نبشتانک: بلوچی زُبان ءِ نبشتہ رھبند
نبشتہ کار: ابدلستار بُگٹی
دی بلوچستان پوسٹ
توری رودرآتکی بلوچستان بہ بیت یا توری روایرشُتی زیردستیں بلوچستان بہ بیت، بلوچ راجی زُبان دوئیں نیمگاں لگتمالی ءُ ڈالچاری ءِ آماچ اِنت۔ بلوچ راج ءَ ناں بلوچی ماں وانگجاھاں وانینگ بیت ءُ نَیکہ بلوچی زُبان ءِ وانگ ءُ دیمروئی ءِ واست ءَ گِندگُش، روتاک ءُ ماھتاک ءِ وڑیں آسراتی ھست اَنت پمیشکا بلوچ راج وتی راجی زُبان ءِ وانگ ءُ زانگ ءَ ھیل نہ اِنت۔ بلوچ راج وتی راجی زُبان ءَ ناں کہ شَر ءُ راست نبشتہ کُت کن اَنت ءُ نَیکہ بلوچ ورناہ ءُ کماشاں سرپدی یے ھست کہ بلوچی نبشتہ رھبند ءُ سْیاھگ چے یے۔ بلوچ راج ءَ مزنیں وھد ءُ کرن گْوستگ اَنت کہ یکشل ءَ پارسی ءُ ھندی ءَ وانان اِنت، پارسی ءُ ھندی ءِ روتاک، ماھتاک ءُ گِندگُشاں بلوچ راج ءِ راجی زُباناں بے کساس تاوان داتگ اَنت ءُ دنیگا تاوان دیگ ءَ اَنت پمیشکا مرچاں راج وتی گُپتاری ءَ وتی راجی زُبان ءِ کْوھن ءُ زگریں گالاں ڈالچار کنان ءَ پارسی ءُ ھندی ءِ گالاں جاہ دیان اِنت چریشی ءَ بلوچ راجی زُبان باز پُشت ءَ کپتگ بلے مرچاں بلوچی راجی زُبان ءِ جُھدکاراں دامگ ءُ چاگِردی رسانکدر ءِ راست کارمرزی ءَ بلوچی پیسبُکی تاکدیم، پیسبُک ءُ وٹس ایپی وانگجاھی گل اڈ کُتگ اَنت کہ بلوچ راج ءَ ماں وتی دزھُورکی ءِ وھد ءَ بلوچی وانینگ بہ بیت۔
چی ءَ کہ اگاں ما بلوچ مرچیگیں زمانگ ءِ وٹس ایپ ءُ پیسبُک ءِ آسراتیاں پہ وتی زُبان ءِ دیمروئی ءَ کارمرز مہ کن ایں گُڑا مئے زُبان گوں تْرُندیں رشتے ءَ پُشت ءَ روت انت پمیشکا باید اِنت ما ھر بلوچے وتی راجی زمہ واری منّان ءَ وٹس ایپ ءُ پیسبُکی لبزانکی گلاں باسکی بزُور ایں، وتی راجی زُبان ءِ درونت، نبشتانک ءُ آزمانکاں وانان ءَ راجی زُبان ءِ نبشتہ ھیل کن ایں-
بلے ماں اِے جُنز ءَ راجی زُبان ءِ جُھدکاراں یک سوالے یکشل ءَ جُست کنگ بیت کہ اِے مکُرانی گالوار اِنت، اِے منی گالوار نہ اِنت َ من وتی گالوار ءِ رِد ءَ نبیسّگ لوٹ آں۔ گُڑا اِے درگت ءَ من راج ءَ سرپدی یے دیگ لوٹ آں کہ ھر زُبان ءَ گالوار بنت اگاں ما اَربی زُبان ءَ چمشانکے بہ دے ایں گُڑا ما سرپد بَہ ایں کہ بیست ءُ ھشت اَرب ءِ مُلک گوں چِل ءُ پنچ گالوار ءَ یکیں اَربی نبشتہ تپاک اَنت اگاں روسی زُبان ءَ ما چار ایں کہ روسی زُبان ءِ ھر پنچیں گالوارانی یکیں نبشتہ رھبندے، ھمے داب ءَ انگریزی، پرینچ، چینی، ھندی، پارسی ءُ دگہ بازیں زُبان اَنت کہ گوں بُنتواریں گال ءُ آباں یکیں نبشتہ رھبندے ءَ نبیسّگ بنت بزاں ھر یک ءَ ھکّ ھست کہ وتی گالوار ءِ ھساب ءَ گپ ءُ تْران بہ کنت بلے نبشتہ ھر زُبان ءِ یکینے بیت اگاں تو کراچی ءَ برو ئے گُڑا تو زان ئے کہ اود ءَ ھندی گپ ءُ توار ءُ ھندی نبشتاری جُتا اَنت انچوشکہ-
• کائے کو دیرکریلائے۔
• اپن کو کا پتا۔
• مت جَائیو۔
اگاں تو مُلا زاکر نائیک ءِ ھِندی تواراں دلگوش بہ کن ئے یا اگاں تو ھندوستان ءِ بھیار ءِ مردمانی تواراں دلگوش کن ئے گُڑا تو سرپد بہ ئے کہ ھندی لبزانک ءُ گالوار ءَ ھم دگری اِنت اگاں ما انگریزی ءِ گُپتاری ءَ چار ایں کہ انگریز گْوش اَنت-
• I wanna complete my work
• You gonna learn it.
بلے انگریزی لبزانک اِے رنگ ءَ نبیسّگ نہ بیت۔
نی من بُنگپ ءِ سر ءَ ٹَوک کن آں کہ بلوچی نبشتاری بلوچی زُبان ءِ بُنتواریں گال ءُ بُنتواریں آبانی رِد ءَ یک نبشتہ سْیاھگ ءُ رھبندے ءِ نام اِنت کہ ھمے نبشتہ رھبند بلوچی زُبان ءِ سرجمیں بُنتواریں گالواراں پیلو کنگ ءَ اِنت اگاں کسے گْوش ایت کہ بلوچی سْیاھگ ءَ منی گالوار ءِ تام نیست اِنت آ رِد اِنت اگاں کسے گْوش ایت اِے مکرانی ءُ رکشانی گالوار ءَ اِنت ءُ سلیمانی ئِے نیست اِنت گُڑا آ ھم رَد انت چوناھا ما دْراہ وتواہ ایں ما ھرکسے ھمے لوٹ ایں کہ راجی زُبان ءِ نبشتہ ءَ منی دمگی گالوار ءِ تام گیشتر بیت ءُ من ءَ دگراں ھچ کار نیست بلے چوشیں مردُم سرپد نہ اَنت کہ بلوچ راج یک بلاھیں راجے ءُ بلوچی یک شاھگانیں زُبانے گُڑا اگاں ما ھرکسے وتی دمگی گالوار ءِ ھساب ءَ راجی زُبان ءَ نبشتہ کن ایں گُڑا زُبان بھر ءُ بانگ بیت البت من راج ءَ سرپدی دیاں کہ راجی زُبان ءِ نبشتہ ءَ بازیں مکرانی دمگی گالوار ءِ گال ھم روا نہ اَنت انچوشکہ کہ مکرانی گالوار ءِ لاپ ءَ گْوش اَنت-
• من ترا چے دُور آں
• من لیلہ ءِ سیر ءَ روئیں
• من بی تئی کار کو یا کُتہ
• گڈا تو من ءَ زی چے گو
• من تئی اِے کار ءَ چتو کنی۔
بزاں اِے رنگ ءَ ھزاریں توارکشیں گال ءُ توار اَنت کہ دمگی توار ءُ گُپتار ءِ راست بنت ءُ چوناھا ھر بلوچ ءَ ھک ھست کہ وتی ابرمی گالوار ءِ رِد ءَ ٹَوک ءَ بہ کنت بلے بلوچی لبزانک ءُ بلوچی سْیاھگ ءِ نبشتہ رھبند ءَ اے ڈولیں گالرِد ءُ توار نبیسّگ ءَ رَد اَنت اے وڑیں توار ماں لبزانک ءُ سْیاھگ ءَ اِے داب ءَ نبیسّگ بنت انچوشکہ-
• من چہ ترا دِیر آں۔
• من لیلہ ءِ سیر ءَ رو آں۔
• من ھم تئی کار کُت / کُتگ۔
• گُڑا تو من ءَ زی چے گْوشت۔
• من تئی اِے کار ءَ چتور بہ کن آں –
بزاں مکرانی گالوار ءِ بازیں گال ءُ توارے ھم سْیاھگ ءِ رِد ءَ وَ نہ اَنت ھمے داب ءَ سلیمانی ءُ رکشانی گالوار ءِ بازیں توار ءُ گالے ھم سْیاھگ ءَ نہ بنت۔ چی ءَ کہ گالوار ءَ بازیں بدلتوار ءُ زورگیریں زُبانانی سان ھم ھست اَنت۔
نی باید اِنت ما بلوچ بہ زان این ءُ پوہ بَہ ایں کہ مئے راجی زُبان چو انگریزی، ھندی ءُ پارسی ءِ وڑ ءَ گْونڈ وَ نہ اِنت بلکیں ما بلوچ یک شاھگانیں زُبان ءِ واھُند ایں پمیشکا ما وتی دمگی گالوار ءِ رِد ءَ نبیسّان ءُ راجی زُبان ءَ گْونڈ مہ کن ایں یکیں نبشتہ ءِ رھبند ءَ نبیسّ ایں کہ سرجمیں دنیا ھم ھمے سرپد بہ بیت کہ بلوچ یک سرجمیں راجے ءُ بلوچی بلوچ راج ءِ راجی زُبان اِنت۔ ما نہ گْوشگ ءَ ایں کہ شُما وتی گالوار ءِ ھساب ءَ ٹَوک مہ کن اِت بلکیں شُمئے گپ ءُ تْران گالوار ءِ رِد ءَ بہ بیت بلے نبشتہ یکیں سْیاھگ ءُ رھبند ءِ رِد ءَ بہ بیت بزاں اگاں ترا وتی گالوار دوست اِنت گُڑا بلوچی بِوان ءُ بلوچی نبشتہ بِہ کن چی ءَ بلوچی وانگ ءُ نبیسّگ ھر گالوار ءِ دیمروئی اَنت کہ چہ نبشتہ ءَ ھر گالوار ءِ زگریں گالاں ھاٹی رس ایت ءُ مئے زُبان ءِ زگریں گال گار ءُ بیگواہ نہ بنت باید اِنت ما دْراہ بلوچ وٹس ایپ ءُ پیسُبک ءِ لبزانکی گلاں باسکی بزُور ایں، بلوچی درونتاں وت بِوان ایں ءُ دیم ءَ راج ءَ ھم وانین ایں کہ مئے بلوچی ھم دنیا ءِ دگہ زُبانی ڈول ءَ دیمروئی بہ کنت۔
بلوچ شالا وش ءُ آسودگ بہ بات اَنت، بلوچ شالا وتی راجی زُبان ءَ وانان ءُ راجی زُبان ءَ دیمروئیاں سرکنات اَنت۔ شالا انچوش بات۔
دی بلوچستان پوسٹ: اے نبشتانک ءِ تہ ءَ درشان کُتگیں ھیال ءُ لیکہ نبشتہ کارے جِندئیگ اَنت، الّم نہ اِنت کہ دی بلوچستان پوسٹ رسانک نیٹورک ایشانی منّوک بہ بیت یا اگاں اے گل ءِ پالیسیانی درشانی اِنت۔