نبشتانک: بلوچ وت ءَ چہ مھر گڑھ ءَ بہ شوھاز ایت
دومی بھر
نبشتہ کار: ساجد بلوچ
دی بلوچستان پوسٹ
مھر گڑھ یک 9000 سال ءَ بِگر تاکہ 6000 سال ءَ آباد بیتگ ءُ اے مھر گڑھ ءِ اولی زمانگ بیتگ اے اولی زمانگ ءَ 3000 سال ءِ وھد جَت اے زمانگ ءِ تہ ءَ مردم نیم ھانہ بدوش بیتگ اَنت ءُ نیم مردماں کشت ءُ کِشاری کُتگ ھمے واست ءَ کوچّگانی ھستی دیم ءَ اتکگ اَنت اے راست اِنت کہ مردم ھما جاگہ ءَ نِند ایت وھدے کہ اود ءَ نا ایوک ءَ ورگ ءِ واست ءَ آپ بہ بیت بلکیں شیکار کنگ ءِ واست ءَ یک جنگلے ھم بہ بیت گڑا مردم کوچّگ جوڑ کنت ءُ وتی زند ءَ گْوازینگ ءِ جُھد ءَ کنت بلے اگاں اے آسراتی مہ بنت گڑا مردم ھانہ بدوش ءِ دْروشم ءَ دیگ ءَ جاھاں روت ءُ گیچین کنت۔
اے زمانگ ءَ بلوچاں وتی لوگ لیچ ءِ اڑ کُتگیں ھِشتانی سر ءَ بستگ اَنت ءُ ھما گِس کہ آیاں چت پِر نہ بیتگ آ وھد ءَ آیانی گِس کساس 6 یا 10 بیتگ اَنت ءُ لوگانی لمبر اے زاھر کنگ ءَ اَنت کہ آ وھد ءَ مردمانی آبادی سک کم بیتگ آ زمانگ ءَ دیگ ءَ چیزے اے بیتگ کہ لیچ ءِ سر ءَ مردماں لوگ بستگ ءُ ھمے لیچ ءِ تہ ءَ بوسہ ھم مان بیتگ اِدْ ءَ اے چیز پدّر بیت کہ آ اَھد ءَ بلوچاں گلّا ءُ جو کِشتگ پرچا کہ چہ گلّا ءُ جو ءَ بوسہ پیداک بیت۔
بازبراں من اے ونتگ کہ مچ بلوچستان ءِ تہ ءَ 7000 سال ءَ پیسر بیتگ اے دور ءَ گڑا مردماں مچ ءِ کِشگ ھم بندات کُتگ ءُ پد ءَ آیاں مچ ءِ ناہ ءُ جو ءِ بیپاری کُتگ پد ءَ مدان مدان ءَ آ زمانگ ءَ پُل، چاول، مکئی، ءُ آلو ھم دیم ءَ اتکگ اے گپ گْواچن اِنت کہ مھر گڑھ ءِ سیویلائیزیشن گلّا ءُ جو ءِ سبب ءَ دیم ءَ اتکگ ءُ بازیں دپترزانتاں گْوشتگ کہ گلّا ءُ جو ءِ پٹّگ آیانی مستریں کار بیت چمیشکا مرچی مئے سیویلائیزیشن زندگ اِنت۔
بلے اے گپ وتی مجگ ءَ دارگی اِنت کہ آ وھد ءَ باز کِشت ءُ کِشاری نہ بیتگ بلکیں سک کم بیتگ پرچا کہ آ باز مردم نہ بیتگ اَنت ءُ آیانی گِس ھم باز نہ بیتگ اَنت دیگ ءَ ھیالے آیانی مجگ ءَ اتکگ آ ایش اِنت کہ آیاں اے پھم اِتگ کہ اگاں آ جانوراں بہ دار اَنت گڑا آ گیشتر بنت تاکہ آیاں بازیں پائدگ بہ رس ایت آیاں جانورانی دارگ ءِ کار ھم کُتگ گڑا آیاں شیر، گْوشت، پوست، مشک، ھینزک، ءُ دیگ ءَ بازیں پائدگ رس اتگ وھدے کہ آیانی کِرّا ورگ باز بیتگ گڑا آ یک جاھے ءَ نشتگ اَنت ءُ وتی زند گْوازینتگ آیانی زند گیشتر اَرزان بیان بیتگ آیانی داشتگیں جانور بزاں پس، گوک، ھاتی، ءُ دیگ ءَ بازیں جانور بیتگ اَنت بلے شاہ مھمد مری ءِ کتاب ءِ ھساب ءَ آ وھد ءَ آسک، سوّر ءُ دیگ ءَ ڈولیں رستر ھم بیتگ۔
دیگ ءَ یک چیزے ءَ ما سرپد بہ بئیں کہ آ زمانگ ءَ جنیناں ھم یک مزنیں کردے بیتگ گْوشگ ءِ مُراد ایش اِنت کہ اولی رند ءَ جنیناں گلّا ءُ جو ماں جنگل ءَ پٹّ اتگ ءُ آ کِشت ءُ کِشاری ءِ وھد ءَ ھم گون بیتگ اَنت دیگ ءَ یک گپّے ایش اِنت کہ آ وھد ءَ مھر گڑھ ءِ بلوچاں جانور کا ءُ بوچ کُتگ اَنت گڑا آ کَے بیتگ اَنت آ کس نہ بیتگ اَنت آ بلوچ زالبول بیتگ اَنت مھر گڑھ سیویلائیزیشن ءِ دیم ءَ آروک ءُ پھازوک ھم بلوچ زالبول بیتگ اَنت اے گپّ ءَ کس چیر دات کُت نہ کنت کہ مئے زالبول مھر گڑھ ءَ بگر تاکہ روچ مروچی مئے ھیال ءَ کنگ ءَ اَنت۔
وھد ءِ گْوازگ ءَ پد مردمانی تہ ءَ زانت اتکگ ءُ پد ءَ آیانی آبادی ءُ ورگ ھم گیشاں چے گیش بیان بیتگ اَنت کِشت ءُ کِشاری ھم گیش بیان بوتگ گڑا آیاں دانانی جاگہ ءِ واست ءَ مزنیں جاگہ درکار بیتگ کِشگ ءِ واست ءَ یک مزنیں جاھے گیپتگ ءُ پد ءَ میزان میزان ءَ آیاں وتی کوئیں اوزار ھم نوکیں اوزارانی تہ مٹ کُتگ اَنت۔ نوکیں سِنگ ءِ اوزار دیم ءَ آرتگ ءُ آیاں آ اوزارانی تینز کنگ ءِ واست ءَ ھما ھاسیں سِنگ ھم شوھاز کُتگ اے سِنگ ءَ ما مرچیگیں زمانگ ءَ پہ کارچ ءِ تینز کنگ ءَ کارمرد کنگ ءَ ایں دْرستاں شرتریں سِنگ ھما بیتگ اَنت کہ آ گرّان ءُ تْرندیں سِنگ بیتگ اَنت۔
اے زمانگ ءَ مردماں اڑّ ءِ اوزار ھم اڑ کُتگ ءُ آیاں پس ءِ پُٹّانی سر ءَ گُد ھم اڑ کُتگ اے زمانگ ءَ اگاں مردم مُرتگ اَنت گڑا آیاں گُد از ءَ کپن ھم کار مرز کُتگ اَنت اے گپّ ءَ ھم یاد بہ کن اِت وھدے کہ مُردم مُرتگ اَنت گڑا مردماں ھمے مُرتگیں مردمانی گوماں آیانی مال ءُ مڈی ھم کَل کُتگ اَنت۔
ما باید ایں اے چیز ءَ سرپد بہ بئیں کہ ما سک کوئیں مردم ایں مئے کلچر سک کوئیں اِنت ما باید ایں وتی ھستی ءِ سر ءَ پَگرمند بہ بئیں ءُ پد ءَ مھر گڑھ دو ءَ ھم زوت نبشتہ کن آں تاکہ ما سرپد بہ بئیں کہ ما چہ کُجا اتکگ ایں ءُ چے ڈول ءَ اے دگنیا ءَ اتکگ ایں مُدام سلامت بات اِت ءُ بلوچ بات اِت-
دی بلوچستان پوسٹ: اے نبشتانک ءِ تہ ءَ درشان کُتگیں ھیال ءُ لیکہ نبشتہ کار ءِ جِندئیگ اَنت، الّم نہ اِنت کہ دی بلوچستان پوسٹ رسانک نیٹورک ایشانی منّوک بہ بیت یا اگاں اے گل ءِ پالیسیانی درشانی اِنت۔