وانگی چمشانک(تُن) – اصغر نودربر

نبشتانک : وانگی چمشانک(تُن)

نبشتہ کار:اصغر نودربر

دی بلوچستان پوسٹ

من ھپتگے ساری ءَ چندن ساچ ءِ کتاب “لبزانی گویاک” ءَ گوں دلجمی ءَ وانگ ءَ اِتاں، آئی ءِ لڑ ءَ داتگیں ھر سرھال چارت ءُ ونت اَنت ھمے لبزانی گویاک ءِ تہ ءَ چندن ساچ ءِ نبشتہ کُرتگیں ھر سرھال برے من ءَ دُنیا ءِ یک کُنڈے ءَ برگ ءَ اَت ءُ شُناس کنگ ءَ اَت ءُ ھمے وڑ ءَ بازیں گدار ءُ نوکیں ناماں گوں منی آشنائی بوت کہ چد ءُ پیسر من ءَ چوشیں ھاسیں آشنائی یے نہ بوتگ ات۔

منی کر ءَ نوں کساس بیست ءَ چہ گیش کتاب ایر اِنت کہ آھانی تہ ءَ نیلسن منڈیلا ءِ وتی نبشتہ کُرتگیں آئی ءِ “سرگْوَست” اِنت ءُ دگہ ہوچی منھ”افتادگان خاک”ماؤزے تنگ ءُ میکسم گورکی ءِ نبشتہ کُرتگیں گدار “مات” ایر اِنت ، بلے من نزاناں لبزانی گویاک ءِ وانگ ءَ پد منی دل ءَ چونیں ھُبے زُرت کہ نوں من بلوچی گدارے بہ پٹ آں ءُ آئی ءَ بوان آں۔ گُڑا پد ءَ من ءَ نسار اھمد ءِ نبشتہ کُرتگیں ھمے کتاب دست کپت کہ نامے” تُن” اِنت.چوناھا نسار اھمد ءِ دگہ ھم کتاب ھست کہ آھانی تہ ءَ بے زُبانیں کشک،چول ءُ جون ھوار اَنت۔

ھیر ما وتی بُنگپ “تُن” ءِ نیمگ ءَ کا ایں کہ اولی بر ءَ دو ھزار پانزدہ ءَ گوں دو ھزار دانگ ءَ شنگ ءُ تالان بوتگ اے گدارے ستا ءَ مُنیر اھمد بادینی، گنی پرواز ءُ ابدالگنی نکش اے رنگ ءَ کن اَنت کہ “بلوچی لبزانک ءَ نسار اھمد ءِ اے داب ءَ نبشتہ کنگ نوکیں ءُ وشیں گامگیجے!”-

اے گدار ءِ کارست کہ بُنکی اگاں گوشگ بنت تاں آ راھی کُچک ءُ کروس اَنت-

راھی یک پھکیں جھدکارے تو گوشت کن ئے سرمچارے کہ آئی ءَ چیزانی سک ھیالداری ھست آ چوشیں ھچ یک ردیں کارے ھم نہ کنت کہ چہ آئی ءَ جھدکاری ءِ نام ھراب بہ بیت تاں آ پدیم ساھدار، درچک ءُ داراں ھم ایزا نہ دنت کہ چُش مہ بیت من ءَ سنگت ملامت بہ کن اَنت ءُ مردُمانی دل بہ پُرش اِیت راھی پد ءَ ھما چو چاکری اھد ءِ ، خوانین ءُ انگریزی دور ءِ بلوچانی وڑ ءَ چہ کسانیں ءُ بے ترک ءُ تواریں مرگ ءَ سک تُرس اِیت آ گوش اِیت مرگ انچین ئے بہ بیت کہ مردُم ءَ زندگ بہ کنت۔

راھی گوں وتی ھمے دوئیں ھمراھاں یک انچیں جاھے ءَ گوں انچیں جاوراں دراجیں سپرے بندات کنت گوش ئے پورھیں جھان ءَ تُنے کپتگ ھچ جاہ ءَ ترمپے آپ نہ گواہ اِیت ڈل ءُ ڈوک،کوہ ءُ تچکیں پٹ،ریکزار،زمین ءُ آزمان دُرست گوش ئے لوتی اَنت باریں ندکار ءَ ادءَ چونیں مارشت درانگاز کُرتگ. بلے منی ھیال ءَ اے انچیں جاھے بوتگ کہ سک سبزگ بوتگ.کان چہ آپ ءَ پُر بوتگ اَنت لوار ءِ گْوات ھم چو سمین ئِے سارتیں گْوات ءَ بوتگ ھر گور ءَ مردُم بوتگ درچک ءُ مُرگ بوتگ بلے وھدے اے جاہ ءِ مسر ءَ زور آور کاینت گُڑا ھر چیز مٹ بیت۔ لوار ءِ گْوات انچوش سوچیت گوش ئے مردُمے ءِ جان ئِے گوشت پشگ ءَ بْیا اَنت ءُ پد ءَ درچکے گندگ ءَ کیت نیکہ مُرگے ءُ نیکہ شھرے ، گوں مردُماں اگاں کسے اے جاوراں نشت بہ کنت گُڑا تاں مردُم سرپد بیت کہ آ ھچ چیز ءَ سرپد نہ بنت آ گوں وت ءَ گر ءُ چک اَنت آھان ءَ وتی زمین ئِے گم ھست نیکہ مڈیان اگاں چہ ایشاں ابید دگہ کسے بہ بیت گُڑا آ چو راھی ءِ پیمیں مردُم بنت کہ چیر اَنت وت ءَ کسے ءَ را نشان نہ دئے اَنت ءُ کس نہ زانت اِش کئے اَنت؟ کجا نشتگ اَنت؟کئی مردُم اَنت؟ بلے ھمیشان ءَ زمین ئِے گم پر اِنت! آ وتی زمین ئِے سر ءَ ھر مٹی ءُ بدلی ءَ مار اِت کن اَنت ءُ چہ وت ءَ در کاینت یک مُچی یےجوڑ کن اَنت ءُ ھمے پد ءَ پہ ھرکس ءَ جھد کن اَنت۔

راھی گوں وتی ھمراھاں روچ ءِ ٹاک ءَ سپر کنت اگاں آئی ءَ بہ لوٹ اِتیں دیگر ءُ شپ ءَ سپرے کُت بلے راھی گوش اِیت شپ ھچ نیست مدام پہ آئی ءَ روچ اِنت آ گوش اِیت اے ماہ ءِ دروگیں ستا اِنت کہ روچ ءِ دیم ءَ اوشت اِیت ءُ روچ ءِ برانزاں زمین ئِے سر ءَ پہ کپگ ءَ نیل اِیت پد ءَ ھم دوئیں نیمگاں داشت نہ کنت راھی ھمے گوش اِیت دراجیں سپرے بندات چہ تئی اولی گام ءَ زانگ بیت کہ تو چون ایرے کن ئے۔

اے گدار ءَ من گوں وتی زمین ءَ ھمگرنچ کن آں ایشی ءِ ھر لبز منی زمین ءَ بْیان کن اَنت ءُ ایشی ءِ جاور مئے جاورانی ھمرائی ءَ ھر ھما زمین ءِ جاوراں بْیان کن اَنت کہ آھانی سر ءَ زور آورے نشت ءَ ھاکمی کنگ ءَ اِنت۔اے گدارے تہ ءَ زور آور ءُ بزگ ءِ میان ءَ جوانیں وڑے ءَ تپاوت گیشنگ بوتگ ءُ زور آور ءِ ھاکمی ءِ پروشگ ءِ واستا یا پہ مُرادی منزل ءَ سر بوھگ ءِ واستا ایوبیؑ اوپار ءُ پھم لوٹ اِیت ناکہ یاکوبیؑ گریوگ ءُ چمانی کور کنگ۔

اے گدارے تہ ءَ نوآبادیاتی جیڑہ ءِ سر ءَ راھی ھمے ماریت کہ چہ دُرستاں گیشتر تُرسناکیں ٹولی ھما اَنت کہ آھاں زمین ءِ واھُند وتی نیمگ ءَ آؤرتگ اَنت ءُ آ ایشانی چیزاں ھمے رنگ ءَ پچ گر اَنت کہ ھرکس وت وتی چیزان ءَ ایشان ءَ پہ واھگ دنت زوراکاں بمب ءُ ٹوپ ھم گون اِنت بلے آ ایشاں اول سر ءَ ایشانی سر ءَ کارمرز نہ کن اَنت بلکیں ھر چیز ءِ دیگ ءَ تیار اَنت ھرچی کہ اد ءِ مردُم لوٹ کن اَنت زوراکانی لوٹ ھم ھمیش اِنت کہ مردُم چہ آھاں ھرچی بہ لوٹ اَنت بلے وتی دپ ءُ اگل ءَ کار مہ بند اَنت ءُ مردُمانی دیم ءَ اے زوراک نہ اَنت بلکیں پرشتگ اَنت پد ءَ اے جاورانی تہ ءَ جنگ کنگ ھم بلائیں دلے لوٹ اِیت چیا کہ اد ءِ مردُم وت آھانی ھلاپ ءَ نہ اَنت زوراک کاینت تئی ڈگار ءَ ترا جُست کن اَنت تو ماھے چینچو کمات کن ئے؟ تو اگاں گوش ئے دہ ھزار گُڑا آ ترا پانزدہ ھزار دنت پد ءَ انچوش بیت کس نہ زانت اے ڈگارے واجہ کے اِنت ھما زوراک؟یا دھکانکار ؟ اگاں دھکانکار سرپد بہ بیت کہ آ چیا دہ ھزار ءِ جاہ ءَ پانزدہ ھزار دیگ بوگ ءَ اِنت؟ گُڑا چہ ھما روچاں دھیکانکار ءَ زر دیگ بند کنگ بیت ءُ لٹ دیگ بیت اِنت-

راھی ءِ سپر ءَ جُتا جُتائیں شھر ھم کا اَنت کہ آھانی تہ ءَ سمبریگ ءُ ڈلبازار ھوار اَنت ڈلبازارے مردُم سک سُبکیں مردُم اَنت مردُمان ءَ نام پر کن اَنت گوش اَنت پلانی سُرنایے،پلانی کُچکے ءُ پلانی کم زاتے یکے دومی ءَ جن اَنت پہ ھمیشاں راھی چہ وتی بگلجول ءَ وتی سنگتانی کتاباں کش اِیت ءُ جاھے ءَ ایرکنت اِش ءُ ھمیشانی کر ءَ سنگے ءِ سر ءَ نبشتہ کنت کہ اے کتاب ڈلبازار ءُ آھانی سْیادانیگ اَنت، دومی ھما مردُمانی اَنت کہ آ زوراکاں تنیگہ پھمگ ءَ نہ اَنت آ اگاں ایشاں وانگ،سرپد بوگ ءُ وتی زند ءَ بدل کنگ ءَ لوٹ اَنت۔

من ءَ اے گدارے گُڈی بھر سک دوست بوت چیا کہ اے دراجیں پند ءُ سکیں گرمیں مولمے ءِ سوب ءَ راھی سک بے وار بیت۔تُن آئی ءِ نُک ءَ سک ھُشک کنت۔پہ آئی ءَ یک گامے جنگ سک بلائیں گپے آ چہ وتی زُبان ءَ یک لبزے در کُرت نہ کنت کہ وتی ھمراہ “دورچار”کہ آئی ءِ کُچک ءِ نام اِنت بہ گوش اِیت ئے نوں منزل سک نزیک اِنت تو برو سنگتاں ھال بدئے کہ بیا اِت شمئے سنگت پلاں شیپ ءِ بُن ءَ کپتگ بلے ھچ نہ بیت چہ آئی بس انچوش نیم بے ھوشی ءِ ھالت ءَ کپتگ ءُ گوں وت ءَ گپ جنت ھمے دمان ءَ جمبر کاینت ھور گوار اِیت آپ چول جنان ءَ کیت ءُ پد ءَ ھچ دُرست نہ بیت راھی چون بوت؟ زندگ اِنت؟ کہ مُرتگ؟بلے ھمے کوہ ءُ شیپانی تہ ءَ راھی ءِ کندگ ءُ ٹاکانی توار ھست مردُم مار اَنت ھمے تُنیگیں راھی اِنت کہ گوں ماتیں گُلزمین ءَ گپ جنان ءَ سنگتانی کر ءَ روگ ءَ اِنت۔

دی بلوچستان پوسٹ: اے نبشتانک ءِ تہ ءَ درشان کُتگیں ھیال ءُ لیکہ نبشتہ کار ءِ جِندئیگ اَنت، الّم نہ اِنت کہ دی بلوچستان پوسٹ رسانک نیٹورک ایشانی منّوک بہ بیت یا اگاں اے گل ءِ پالیسیانی درشانی اِنت۔