آپریشن سرچ لائیٹ ءُ بلوچ راج- شُگپتابلوچ

نبشتانک: آپریشن سرچ لائیٹ ءُ بلوچ راج

نبشتہ کار: شُگپتا بلوچ

دی بلوچستان پوسٹ

اِے گپ ءَ ما دْراہ زان ایں کہ پاکستان ناں سندیاں ٹھینتگ، ناں کہ پاکستان ءِ ٹھینگ ءِ لوٹے بلوچ راج ءَ ھست اَت ءُ نَیکہ پشتواں پاکستان ءِ ساچ کنگ ءَ واھشتے ھست اَت۔ گُڑا چہ اد ءَ یک سوالے چِست بیت کہ اِے پاکستان زاناں کَے ءَ ٹھینتگ؟-

البت ما پسّو ءَ گْونڈ کنان ءَ شُمارا سرپدی دے ایں کہ پاکستان انگریز ءُ بنگالیاں ٹھینت! باید اِنت ما بے ھال مہ بہ ایں کہ ھندوستانی راجی آجوئی جُنز ءِ میان ءَ زورگیریں انگریز سرکار ءَ ھندوستانی راج ءِ تہ ءَ ھندوّ ءُ مسلمانانی نیکراھی جیڑہ ودی کُتگ انت کہ ھندوستان ءِ راج ناتپاک ءُ چُنڈچُنڈ بہ بیت ءُ چریشی ءَ جُنز اش وت نزور تر ایت، پرے ھاتر ءَ “ڈوائیڈ اینڈ روُل” ءِ پارمولا ءِ بُنیات ءَ انگریز ءَ ھندوستان راج ءِ تہ ءَ نیکراھی نپرت ءُ کینگ ودی کنائینتگ انت کہ ھندوستان ءِ ھندوّ ءُ مسلمان ناتپاک بہ بنت۔ ماں اِے کاریچ ءَ مّلا (سر) سید اھمد ھان، مھمد اَلی جناہ ءُ لیاکت اَلی وڑیں کوڑائیں مسلمانانی رھشُون انگریز سرکار ءِ کاسگ چٹّ بیتگ انت۔ پد ءَ انگریزاں ھم ھمے وتگڑیں ھندوستان ءِ اسلامی نیکراھی رھشُونانی پلہّ مُرزی ءِ شوندات دیم ءَ بُرتگ ءُ آیاں بے بُنیات، وتگڑ ءُ کوڑائیں دو راجی سسّا ءِ لکیھ ءِ سر ءَ ھندوستان ءِ دو بھر کنگ ءُ یک نوکیں مُلک پاکستان ءِ اڈ کنگ ءِ شَور ءُ مراسا ءِ پلہّ مُرزی کُت۔ چریشی ءَ رَند ھندوستانی مسلمانانی رَدیں مُلکاری گل مسلم لیگ ءِ اولی نِند ءُ نیاد بنگلہ دیش ءِ بُنجاھی شھر ڈھاکہ ءَ بیتگ کہ اود ءَ ھمے کوڑائیں مُلکاری گل مسلم لیگ اڈ کنگ بیتگ اَت۔ پد ءَ گیشتر ھمے بنگالی ءُ ھندوستانی مسلمان (انچوشکہ مرچیگیں مُھاجراں) پاکستان ٹھینگ ءِ رَدیں جُنز دیم ءَ بُرتگ۔
وھدیکہ 1947 ءَ پاکستان انگریزاں وتی جِند ءِ پائدگ، کست ءُ کینگ ءِ آسر ءَ اڈ کُت گُڑا پاکستان ءَ بنگالی زبان ءَ سرکاری درجگ نہ دات بلکیں ھندی(اردو) ءَ پاکستانی سرکاری زبان ءِ درجگ بیتگ۔ گُڑا اِے سوڑگ ءِ ھلاپ ءَ بنگالیاں وتی راجی زبان ءِ پھازگ ءُ زبان ءِ دیمروی ءِ واست ءَ بلاھیں جُنزے دیم ءَ بران ءَ ھرجاھاں زھرشانی کُت کہ ما پاکستان ءِ مستریں راج ایں ءُ ماں پاکستان ءَ گیشتر بنگالی زبان ءِ گپ کنوک اَنت گُڑا ھندی چو پاکستان ءِ سرکاری زبان بیت؟ ءُ ما بنگالی ماں وانگجاھاں وتی جِند ءِ راجی زبان وان ایں ءُ بنگالی زُبان پاکستان ءِ سرکاری زبان ءِ اول درجگیں زبان بہ بیت۔
بلے پاکستان ءَ ایشانی جُنز ءِ ھلاسی ءَ فروری 1952 ءَ زھرشانی کنوکیں مھلوک ءِ سر ءَ گوں تُپنگ ءُ تِیراں یک ٹوھیں اُرشے کتگ ءُ بے کساس بے گُناھیں مردم ئِے کُشتگ انت۔ بزاں ھمے پاکستان ءَ اولی زُلم ءُ کھر ھمے بنگالی راج ءِ سر ءَ کُت کہ آیاں پاکستان ءِ ٹھینگ ءَ سک جُھد کُتگ اَت۔ البت ھون ریچی ءُ کُربانی ءِ آسر ءَ بنگالی راج وتی اِے جُنز ءَ سوبین بیتگ انت ءُ پد ءَ بنگالی زبان پاکستان ءِ اول درجگیں سرکاری زبان بیتگ البت اِے ناھکّیں کُشت ءُ کوش ءِ ھون ریچی ءَ بنگالی راج ءَ اے سرپدی دات کہ بنگالیاں گوں پاکستان ءِ اڈ کنگ ءَ یک بلاھیں ردی یے کُت ءُ نی بنگالی گوں پاکستان ءِ پنجابی ءُ سندیاں ھوار نہ جُنز اَنت۔ چہ ھمے پیشامَد ءَ بنگلہ دیش ءِ آجوئی ءِ سسّا ماں بنگالی راج ءِ تہ ءَ رُدان بوت۔ یک نیمگے ءَ پاکستانی لشکر ءَ رودرآتکی پاکستان(بنگلہ دیش) کاسگ چٹّ ءُ راجدْروھیں جمائت اسلامی وڑیں نیکراھیں مُلکاری گل پہ راجدوستیں بنگالیانی ھلاپ ءَ دیم ءَ آؤرت انت ءُ دومی نیمگے ءَ پاکستان ھمے بنگالیانی ماھیگ، کرپاس ءُ برنج وڑیں کِشت ءُ کِشارانی پُلگ ءُ برگ ءُ روایرشُتی پاکستان ءِ پنجابی پَرگِنگ ءَ دیمروی دیگ ءَ کارمرز کنگ بندات کت۔ پد ءَ کم کم ءَ بنگالی راج ءَ گلامی ءِ مارشت ودان بوت انت کہ ما زیر دستیں راجے ایں ءُ ماں اِے اِستان ءَ بنگالی راج ءَ ھچ بستارے نیست۔

وھدیکہ 1970 ءِ راجی گچینکاری ءَ بنگالیاں باج بُرتگ گُڑا زُلپکار بھٹو ءُ جنرل یایا وڑیں بے اگلیں روایرشُتی پاکستانی سیاسی مُلکاراں بنگالیانی رھشُون شیک مُجیب اُلرھمان ءَ پاکستان ءِ ھاکمی دیگ ءَ بج اِت انت۔

وھدیکہ بھٹو ءُ جنرل یایا وڑیں روایرشُتی پاکستانی مُکار ءُ لشکری سروگاناں بنگالیاں استان ءِ ھاکمی دیگ ءَ نا کُت گُڑا پہ “آوامی لیگ” ءِ ھک ءَ رودرآتکی پاکستان بزاں “بنگلہ دیش” ءِ ھر شھر ءُ دمگاں تْرُندیں زھرشانی ءُ روانک درآتک انت ءُ زیت بنگالیاں مار اِت کہ نی زاناں ما پاکستانی نہ ایں کہ مئے گچینکاری ءِ باج ءَ روایرشُتی پاکستان ءِ مُلکار ءُ لشکر نہ منّگ ءَ انت؟ ھمے زھرشانی ءُ روانک پد ءَ سوبمندیں آشوبے ءَ بدل بوت انت ءُ اود ءَ بنگلہ دیش ءِ راجی آجوئی ءِ ھلوت ءَ ماں ھر گِدان ءَ بْرمش کت۔ دومی نیمگ ءَ پاکستانی لشکر ءَ زھرشانی ءُ رونکانی ھلاسی ءَ زُلم ءُ جبر بندات کُت کہ بنگال راج ءِ زھرشانی اِے وڑ ءَ زُلم ءُ بیھار کنگ ءَ ھلاس بہ بیت بلے چریشی ءَ ناں کہ جاور روچ پہ روچ ھراب بوُان بوت انت بلکیں گیشتریں زُلم ءُ جبر ءِ برکت ءَ راجی آجوئی ءِ آشوب ءَ ھم دیمرئی کت۔ ھر نیمگے ءَ نی جنگ ءُ چوپ اَت، بنگالی راج ءِ ورناہ ءُ کماشانی کُشگ ءُ جونانی چگل دیگ الباریں گپے اَت ءُ بنگالی راج ءِ تہ ءَ گلامی ءِ مارشت ءُ راجی آجوئی ءِ آگاھی کندیل روکی شَھمگ ءَ اَت کہ باید انت نی ما یک وتواجھین ءُ آجوئیں ڈیھ بنگلہ دیش ءِ ٹھینگ ءَ پاد بیا ایں۔

آپریشن سرچ لائیٹ:

آپریشن سرچ لائیٹ پاکستانی لشکر ءِ یک زُلم ءُ زوراکیں جنگی لشکرکشی یے ءِ چیرنامے اَت کہ پاکستانی لشکر ءَ 25 مارچ 1971 ءَ پہ بنگالی راجی آجوئی جُنز ءِ ھلاسی ءَ آجوئی لوٹوکیں بنگالی راج ءِ سر ءَ بُنگیج کتگ اَت۔ چوناھا آپریشن سرلائیٹ ءِ بُنکی مول ءُ مراد ایش اَت کہ بنگلہ دیش ءِ ڈھاکہ ءُ چِٹاگانُگ ءِ دابیں مستریں شھر سرجمی ءَ پاکستانی لشکر ءِ چنگُل ءَ بیا اَنت ءُ رَند ءَ ” بنگابندو”شیک مُجیب الرھمان ءِ رھشُونی ءَ راجی آجوئی لوٹوکیں بنگالی لس مھلوک بے دردی ءَ کُشگ بہ بیت، بزاں یک نیمگے ءَ بنگالی نودربر، شھدربرجاہ ءُ زانشجاھانی رھدربر، ندکار ءُ مُلکاری گل “آوامی لیگ” ءِ سیاسی جُھدکار ءُ راجی رھشُونانی کُشگ ءُ دزگیر کنگ بہ بنت ءُ دومی نیمگے ءَ بنگالی پولیس ءِ سِلاہ پچگِرگ، وتگُشی ءُ ٹیلی پون ءِ بُنجاہ زورگیر بہ بنت کہ ھچ کس مہ زانت کہ چے بوتگ۔ ھمے بدیں لشکرکشی چیرنام “آپریشن سرچلائیٹ” ءِ نام ءَ پرگنگ ءِ ھر مسترین ءُ کستریں دمگ ءُ شھراں شپ ءِ نیم ءَ تا سُھب ءِ بام ءَ یکشل ءَ برجاہ دارگ بیتگ چریشی ءَ بے کساس ناھکّیں بنگالی نودربر ءُ رھشُون کُشگ بیتگ اَنت۔

ما اِے گپ ھجبر شموشکار مہ بہ ایں کہ بنگالی راج ءِ سر ءَ اِے اندوھیں آپریشن ھما وھد ءَ برجاہ دارگ بیتگ وھدیکہ پاکستانی مُلکاری گل ءُ لشکری ترامگیج ءَ اگل آتک ءُ سرپد بوت انت کہ چہ 1970 ءِ گچینکاری ءَ بنگالی راجدوستیں مُلکاری گل “آوامی لیگ” ءَ باج بُرتگ ءُ یک نیمگے ءَ ما آیاں سرکار ءِ اڈ کنگ ءَ نئیلگ ءَ ایں ءُ دومی نیمگ ءَ ما آیاں کُشگ ءَ ایں بزاں آیاں ماں وتی اگل ءَ پْروش وارتگ ءُ منّ اِت اش ما بَنگالی ءِ راج ءِ سر ءَ ٹوھیں زُلم ءُ جبر کُتگ اَنت کہ نی بنگالی راج پہ پاکستان ءَ ھچ مھر ءُ دوستی نہ دار ایت ءُ بنگالی ھجبر وت ءَ پاکستانی ھم نہ منّ اَنت پمیشکا نی گُڈسری بیا اِت ءُ ایشانی مستریں رھشُون، ندکار، نودربر ءُ رھدربراں بہ کُش این ءُ بنگالی جنین آدماں زورانسری زِنا کن ایں گُڑا گُمان بیت کہ بنگالی بے رھشُون بہ بنت ءُ پد ءَ تُرس ءُ بیھار ءِ تھاروکی ءَ اِے آشوب گار ءُ گسر بہ بیت۔ بلے اِے یک پاکستانی مُلکار ءُ لشکری مِیس کلکولیشنے اَت، پاکستانی لشکر ءِ یک رَدیں ھیال ءُ سوڑگے اَت کہ چہ اے وڑیں لس مھلوک ءِ کُشت ءُ کوش ءَ ندکار، نودربر ، راھبر، رھشُون ءُ لس مھلوک ءِ ناھکّیں کُشت ءُ کوش ءُ جنین آدمانی بدیگ ءُ زورانسریں زِناکاری ءَ راج ءِ تہ ءَ گیشتر گلامی ءِ مارشت ودی بنت ءُ راج وتی جُتائیں راجی پجّار ءُ وتواجھی ءِ ھاتر ءَ پاد کیت ءُ راجی آجوئی ءِ آشوب ءَ بھر زُور انت۔ اِے وڑیں زُلم ءُ ناھکّیں کُشت ءُ کوش ءِ آسر ءَ بنگلہ دیش ءِ ڈولیں راج گیدی ءِ دیم ءَ کا ینت کہ آیاں ھمے پاکستان وت اڈ کُتگ اَت۔ ما بے ھیال مہ بہ ایں کہ ابید روس ءُ انڈیا ءَ سرجمیں گیدی ءِ مُلک ءُ میان اُستمانی چاگِرد بنگلہ دیش ءِ آجوئین ءُ وتواجھیں ڈیھ ءِ ھلاپ ءَ اَت۔ میان اُستمانی راجی تپاکی گل (یو این) ءَ بنگلہ دیش ءِ ھکّ ءَ ھپت ووٹ آتک ءُ پاکستان ءِ ھکّ ءَچاردہ ووٹ کپت بزاں اے سرجمیں جھان بنگالیانی آجوئی ءِ ھلاپ اَت بلے انگت ھمے بنگالی 18 دسمبر 1971 ءَ آجو بیتگ ءُ پاکستان ءِ 930000 لشکر ءَ گیدی ءِ مستریں مھلوک ءِ دیم ءَ سرجھلی کُت کہ ماں انگریزی ءَ اِے جنگی گال ءَ”پبلِک سُرینڈر” گْوش اَنت۔

نی من وتی نبشتانک ءَ گْونڈ کنان ءُ گْوش آں اگاں ما بلوچ دنیا ءِ زیردستیں راجانی سر ءَ اِے وڑیں بازیں لشکرکشی ءُ جنگی اندوھاں چمشانکے بہ دے ایں گُڑا ما سرپد بہ ایں کہ آجوئی لوٹوکیں گلامیں راجانی سر ءَ اِے دابیں کھر ءُ زُلم ھما وھد ءَ بنت وھدیکہ دژمن ءِ لشکر ءَ باور بیت کہ آجوئی لوٹوکیں راج وتی زِرد ءِ تہ ءَ مارا نپرت کنت ءُ وت ءَ زوراکیں ملک ءِ مھلوک نہ لیکھ ایت گُڑا ایکم بیت ءُ اِے دابیں زُلم کنت چی ءَ دژمن زانت کہ زُلم ءُ زورانسری گیشتر ملک ءِ تپاکی ءُ یکمُشتی ءَ پْروش دنت۔ ایشی ءِ آسر زیردستیں راج ءَ پہ وتی راجی آجوئی ءَ گیشتِر دلجم ءُ مھکم کنت ءُ سرپدیں راجانی رھُشون زورگیریں دژمن ءِ ساز کُتگیں ھر وڑیں پندلاں بے سوب کنان ءَ راج ءِ تہ ءَ ٹوھیں تپاک ءُ یکمُشتی ودی کنگ ءِ جُھد کن اَنت چریشی ءَ آشوب دیمرئی کنت۔ اِے دْراھیں چیز لشکری کتاباں ھم نبشتہ اَنت ءُ مئے دژمن ءِ جنرل اِے چیز ءَ شَر سرپد ءُ پوہ اَنت۔ البت وھدیکہ چیزجنگ ءَ پْروش بیت گُڑا گُڈسری دژمن اِے دگ ءَ زُور ایت ءُ زیر دستیں راج ءِ چُکچینی ئیں کُشت ءُ کوش کنت۔ چوناھیگا ما ساری گْوشت کہ بزگیں لس مھلوک ءِ ناھکّیں کُشت ءُ کوش، زورانسری ئیں زِناکاری ءُ رھشُونانی شھید کنگ دژمن ءِ پْروش ورگ ءِ ٹوھیں نشانی اَنت ءُ دژمن ءِ اِے وڑیں زُلم گلامیں راجانی راجی آجوئی ءِ جُنز ءَ نوکیں ھاٹیگے داد کنت ءُ اِے بارہ بلوچی بتلے ھم ھست کہ
“راج پہ مرگ ءَ گار نہ بنت بلکیں کَرَگ ءَ گار بنت”
بزاں پہ لج ءُ ڈیھ ءِ ھاتر ءَ مرگ ءُ سرانی ندر کنگ راجاں گیشتر زِندگ دار ایت بلے بدکِرد بیگ راجانی بے گْواھی اِنت پمیشکا باید اِنت ما بلوچ ھم سرپد بِہ بہ ایں کہ ما بلوچاں وتی دژمن ءَ ھمے باوری دات کہ ما ناں ایرانی ایں ءُ نَیکہ پاکستانی بلکیں ما وَ بلوچ ایں۔ مارا گوں شُما ھچ وڑیں سْیادی یے نیست۔ ما نَیکہ ھُشکنات ھند ءِ بھرے بیتگ ایں ءُ ناکہ پارس ءِ ءُ نَیکہ ما ھُشکنات ھند ءِ بَھر ءُ بانگ ءَ چیزے کار ھست۔ ما بس ھمے زان ایں کہ شُما مارا 27 مارچ 1948 ءَ زورگیری زیردست کت ءُ ما اِے زورگیری ءُ گلامی ءَ پِٹ دے ایں۔ بلوچ راج یک سرجمیں ڈیھ ءُ زبانے ءِ واھند ءَ انت ءُ بلوچ پہ وتی راجی پجّار، رود ءُ ربیدگانی پھریزگ ءُ ڈیھ ءِ آجوئی ءِ جُنز ءَ سوبین بوان ءَ اِنت۔ بزگیں بلوچ راج ءِ سر ءَ اِے ٹوھیں لشکرکشی، رھشونانی شھید کنگ بلوچ راج ءِ تہ ءَ دژمن ءِ ھلاپ ءَ بلاھیں نپرتے ودی کنان ءَ بلوچ چاگِرد ءَ گیشتر آگاھی دنت کہ بلوچ راج پاد کن کہ تو گلامے ئے ءُ وتی راجی آجوئی ءِ جُنز ءَ بھر بہ زُور ءُ آشوب ءِ کندیل ءَ دست کن۔ گُڈسری بلوچ راج ءِ چیرجنگ ءُ مُلکاری رھشوناں دزبندی اِنت کہ وتی زِدّ ءُ کینگاں شموش اِت ءُ راج ءِ یکمُشت کنگ ءَ دیم ءَ بیا اِت۔

گلامی ءَ پِٹ بات ءُ بلوچ راجی آجوئی ءِ جُنز سوبین بات۔

دی بلوچستان پوسٹ: اے نبشتانک ءِ تہ ءَ درشان کُتگیں ھیال ءُ لیکہ نبشتہ کارے جِندئیگ اَنت، الّم نہ اِنت کہ دی بلوچستان پوسٹ رسانک نیٹورک ایشانی منّوک بہ بیت یا اگاں اے گل ءِ پالیسیانی درشانی اِنت۔