آجوئی ءِ کِشک – مائیکل کولنز
جنرل مائیکل کولنز ءِ نبشتگیں رَہ نوِشت
اولی در، سیمی بھر
اگست، 1922
رجانکار: حکیم بلوچ
دی بلوچستان پوسٹ
ءُ ھما کجام المی ءُ اژدری آسری اَنت ؟ ھتمن کہ ایشی ءِ تہ ءَ لھتے مردمانی جوش ءُ جزبگانی نیمگ ءَ اشارگ کنگ بیتگ اَت کہ آیاں پد مہ پد گُشگ بیتگ اَت کہ اے المی بیت کنت کہ وتی آئرش براتانی بگیر ءَ شمارا توپک چِست کنگ بہ کپ ایت ءُ آئرشانی ھونریچی کنگ بہ کپ ایت۔ بلے نی اے جُنز ءِ راستیں دروشم پدر بیتگ نی کسی ءَ ھچ پئیمیں شک نہ بیت۔ یک درچکیں چہ وتی براں زانگ بیت اِنت- ما بَر دیستگ اَنت۔ آئرش مھلوک ءَ ھم اے گپ ءِ سدکی بیت اِنت کہ اے بَر زھرناک اَنت۔ آیاں گوں انارکی ءُ شدت ءَ گوں ھچ پئیمیں دردواری نہ بیت اِنت۔ آئرش مردم زانت اَنت کہ راستیں آئرش راجگری وتی درشان ءَ اے وڑ ءُ پئیماں نہ کنت۔ آ زان اَنت کہ اے سرکار اِنت، ءُ آ نہ اَنت کہ وت ءَ ریپبلکن گشُ اَنت، کہ آ راجی لیکہ ءَ برجاہ دارگ ءَ اِنت۔ نوکیں آئرلینڈ ءِ اڈ کنگ ءُ دیمروی ءَ پہ پکاریں تاکت ءِ نزور ترینگ ءُ دارگ ءَ پہ پندل سازی ءُ ناشرکاری کنگ راج دروھیں گامگیج بیتگ اَنت۔ چد ءُ گنتر، آیانی شدت ءُ چہ شدت ءَ وتی مارشتاں آئرش زبان ءُ زندمان ءِ برجاہ کنگ ءِ مئے ھواریں دلگوشی پروشتگیں۔ درستاں گنتر اِش کہ، آیانی کارپد راج ءِ بگیری ءَ یک جرمکاری ءِ بیتگ کہ بزان کہ ھما پُرشت ءُ پروش ءُ تباہ کاری ءَ آ ودی کنگ ءَ بیتگ اَنت آ راجی دلبڈی ءَ تاوانبار کنگ ءَ بیتگ انت۔
داں انگت ھرچی کہ چریشی ءِ آسر بیتگ اَنت، آ ایش اِنت کہ مئے دژمن راست بیتگ اَنت، کہ ما وت واجھی ءِ لائک نہ اِنت۔ وھدے ما آجوئی گپتگ ءُ وتی وڑ ءَ یل کنگ بیتگ اِنت گوں آجوئیں دروشمی ءَ ما ھما پئیمیں ھندی دودمان ءِ ھچ وڑیں درشان کت نہ کُتگ کہ ما آئی ءَ ٹاہ داتگ بیتگ۔ “بلیک اینڈ ٹینز” گوں وتی درستیں درملکی زلم ءُ زوراکیاں پد ھم آئرلینڈ ءَ ‘سرجمی ءَ جند’ جوڑ کنگ ءَ بے سوب بیتگ اَنت۔ بے راھبندیں لشکر ءَ ڈیھ راستیں جھندم ءِ کچ ءَ سر کُتگ، ھما سیاھیں کَڈ کہ آئی ءِ تہ ءَ مئے ڈیھ ءِ نام ءُ کردار بُڈّیت، کہ ایشی ءِ تہ ءَ مئے یک جتائیں راجی ءِ دروشم ءَ ھست مانگ، وتی جند ءِ سر ءَ مئے یک راجی ءِ دروشم ءَ ھست بیگ ءِ باور ھلاس بیتگ اَت۔ اگاں آ باج بر بہ بیت اِنت راجی سرکار ءِ تباہ کنگ، ءُ ڈیھ ءَ یک بے رھبندی ءُ ناپرمانی ءِ تہ ءَ چگل دیگ ءَ، گُڑا مستریں ناشَری اے نہ بیتگ اَت کہ انگریز واتر اَتکگ اِت اَنت، اے الم ءَ سک بیمداریں جاور بیتگ اَت اَنت، بلے اِش کہ آیانی وش آتک کنگ بیتگ اَت، کہ آ یک دژمن ءِ دروشم ءَ واتر نہ بیتگ اَنت، بلکیں یک رکینوکی ءِ دروشم ءَ اتکگ کہ ایمنی آرت کُنت ءُ پرمان ءَ برجاہ داشت کنت۔
داں کرناں ما وتی راجی اوست رکینتگ ءُ زندگ داشتگ اَت۔ ما ھما جاہ ءَ سر بیتگ اِت اَنت کہ آ واب ءَ راست کُت بہ کن ایں، بلے وھدے راستیں چکاس ءِ وھد اتک گُڑا بازیں مردمانی سسا راجی بود ھلاس بیت کہ آیانی سر ءَ راج ءَ بھیسہ کُتگ اَت۔ ردکاری تھنا راج ءِ جسدی کَرزِشت ءَ گوں نہ اَت بلکیں راجی ارواہ ءَ گوں بیتگ۔ اے آپت گیر زلوری بیتگ۔ گوں راج ءَ رد کاری اد ءَ برجاہ اِنت۔ مھلوک ءِ اوستانی رزامندی ءِ منگ! چہ آیاں بس ھمے لوٹ کنگ بیتگ اَت۔ کجام رھبند ءُ لیکھاں چہ ایشی ءِ منگ ءَ ھلاپ ورزی بوتگ اَت ؟ ایمنی ءُ پرمان ءِ برجاہ دارگ ءِ درستیں ھژدری گام زورگ بنت۔
مارءَ راستی منگی اَنت۔ آئرلینڈ ءَ نوں برتانیہ ءِ سرکار وجود نہ داریت۔ آ شُتگ۔ آ نوں دژمن نہ اِنت۔ مارا وتی ھندی سرکار ءِ ھست، رھبندی رد ءَ گچین بیتگیں، ءُ اے ھمک آئرش مردین ءُ جنین ءِ زمہ واری اِنت کہ آئی ءَ بہ من اَنت۔ اگاں کسے اِیشی ءَ نہ من ایت آ مھلوک ءِ دژمن اِنت ءُ گوں آئی ءَ ھما وڑیں سلوک کنگ بیت۔ مارا زانگ لوٹ ایت ھما رویش ءُ کارکرد کہ آ یک درآمدیں زورآوریں سرکار، کہ آئی ءَ اد ءَ تاکت ءِ زور ءَ وتی واکداری برجاہ داشتگ بوتگ آئی ءِ بگیر ءَ کہ کارمرز بوتگ آ جائز بوتگ اَنت، بلے یک ھندی سرکار ءِ کہ آ مھلوکانی لوٹ ءِ پد ءَ ھست اِنت، ءُ آ مٹ ھم بوت کَنت انچش کہ آ مھلوک ءِ لوٹانی بگیری ءَ بہ کنت۔ چُشیں سرکار ءِ بگیر ءَ چُشیں رویش ناجائز اَنت۔ مارا دربرگ لوٹ ایت کہ آجوئی گوں وتی ڈبہ ءُ زمہ واری ھم کاریت۔ اے پارلیمان نوں کنٹرولنگ باڑی اِنت۔ واکدارانی ھواری ءَ گوں ایشی ءَ سرجمیں واکداریانی پوشاک پوشگ بیت۔ چہ پارلیمان ءَ مھلوک ءَ رھبند سازی، کانود سازی ءِ اگبال ءُ واک ءَ ھوار زرکاری ءُ وانگ ءِ اگبال ءُ واک ءِ ھست بنت۔ کانودی آمید گِس، کہ نی مئے وتی آمید گِس اَنت، نوکازگ بنت دانکہ آ راجی کارست ءِ تہ ءَ مانپوشگ بہ بنت، ءُ مھلوک ستک ءَ گوں انساپ رسگ ءِ اوست ءُ باور ءَ آیانی گورءَ شُت بہ کن اَنت۔ چُش بئیگ ءِ سوب ءَ، سرکار واھگ داریت کہ آئی ءَ سرجمیں مھلوک ءِ لیکھی کمک گوں بیت دانکہ آ کجام ھم پئیمیں سلکاری ءُ ناشرکاریانی بگیری ءَ ترندیں پیسلہ کُت بہ کنت، گُڑا آ تُری کجام ھم راجکاری ءُ وتن دوستی ءِ نام ءَ ءُ اگاں دگہ کجام ھم پالیسی ءِ پد ءَ کُتگیں سلکاری ءُ ناشرکاری ءِ بہ بیت۔
راجی پوج، ءُ نوک اڈ داتگیں آئرش پولیس لشکر، واکدارانی پرمانانی پد ءَ گامگیج زیران ءَ، آجوئی ءُ راجی اگبالاں رکین اَنت، ءُ کجام ھم وڑیں سلکاری، تُری آ پرکہ واری، کشاری ءُ زپت کنگ ءِ بہ بیت گِر ءُ دار ءَ کن اَنت۔ ھاسیں جاورانی تہ ءَ من سرکار ءِ جَزم ءِ سر ءَ زور پر دیگ کپتگ پہ ڈیھ ءِ بنھشتانی اڈ دیگ ءُ پہ سرجمیں راج ءِ زندمان ءِ رکینگ ءَ۔ بلے دیمروی ءِ یک پالیسی ءَ درستیں تکاں دلگوش گور کُتگ، ءُ باز زوت پدر کنگ بیت اِنت۔ مئے دیم ءَ مارا یک مشکلیں کاریے دیمپانی اِنت۔ ما یک درآمدیں ءُ نگیگیں واک ءِ دزگپتگ۔ مارا راجی نوکازگ ءِ بندات گوں درآمدانی آسراتیاں کنگ کپتگ۔ بلے چد ءُ پیسر کہ ما اِیشاں دور بہ دے ایں یا کہ مَٹ کُت بہ کن ایں المی اِنت کہ ما نوکیں گیلگ آسراتی اڈ بہ کن ایں کہ آیانی جاہ ءَ گپت بہ کن اَنت، ءُ آیانی اِسٹیل ءَ چیر ترینت بہ کنت۔ بلے اگاں ما درست یکجاھی ءَ گوں ھم سنتیں کمکی جزبگ ءَ گوں کار بہ کن ایں، ءُ اے بہ ماریں کہ ما درست یکیں آسر ءِ لوٹوک اِنت، پہ آئرلینڈ ءَ وشھالی، اے نگیگی وت بیگواہ بنت۔ آئرش یک سرجمیں راج اِنت کہ ایشی ءِ تہ ءَ ھمک تک، باور ءُ لیکہ ءِ مردماں چکار اِنت۔ ما ھچ پئیمیں تپاوتاں نہ منیں۔ مئے مکسد مئے درستیں مھلوک ءَ راجی تک ءَ یکجاہ کنگ بیت کہ آ داں انگت سیاسی، چاگردی ءُ زرکاری لیکھانی سرءَ بھر بھر اَنت۔ پوریاگر راجی زندمان ءِ تہءَ وتی راستیں جاہ ءَ گِرگ ءَ آجو بنت۔
آئرلینڈ ءِ تہءَ چہ دگہ کجام ھم ڈیھی ءَ گیشتر اوست ھست کہ درستیں تکانی اگبال ءُ مپاد رکینگ ءُ سسائی رد ءَ گیگ گور بنت، ءُ نوک باھندیں سرکار اے جزماں گوں بندات کنت کہ آئرش پوریاگر آجوہ بہ بنت دانکہ مئے انڈسٹریل ءُ کمرشل باندات ءِ ٹھینگ ءُ آئی مھکم کنگ ءَ کرد پیلو بہ کن اَنت۔ راج ءِ مزنی، مھکمی ءُ آجوئی، آئی مھلوکءِ آزاتی، زرکاری توانائی، جسمانی تاکت ءُ لیکھی دیمروی ءُ مزنی ءَ چہ کساس کنگ بیت اِنت۔ آئرش راجدپتر ءِ یک نوکیں تاکدیم ءِ بندات بئیگ ءَ اِنت۔ ما یک سیر ءُ کشاورزی ڈیھہ ءِ واھند اِنت – یک ھژار ءُ ڈڈیں مھلوکیں۔ گوں ایمنی، پھازگی ءُ یکجاھی، ھچ کس مزنی ءُ وشھالی ءِ ھما ھدانی گمان ءَ کُت نہ کنت کہ مئے راج آیانی واھگ دار مہ بیت۔ بلے اے تھنا مئے ڈیھ ءِ تہ ءَ نہ اِنت کہ مارا نوکیں لیکہ ءِ ھست اِنت۔ آئرلینڈ ءَ نی میان اُستمانی منگ بیتگیں بستار ءِ ھست۔ نہ تھنا یک برابریں راجی ءِ دروشم ءَ گوں برتانیہ ءِ راجانی نیام ءَ، بلکیں لیگ آف نیشن جوڑ کنوکیں مستریں گروہ ءِ باسک ئے دروشم ءَ ھم۔ اے ادارگانی باسک ءِ دروشم ءَ، آئرلینڈ ءِ جھگیراں یک توارے رس ایت میان اُستمانی جاورھالانی بابت ءَ، ءُ ما اے توار ءَ کارمرز کنیں دانکہ دوستیگیں راجانی نیام ءَ ایمنی ءُ ھم سازی ءِ ودینگ ءِ تہءَ کرد پیلو کنت۔ اے پئیم ءَ آئرلینڈ وتی کرد ءَ پیلو کُت کَنت نوکیں جھانی سُرپرانی تہ ءَ، ءُ آ بھر ءُ کِرد یک آجوئیں ءُ ھاسیں کھنیں آئرش ربیدگانی پد ءَ، گوں ھم سنگی ءَ، نزیکیں باپار ءَ ، ربیدگی ءُ چاگردی سیادی ءِ دروشم ءَ بنت، گوں درستیں ھم دوستیں راجاں۔ اے بابت ءَ لیکہ نوک اِنت۔ بلے مئے راجی مکسد ھما اِنت – یک آجوئیں ھواریں آئرش راج ءِ ءُ یکجاھیں آئرش پدریچ اِنت کہ سرجمیں جھان ءَ، آئی ھواریں لیکہ ءُ مکسد پہ آئرلینڈ ءَ وشھالی ءُ وشنامی بہ بیت۔
دی بلوچستان پوسٹ: اے نبشتانک ءِ تہ ءَ درشان کُتگیں ھیال ءُ لیکہ نبشتہ کار ءِ جِندئیگ اَنت، الّم نہ اِنت کہ دی بلوچستان پوسٹ رسانک نیٹورک ایشانی منّوک بہ بیت یا اگاں اے گل ءِ پالیسیانی درشانی اِنت۔