زیلینڈیا : ھشتمی مزن بَر سَے سد ءُ ھپتاد ءُ پنچ سالاں پد شوھاز بوتگ

گوست ءَ زیلینڈیا بس ھیالی مزن بر ءِ زانگ بوتگ بلے سَے سد ءُ ھپتاد ءُ پنچ سالاں پد اے ھبر راست بوتگ کہ زیلینڈیا ھیالی نہ انت آئی ءِ ھست بوگ راستی یے – اے سرجمیں مزن بر چوش کہ سرجمی ءَ پہ چم گندگ نہ بیت اشی ءِ مستریں سوب ھمیش انت کہ اشی ءِ کساس نود ءُ چار درسد بھر آپ ءِ چیر ءَ انت –

نوکتریں ھالانی رِد ءَ زیلینڈیا ءِ گڈی نکشہ سرجم کنگ بوتگ – سائنس ءِ پٹ پول کنوکیں ادارہ جی این ایس سائنس ءِ سائنسداناں زیلینڈیا نوکتریں نکشہ جوڈ کتگ ءُ آئی سیمسر گیشیں اِتگ انت ءُ آ “ٹکٹونکس” رسانک ءَ شنگ کنگ بوتگ – پٹ پول کار زِر ءِ جھلانکی ءَ اے نکشہ ءِ جوڈ کنگ ءَ سوبمند بوتگ انت، آیاں مزن بر ءِ سرجمیں برزی بھر دیما آؤرتگ کہ کساس پنچ ملین مربع کلومیٹر انت –

پٹ پول کارانی رِد ءَ آئی ءِ گوستانک زرباری مزن بر گونڈوانا ءَ گوں بندوک انت کہ لکھاں سال ساری بھر کنگ بوتگ انت – زیلینڈیا کساس ھشت کروڈ سال ساری جتا بوتگ بلے پدا ھم انٹارکٹیکا یا اوشیانا ھمساھگیں مزن برّاں چہ اے گیشتر آپ چیر اتکگ بوتگ –

مزن بر ءِ یکیں بھر بُرز ءَ ھست بوتگ آ نیوز لینڈ ءِ ھشکی، نیوکیلیڈونیا ءِ فرانسیسی دمگ ءُ لارڈ ہوو آئی لینڈ ھُشکی ءُ بالز پیرامڈ ءِ کسانیں آسٹریلیانی دمگ بوتگ انت – زیلینڈیا آپ ءِ چیر ءَ بوگ ءِ سوب ءَ سک باز چار ءُ ٹپاس کنگ بوتگ ھمے سوب ءَ آئی ءِ ھد ءُ سیمسرانی گپ جنگ ءِ درگت ءَ بازیں اڈاند ودی بوتگ انت –

سائنسداناں اے ھم پٹ پول کتگ کہ ریک ءِ ڈوک نود ءُ پنچ ملین سال ساری آخریکریٹاسیئس ءِ اھد ءِ انت ءُ ایش ھم کہ آیانی بنداتی کریٹاسیئس (110 چہ 130ملین سال ساری) ءِ گرینائٹ ءِ ریک ھست بوتگ انت –

باز براں زانتکار ءُ سائنس دان وت ھمیشی ءِ سر ءَ گوستگ انت بلے آ وت سرپد ھم نہ بوتگ انت کہ ھما مزن بر ءِ کہ آ شوھاز انت آھمدا انت ءُ آ اشی ءِ سر ءَ چہ گوزگ ءَ انت – زیلینڈیا ءِ شوھاز ءَ سکاٹش ءِ زانشتکار سر جیمز ہیکٹر ھم کمک گون انت کہ آ سال ھژدہ سد ءُ نود ءُ پنچ ءَ نیوز لینڈ ءِ زرباری ھشکیاں سپر ءِ بھرے بوتگ – آئی ءَ ھمے گوشتگ کہ نیوز لینڈ ءَ یک کوھے نشان ھست انت کہ آ زربار تاں رودرآتک ءَ بوتگ انت کہ نوں ایر بُک اِتگ –

سال نوزدہ سد ءُ نود ءُ پنچ ءَ امریکہ ءِ زانتکار بروس لوئینڈنگ یکبرے پدا اے دمگ سرجمیں مزن بر ءِ گوشتگ ءُ آئی ءِ نام زیلینڈیا پر کنگ ءِ مشورہ داتگ –

مزن بر ءَ زیر زمین بھرگ چِل کلیومیٹر جُھلی انت کہ زِر ءِ بھرگ ءَ چہ زنڈ تر بیت کہ آئی ءِ جھلانکی دھ کلومیٹر بیت انت –

گونڈوانا ءَ چہ جتا بوگ ءَ پد زیلینڈیا تالان بوتگ، پٹ پولکارانی رِد ءَ آئی بھرگ ءِ بیست کلومیٹر جھل ءَ تالان بوتگ چریشی ءَ آ بُڈ اِتگ ءُ زر ءِ جھل ءَ گار بوتگ –

زِر ءِ کانودانی درگت ءَ اقوام متحدہ ءِ کنونشن ءِ تہ ءَ گوشگ بوتگ کہ درسیں ڈیھ وتی کانودی دمگاں اقتصادی زون ءَ دیما برت کناں کہ آیانی زِری دمگ دوسد ناٹیکل میل بزاں سَے سد ءُ ھپتاد کلومیٹر سر بوت کناں – اگاں نیوز لینڈ اے گپ ءَ پدر کت بہ کنت کہ آ یک مزنیں مزن برّے ءِ بھر انت گڈا آ وتی دمگ ءَ شش گنا گیش کت کنت ءُ زری پٹ پول ءَ آئی ءِ فنڈ ھم گیش بوت کناں –