نبشتانک: آزمانک: منی ھَلک ءِ پُل گُدیں شاری
نبشتہ کار: ڈاکٹر شکیل بلوچ
دی بلوچستان پوسٹ
آ یک انچیں دردوار ءُ مِھروانے اَت۔ ءُ اگاں من آئی ءِ وش رواج ءُ وش گپتاری ءِ کِسّھاں بہ کن آں گُڑا شپ روچ بنت ھلاس بنت بلے آئی ءِ ھر شَرّی ءُ ھوبی چہ جھان ءِ اِے دِگہ ھُوبیاں چہ جِت ءَ ءُ گِستہ اِت اَنت۔ منی ھلک ءِ دُرستیں شَرّنگیں جَنِکاں چہ ڈولدار ءُ شَرّ رنگ تر اَت
ھُداوند ءَ گیدی ءِ سرجمیں زیبائی آئی ءِ بالاد ءَ را سمبھینتگ اَت اَنت ءُ تو انچش گُشت کن ئے کہ آئی ءِ ھست بوگ کازماس ءَ پہ یک پَھرے ءِ گپّے اَت۔
اِلم ءُ زانت ءِ پِڑ ءَ ھم آ چہ کسّے ءَ پد ءَ نہ اَت۔ وتی میتگ، وتی ھنکین، وتی مچکدگ ءُ بِھِشتیں سرڈگار آئی ءَ را چْو ساہ ءِ پیم ءَ دوست اِتاں۔
وھدے کہ آ چہ وتی ھنکین ءَ در اتک ءُ درملک ءَ شُت بلے اَنگت آئی ءِ پُچّ ءُ پْوشاک، آئی ءِ گَرد ءُ چَر، آئی ءِ گْران رواج ءُ سنگینی، گْوں وتی چاگرد ءِ سیمسراں بَندوک اِتاں۔ آئی ءِ بِچکندگانی تہ ءَ ترا مِھرستان ءِ بزّگی ءُ واری مُدام گِندگ ءَ اَتک۔
من وھدے رسانکدر ءَ چمشانک دات گُڑا من درملکی بنی آدمانی میان ءَ من وتی ھلک ءِ پُل گدیں شاری دیست تاں من انچش پھم اِت کہ منی ھلک ءِ پُل گدیں شاری گْوں وتی شَرّنگی ءُ زیبائی چہ تیوگیں جھان ءِ رنگ ءُ دروشماں چہ گستہ اِنت ءُ شرّنگ ءُ ڈولدار تر اِنت۔
بلے وھدے کہ آئی ءَ گپ بندات کُرت گُڑا آئی ءِ دردناک ءُ چیھالیں توار ءَ چہ من ءَ مِھرستان ءِ بزّگیں مھلوک ءِ بزّگی ءُ واری یات اتک اَنت آئی ءِ توار ءَ ماتانی درد مان اَت، آئی ءِ توار ءِ تہ ءَ گْوھارانی مْوتک مان اَت، آئی ءِ گپّانی تہ ءَ کرنگیں اھدے ءِ ودار ءَ نشتگیں ماتے زاھر اَت۔
منی چمّانی دیم ءَ منی ھلک ءِ پُل گُدیں شاری تو گْوش ئے بلوچستان ءِ رنگ ءَ اَت۔ پرچے کہ اگاں مِھرستان ءَ تو بہ چار ئے کہ سرجمیں دُگنیا ءِ مال ءُ مڈّی یاں چہ پُرگنج اِنت بلے انگت ءَ وار ءُ بزّگ اِنت۔ ھمے پیم ءَ منی ھلک ءِ جَنِکّو چَمّ ءِ دیم ءَ چہ جھان ءِ کُلّیں رنگاں ڈولدارتر ءُ شرّنگ تر اَت بلےآ چہ تہ ءَ سک پُرشتگ اَت۔ پرچے کہ آئی ءِ جبین وتی ھنکین ءِ مھلوک ءِ گم ءُ رنجاں چہ پُرکیل اَت اِے گپ ءَ اگاں کسّے پَھمگ ءُ سرپد بوّگ لْوٹ اِیت گُڑا آئی ءِ دردواریں گپّاں گْوش بہ دار اِیت گُڑا پھم اِیت کہ آئی ءَ را مِھرستان ءِ چِنچو بزّگ ءُ وارانی رنج ءُ گم گْون اَنت ءُ درملک ءِ شَھر ءُ دگّانی تہ مروچی یک توارے جْوڑ بوتگ ءُ چکرّ اِیت بلے انگت آئی ءِ اِے گْرانباریں گم ءُ اندوھاناں درملک ءَ سگّ اِت کُرت نہ کُرت ءُ آئی ءَ را جاہ دات ئِے کُرت نہ کت۔
وھدے آ درملک ءِ دگّانی سر ءَ گْوں گران رواجیں ملّگاں رھادگ بُوت گْوں وتی دوچ ءُ ادلس ءُ ٹِکّ ءُ جالاراں گُڑا سرجمیں گیدی ءِ رنگ آئی ءِ دوچانی دیم ءَ ھجالت اَنت ءُ ھرکسّے وھدے آئی ءَ را دیست آئی ءَ را اِے جُست ئِے نہ کرت کہ تو اِے سرزمین ءِ کجام جاہ ءِ جاھمنندے پرچے کہ آ گوں وتی گراں رواجی ءُ سنگینی، ٹکّ ءُ جالاریں گُشان ءَ وتی پجّار ئِے پیسر ءَ مھلوک ءِ دیم ءَ پدّر ئِے کرت اَت کہ من ِمھرستان ءَ نشتگ اوں پمیشکا من گُشاں آ سر ءَ بہ گر تاں پاد ءَ سرجم ءَ مِھرستان ءِ رنگ ءَ اَت منی ھنکین ءِ تیوگیں چَھر ءُ شُبین آئی ءِ دوچانی تہ ءَ مان اِتاں۔
چُشکہ بازیں مھلوکے وھدے کہ چہ ھنکین ءَ در کیت ءُ دراں ڈیھ بیت گُڑا آ وتی راجی پُچّ ءُ پْوشاکاں گْور ءَ نہ کنت، وتی گپّ ءُ داباں مٹ کنت، وتی ھنکین ءِ مردماں شموشیت، وتی کسانی ءَ شموشیت، وتی میتگ ءِ مچکدگ ءُ لیب جاھاں شموشیت، وتی کوہ ءُ کوچگاں شموشیت، وتی زید ءُ کھچراں پکّا بیھال کنت، ائیرکنڈیشن ءِ چْیر ءَ نِند اِیت گُڑا سُھب ءِ سمین ءُ بیگاہ ءِ وش رواجیں کوش ءَ شموشیت، دِگر ءِ دریں زبان ءِ لبزاں پہ وت ءَ زُور اِیت ءُ وتی شِیر ءُ شکّلیں زبان ءِ لبزاں چگَل دنت ءُ بیھال کنت، سیاہ ءُ ساپیں دگّاں کِند اِیت وتی میتگ ءِ پادانی جوڑ کرتگیں بارگ ءُ پیچ ءُ تابیں کشکاں شموشیت، ماڈی یانی تہ ءَ نِند اِیت گُڑا کاشیگیں کُڈّک ءُ پْیش ءِ بستگیں کاپِراں شموشیت، سارتی ءِ گرم کنگ ءَ ھیٹر ءِ دیم ءَ نِند اِیت گُڑا چِگردی دار ءِ برانز گپتگیں آس ءُ سُھر ءِ دروشم ءَ روکیں اِشکراں شموش اِیت، نوک اتکگیں مردماں ویلکم کنت بلے “وش اتکے” ءَ شموش اِیت، گْوں ھِلو ءُ دست ءِ دیگ ءَ چہ پد آ بلوچی دست ءُ دروت وش اَھت ءُ ھمبازاں شموش اِیت، سلّاجانی تہءِ مُرگ ءُ ماھیگانی پلاسٹکیں گْوشتانی دیم ءَ آ سیسُو، گْورداسک، سید ءُ آسک، ءُ کوری وشتامیں ماھیگاں شموشیت، آ ھر رنگ ءَ شموش اِیت وت ءَ ءُ شموشیت وتی دود ءُ رھبنداں۔
منی ھلک ءِ پُلگدیں شاری یک بلاھیں زندمانے گْوازینت بلے انگت آئی ءَ وتی چیزے بیھال نہ کرت ءُ نہ شموش اِت۔ آئی ءَ وتی میتگ ءِ وش رواجیں کوش ءَ پہ دروت ءُ سلام رواں دات، آئی ءَ انگت ھما مچکدگ بیھال نہ کرت اَنت۔ ھمے پیم ءَ آ زھیریگ اَت پہ مِھرستان ءُ مِھرستان دردیگ اَت پہ آئی ءَ۔ مرچی مِھرستان ارس دور دنت ءُ شِگان جنت دراں ڈیھ ءَ کہ آیاں مِھرستان ءِ لاڈکیں جنک وتی باھوٹ کرت نہ کُت۔
زی روچ ءَ من ءُ منی میتگ ءِ یک پیریں کماشے سُھب ءِ سارتی ءِ سوَب ءَ کُلّ ءِ پیشگاہ ءَ روتاپ ءَ نشتگ اِتاں ءُ مات ءَ پَساناں دُشت اَت ءُ چُلّ اتگ اَت ءُ شیر چاھے گْراستگ اَت۔ پیالانی تہ ءَ چاہ منی ءُ کماش ءِ دیم ءَ ایر اَت اَنت۔ کماش ءَ دست جیب ءَ بُرت ءُ سگریٹ ءُ باکس ئِے درکرت اَنت ءُ سگریٹ ءِ ٹالّے ءِ ئِے دپ ءَ کُرت ءُ ڈِیلّے آس ئِے دات ءُ من گُشتے شکُو جان باریں ھالاں بہ دے شاری ءِ چے ھال اِنت تو رسانکدر ءَ چے اِشکتگ نوں؟ من ھاموش بوت اَنت ءُ بے تِرکّ ءُ توار بُوت آں ءُ منی جان ءِ وس ءُ واک در اھتاں کہ من واجھیں کماش ءَ چے بہ گْوشاں کہ شاری چْون اِنت ھچ گپ پشت نہ کپتگ کہ من آئی ءَ را بہ گْوش آں۔
کماش ءَ کمّو بے تواری چہ پد سگریٹ ءَ را درجکشّیں سُوٹے ئِے دات ءُ گُشتے کہ بَچا تو مرچی بے توار ءُ مُلور ءِ ترا چے اِنت من زاناں ترا یک بدیں ھالے گْوں کہ تو مُلور مُلور ئے۔
منی دل ءَ گُشت کہ من کماش ءَ را شاری ءِ سَرگِرگ ءُ رَوگ ءِ سرجمیں ھالاں بہ دیاں بلے منی دل ءَ چہ گپ اتک ءُ دپ ءَ لُنٹانی سر ءَ در اتک ءُ درشان کنگ نہ بوگ ءَ اتاں بس من کماش ءَ را گْوشت کہ آ مھروانیں شاری ءَ نوں بے ھال بہ کن۔
کماش ءِ دست ءِ پیالگ زمین ءَ کپت ءُ گْوشتے کہ تو گْوشگ لوٹ ئے؟ چے دیم سیاھی یے بوتگ من ءَ ھال بہ دے۔
من پد ءَ ھم لْوٹ اِت کہ بدیں ھالان ئِے بہ دیاں بلے انگت من گْوشت کرت نہ کت ءُ من گُشت کہ تو میتگ ءِ آ پُل گدیں شاری ءَ دل ءَ بہ بر۔ ءُ دگہ شاری ھم ھست کماش ءَ ھیسکارگے جت گُشتے بے بھتی ءَ دراں ڈیھ ءَ ھم مارا گْور جت؟-
ساھتے چہ پد کماش ءَ آسردے کش اِت ءُ گْوشتے کہ “کرگْوشک سَتَر بہ لُڈّ اِیت بلے آھوگ ءِ ندارگے دِگہ”شکُو من ترا گپّے بہ گْوشاں شاری وتی دروَر وت اَت مات شاری ءِ مَٹّ ءَ دوبر پیداک کرت نہ کنت۔ آ یک درد واریں جنِکّوے اَت۔ آئی ءِ مھر پہ وتی ھنکین ءُ بزّگیں مھلوک ءَ اَت۔ آ شُت نوں چُشیں دگہ ھچ جنکّو شاری ءِ چَھرَگ ءَ نہ جنت۔ شاری ءِ کارست پہ گیدی ءَ کسّہ جوڈ اَنت۔ شاری ءَ بلاھیں پَند بُرّ اِتگ۔ مروچی اگاں شاری اِے نام کشیں منزل ءَ رستگ گُڑا آئی ءَ بلاھیں پَند بُرّ اِتگ۔ چو آ دگہ لھتیں جنِکّانی پیم ءَ ایوک ءَ رسانکدر ءِ باھوٹ نہ بوتگ اَنت ءُ آئی ءَ را اِے اگدہ ءُ نام پہ ٹیکی ءُ تُھپہ نہ رستگ اَنت۔ آ جنِکّو رپت ءُ شُت نوں مات چُشیں چُکّ ءَ مشکل اِنت کہ ودی بہ کنت۔ ءُ کس چُشیں گپّ نہ کنت کہ شاری ءِ مٹ کسّے ھست۔ آئی ءَ یک ناسرجمیں واھگے گیدی ءِ دلبند اِشت ءُ شُت۔
کماش ءِ سگریٹ بے کشّ ءَ ھلاس بُوت ءُ پُر بُوت۔ یک ھیسکارگے جتے وتی چادر ءِ بڈّ ءَ کرت، دست ءِ ھسا ءِ زُرت ءُ رھادگ بُوت۔
دی بلوچستان پوسٹ: اے نبشتانک ءِ تہ ءَ درشان کُتگیں ھیال ءُ لیکہ نبشتہ کارے جِندئیگ اَنت، الّم نہ اِنت کہ دی بلوچستان پوسٹ رسانک نیٹورک ایشانی منّوک بہ بیت یا اگاں اے گل ءِ پالیسیانی درشانی اِنت۔