نبشتانک: بلوچ راجی آجوئی ءِ جُنز سوبمند انت
شھید ھیات بلوچ ءِ نام ءَ
نبشتہ کار: منزور بلوچ
دی بلوچستان پوسٹ
وھدیکہ جھان ءِ دومی مستریں جنگ ءَ رند زیردستیں ھندوستان چہ زورانسریں جھانگیر برتانیہ ءِ رستریں چنگُلاں آزات بیت گُڑا چَہ ھندوستان ءَ تچگ ءُ روگ ءَ پیسر ھمے جھانگیریں برتانیہ ڈوائیڈ اینڈ رول ءِ ساز کتگیں بدیں پندلانی پیلو کنگ ءَ پہ وتی کاسگ چٹّاں ھندوستان ءَ ماں رَدیں نیکراھی جیڑہ ءُ وتگڑیں دو راجی سَسّا بُنیاد ءَ بھَر ءُ بانگ کنت چریشی ءَ یک رستریں استانے مئے رودرآتکی کش ءَ ٹھینگ بیت۔ اگاں ما آ وھدی ھندوستان ءِ نامداریں کانگریسی رھُشون ھُدامُرزی ابولکام ءَ بوان ایں گُڑا ما زان ایں کہ مولانا کلام چوں ھندوستان ءِ بَھر ءُ بانگ کنگ ءُ پاکستان وڑیں بے ابرمی ملکے ءِ اڈکنگ ءَ ھلاپ اَت، مولانا ءِ مُلکاری سَسّا ءِ رِد ءَ پاکستان پہ تیوگیں مسلماناں یک دائمے ءِ بیرانی یے اَت چی ءَ کہ چریشی ءَ ھندوستان ءِ مسلمان ونڈ ءُ چُنڈ ءِ سوب ءَ نزور تر اتگ اَنت۔
1947ءَ مولانا ابوکلام ءَ یک لاھوری روتاک چٹّان ءِ ھالکار شورش کاشمیری ءَ گوں یک نند ءُ نیادیں گُلگدارے کُت ءُ ھمے گُلگدار ءِ تہ ءَ مولانا ابولکام ءَ گْوشت کہ باید انت ھندوستان بَھر ءُ بانگ مہ بیت ءُ مہ ٹھ ایت۔ پد ءَ پاکستان ءِ بابت ءَ دَہ پیشگْوشی ئِے ھم کت کہ پاکستان چوں کم کم ءَ وت گار بیت ءُ پْروش ایت۔ اگاں ما مُلانا ابولکام ءِ پیشگْوشیاں چَہ گوگل ءَ درگیج ءُ بہ وان ایں گُڑا ما زان ایں کہ آئی ءِ تیوگیں پیشگْوشی پیلو بیتگ اَنت بس دو پشکپتگ بلت مرچی ئیں میان اُستمانی جاورھال، اوگانستان، سھودی ءُ ایران جیڑہ ءُ پد ءَ پاکستان ءِ مرچیگیں سند ءُ بلوچستان ءِ جاورانی رِد ءَ ھما دوئیں ھم زیت پیلو بنت۔ بدبھتیں پاکستان ءِ اڈکنگ ءَ کساس سالے ءَ رند، ھمے بدواھیں دژمن ءَ 27 مولمان 1948 ءَ وتواجھیں بلوچ راج ءِ آجوئیں ڈیھ بلوچستان ءِ سر ءَ زورانسری ءَ اُرُش کتگ ءُ بلوچ راج زورانسری ءَ زیردست کت۔ انچوشکہ بلوچ راج ءِ گوں ھندوستان ءِ بَھر ءُ بانگ ءَ ھچ وڑیں سیادی یے نیست اَت ءُ نَیکہ بلوچ راج ءُ بلوچستان کدی ھُشکِنات ھند ءِ بَھرے بوتگ اَت۔ مارا انگریزاں 11 ساچان 1947 ءَ آجو کتگ اَت پمیشکا بلوچستان چَہ ھندوستان ءَ ساری ءَ آزاتیں استانے اَت بلے مھمد اَلی جناہ ءَ چَہ ھان کلات ءَ زورانسری دزنامے گپت ءُ مولمان 1948 ءَ بلوچستان ءِ سر ءَ لشکرکشی یے کت ءُ بلوچ راج چَہ آجوئیں زندمان ءُ وتواجھی ءَ زبھر بوتگ اَنت۔
آ وھد ءَ تیوگیں بلوچ راج ءِ لس مھلوک ٹَکری کاسگ چٹّیں نواب ءُ سردارانی زیردست اِت انت ءُ پمیشکا راج ءِ تہ ءَ راجی وتواجھی ءِ ھچ وڑیں سرپدی ءُ بستار نیست اَت پمیشکا مھمد اَلی جناہ ءِ لب ءُ لالچ ءِ دیم ءَ لھتیناں نواب ءُ ٹَکری رھشوناں وت ءَ بھا کت ءُ لھتیں تُرس ءِ سوب ءَ ھوار بیتگ اَنت ءُ لھتیں ناسرپدی ءَ پاکستان ءِ رَدیں مھرے آماچ بیتگ البت لھتیں راجی بامردیں نمیراناں دژمن ءِ زورانسری ءُ گلامی نہ منّ اِت بلکیں گلامی ءُ زیردستی ءَ پِٹّ اش داتگ ءُ پہ بلوچ راجی آجوئی ءِ ھاتر ءَ دژمن ءِ ھلاپ ءَ چیرجنگ بُنگیج کت ءُ وت ءَ ابدمان کت۔
پد ءَ ھمے جُھدانی برورد ءَ کم کم ءَ بلوچ راج ءِ چاگِردی تہ ءَ راجی آجوئی ءِ آگاھی یے ودی ودی بوت، مرچی بلوچ راج ءَ وتی راجی جُنز ءِ یک ٹوھیں سَسّا ءُ سرپدی یے ھست پہ راجی آجوئی ءَ راج یک زرمبشت انت پمیشکا مرچی تیوگیں بلوچ راج ءَ ھمے سِلّیں گلامی ءَ را پِٹّ دنت ءُ وتی راجی آجوئی ءِ چیرجنگیں جُنز ءَ ھوار بنت۔
داں ھما گلامی ءِ روچ تا مرچیگ ءَ ما گِند ءَ ایں کہ راجی جنُز مُدام سوبین بوان انت۔ اگاں ما رودرآتکی دژمن ءِ بگیری ءَ بلوچ راج ءِ اولی راجی آجوئی ءِ جُھد ءَ ھورت بہ گِند ایں گُڑا ما زان ایں کہ شھزادگ ابدلکریم ھان ءَ 1948 ءَ بلوچ راج ءِ اولی جنگولی جُنز بُنگیج کتگ ءُ اے جنگ داں سالے ءَ کلات ءُ جھلاوان ءِ کِرّ ءُ کشاں برجاہ بوتگ بلے بلوچ راج ءِ دگہ دمگی مھلوک ءَ اے جنگ ءَ بَھر نہ زورتگ اَت۔ البت شھزادگ ابدلکریم ءِ جنگ ءَ بلوچ چاگِردی ءَ یک مارشتے دات کہ ما بلوچ گلام بیتگ ایں، مئے ابرمی مال ءُ مڈی چَہ مارا پُلگ بنت، مئے بلوچی دود ءُ ربیدگ ءُ راجی زبان گار ءُ بیگواہ کنگ بنت، بلوچیت چَہ راج ءَ گار بیت ءُ بلوچ مجگی گلام بنت۔
پد ءَ 1958-59 ءَ بابو نوروز ھان ءَ پہ بلوچ راجی آجوئی ءِ ھاتر ءَ زورانسر ءِ ھلاپ ءَ بلوچ چیرجنگ ءِ دومی بَھر بُنگیج کت گُڑا یک ردیں پندلے ءَ وتی تَنگوئیں بَچّ ءُ ورنائیں سْیاد ءُ وارس کربان کتگ اَنت۔ پد ءَ وتی زند ءِ گُڈی بھر گوں درداں زندان ءَ گْوازینتگ اَنت ئِے۔ اے جنگ ءَ بلوچ راج ءَ یک رندے پد ءَ سرپدی یے دات کہ بلوچ گلامے ءُ گلامی ءَ مُدام پِٹّ بات۔ چَہ اے جنگ ءَ ما بلوچ باید انت اے ھم بہ زان ایں کہ زورانسر ءَ ھُدا ءِ پاکیں کتاب کُران مجید ءِ سوگند کت ءُ بابو نوروز ءِ چُک ءُ سْیاد پاھُو داتگ اَنت چہ ایشی اے زانگ بہ بیت کہ اے مُلک ءَ اسلام جِند نیست اَت۔ اے دوئیں جنگانی وھد ءَ بلوچ راج ءَ وانندگیں مردم سک ھم اِت انت پمیشکا راج ءِ تہ ءَ راجی آجوئی ءِ جُھدکار ھم کم اَت۔
وھدیکہ 1970 ءَ پاکستان ءَ گچینکاری بنت گُڑا مُلکاری جیڑھانی سوب ءَ ھما بنگالیاں کہ پاکستان ٹھینتگ پد ءَ پہ وت ءَ یک جُتائیں ملک بنگلہ دیش ءِ لوٹ کن اَنت چریشی ءَ بنگلہ دیش ءَ جنگ، کُشت ءُ کوش ءِ آسے روک بوت ءُ اے سوب ءَ ھمے رَدین ءُ وتگڑیں دو راجی سَسّا پْروش ایت بزاں مھمد اَلی جناہ ءُ لیاکت اَلی ھان ءِ بے ابرمی ءُ بے بُنیادیں پاکستان دو بَھر بیت ءُ پاکستان ءِ یک لک پوج ھندوستان ءِ دیم ءَ سرجھلی کنت۔
1973-77 ءَ نمیرانیں راجی بامرد ءُ بابائے بلوچستان ءُ راجی ھستی نواب ھیربکش مری، نمیرانیں گوس بکش بزنجو ءُ راجی بامرد سردار اتا الہ منگل ءَ بلوچ راجی آجوئی ءِ چیرجنگیں جُھد ءِ سیمی جُنز بُنگیج کت۔ اے سیمی جنگ ءَ بلوچستان ءِ باز ءُ کساسیں ھند ءُ دمگ ءِ مردماں بَھر زورتگ انچوشکہ گْوستگیں چِیرجنگ دمگی ءُ میتگی بیتگ اَنت۔ ماں اے جنگ ءَ بلوچ راج بے کساس کربانی داتگ ءُ در پہ دریں زند گْوازینتگ انت۔ ناھکیں کُشت ءُ کوش ءِ تُرس ءَ بازیں کساسے ءَ بلوچ کُٹم چَہ وتی ماتیں ڈیھ ءَ لڈاتگ ءُ اوگانستان ءُ دگہ جاہ شُتگ اَنت اے جنگ ءَ بے کساس بزگیں لس مھلوک مُرتگ، ھاسکن مری بلوچ ءِ چُکچینی کنگ بوتگ۔ یک کساسے ءَ رِد ءَ کاسگ چٹّیں بھٹو ءِ پرمان ءَ پاکستانی پوج ءَ سَے ھزار مری بلوچ ءِ چُک، زالبول ءُ ورناہ یک روچ ءَ کُشتگ ءُ گار ءُ بیگواہ کتگ اَنت۔
اے جنگ چَہ گْوسگتیں جنگاں باز تْرُند ءُ دْراج اَت۔ اے جنگ ءَ بلوچ راج ءَ گیشتر سرپدی ءُ آگاھی دات کہ بلوچ اے استانے سُومی شمار ءِ مردم اَنت بزاں گلامی گُڈسر درجگ!!!
پد ءَ بلوچ راج ھر وڑیں لوٹ ءُ پُل کنگ بوت۔ راج ءِ ڈگار چیریں امبار ٹیل، گیس، تَنگو، تلاہ، ھر وڑیں گواچِن ءُ زِر دُراہ چَہ بلوچ ءِ دست ءَ پُلگ بوتگ اَنت۔ دژمن ءَ بلوچستان ءِ ھر دمگ ءُ میتگاں وتی کاسگ چٹّیں سردار، نواب ءُ دمگدار پہ راج ءِ لس مھلوک ءِ گلام کنگ ءَ داشتگ اَنت کہ لس مھلوکیں بلوچاں راجی آجوئی ءُ راجی جُنزانی بارو ءَ سرپدی مہ بیت۔ چہ بلوچ راج ءَ آئی ءِ راجی زبان زَبھر کنگ بیتگ بلوچ ءِ رواج، دود ءُ ربیدگ لگتمال کنگ بیتگ اَنت۔ البت اے میان ءَ بابا ھر بکش مری ءَ گوں وتی راجی جُھدکاراں بلوچ راجی آجوئی پیگام بلوچستان ءِ ھر دمگ ءُ میتگاں سر کنائینت۔ بلوچستان ءِ کُنڈ کُنڈ ءَ راج ءِ لس مھلوک ءَ راجی آجوئی سکین ءُ آگاھی یے داتگ، باز ژند ءُ پندیں تکانسری ءُ زھمت کشی ءِ برورد ءَ بلوچ ءِ ھر دمگ ءَ، بگر گْوادر، ھب، ڈیرہ گازی ھان، ڈیرہ بگٹی، کوھلو، سبی، شال، مستونگ، کلات، چاگی، نوشکی پنجگور ، ھُزدار، کیچ ءُ روایرشُت ءُ رودرآتک بزاں ھر جاہ بلوچ لس مھلوک ءَ گلامی ءِ پِٹّ ءُ راجی آجوئی ءِ بابت ءَ گپ ءُ ھبر کت انت چریشی ءَ بلوچ چاگِردی ءِ تہ ءَ (گوں راجی ندکار، کواس ءُ شائِرانی جُھداں ھوار) راجی آجوئی ءِ بلاھیں آشوبےودی بوتگ۔
پد ءَ 9/11 ءِ ویل ءِ رند گیدی تب ھر وھد یکپارگی بدل بیتگ اَنت ءُ 2003 یک رندے پد ءَ شھید بالاچ مری، شھید جنرل اسلم بلوچ وڑیں راج ءِ وانندگیں سرکماش ءُ راجی بامرد ءُ نمیران ڈاڈ بلوچستان شھید نواب اکبر ھان بُگٹی وڑیں راجی زانتکار ءُ بَلدیں راجی رھشُوناں بلوچ راجی آجوئی ءِ چارمی چیرجنگ بُنگیج کت ءُ داں مرچیگیں روچ ءِ جُھد گوں بے کساسیں سوباں دیم ءَ روان انت اگاں ما گیدی ءِ ھر وڑیں راجی جُھدانی بارو ءَ بہ وان ایں گُڑا ما زان کہ بے کربانی ءَ ءُ بے سرانی ندر کنگ ءَ ھچبر آجوئی نہ رس ایت پمیشکا بلوچستان اے ھستیں وھد ءِ راجی جُھد باز سیاسی رھشون، کواس ءُ باسک ھم شھید کنگ بیت اَنت ءُ ھمے شھیدانی ھون ءِ برکت ءَ آجوئی ءِ چراگ بلان انت ءُ راج ءِ گلامی تھارموریں دگ روژناہ انت ءُ چوشیں کربانی ءِ برکت ءَ مرچی مجید برگیڈ ءُ براس وڑیں راجی گل مئے دیم ءَ اَنت پمیشکا ما دلجم ایں کہ ما زیت وتی ڈیھ ءِ وتواجہ بَہ ایں چی ءَ کہ ما گِندگ ءَ ایں کہ مرچیگیں بلوچ راجی جنگ ءَ بلوچ وانندگیں چیرجنگول دیم ءَ برگ ءَ انت۔ مرچی بلوچستان ءِ ھر دمگ ءَ بلوچ راجی سرمچار راجی آجوئی ءِ ھاتر ءَ دژمن ءِ ھلاپ ءَ چیرجنگ ءَ گلائیش اَنت۔ پاکستان ءِ جبر ءُ زلم ءِ آسر ءَ بلوچ راجی جُھد ءَ ھر وھد ءَ ھاٹیگ رستگ چیاکہ اگاں زلم گیشتر بیت گُڑا زلم اَلم یک روچے ءَ ھلاس بیت، اگاں زلم کم بیت گُڑا آئی ءِ ھلاس کنگ ءَ چاگِرد آگاہ نہ بیت۔
اگاں ما ھورت بگِند ایں کہ پہ پاکستان ءَ بلوچستان ءِ زیردست کنگ وَ آسان اَت بلے نی زیردستی مھکم کنگ پہ پاکستان سَک گران انت۔ پیسر ءَ چَہ 1980 ءَ پاکستان ءَ مُدام اَرب مُلک ءُ امریکہ باز زَری ءُ لشکری کُمک کنگ ءَ اِت انت بلے مرچی میانجی ئیں رودرآتک جاور بدل بیتگ اَنت سھودی جِند ءِ زَر یمن جنگ ءَ زیان بیگ ءَ انت ءُ ماں اوگانستان ءِ جنگ ءَ امریکہ ھم پاکستان ءِ دُزّی گیپتگ کہ دولمبری کنگ ءَ اَت پمیشکا پاکستان ءِ ھر وڑیں کمک ئِے بند کتگ۔ پاکستانی بلاھیں شھرانی تہ ءَ پاکستانی تالبان ٹی ٹی پی ءِ بمبانی تراکاں پاکستان ءِ کارجاہ ھلاس کتگ اَنت، کشمیر ءِ سیمسر ءَ انڈیا گوں جنگی جاور ءُ پی ٹی ایم ءِ سیاسی جُنز ءُ بلوچستان ءِ چیرجنگ ءُ کاسگ چٹّانی ھرچگاں پاکستان بزگ کتگ، بلوچستان ءِ ھر کوہ ءِ سر ءَ پاکستانی لشکر ءِ بُنجل انت اے دُراہ بلوچ ءِ بیم انت چی ءَ کہ سرجمیں بلوچستان ءَ پاکستان ءِ لشکر بلوچ چیرجنگولانی تُرسے ءَ آماچ انت ءُ پاکستان ءَ زر زیانی ءَ بے وانک کنگ ءَ انت چمیشکا پاکستان مرچاں چار سنگر ءَ گٹ انت پمیشکا پاکستان ءِ تہ ءَ ھر ورگی سامان گِرانبھا بوگ ءَ انت زَر ئِے نھاد ڈالر ءِ دیم ءَ کپان انت چریشی ڈنی وام مرچاں یک سد ءِ بیست بلین ڈالر انت ئِے ءُ راج ئِے بے پوریاگِر انت۔
نی سندھی وتی آجوئی ءِ ھاتر ءَ ھم پاد آیگ اَنت پمیشکا بلوچستان ءِ وڑ ءَ اود ءَ ھم سندھی گار ءُ بیگواہ بوگ ءَ انت۔ بلے ھبکّھیں گپ ایش انت کہ سندھ ءِ تہ ءَ پاکستان ءِ مستریں کاسگ چٹّ بلاول بھٹو زرداری ءَ ھم 9 ساچان ءَ سندھودیش ءِ گپ کُت گُڑا اے گپ ءَ پاکستانی سیاست لرزینت۔ پارلیمنٹ ءَ بازیں زھریں ھبر، زاہ ءُ زِکت ھم بیتگ۔ چریشی ءَ اے زانگ بیت کہ پاکستان یک روچے پد ءَ پْروش ایت ءُ اَلم پّروش بلے لھتیں کاسگ چٹّ بے سُدّ ءُ بے ھال اَنت۔ اگاں ما چیرجنگی کتاباں بوان ایں گُڑا ما زان ایں کہ اگاں دژمن بے گناھیں لس مھلوک ءِ سر ءَ کُٹ ءُ سٹ کنت۔ شک ءِ سر ءَ ورنائیں نودربراں دگانی سر ءَ کُش ایت ءُ لاشاں دور دنت بزاں دژمن ءَ پْروش وارت چی ءَ کہ چریشی ءَ راج ءِ تہ ءَ دژمن ءِ بگیری ءَ یک زھر ءُ نپرتے چِِست بیت۔ گُڑا راج وت ءَ گیشترّ گلام زان ایت پد ءَ تئی راجی جُنز ءَ وت نوکیں ھاٹیگاں زُور ایت
اگاں ما مرچیگ وھد ءِ کراچی شاھدربرجاہ ءِ نودربر ھیات بلوچ ءِ شھادت ءَ ھورت بہ گند ایں دژمن ءَ بے گناھی ءَ شھید کتگ گڑا اے شھادت ءَ ھم راجی آجوئی ءِ جُنز ءَ یک بے بھائیں ھاٹیگے داتگ کہ راج ءِ تہ ءَ بے کساس زھرشانی ءُ روانک کشگ بوگ ءَ انت، چاگِردی رسانکدر ءَ اے زلم ءَ پِٹّ دیگ بیگ ءَ انت۔ مستریں گپ وَ ایش انت کہ نوں تئی دژمن ءِ نامداریں کواس واجہ انور مکسود وڑیں کٹر پاکستانی پرستیں زانتکاریں مردم سرپد کتگ انت کہ پاکستان ءِ پوج ءَ بلوچستان ءَ پْروش وارتگ ءُ ما بلوچ گلامی ءِ سانکلاں سِندگ ءِ ایں ءُ بلوچ ھمُک روچ آجوئی ءِ نیمگ ءَ سوب مندی ءَ جُنزان انت۔
انور مکسود ءَ ماں یک ٹویٹے ءَ گْوشت “من ءَ سما نیست کہ اود ءَ آجوئی ءِ جنگے یا چونیں چیزے بلے بلوچستان ءَ زلم بوگ ءَ انت ءُ ھمے زلم زیت ھلاس بیت چی ءَ کہ وھدیکہ زلم گیشتر بیت پد ءَ گار بیت”
البت انور مکسود چوش وَ زان ایت کہ بلوچ وتی راجی آجوئی ءِ جنگ ءَ انت بلے تُرس ایت کہ گیشتر گپ بہ کن آں بلے پد ءَ ھم گْوشتگ ئِے کہ زلم وھدیکہ گیشتر بیت پد ءَ گار بیت۔
ھو واجہ مکسو تئی راستیں گپ انت۔ 1971 ءَ ھم بنگلہ دیش ءَ ھم پاکستانی پوج ءَ اپریشین سرچلائیٹ بنگلالی کواس، سیاسی رھشُون، شائِر، رھدربر ءُ نودربرانی کشگ ءَ بُنگیج کتگ اَت پد ءَ ھمے زلم ءُ زورانسری ءَ بنگلہ دیش ءِ مھلوک گیشترّ آگاہ کتگ کہ پہ راجی آجوئی ءَ ابید ما دگہ ھچ نہ لوٹ ایں چریشی ءَ بنگلہ دیش زلم ھلاسی ءِ شاھدی انت ءُ نی بلوچیستان ءِ تہ ءَ ھم دیر انت کہ اپریشن سرچ لائیٹ چالو انت۔ اد ءَ ھم لالا مُنیر گوں سنگتاں، ڈاکٹر ھالد، ھبیب جالب، نواب اکبر ھان بُگٹی لوگ ءِ زالبول، کمبر چاکر ءُ سباہ دشتیاری وڑیں ھزارانی کچ ءَ بلوچ ڈاکٹرز ءُ وانندگیں ھستی شھید کنگ بوتگ انت بلے بلوچ ءَ ھچبر پْروش نہ وارتگ اگاں پْروش ورگ انت گُڑا پاکستان پْروش ورگ انت ءُ بلوچ آجوئی ءِ نیمگ ءَ دلجمی ءَ جُنزان انت۔ پد ءَ کاسگچٹّانی چے آکبت بنت آئی ءَ ھُدا زانت۔
بلوچ چیرجنگ سوبین بات ءُ بلوچ وتی ڈیھ ءِ وتواجہ ءُ آجو بات انت
دی بلوچستان پوسٹ: اے نبشتانک ءِ تہا درشان کُتگیں ھیال ءُ لیکہ نبشتہ کار ئے جِندئیگ اَنت، الّم نہ اِنت کہ دی بلوچستان پوسٹ رسانک نیٹورک ایشانی منّوک بہ بیت یا اگاں اے گل ءِ پالیسیانی درشانی اِنت۔