اکس: زانت بلوچ
نبشتانک: زالبولانی میان اُستمانی روچ ءُ بلوچ راج ءِ زالبول
نبشتہ کار: پاتما بلوچ
دی بلوچستان پوسٹ
سرجمیں دُنیا ءَ 08 مارچ زالبولانی میان اُستمانی روچ ءِ بستار ءَ دارگ بیت کہ ھمے روچ ءَ سرکاری، نیم سرکاری ءُ دِگہ چاگِردی ترامگیجاں یک راج ءُ چاگِردے ءِ دیمروئی ءَ زالبُولانی کِرد، جُھد ءُ آیانی ھک ءِ بابت ءَ گپ کنگ بیت، جنین آدم ءَ کارجاہ، کارگس، مُلکاری(سیاست) ءُ پوریاگِری ءِ ھر پِڑ ءَ برابری دیگ بہ بیت ناں کہ جنین آدم ھمے جاھاں کم شرپی آماچ بہ بنت۔ چوناھا راجانی دیمروئی ءَ جنین آدم ءِ یک بلاھیں کِردے ھست، گْوش اَنت کہ جنین آدم بنی آدمی چاگِرد ءِ نیم بھر اِنت، البت من گْوش آں اِنّا، ھرکسے گْوش ایت کہ جنین آدم ماں یک دیمروی کُتگیں چاگِرد ءَ نیم بھر ءِ بستارے دار ایت گُڑا آ رَد اِنت۔ من وتی ھیال ءُ لیکھانی رِد ءَ زالبوالاں ماں یک زِندگیں راج ءُ چاگِرد ءَ سرجمیں بھرے لیکھ آں چے ءَ کہ جنین آدم آبادی ءِ ھساب ءَ راج ءِ نیم بھرے وَ الم ھست بلے زمہ واری زالبوال ءِ سک باز اَنت۔ اگاں ما ھورت چاری بہ کن ایں گُڑا سرپد بَہ ایں کہ مرچیگیں دیمروی کُتگیں زمانگ ءَ ھر کارے کہ مردے کنت گُڑا آ کار ءَ زالبوال ھم شریں وڑے ءَ پیلو کُت کن اَنت بلے ھما کاراں کہ زالبول کن اَنت آ کاراں مردین کُت نہ کن اَنت۔ انچوشکہ 1971 ءَ وھدے کہ امریکہ، یوروپ ءُ سرجمیں اَرب راج پاکستان ءِ پلہّ مُرز اِت اَنت گُڑا ھندوستان ءَ سروزیر بانُک اِندرا گاندھی ءِ رھشُونی ءَ پاکستان ءَ پْروش دات۔ مرچاں سروزیر بانُک شیک ھسینا ءِ رھشُونی ءَ بنگلہ دیش ءَ دیمروئی ءِ ھمُک پِڑ ءَ پاکستان ءُ سری لنکا ءَ پْروش داتگ۔ مرچاں نیپال، کُراکاو، ھونگ کونگ، لاٹوّیا، لیتونیا، یوکرین، روس، بیلاروس ءُ آرمینا ءِ وڑیں بازیں یوروپی مُلک ھست اَنت کہ اود ءَ بنی آدمی ھساب ءَ ھم جنین آدم ءِ آبادی باز اِنت۔
توری میڈکل سائنس، پراھگ(Space)، انجینئر ءُ دِھکانی بہ بیت یا توری مُلکاری، جنگی لشکر، ایردستیں راجانی آشوب ءُ سِلاھبندیں گھگیری بہ بیت مارا اے وڑیں جُھد ءُ جُنزاں زالبولانی ھم یک بلاھیں کِردے گِندگ ءَ کیت اِنت۔ھرکسے زالبولانی ھلاپ ءَ پوتاری کنت کہ زالبول تُرسوکیں مھلوکے گُڑا آ رَد اَنت اگاں جنین آدم بہ تُرس اتیں گُڑا سویت روس ءُ امریکہ ءِ پراھگی بانُک رینا سولیویا، زھانا یورکینا ءُ نِکول آؤناپا ءِ وڑیں دِگہ بازیں پراھگی یے پراھگ نہ شُتگ اَت، مرچاں ماں دُنیا ءَ بالیگرابانی ناھُدا مُچ اَنت۔ ایشی ءَ ابید مرچاں ناروے،سربیا،پیرو، نیوزی لینڈ، بنگلہ دیش ءُ تائیوان ءِ وڑ ءَ دُنیا ءِ بازیں مُلکانی شرین ءُ کامیابیں مھتر ءُ سروزیر زالبول اَنت۔ بلگاریہ ءِ بانُک کریسٹالینا جورجیوّا ءُ ھندوستان ءِ بانُک گیتا گوپینات مرچاں دُنیا ءِ مستریں زَر ءُ کلداری ترامگیج آئی ایم ایپ ءِ مستر اَنت پمیشکا ما گْوش ایں کہ ھمُک کاروباری پِڑ ءُ پھنات ءَ مارا مارا زالبول گوں مردین ءَ برابری ءَ گِندگ ءَ کیت ءُ جنین آدم چہ مردین ءَ ھچ وڑ ءَ کمتر نہ انت۔
1917 ءَ ماں روس ءَ زار بادشاھی سرکار ءِ ھلاپ ءَ وِلادمِر لینین ءِ سرکماشی ءَ روسی آشوب ءِ جُنز ءَ بانُک اِیلین سٹاسووا ءِ جُھداں کس بے ھال نہ کنت کہ چہ یک لس ھلکے ءَ سْیادی داروک ءُ وانِندگیں بانُک اِیلین سٹاسووا ءَ پہ راج ءِ ھکانی ھاتر ءَ بزگیں روسی راج بادشاہ ءِ ھلاپ ءَ پاد کنائینت۔ ماں ھمے روسی آشوب ءَ بانُک ءَ روسی رھشُون وِلادمِر لینین ءِ کُمک کُت ءُ مُدام آشوبی بامرد لینن ءِ یک بلاھیں ھمراھے اَت۔ ھمے پیم ءَ بانُک پولینا زیمچوزینہ، ماریہ کوریجینا ءُ بانُک یکٹیرینا پرٹسوا ءِ وڑیں روسی زالبوالاں پہ سویت روس ءِ مُلکاری، میڈیکل، سائینس ءُ ٹیکنولوجی ءِ دیمرویاں مُلک ءِ رھشُون کُت اَنت ھمے پیم ءَ دومی جھانی جنگ ءَ روسی زالبوالاں زورگریں جرمنی لشکر ءِ ھلاپ ءَ ھم چیر جنگ ءَ بھر زورت ءُ مرچاں روس ءَ زالبولانی یک بلاھیں پوجے ھم ھست۔ بزاں بے زالبول ءَ ناں کہ تھنا چاگِرد ناسرجم بنت بلکیں ھچ وڑیں مُلک دیمروئی نہ کنت۔ توری سرکار ءُ مُلکے ءِ جُنزان بہ بیت یا توری راجی آجوئی ءِ جُنز ءُ آشوبے بہ بیت بے زالبول ءِ بھر زورگ ءَ آ جُھد ءُ جُنز ھچبر سوبین نہ بنت۔
نی ما کمیں بلوچ راج ءِ زالبولانی جُھد ءِ بابت ءَ گپ کن ایں کہ پہ بلوچ راج ءِ دیمروئی ءَ بلوچ زالبولانی چونیں جُھد ءُ بھرے ھست اِنت اگاں گِند ئے بلوچ راج روس، پرانس، جاپان، امریکہ، آسٹریلیا ءُ ھندوستان ءِ وڑیں دِگہ بازیں راجانی ڈول ءَ آزاتیں راج ءُ وتی سرڈگار ءِ وتواجہ نہ بیتگ۔ البت بلوچ راج ءِ چاگِرد ھمے مُلکانی وڑ ءَ آزات ھیال ءُ راجمستری ءِ منّوک اِنت۔ بلوچیت وت یک سرجمیں نیکراہ ءُ رھبندے کہ بلوچی رسم، رواج، دود ءُ ربیدگ بلوچ زالبولاں پہ راج ءِ دیمروئی موہ دنت بلے بژن انت کہ زورگِریں دُژمنانی اُرش ءُ گُلامی ءَ راج ءِ زالبولاں پہ بلوچستان ءُ بلوچ چاگِرد ءِ دیمروئی ءَ موہ نہ داتگ۔ بلوچ راج ھر روچ ءُ ساھت گجر ءُ پنجابی ءِ زُلم، زوراکی، کم شرپی ، آوارجنی ءُ بیگواھی ءِ آماچ اَنت، ورناھیں نودربر ءُ تنگوئیں بچّ آزارجاھاں لٹ ءُ گُژن ءِ آماچ اَنت، بلوچ ورناھانی لاش جنگل ءُ گیاباناں دَور دیگ بنت، مات ءُ گْوھارانی چمّ مُدام ارسیگ اَنت، پہ وتی گار ءُ بیگواھیں بچّانی آجوئی ءَ دگانی سر ءَ گریو اَنت۔ گُڑا اے وڑیں جاورھالاں بلوچ مردیناں پہ راج ءِ دیمروئی ءَ موہ نہ رس ایت گُڑا زالبول چہ کُجا-
البت بلوچ راج ءِ زالبول سرپد اَنت کہ مئے بے ھمراھداری ءَ بلوچ راجی آجوئی جُھد دیمروئی نہ کنت پمیشکا راج ءِ مات ءُ گْوھاراں وتی راج ءِ دلیریں سرمچار تھنا یل نہ کُت اَنت بلکیں شھید بانُک کریمہ، زرینہ مری، لُمہ یاسمین، بانک مھرنگ ءُ بانُک ھوران ءِ وڑ ءَ بازیں شیرزالیں کامرریڈ وتی وس ءُ واک ءَ پہ راجی آجوئی ءَ کار اَنت کہ آ کار توری زُبان دوستی ءُ راجدوستی ءِ بہ بیت، توری بلوچ چاگِرد ءِ تہ ءَ دُژمن ءُ دُژمن ءِ کاسگ چٹّانی ھلاپ ءَ نپرت ودی کنگ بہ بیت یا توری مجگی گلامیں راج ءَ پہ وتی راجی آزاتی ءُ وتواجھی ءِ بابت ءَ سرپدی دیگ بیت۔ گِند ئے تھنا یک زالبولے آسانی ءَ راج ءِ لس مھکوک ءِ تہ ءَ دُژمن ءِ ھلاپ ءَ نپرت ودی کنت، راج ءِ تہ ءَ گلامی ءِ مارشتاں ودی کنت ءُ راج ءَ آگاہ کنائین ایت کہ تو گلامے جوڑ بیتگ ئے ءُ نی وتی راجی آجوئی ءَ پاد بیا! گُڑا باید انت اے مئے تیوگیں راج ءِ زمہ واری اِنت مرچیگیں زمانگ ءَ دامگ ءُ چاگِرد رسانکدر ءِ آسراتیاں کارمرز کنان ءَ بلوچ شیرزال وتی راجی زُبان براھوئی ءُ بلوچی ءَ وان اَنت ءُ راجدوستی ءِ نبشتانکاں نبیسّان ءَ گُلامیں راج ءِ تہ ءَ زُبان دوستی ءُ راجدوستی ءِ آشوبے بیار کہ زُبان دوستی ءُ راجدوستی آجوئی ءِ بُنکی لوٹ اَنت۔ بزاں راج ھمُک شیرزال ءَ ھمے وڑ ءَ کار کنگی انت انچوشکہ ھندوستان ءِ شیرزال بانُک کاستربا گاندھی، بانُک کاملا نھرو، بانک وجے لکشمی ءُ بانُک سوروپ رانی ءِ وڑیں شیرزالاں زورگِریں برتانیا ءِ ھلاپ پہ وتی راجی آجوئی ءَ تیوگیں راج یکجاہ ءُ یکمُشت کُت اَنت۔
گُلامی ءَ مُدام پِٹ بات، راج شالا یکجاہ ءُ یکمُشت بات، بلوچستان شالا آجو بات، بلوچی ءُ بلوچستان شالا دیمروئی بہ کنات۔ آمین۔
دی بلوچستان پوسٹ: اے نبشتانک ءِ تہ ءَ درشان کُتگیں ھیال ءُ لیکہ نبشتہ کار ءِ جِندئیگ اَنت، الّم نہ اِنت کہ دی بلوچستان پوسٹ رسانک نیٹورک ایشانی منّوک بہ بیت یا اگاں اے گل ءِ پالیسیانی درشانی اِنت۔