ایتیزَم، اگنوسٹسزم، ءُ سیکولرازم ءِ میانجی ءَ چے تپاوت ھست؟ – شاھد اھمد

ایتیزَم، اگنوسٹسزم، ءُ سیکولرازم ءِ میانجی ءَ چے تپاوت ھست؟

نبشتہ کار: شاھد اھمد

دی بلوچستان پوسٹ

( Atheism, Agnosticism and Secularism )
1) Atheism ( ایتیزَم )

ایتیزَم ءِ لبزی مانا اے لبز یونانی لبز تھیوس (theos) ءَ چِہ درآتکگ ایشی ءِ بزانت “ھدا” اِنت ءُ اے تھیوس (a.theos) ءِ متلب بہ بیت ئِے بزاں ھچ ھدا نیست۔ ایتیزَم ءِ زگریں مانا ءُ بزانت اے ھما سوچ ءُ پگر ءِ نام اِنت کہ ایشی ءِ واست ءَ کسے کہ ھدا مانا نیست، ءُ ایتھیسٹ ھما مردم ءَ گْوش اَنت کہ آئی ءِ گْوشگ ءِ درگت ءَ کہ ھچ ھدا نیست۔ اے پگر، اگنوسٹسزم ءِ بگیری ءَ گیشتر زوراور ءُ راستی اِنت، ھمے واست ءَ کہ ھدا ءِ وجود ھچبر نیست۔

2) Agnosticism ( اگنوسٹسزم )
– اگنوسٹسزم ءِ لبزی مانا
اگنوسٹسزم ھم یونانی لبزے، ایگناسٹوز (agnōstos) ءَ چِہ درآتکگ ایشی ءِ مانا “کس نیست” بزاں کسے نہ گِند اِیت ئِے ءُ اگنوسٹک ھما مردم ءَ گْوش اَنت کہ کسے گْوش اِیت کہ من ئِے نہ زاناں ءُ نہ دیستگیں چیزے کہ راستی ھدا ھست کہ نیست؟ اگنوسٹسزم ءِ زگریں مانا
اگنوسٹسزم یک انچیں سوچ ءُ پگرے ءِ نام اِنت کہ ایشی ءَ ھمے گْوش اَنت کہ کسے ھدا بوت کنت یا نہ کنت ھم ھمے سوچ ءُ پگر ءِ درگت ءَ انسان ءِ ھدا ءِ ھستی ءَ بہ زُور ھچ اِش ءُ گندگ ءَ نزیکی نہ بیت، بزاں انسان ناں کہ سابت کُت کنت کہ کسے ھدا یے ءُ ناں کہ گْوشت کنت کہ ھدا نیست، ھمے پگر ءُ سوچ ءِ ھساب ءَ انسانی اگک چہ ھمے گپ اَبکہ اِنت کہ آ سْوَڑگ کنت کہ ھدا ھست یا کہ ھدا نیست اِنت-

3) Secularism ( سیکولرازم )

لبزی مانا سیکولرازم ءِ گال، لاتینی زبان ءِ گال چہ”سیکولم” ءَ در آتکگ ءُ ایشی ءِ لبزی متلب “دنیا”۔ ایشی ءَ چہ ابید “بے دینی” یا “نا پاک ” بزاں پلگار نہ اِنت” ھم سیکولر ءِ لبزی مانا ءُ بزانت ءَ کارمرز بیت اِنت۔ بلے بس لبزی مانا ءَ چِہ ما نزریاتی مانا ءُ متلب ءَ شَری ءِ سر ءَ نہ پَھم آن اِیں۔ بزانت سیکولرازم یک انچیں نزریا یے کہ ایشی ءِ تہ ءَ دین ءُ مزھب ءَ زندگی ءِ سجُھیں پِڑاں انچوش کہ وردن ءُ وراک، راجکاری ءُ راجمانی ءِ تہ کَشّگ، ایشی ءَ را یک جتائیں پِڑے ءِ بستار ءَ زانگ بہ بیت انچوش کہ ھمے وڑ ءَ دین ءُ مزھب ءَ دومی سجھیں پڑاں چہ ھچ سْیادی مہ دار اِیت، بزاں ھمے پگر ءُ سوچ ءِ بستار ءَ دین ءُ مزھب ءَ سْیادی انسان ءِ جند ءِ وتی بہ بیت ءُ دگہ چاگرد ءِ راج ءُ راجکاری جیڑ ءَ اَنت، ایشی ءِ تہ ءَ دین ءُ مزھب ءَ ھچ کِرد نیست. پہ درور: اگاں تو مسلمانے ئے ءُ تئی مزھب ءُ تئی مزھبی دود مَسیت ءَ بہ بیت بس یا تئی جند ءِ سر ءَ بہ دار اِیت کسے ءَ گوں کار مہ بیت، یا پہ دگہ درورے: اگاں تو ھِندو یے ئے گڑا تو ھم وتی مَنْدر ءُ مزھبی دوداں گوں گٹ بہ بَہ ئے ءُ دگہ راج ءُ راجکاری ھچ مزھب ءَ کِردے مہ بیت ۔ ءُ سیکولر ھما مردم ءَ گْوش اَنت کہ آ پَھم اِیت کہ ھچ مزھب ءَ ءُ مزھبی دوداں کار مہ بیت گوں راج ءُ راجکاری چِست ءُ ایراں۔

دلگوش :ایتیزَم ءِ گْوشگ اِنت کہ ھدا ءِ ھستی جند نیست۔ بزاں کہ ناں کہ تو ھدا ءَ دیست کن ئے ءُ ناں کہ سابت کُت کن ئے کہ ھدا ھست-

دومی نیمگ ءَ اگنوسٹسزم ءِ گْوشگ اِنت کہ ھدا ءِ ھستی ءَ ثابت کُت کن ئے ءُ نئیکہ بیدے سبوت ءَ آئی ءِ ھست ءَ نہ مَنّ اِت کُت کن ئے۔ متلب اے گپ ءِ زانگ سک باز گران اِنت کہ بلے ھدا ھست یا نیست۔ ءُ سیکولرازم چہ اے دوئیں نزریاتاں جتا اِنت ، اے نزریا ءِ گْوشگ اِنت، اگاں کسے ھم کجام مزھب ءِ مَنوک اِنت بلے سیکولرازم ءِ گْوشگ اِنت کہ کَسے ھم دین ءُ مزھب ءَ راجمانی، راجکاری، چاگردی دود ءُ دودمان ءِ کرد گون نہ بیت

دی بلوچستان پوسٹ: اے نبشتانک ءِ تہ ءَ درشان کُتگیں ھیال ءُ لیکہ نبشتہ کار ءِ جِندئیگ اَنت، الّم نہ اِنت کہ دی بلوچستان پوسٹ رسانک نیٹورک ایشانی منّوک بہ بیت یا اگاں اے گل ءِ پالیسیانی درشانی اِنت۔