوٹ نَہ کن اَنت انچیں زمین دوست ءِ کہ سرجمیں زمین ءِ ھاک ءِ سُجدہ کُرتگ ءُ پُد ءَ وتی جند ءِ زمین ءِ باھوٹ مہ بیت مردم سَکاں پَدرد بیت بلے نہ زانیں چونکا تی سنگتاں زاناں نَہ مَنیتگ اَت تئی کَل کنگ کراچی ءَ یانکہ منی اے ارمان ءَ سرجم بوگی اَت دومی میسج ءِ اتکگ اَت کمانچر ءَ وتی ھنکیں بَریں وتی جندیں ھاک ءِ باھوٹ کن ئے بِہ گندے تُشے منی دل وش بوت کہ ھاک مرید پہ ھانی ءَ بگلگیر بیت کراچی تانکہ مکران ءَ یکشَہ ھور شلان اَت ءُ آزمان ءِ دپ پچ اَت تئی نازورکیں بدن آپانی تہ ءَ اوژناگ ءَ اَت تانکہ تو وتی ھنکین ءَ سر بوت ءِ ترا زمین ءِ باھوٹ اِش کُرت ھَور ءَ ھما ساھت چَہ پَہ گوارگ بند کُرتگ تو گوں زمین بگلگیر بوت ءُ ابدمان بات ئے ۔
دی بلوچستان پوسٹ: اے نبشتانک ءِ تہ ءَ درشان کُتگیں ھیال ءُ لیکہ نبشتہ کار ءِ جِندئیگ اَنت، الّم نہ اِنت کہ دی بلوچستان پوسٹ رسانک نیٹورک ایشانی منّوک بہ بیت یا اگاں اے گل ءِ پالیسیانی درشانی اِنت۔